中华人民共和国专属经济区和大陆架法

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەخسۇس ئىقتىسادىي رايونى ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق رامكىسى قانۇنى

(1998年6月26日第九届全国人民代表大会常务委员会第三次会议通过)

( 1998-يىل 6-ئاينىڭ 26-كۈنى 9-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 3-يىغىنىدا ماقۇللاندى )

第一条 为保障中华人民共和国对专属经济区和大陆架行使主权权利和管辖权,维护国家海洋权益,制定本法。

1-ماددا بۇ قانۇن جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق جازىسىغا بولغان ئىگىلىك ھوقۇقى ۋە باشقۇرۇش ھوقۇقىنى يۈرگۈزۈشىگە كاپالەتلىك قىلىش، دۆلەتنىڭ دېڭىز-ئوكيان ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

第二条 中华人民共和国的专属经济区,为中华人民共和国领海以外并邻接领海的区域,从测算领海宽度的基线量起延至二百海里。

2-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايونى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دېڭىز تەۋەلىكىدىن باشقا ھەمدە دېڭىز تەۋەلىكىگە قوشنا رايون بولۇپ، دېڭىز تەۋەلىكىنىڭ كەڭلىكىنى ئۆلچەيدىغان ئۇل سىزىقتىن باشلاپ 200 دېڭىز مىلىغىچە سوزۇلىدۇ.

中华人民共和国的大陆架,为中华人民共和国领海以外依本国陆地领土的全部自然延伸,扩展到大陆边外缘的海底区域的海床和底土;如果从测算领海宽度的基线量起至大陆边外缘的距离不足二百海里,则扩展至二百海里。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چوڭ قۇرۇقلۇق رامكىسى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دېڭىز تەۋەلىكىنىڭ سىرتىدا، ئۆز دۆلىتىنىڭ قۇرۇقلۇق زېمىنىغا ئاساسەن پۈتۈنلەي تەبىئىي ئۇزىراپ، چوڭ قۇرۇقلۇقنىڭ سىرتقى گىرۋىكىدىكى دېڭىز ئاستى رايونىنىڭ دېڭىز قىنى ۋە ئاستى تۇپرىقىغىچە كېڭىيىدۇ؛ ئەگەر دېڭىز تەۋەلىكىنىڭ كەڭلىكىنى ئۆلچەيدىغان ئاساسىي سىزىقتىن تارتىپ چوڭ قۇرۇقلۇقنىڭ سىرتقى گىرۋىكىگىچە بولغان ئارىلىق 200 دېڭىز مىلىغا يەتمىسە، كېڭىيىپ 200 دېڭىز مىلىگە يېتىدۇ.

中华人民共和国与海岸相邻或者相向国家关于专属经济区和大陆架的主张重叠的,在国际法的基础上按照公平原则以协议划定界限。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى دېڭىز قىرغىقى بىلەن قوشنا بولسا ياكى دۆلەتنىڭ مەخسۇس ئىقتىسادىي رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق بوسۇغىسىغا دائىر تەشەببۇسى قاتمۇقات بولسا، خەلقئارا قانۇن ئاساسىدا ئادىللىق پىرىنسىپى بويىچە كېلىشىم ئارقىلىق چەك-چېگرا بېكىتىدۇ.

第三条 中华人民共和国在专属经济区为勘查、开发、养护和管理海床上覆水域、海床及其底土的自然资源,以及进行其他经济性开发和勘查,如利用海水、海流和风力生产能等活动,行使主权权利。

3-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى خاس ئىقتىسادىي رايونىدا دېڭىز قىنىدىكى سۇ رايونى، دېڭىز قىنىدىكى ۋە ئۇنىڭ تېگىدىكى تەبىئىي بايلىقلارنى چارلاش، ئېچىش، ئاسراش ۋە باشقۇرۇش، شۇنىڭدەك باشقا تېجەشلىك ئېچىش ۋە چارلاش، مەسىلەن، دېڭىز سۈيى، دېڭىز ئېقىمى ۋە شامال كۈچى ئىشلەپچىقىرىش ئېنېرگىيەسى قاتارلىق پائالىيەتلەردىن پايدىلىنىش ئۈچۈن ئىگىلىك ھوقۇق يۈرگۈزىدۇ.

中华人民共和国对专属经济区的人工岛屿、设施和结构的建造、使用和海洋科学研究、海洋环境的保护和保全,行使管辖权。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى خاس ئىقتىسادىي رايوندىكى سۈنئىي ئارال، ئەسلىھە ۋە قۇرۇلمىنى قۇرۇش، ئىشلىتىش ۋە دېڭىز-ئوكيان ئىلمىي تەتقىقاتى، دېڭىز-ئوكيان مۇھىتىنى قوغداش ۋە ئامان ساقلاشتا باشقۇرۇش تەۋەلىكى ھوقۇقىنى يۈرگۈزىدۇ.

本法所称专属经济区的自然资源,包括生物资源和非生物资源。

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان مەخسۇس ئىقتىسادىي رايونغا تەۋە تەبىئىي بايلىق جانلىقلار بايلىقى ۋە جانسىز بايلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

第四条 中华人民共和国为勘查大陆架和开发大陆架的自然资源,对大陆架行使主权权利。

4-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇقلۇق بوسۇغىسىنى چارلاش ۋە ئېچىش ئۈچۈن تەبىئىي بايلىقلارنى ئاچىدۇ، قۇرۇقلۇق بوسۇغىسىغا ئىگىلىك ھوقۇقى يۈرگۈزىدۇ.

中华人民共和国对大陆架的人工岛屿、设施和结构的建造、使用和海洋科学研究、海洋环境的保护和保全,行使管辖权。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇقلۇق رامكىسىدىكى سۈنئىي ئارال، ئەسلىھە ۋە قۇرۇلمىنى قۇرۇش، ئىشلىتىش ۋە دېڭىز-ئوكيان ئىلمىي تەتقىقاتى، دېڭىز-ئوكيان مۇھىتىنى قوغداش ۋە ساقلاشتا باشقۇرۇش تەۋەلىكى ھوقۇقىنى يۈرگۈزىدۇ.

中华人民共和国拥有授权和管理为一切目的在大陆架上进行钻探的专属权利。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى ھوقۇق بېرىش ۋە باشقۇرۇشنى بارلىق مەقسەت قىلىپ چوڭ قۇرۇقلۇق جازىسىدا بۇرغىلاپ تەكشۈرۈش ئېلىپ بارىدىغان مەخسۇس ھوقۇققا ئىگە.

本法所称大陆架的自然资源,包括海床和底土的矿物和其他非生物资源,以及属于定居种的生物,即在可捕捞阶段在海床上或者海床下不能移动或者其躯体须与海床或者底土保持接触才能移动的生物。

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان چوڭ قۇرۇقلۇق جازىسىدىكى تەبىئىي بايلىقلار، دېڭىز قىنى ۋە ئاستىدىكى تۇپراقتىكى مىنېراللار ۋە باشقا جانسىز بايلىقلارنى، شۇنىڭدەك ئولتۇراقلىشىدىغان تۈرگە تەۋە جانلىقلارنى، يەنى تۇتۇش باسقۇچىدا دېڭىز قىنىدا ياكى دېڭىز قىنىدا يۆتكىگىلى بولمايدىغان ياكى گەۋدىسى دېڭىز قىنى ياكى ئاستىدىكى تۇپراق بىلەن ئۇچراشقاندا ئاندىن يۆتكىگىلى بولىدىغان جانلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

第五条 任何国际组织、外国的组织或者个人进入中华人民共和国的专属经济区从事渔业活动,必须经中华人民共和国主管机关批准,并遵守中华人民共和国的法律、法规及中华人民共和国与有关国家签订的条约、协定。

5-ماددا ھەرقانداق خەلقئارا تەشكىلات، چەت ئەل تەشكىلاتى ياكى شەخس جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەخسۇس ئىقتىسادىي رايونىغا كىرىپ بېلىقچىلىق پائالىيىتى قىلىشتا، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەسئۇل ئورگىنىنىڭ تەستىقىنى ئېلىشى ھەمدە جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا، شۇنىڭدەك جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك دۆلەتلەر بىلەن تۈزگەن شەرتنامە، كېلىشىملىرىگە ئەمەل قىلىشى شەرت.

中华人民共和国主管机关有权采取各种必要的养护和管理措施,确保专属经济区的生物资源不受过度开发的危害。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەسئۇل ئورگىنى ھەر خىل زۆرۈر ئاسراش ۋە باشقۇرۇش تەدبىرلىرىنى قوللىنىپ، مەخسۇس ئىقتىسادىي رايوندىكى جانلىقلار بايلىقىنىڭ زىيادە ئېچىشنىڭ زىيىنىغا ئۇچرىماسلىقىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

第六条 中华人民共和国主管机关有权对专属经济区的跨界种群、高度洄游鱼种、海洋哺乳动物、源自中华人民共和国河流的溯河产卵种群、在中华人民共和国水域内度过大部分生命周期的降河产卵鱼种,进行养护和管理。

6-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەسئۇل ئورگىنى مەخسۇس ئىقتىسادىي رايوندىكى پاسىل ھالقىغان تۈرلەر توپى، يۇقىرى دەرىجىدە يۆتكىلىدىغان بېلىق تۈرلىرى، دېڭىز-ئوكياندىكى سۈت ئەمگۈچى ھايۋانلار، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دەريا ئېقىنىدىن كەلگەن ئېقىنغا قارشى ئېقىننىڭ تۇخۇم تۇغۇش توپى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى سۇ دائىرىسىدە كۆپ قىسىم ھاياتلىق دەۋرىيلىكىنى ئۆتكۈزىدىغان دەرياغا قارشى تۇخۇم تۇغۇش بېلىق تۈرلىرىنى ئاسراش ۋە باشقۇرۇشقا ھوقۇقلۇق.

中华人民共和国对源自本国河流的溯河产卵种群,享有主要利益。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى ئۆز دۆلىتىدىكى دەريا ئېقىنىدىن كەلگەن ئېقىنغا قارشى ئېقىننىڭ تۇخۇم تۇغۇش تۈر توپىغا قارىتا ئاساسلىق مەنپەئەتتىن بەھرىمەن بولىدۇ.

第七条 任何国际组织、外国的组织或者个人对中华人民共和国的专属经济区和大陆架的自然资源进行勘查、开发活动或者在中华人民共和国的大陆架上为任何目的进行钻探,必须经中华人民共和国主管机关批准,并遵守中华人民共和国的法律、法规。

7-ماددا ھەرقانداق خەلقئارا تەشكىلات، چەت ئەل تەشكىلاتى ياكى شەخس جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايونى ۋە قۇرۇقلۇق جازىسىدىكى تەبىئىي بايلىقنى چارلاش، ئېچىش پائالىيىتىدە ياكى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قۇرۇقلۇق جازىسىدا ھەرقانداق مەقسەت بىلەن بۇرغىلاشتا، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەسئۇل ئورگىنىنىڭ تەستىقىنى ئېلىشى ھەمدە جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا ئەمەل قىلىشى شەرت.

第八条 中华人民共和国在专属经济区和大陆架有专属权利建造并授权和管理建造、操作和使用人工岛屿、设施和结构。

8-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق رامكىسىدا قۇرۇش، باشقۇرۇش، مەشغۇلات قىلىش ۋە ئىشلىتىش مەخسۇس ھوقۇقى بار.

中华人民共和国对专属经济区和大陆架的人工岛屿、设施和结构行使专属管辖权,包括有关海关、财政、卫生、安全和出境入境的法律和法规方面的管辖权。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى مەخسۇس ئىقتىسادىي رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق بوسۇغىسىدىكى سۈنئىي ئارال، ئەسلىھە ۋە قۇرۇلمىلارغا مەخسۇس باشقۇرۇش تەۋەلىكى ھوقۇقى يۈرگۈزىدۇ، بۇ، تاموژنا، مالىيە، سەھىيە، بىخەتەرلىك ۋە چېگرادىن چىقىش-كىرىشكە ئالاقىدار قانۇن ۋە نىزام جەھەتتىكى باشقۇرۇش تەۋەلىك ھوقۇقىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

中华人民共和国主管机关有权在专属经济区和大陆架的人工岛屿、设施和结构周围设置安全地带,并可以在该地带采取适当措施,确保航行安全以及人工岛屿、设施和结构的安全。

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەسئۇل ئورگىنى مەخسۇس ئىقتىسادىي رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق جازىسىدىكى سۈنئىي ئارال، ئەسلىھە ۋە قۇرۇلما ئەتراپىدا بىخەتەر بەلباغ قۇرۇشقا ھوقۇقلۇق ھەمدە شۇ جايدا مۇۋاپىق تەدبىر قوللىنىپ، يۈرۈش بىخەتەرلىكى ۋە سۈنئىي ئارال، ئۈسكۈنە ۋە قۇرۇلمىنىڭ بىخەتەرلىكىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلسا بولىدۇ.

第九条 任何国际组织、外国的组织或者个人在中华人民共和国的专属经济区和大陆架进行海洋科学研究,必须经中华人民共和国主管机关批准,并遵守中华人民共和国的法律、法规。

9-ماددا ھەرقانداق خەلقئارا تەشكىلات، چەت ئەل تەشكىلاتى ياكى شەخسنىڭ جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايونى ۋە قۇرۇقلۇق بوسۇغىسىدا دېڭىز-ئوكيان ئىلمىي تەتقىقاتى ئېلىپ بېرىشىدا، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى مەسئۇل ئورگىنىنىڭ تەستىقىنى ئېلىشى ھەمدە جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا ئەمەل قىلىشى شەرت.

第十条 中华人民共和国主管机关有权采取必要的措施,防止、减少和控制海洋环境的污染,保护和保全专属经济区和大陆架的海洋环境。

10-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەسئۇل ئورگىنى زۆرۈر تەدبىر قوللىنىپ، دېڭىز-ئوكيان مۇھىتىنىڭ بۇلغىنىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ئۇنى ئازايتىش ۋە تىزگىنلەش، مەخسۇس ئىقتىسادى رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق جازىسىدىكى دېڭىز-ئوكيان مۇھىتىنى قوغداش ۋە ساقلاپ قېلىشقا ھوقۇقلۇق.

第十一条 任何国家在遵守国际法和中华人民共和国的法律、法规的前提下,在中华人民共和国的专属经济区享有航行、飞越的自由,在中华人民共和国的专属经济区和大陆架享有铺设海底电缆和管道的自由,以及与上述自由有关的其他合法使用海洋的便利。铺设海底电缆和管道的路线,必须经中华人民共和国主管机关同意。

11-ماددا ھەرقانداق دۆلەت خەلقئارا قانۇنغا ۋە جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا ئەمەل قىلىش ئالدىنقى شەرتىدە، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايونىدا يۈرۈش، ئۇچۇپ ئۆتۈش ئەركىنلىكىگە، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايونى ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق رامكىسىدا دېڭىز ئاستىغا كابېل ۋە تۇرۇبا ياتقۇزۇش ئەركىنلىكىگە، شۇنىڭدەك يۇقىرىقى ئەركىنلىككە مۇناسىۋەتلىك دېڭىز-ئوكياننى قانۇنلۇق ئىشلىتىش قولايلىقىغا ئىگە بولىدۇ. دېڭىز ئاستىغا كابېل ۋە تۇرۇبا ياتقۇزۇش لىنىيەسى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى مەسئۇل ئورگىنىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئېلىشى شەرت.

第十二条 中华人民共和国在行使勘查、开发、养护和管理专属经济区的生物资源的主权权利时,为确保中华人民共和国的法律、法规得到遵守,可以采取登临、检查、逮捕、扣留和进行司法程序等必要的措施。

12-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى مەخسۇس ئىقتىسادىي رايوندىكى جانلىقلار بايلىقىنى چارلاش، ئېچىش، ئاسراش ۋە باشقۇرۇشقا ئىگىلىك ھوقۇقى ھوقۇقىنى يۈرگۈزگەندە، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا ئەمەل قىلىشقا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن، چىقىش، تەكشۈرۈش، قولغا ئېلىش، تۇتۇپ قېلىش ۋە قانۇن يۈرگۈزۈش تەرتىپى قوللىنىش قاتارلىق زۆرۈر تەدبىرلەرنى قوللانسا بولىدۇ.

中华人民共和国对在专属经济区和大陆架违反中华人民共和国法律、法规的行为,有权采取必要措施、依法追究法律责任,并可以行使紧追权。

مەخسۇس ئىقتىسادىي رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق بوسۇغىسىدىكى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا خىلاپ قىلمىشلارغا قارىتا، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى زۆرۈر تەدبىر قوللىنىشقا، قانۇن بويىچە قانۇن جاۋابكارلىقىنى سۈرۈشتۈرۈشكە ھوقۇقلۇق ھەمدە ئىز قوغلاپ سۈرۈشتۈرۈش ھوقۇقىنى يۈرگۈزسە بولىدۇ.

第十三条 中华人民共和国在专属经济区和大陆架享有的权利,本法未作规定的,根据国际法和中华人民共和国其他有关法律、法规行使。

13-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ خاس ئىقتىسادىي رايون ۋە چوڭ قۇرۇقلۇق بوسۇغىسىدا بەھرىمەن بولۇش ھوقۇقى بۇ قانۇندا بەلگىلەنمىگەن بولسا، خەلقئارا قانۇن ۋە جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ باشقا مۇناسىۋەتلىك قانۇن-نىزاملىرىغا ئاساسەن يۈرگۈزۈلىدۇ.

第十四条 本法的规定不影响中华人民共和国享有的历史性权利。

14-ماددا بۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ بەھرىمەن بولىدىغان تارىخىي ھوقۇقىغا تەسىر يەتكۈزمەيدۇ.

第十五条 中华人民共和国政府可以根据本法制定有关规定。

15-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى ھۆكۈمىتى مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەرنى چىقارسا بولىدۇ.

第十六条 本法自公布之日起施行。

16-ماددا بۇ قانۇن ئېلان قىلىنغان كۈندىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.