（1986年4月12日第六届全国人民代表大会第四次会议通过　2006年6月29日第十届全国人民代表大会常务委员会第二十二次会议修订　根据2015年4月24日第十二届全国人民代表大会常务委员会第十四次会议《关于修改<中华人民共和国义务教育法>等五部法律的决定》修正）

( 1986-يىل 4-ئاينىڭ 12-كۈنى 6-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى 4-يىغىنىدا ماقۇللاندى، 2006-يىل 6-ئاينىڭ 29-كۈنى 10-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلقنىڭ قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 22-يىغىنىدا تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى، 2015-يىل 4 – ئاينىڭ 24-كۈنى 12-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك پارتىيە قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 14-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپى قانۇنى > قاتارلىق بەش قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن تۈزىتىلدى )

目　　录

مۇندەرىجە

第一章　总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第二章　学生

2-باب ئوقۇغۇچىلار

第三章　学校

3-باب مەكتەپلەر

第四章　教师

4-باب ئوقۇتقۇچىلار

第五章　教育教学

5-باب مائارىپ ئوقۇتۇشى

第六章　经费保障

6-باب خىراجەتكە كاپالەتلىك قىلىش

第七章　法律责任

7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

第八章　附则

8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第一章　总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第一条　为了保障适龄儿童、少年接受义务教育的权利，保证义务教育的实施，提高全民族素质，根据宪法和教育法，制定本法。

1-ماددا بۇ قانۇن ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىش ھوقۇقىنى كاپالەتلەندۈرۈش، مەجبۇرىيەت مائارىپىنىڭ يولغا قويۇلۇشىغا كاپالەتلىك قىلىش، پۈتۈن مىللەتنىڭ ساپاسىنى ئۆستۈرۈش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇن ۋە مائارىپ قانۇنىغا بىنائەن چىقىرىلدى.

第二条　国家实行九年义务教育制度。

2-ماددا دۆلەت توققۇز يىللىق مەجبۇرىيەت مائارىپى تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.

义务教育是国家统一实施的所有适龄儿童、少年必须接受的教育，是国家必须予以保障的公益性事业。

مەجبۇرىيەت مائارىپى دۆلەت بىرتۇتاش يولغا قويىدىغان ئوقۇش يېشىدىكى بارلىق بالىلار، ئۆسمۈرلەر قوبۇل قىلىشى شەرت بولغان مائارىپ، دۆلەت كاپالەتلەندۈرۈشى شەرت بولغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشى.

实施义务教育，不收学费、杂费。

مەجبۇرىيەت مائارىپى يولغا قويۇلىدۇ، ئوقۇش پۇلى، پارچە-پۇرات ھەق ئېلىنمايدۇ.

国家建立义务教育经费保障机制，保证义务教育制度实施。

دۆلەت مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى كاپالەتلەندۈرۈش مېخانىزمى ئورنىتىپ، مەجبۇرىيەت مائارىپى تۈزۈمىنىڭ يولغا قويۇلۇشىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ.

第三条　义务教育必须贯彻国家的教育方针，实施素质教育，提高教育质量，使适龄儿童、少年在品德、智力、体质等方面全面发展，为培养有理想、有道德、有文化、有纪律的社会主义建设者和接班人奠定基础。

3-ماددا مەجبۇرىيەت مائارىپىدا دۆلەتنىڭ مائارىپ فاڭجېنىنى ئىزچىللاشتۇرۇش، ساپا مائارىپىنى يولغا قويۇش، مائارىپ سۈپىتىنى ئۆستۈرۈش، ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى ئەخلاقىي، ئەقلىي، جىسمانىي جەھەتلەردە ئومۇميۈزلۈك يېتىلدۈرۈش، غايىلىك، ئەخلاقلىق، مەدەنىيەتلىك، ئىنتىزامچان سوتسىيالىزم قۇرغۇچىلىرى ۋە ئىزباسارلىرىنى يېتىشتۈرۈش ئۈچۈن ئاساس سېلىش شەرت.

第四条　凡具有中华人民共和国国籍的适龄儿童、少年，不分性别、民族、种族、家庭财产状况、宗教信仰等，依法享有平等接受义务教育的权利，并履行接受义务教育的义务。

4-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت تەۋەلىكىگە ئىگە ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەر جىنسى، مىللىتى، ئىرقى، ئائىلە مال-مۈلۈك ئەھۋالى، دىنىي ئېتىقادى قاتارلىقلارغا قارىماي، مەجبۇرىيەت مائارىپىنى باراۋەر قوبۇل قىلىش ھوقۇقىدىن قانۇن بويىچە بەھرىمەن بولىدۇ ھەمدە مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىدۇ.

第五条　各级人民政府及其有关部门应当履行本法规定的各项职责，保障适龄儿童、少年接受义务教育的权利。

5-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ۋە ئۇنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن تۈرلۈك مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشى، ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىش ھوقۇقىنى كاپالەتلەندۈرۈشى كېرەك.

适龄儿童、少年的父母或者其他法定监护人应当依法保证其按时入学接受并完成义务教育。

ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ ئاتا-ئانىسى ياكى قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا ۋەسىيلىرى ئۇلارنىڭ ۋاقتىدا مەكتەپكە كىرىپ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىشى ۋە تاماملىشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

依法实施义务教育的学校应当按照规定标准完成教育教学任务，保证教育教学质量。

قانۇن بويىچە مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويغان مەكتەپلەر مائارىپ ئوقۇتۇشى ۋەزىپىسىنى بەلگىلەنگەن ئۆلچەم بويىچە ئورۇنداپ، مائارىپ ئوقۇتۇشى سۈپىتىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

社会组织和个人应当为适龄儿童、少年接受义务教育创造良好的环境。

ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ۋە شەخسلەر ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىشىغا ياخشى مۇھىت يارىتىپ بېرىشى كېرەك.

第六条　国务院和县级以上地方人民政府应当合理配置教育资源，促进义务教育均衡发展，改善薄弱学校的办学条件，并采取措施，保障农村地区、民族地区实施义务教育，保障家庭经济困难的和残疾的适龄儿童、少年接受义务教育。

6-ماددا گوۋۇيۈەن ۋە ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى مائارىپ بايلىقىنى مۇۋاپىق تەقسىملەپ، مەجبۇرىيەت مائارىپىنىڭ تەڭپۇڭ تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ئاجىز مەكتەپلەرنىڭ مەكتەپ باشقۇرۇش شارائىتىنى ياخشىلىشى ھەمدە تەدبىر قوللىنىپ، يېزا رايونلىرى، مىللىي رايونلارنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇشىنى كاپالەتلەندۈرۈشى، ئائىلىسىدە ئىقتىسادىي قىيىنچىلىقى بارلار ۋە مېيىپ بولغان ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىشىنى كاپالەتلەندۈرۈشى كېرەك.

国家组织和鼓励经济发达地区支援经济欠发达地区实施义务教育。

دۆلەت ئىقتىسادى تەرەققىي تاپقان رايونلارنى ئىقتىسادى تەرەققىي تاپمىغان رايونلارنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇشىغا ياردەم بېرىشكە تەشكىللەيدۇ ۋە ئىلھاملاندۇرىدۇ.

第七条　义务教育实行国务院领导，省、自治区、直辖市人民政府统筹规划实施，县级人民政府为主管理的体制。

7-ماددا مەجبۇرىيەت مائارىپىدا گوۋۇيۈەن رەھبەرلىك قىلىدىغان، ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى بىرتۇتاش پىلانلاپ يولغا قويىدىغان، ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئاساسىي بولۇپ باشقۇرىدىغان تۈزۈلمە يولغا قويۇلىدۇ.

县级以上人民政府教育行政部门具体负责义务教育实施工作；县级以上人民政府其他有关部门在各自的职责范围内负责义务教育实施工作。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇش خىزمىتىگە كونكرېت مەسئۇل بولىدۇ؛ ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى مەسئۇلىيىتى دائىرىسىدە مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

第八条　人民政府教育督导机构对义务教育工作执行法律法规情况、教育教学质量以及义务教育均衡发展状况等进行督导，督导报告向社会公布。

8-ماددا خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ نازارەتچىلىكى-يېتەكچىلىكى ئاپپاراتى مەجبۇرىيەت مائارىپى خىزمىتىنىڭ قانۇن-نىزاملارنى ئىجرا قىلىش ئەھۋالى، مائارىپ ئوقۇتۇش سۈپىتى، شۇنىڭدەك مەجبۇرىيەت مائارىپىنى تەڭپۇڭ تەرەققىي قىلدۇرۇش ئەھۋالى قاتارلىقلارغا نازارەتچىلىك-يېتەكچىلىك قىلىدۇ، نازارەتچىلىك-يېتەكچىلىك دوكلاتى جەمئىيەتكە ئېلان قىلىنىدۇ.

第九条　任何社会组织或者个人有权对违反本法的行为向有关国家机关提出检举或者控告。

9-ماددا ھەرقانداق ئىجتىمائىي تەشكىلات ياكى شەخس مۇشۇ قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى مۇناسىۋەتلىك دۆلەت ئورگىنىغا پاش قىلىشقا ياكى ئەرز-شىكايەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

发生违反本法的重大事件，妨碍义务教育实施，造成重大社会影响的，负有领导责任的人民政府或者人民政府教育行政部门负责人应当引咎辞职。

مۇشۇ قانۇنغا خىلاپ زور ۋەقە سادىر قىلىپ، مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇشقا توسقۇنلۇق قىلىپ، زور ئىجتىمائىي تەسىر پەيدا قىلغان بولسا، رەھبەرلىك جاۋابكارلىقى بار خەلق ھۆكۈمىتى ياكى خەلق ھۆكۈمىتى مائارىپ مەمۇرىي تارمىقىنىڭ مەسئۇلى سەۋەنلىكنى تونۇپ ئىستېپا بېرىشى كېرەك.

第十条　对在义务教育实施工作中做出突出贡献的社会组织和个人，各级人民政府及其有关部门按照有关规定给予表彰、奖励。

10-ماددا مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇش خىزمىتىدە گەۋدىلىك تۆھپە قوشقان ئىجتىمائىي تەشكىلات ۋە شەخسلەرنى ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ۋە ئۇنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمە بويىچە تەقدىرلەيدۇ، مۇكاپاتلايدۇ.

第二章　学生

2-باب ئوقۇغۇچىلار

第十一条　凡年满六周岁的儿童，其父母或者其他法定监护人应当送其入学接受并完成义务教育；条件不具备的地区的儿童，可以推迟到七周岁。

11-ماددا ئومۇمەن ئالتە ياشقا توشقان بالىلارنىڭ ئاتا-ئانىسى ياكى قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا ۋەسىيلىرى ئۇلارنى مەكتەپكە كىرگۈزۈپ قوبۇل قىلدۇرۇشى ھەمدە مەجبۇرىيەت مائارىپىنى تاماملىشى كېرەك؛ شارائىتى ھازىرلانمىغان رايونلاردىكى بالىلارنى يەتتە ياشقا كېچىكتۈرۈشكە بولىدۇ.

适龄儿童、少年因身体状况需要延缓入学或者休学的，其父母或者其他法定监护人应当提出申请，由当地乡镇人民政府或者县级人民政府教育行政部门批准。

ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ سالامەتلىك ئەھۋالى سەۋەبىدىن مەكتەپكە كېچىكىپ كىرىشى ياكى دەم ئېلىشىغا توغرا كەلسە، ئۇلارنىڭ ئاتا-ئانىسى ياكى قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا ۋەسىيلىرى ئىلتىماس سۇنۇشى كېرەك، شۇ جايدىكى يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى ياكى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى تەستىقلايدۇ.

第十二条　适龄儿童、少年免试入学。地方各级人民政府应当保障适龄儿童、少年在户籍所在地学校就近入学。

12-ماددا ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەر مەكتەپكە ئىمتىھانسىز كىرىدۇ. يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ نوپۇسى تۇرۇشلۇق جايدىكى مەكتەپلەرگە يېقىن ئەتراپتا كىرىشىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

父母或者其他法定监护人在非户籍所在地工作或者居住的适龄儿童、少年，在其父母或者其他法定监护人工作或者居住地接受义务教育的，当地人民政府应当为其提供平等接受义务教育的条件。具体办法由省、自治区、直辖市规定。

ئاتا-ئانىسى ياكى قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا ۋەسىيلىرى نوپۇسى بولمىغان جايدا خىزمەت قىلىدىغان ياكى ئولتۇراقلاشقان ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەر ئۆزىنىڭ ئاتا-ئانىسى يا قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا ۋەسىيلىك قىلىپ خىزمەت قىلىۋاتقان ياكى تۇرۇشلۇق جايىدا مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلسا، شۇ جايدىكى خەلق ھۆكۈمىتى ئۇلارغا مەجبۇرىيەت مائارىپىنى باراۋەر قوبۇل قىلىش شارائىتى يارىتىپ بېرىشى كېرەك. كونكرېت چارىسىنى ئۆلكە، ئاپتونوم رايون، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلەر بەلگىلەيدۇ.

县级人民政府教育行政部门对本行政区域内的军人子女接受义务教育予以保障。

ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوندىكى ھەربىيلەر پەرزەنتلىرىنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىشىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ.

第十三条　县级人民政府教育行政部门和乡镇人民政府组织和督促适龄儿童、少年入学，帮助解决适龄儿童、少年接受义务教育的困难，采取措施防止适龄儿童、少年辍学。

13-ماددا ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ۋە يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەكتەپكە كىرىشىنى تەشكىللەپ ۋە ئۇنىڭغا ھەيدەكچىلىك قىلىپ، ئوقۇش يېشىدىكى دوستلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىش قىيىنچىلىقىنى ھەل قىلىشىغا ياردەم بېرىپ، تەدبىر قوللىنىپ ئوقۇش يېشىدىكى ئۆسمۈرلەر، ئۆسمۈرلەرنىڭ ئوقۇشتىن توختاپ قېلىشىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ.

居民委员会和村民委员会协助政府做好工作，督促适龄儿童、少年入学。

شەھەر ئاھالە كومىتېتى ۋە كەنت ئاھالە كومىتېتى ھۆكۈمەتنىڭ خىزمەتلەرنى ياخشى ئىشلىشىگە ھەمكارلىشىپ، ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەكتەپكە كىرىشىگە ھەيدەكچىلىك قىلىدۇ.

第十四条　禁止用人单位招用应当接受义务教育的适龄儿童、少年。

14-ماددا ئادەم ئىشلەتكۈچى ئورۇننىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىش يېشىغا يەتكەن بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى قوبۇل قىلىپ ئىشلىتىشى مەنئى قىلىنىدۇ.

根据国家有关规定经批准招收适龄儿童、少年进行文艺、体育等专业训练的社会组织，应当保证所招收的适龄儿童、少年接受义务教育；自行实施义务教育的，应当经县级人民政府教育行政部门批准。

دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسىگە ئاساسەن ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى ئەدەبىيات-سەنئەت، تەنتەربىيە قاتارلىق كەسپىي مەشىقلەرگە قوبۇل قىلىشنى تەستىقلىغان ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار قوبۇل قىلىش يېشىدىكى بالىلار ۋە ئۆسمۈرلەرنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىشىغا كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك؛ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى ئۆز ئالدىغا يولغا قويۇشتا، ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقىنىڭ تەستىقىنى ئېلىش كېرەك.

第三章　学校

3-باب مەكتەپلەر

第十五条　县级以上地方人民政府根据本行政区域内居住的适龄儿童、少年的数量和分布状况等因素，按照国家有关规定，制定、调整学校设置规划。新建居民区需要设置学校的，应当与居民区的建设同步进行。

15-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شۇ مەمۇرىي رايوندا ئولتۇراقلىشىدىغان ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ سانى ۋە تارقىلىش ئەھۋالى قاتارلىق ئامىللارغا ئاساسەن، دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە مەكتەپ تەسىس قىلىش يىرىك پىلانىنى تۈزىدۇ، تەڭشەيدۇ. يېڭىدىن قۇرۇلغان ئاھالە رايونىدا مەكتەپ قۇرۇش زۆرۈر بولسا، ئاھالە رايونى قۇرۇلۇشى بىلەن ماس قەدەمدە ئېلىپ بېرىش كېرەك.

第十六条　学校建设，应当符合国家规定的办学标准，适应教育教学需要；应当符合国家规定的选址要求和建设标准，确保学生和教职工安全。

16-ماددا مەكتەپ قۇرۇلۇشىدا، دۆلەت بەلگىلىگەن مەكتەپ باشقۇرۇش ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كېلىشى، مائارىپ ئوقۇتۇشى ئېھتىياجىغا ماس كېلىشى كېرەك؛ دۆلەت بەلگىلىگەن ئورۇن تاللاش تەلىپى ۋە قۇرۇلۇش ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كېلىشى، ئوقۇغۇچىلار ۋە ئوقۇتقۇچى، ئىشچى-خىزمەتچىلەرنىڭ بىخەتەرلىكىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

第十七条　县级人民政府根据需要设置寄宿制学校，保障居住分散的适龄儿童、少年入学接受义务教育。

17-ماددا ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئېھتىياجغا قاراپ ياتاقلىق تۈزۈمدىكى مەكتەپ تەسىس قىلىپ، تارقاق ئولتۇراقلاشقان ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ مەكتەپكە كىرىپ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىشىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ.

第十八条　国务院教育行政部门和省、自治区、直辖市人民政府根据需要，在经济发达地区设置接收少数民族适龄儿童、少年的学校（班）。

18-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ۋە ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئېھتىياجغا قاراپ، ئىقتىسادى تەرەققىي قىلغان رايونلاردا ئوقۇش يېشىدىكى ئاز سانلىق مىللەت بالىلىرى ۋە ئۆسمۈرلىرىنى قوبۇل قىلىدىغان مەكتەپ ( سىنىپ ) تەسىس قىلىدۇ.

第十九条　县级以上地方人民政府根据需要设置相应的实施特殊教育的学校（班），对视力残疾、听力语言残疾和智力残疾的适龄儿童、少年实施义务教育。特殊教育学校（班）应当具备适应残疾儿童、少年学习、康复、生活特点的场所和设施。

19-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئېھتىياجغا قاراپ مۇناسىپ ئالاھىدە مائارىپ يولغا قويىدىغان مەكتەپ ( سىنىپ ) تەسىس قىلىپ، كۆرۈش قۇۋۋىتى مېيىپ، ئاڭلاش ئىقتىدارى ۋە تىلى مېيىپ ۋە ئەقلىي ئىقتىدارى مېيىپ بولغان ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرگە مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويىدۇ. ئالاھىدە مائارىپ مەكتىپى ( سىنىپى ) مېيىپ بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ ئۆگىنىش، سالامەتلىكىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش، تۇرمۇش ئالاھىدىلىكىگە ماس كېلىدىغان سورۇن ۋە ئەسلىھەلەرنى ھازىرلىشى كېرەك.

普通学校应当接收具有接受普通教育能力的残疾适龄儿童、少年随班就读，并为其学习、康复提供帮助。

ئادەتتىكى مەكتەپلەر ئادەتتىكى مائارىپنى قوبۇل قىلىش ئىقتىدارىغا ئىگە ئوقۇش يېشىدىكى مېيىپ بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇشقا قوبۇل قىلىشى ھەمدە ئۇلارنىڭ ئۆگىنىشى، سالامەتلىكىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشىگە ياردەم بېرىشى كېرەك.

第二十条　县级以上地方人民政府根据需要，为具有预防未成年人犯罪法规定的严重不良行为的适龄少年设置专门的学校实施义务教育。

20-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئېھتىياجغا قاراپ، قۇرامىغا يەتمىگەنلەرنىڭ جىنايەت ئۆتكۈزۈشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قانۇنىدا بەلگىلەنگەن ئېغىر ناچار قىلمىشى بار ئوقۇش يېشىدىكى ئۆسمۈرلەرگە مەخسۇس مەكتەپ تەسىس قىلىپ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويىدۇ.

第二十一条　对未完成义务教育的未成年犯和被采取强制性教育措施的未成年人应当进行义务教育，所需经费由人民政府予以保障。

21-ماددا مەجبۇرىيەت مائارىپىنى تاماملىمىغان قۇرامىغا يەتمىگەن جىنايەتچىلەر ۋە مەجبۇرلاش خاراكتېرلىك مائارىپ تەدبىرى قوللىنىلغان قۇرامىغا يەتمىگەنلەرگە مەجبۇرىيەت مائارىپى ئېلىپ بېرىش كېرەك، كېرەكلىك خىراجەتنى خەلق ھۆكۈمىتى كاپالەتلەندۈرىدۇ.

第二十二条　县级以上人民政府及其教育行政部门应当促进学校均衡发展，缩小学校之间办学条件的差距，不得将学校分为重点学校和非重点学校。学校不得分设重点班和非重点班。

22-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى مەكتەپلەرنىڭ تەڭپۇڭ تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، مەكتەپلەر ئارىسىدىكى مەكتەپ باشقۇرۇش شارائىتىدىكى پەرقنى كىچىكلىتىشى كېرەك، مەكتەپلەرنى نۇقتىلىق مەكتەپ ۋە نۇقتىلىق بولمىغان مەكتەپ دەپ ئايرىشقا بولمايدۇ. مەكتەپلەر نۇقتىلىق سىنىپ ۋە نۇقتىلىق بولمىغان سىنىپلارنى ئايرىپ تەسىس قىلسا بولمايدۇ.

县级以上人民政府及其教育行政部门不得以任何名义改变或者变相改变公办学校的性质。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ھۆكۈمەت مەكتىپىنىڭ خاراكتېرىنى ھەرقانداق نامدا ئۆزگەرتسە ياكى شەكلىنى ئۆزگەرتىپ ئۆزگەرتسە بولمايدۇ.

第二十三条　各级人民政府及其有关部门依法维护学校周边秩序，保护学生、教师、学校的合法权益，为学校提供安全保障。

23-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ۋە ئۇنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى مەكتەپ ئەتراپىنىڭ تەرتىپىنى قانۇن بويىچە قوغدايدۇ، ئوقۇغۇچىلار، ئوقۇتقۇچىلار، مەكتەپلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغدايدۇ، مەكتەپلەرنى بىخەتەرلىك كاپالىتىگە ئىگە قىلىدۇ.

第二十四条　学校应当建立、健全安全制度和应急机制，对学生进行安全教育，加强管理，及时消除隐患，预防发生事故。

24-ماددا مەكتەپلەر بىخەتەرلىك تۈزۈمى ۋە جىددىي ئىشلارغا تاقابىل تۇرۇش مېخانىزمىنى ئورنىتىپ، تاكامۇللاشتۇرۇپ، ئوقۇغۇچىلارغا بىخەتەرلىك تەربىيەسى بېرىشى، باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى، يوشۇرۇن خەۋپنى ۋاقتىدا تۈگىتىشى، ھادىسە يۈزبېرىشنىڭ ئالدىنى ئېلىشى كېرەك.

县级以上地方人民政府定期对学校校舍安全进行检查；对需要维修、改造的，及时予以维修、改造。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى مەكتەپ ياتاقلىرىنىڭ بىخەتەرلىكىنى قەرەللىك تەكشۈرىدۇ؛ رېمونت قىلىش، ئۆزگەرتىشكە توغرا كەلسە، ۋاقتىدا رېمونت قىلىش، ئۆزگەرتىش كېرەك.

学校不得聘用曾经因故意犯罪被依法剥夺政治权利或者其他不适合从事义务教育工作的人担任工作人员。

مەكتەپ ئىلگىرى قەستەن جىنايەت ئۆتكۈزۈپ قانۇن بويىچە سىياسىي ھوقۇقىدىن مەھرۇم قىلىنغان ياكى مەجبۇرىيەت مائارىپى خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا ماس كەلمەيدىغان باشقا كىشىلەرنى خىزمەتچى خادىملىققا تەكلىپ قىلسا بولمايدۇ.

第二十五条　学校不得违反国家规定收取费用，不得以向学生推销或者变相推销商品、服务等方式谋取利益。

25-ماددا مەكتەپلەر دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسىگە خىلاپ ھالدا ھەق ئالسا بولمايدۇ، ئوقۇغۇچىلارغا تاۋار، مۇلازىمەتنى سېتىپ ياكى ئۆزگەرتىپ سېتىپ پايدا ئالسا بولمايدۇ.

第二十六条　学校实行校长负责制。校长应当符合国家规定的任职条件。校长由县级人民政府教育行政部门依法聘任。

26-ماددا مەكتەپلەردە مەكتەپ مۇدىرى مەسئۇل بولۇش تۈزۈمى يولغا قويۇلىدۇ. مەكتەپ مۇدىرى دۆلەت بەلگىلىگەن ۋەزىپە ئۆتەش شەرتىگە ئۇيغۇن كېلىشى كېرەك. مەكتەپ مۇدىرىنى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى قانۇن بويىچە تەكلىپ قىلىدۇ.

第二十七条　对违反学校管理制度的学生，学校应当予以批评教育，不得开除。

27-ماددا مەكتەپ باشقۇرۇش تۈزۈمىگە خىلاپ ئوقۇغۇچىلارغا مەكتەپ تەنقىد-تەربىيە بېرىشى، مەكتەپتىن قوغلىماسلىقى كېرەك.

第四章　教师

4-باب ئوقۇتقۇچىلار

第二十八条　教师享有法律规定的权利，履行法律规定的义务，应当为人师表，忠诚于人民的教育事业。

28-ماددا ئوقۇتقۇچىلار قانۇندا بەلگىلەنگەن ھوقۇقتىن بەھرىمەن بولىدۇ، قانۇندا بەلگىلەنگەن مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىدۇ، باشقىلارغا ئۇستاز بولۇشى، خەلقنىڭ مائارىپ ئىشلىرىغا سادىق بولۇشى كېرەك.

全社会应当尊重教师。

پۈتۈن جەمئىيەت ئوقۇتقۇچىلارنى ھۆرمەتلىشى كېرەك.

第二十九条　教师在教育教学中应当平等对待学生，关注学生的个体差异，因材施教，促进学生的充分发展。

29-ماددا ئوقۇتقۇچىلار مائارىپ ئوقۇتۇشىدا ئوقۇغۇچىلارغا باراۋەر مۇئامىلە قىلىشى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ يەككە پەرقىگە كۆڭۈل بۆلۈشى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەھۋالىغا قاراپ ئوقۇتۇشى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ تولۇق يېتىلىشىنى ئىلگىرى سۈرۈشى كېرەك.

教师应当尊重学生的人格，不得歧视学生，不得对学生实施体罚、变相体罚或者其他侮辱人格尊严的行为，不得侵犯学生合法权益。

ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلارنىڭ كىشىلىك قەدىر-قىممىتىگە ھۆرمەت قىلىشى، ئوقۇغۇچىلارنى كەمسىتمەسلىكى، ئوقۇغۇچىلارغا تەن جازاسى بەرمەسلىكى، شەكلىنى ئۆزگەرتىپ تەن جازاسى بەرماسلىقى ياكى ئۇلارنىڭ ئىنسانىي ئىززىتىگە ھاقارەت قىلىدىغان باشقا قىلمىشلارنى سادىر قىلماسلىقى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە چېقىلماسلىقى كېرەك.

第三十条　教师应当取得国家规定的教师资格。

30-ماددا ئوقۇتقۇچىلار دۆلەت بەلگىلىگەن ئوقۇتقۇچىلىق سالاھىيىتىگە ئېرىشىشى كېرەك.

国家建立统一的义务教育教师职务制度。教师职务分为初级职务、中级职务和高级职务。

دۆلەت بىرلىككە كەلگەن مەجبۇرىيەت مائارىپى ئوقۇتقۇچىسىلىق ۋەزىپە تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ. ئوقۇتقۇچىلىق ۋەزىپىسى تۆۋەن دەرىجىلىك ۋەزىپە، ئوتتۇرا دەرىجىلىك ۋەزىپە ۋە يۇقىرى دەرىجىلىك ۋەزىپىگە ئايرىلىدۇ.

第三十一条　各级人民政府保障教师工资福利和社会保险待遇，改善教师工作和生活条件；完善农村教师工资经费保障机制。

31-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاش-پاراۋانلىقى ۋە ئىجتىمائىي سۇغۇرتا تەمىناتىنى كاپالەتلەندۈرۈپ، ئوقۇتقۇچىلارنىڭ خىزمەت ۋە تۇرمۇش شارائىتىنى ياخشىلايدۇ؛ يېزا ئوقۇتقۇچىلىرىنىڭ مائاش خىراجىتىگە كاپالەتلىك قىلىش مېخانىزمىنى مۇكەممەللەشتۈرۈش كېرەك.

教师的平均工资水平应当不低于当地公务员的平均工资水平。

ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسى شۇ جايدىكى مەمۇرلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىدىن تۆۋەن بولماسلىقى كېرەك.

特殊教育教师享有特殊岗位补助津贴。在民族地区和边远贫困地区工作的教师享有艰苦贫困地区补助津贴。

ئالاھىدە مائارىپ ئوقۇتقۇچىلىرى ئالاھىدە ئىش ئورنى ياردەم پۇلىدىن بەھرىمەن بولىدۇ. مىللەتلەر رايونىدا ۋە چەت-ياقا نامرات رايونلاردا خىزمەت قىلىدىغان ئوقۇتقۇچىلار جاپالىق نامرات رايونلاردا بېرىلىدىغان ياردەم پۇلدىن بەھرىمەن بولىدۇ.

第三十二条　县级以上人民政府应当加强教师培养工作，采取措施发展教师教育。

32-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئوقۇتقۇچىلارنى تەربىيەلەش خىزمىتىنى كۈچەيتىپ، تەدبىر قوللىنىپ ئوقۇتقۇچىلار تەربىيەسىنى تەرەققىي قىلدۇرۇشى كېرەك.

县级人民政府教育行政部门应当均衡配置本行政区域内学校师资力量，组织校长、教师的培训和流动，加强对薄弱学校的建设。

ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوندىكى مەكتەپلەرنىڭ ئوقۇتقۇچىلار كۈچىنى تەكشى سەپلەپ، مەكتەپ مۇدىرى، ئوقۇتقۇچىلارنى تەربىيەلەش ۋە يۆتكەشكە تەشكىللەپ، ئاجىز مەكتەپلەرنىڭ قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىشى كېرەك.

第三十三条　国务院和地方各级人民政府鼓励和支持城市学校教师和高等学校毕业生到农村地区、民族地区从事义务教育工作。

33-ماددا گوۋۇيۈەن ۋە يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شەھەرلەردىكى مەكتەپلەرنىڭ ئوقۇتقۇچىلىرى ۋە ئالىي مەكتەپنى پۈتكۈزگەنلەرنىڭ يېزا رايونى، مىللەتلەر رايونىغا بېرىپ مەجبۇرىيەت مائارىپى خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشىغا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىدۇ.

国家鼓励高等学校毕业生以志愿者的方式到农村地区、民族地区缺乏教师的学校任教。县级人民政府教育行政部门依法认定其教师资格，其任教时间计入工龄。

دۆلەت ئالىي مەكتەپنى پۈتكۈزگەنلەرنى پىدائىي شەكلىدە يېزا رايونلىرى، مىللەتلەر رايونلىرىدىكى ئوقۇتقۇچىسى كەمچىل مەكتەپلەرگە بېرىپ ئوقۇتقۇچىلىق قىلىشقا ئىلھاملاندۇرىدۇ. ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ئۇنىڭ ئوقۇتقۇچىلىق سالاھىيىتىنى قانۇن بويىچە بېكىتىدۇ، ئوقۇتقۇچىلىق ۋاقتى خىزمەت ئىستاژىغا كىرگۈزۈلىدۇ.

第五章　教育教学

5-باب مائارىپ ئوقۇتۇشى

第三十四条　教育教学工作应当符合教育规律和学生身心发展特点，面向全体学生，教书育人，将德育、智育、体育、美育等有机统一在教育教学活动中，注重培养学生独立思考能力、创新能力和实践能力，促进学生全面发展。

34-ماددا مائارىپ-ئوقۇتۇش خىزمىتى مائارىپ قانۇنىيىتىگە ۋە ئوقۇغۇچىلارنىڭ جىسمانىي-روھىي تەرەققىيات ئالاھىدىلىكىگە ئۇيغۇن كېلىشى، بارلىق ئوقۇغۇچىلارغا يۈزلەنگەن بولۇشى، ئوقۇتۇش ئارقىلىق ئادەم تەربىيەلىشى، ئەخلاق تەربىيەسى، ئەقلىي تەربىيە، تەنتەربىيە، گۈزەللىك تەربىيەسى قاتارلىقلارنى مائارىپ-ئوقۇتۇش پائالىيىتىدە ئورگانىك بىرلەشتۈرۈپ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ مۇستەقىل پىكىر يۈرگۈزۈش ئىقتىدارى، يېڭىلىق يارىتىش ئىقتىدارى ۋە ئەمەلىيەت ئىقتىدارىنى يېتىلدۈرۈشكە ئەھمىيەت بېرىپ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەتراپلىق يېتىلىشىنى ئىلگىرى سۈرۈشى كېرەك.

第三十五条　国务院教育行政部门根据适龄儿童、少年身心发展的状况和实际情况，确定教学制度、教育教学内容和课程设置，改革考试制度，并改进高级中等学校招生办法，推进实施素质教育。

35-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ جىسمانىي-روھىي تەرەققىيات ئەھۋالى ۋە ئەمەلىي ئەھۋالىغا ئاساسەن، ئوقۇتۇش تۈزۈمى، مائارىپ ئوقۇتۇشى مەزمۇنى ۋە دەرس تەسىس قىلىشنى بېكىتىپ، ئىمتىھان تۈزۈمىنى ئىسلاھ قىلىدۇ ھەمدە ئالىي، ئوتتۇرا مەكتەپلەرگە ئوقۇغۇچى قوبۇل قىلىش چارىسىنى ياخشىلاپ، ساپا مائارىپىنىڭ يولغا قويۇلۇشىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.

学校和教师按照确定的教育教学内容和课程设置开展教育教学活动，保证达到国家规定的基本质量要求。

مەكتەپ ۋە ئوقۇتقۇچىلار بېكىتىلگەن مائارىپ ئوقۇتۇش مەزمۇنى ۋە دەرسلىك تەسىس قىلىش بويىچە مائارىپ ئوقۇتۇش پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇپ، دۆلەت بەلگىلىگەن ئاساسىي سۈپەت تەلىپىگە يېتىشكە كاپالەتلىك قىلىدۇ.

国家鼓励学校和教师采用启发式教育等教育教学方法，提高教育教学质量。

دۆلەت مەكتەپ ۋە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ قوزغىتىش مائارىپى قاتارلىق ئوقۇتۇش ئۇسۇللىرىنى قوللىنىپ، ئوقۇتۇش سۈپىتىنى ئۆستۈرۈشىگە ئىلھام بېرىدۇ.

第三十六条　学校应当把德育放在首位，寓德育于教育教学之中，开展与学生年龄相适应的社会实践活动，形成学校、家庭、社会相互配合的思想道德教育体系，促进学生养成良好的思想品德和行为习惯。

36-ماددا مەكتەپلەر ئەخلاق تەربىيەسىنى بىرىنچى ئورۇنغا قويۇپ، ئەخلاق تەربىيەسىنى مائارىپ ئوقۇتۇشىغا سىڭدۈرۈپ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ يېشىغا ماس كېلىدىغان ئىجتىمائىي ئەمەلىيەت پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇپ، مەكتەپ، ئائىلە، جەمئىيەت ئۆزئارا ماسلىشىدىغان ئىدىيە-ئەخلاق تەربىيەسى سىستېمىسى شەكىللەندۈرۈپ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ياخشى ئىدىيەۋى ئەخلاق ۋە ھەرىكەت ئادىتى يېتىلدۈرۈشىنى ئىلگىرى سۈرۈشى كېرەك.

第三十七条　学校应当保证学生的课外活动时间，组织开展文化娱乐等课外活动。社会公共文化体育设施应当为学校开展课外活动提供便利。

37-ماددا مەكتەپلەر ئوقۇغۇچىلارنىڭ دەرستىن سىرتقى پائالىيەت ۋاقتىغا كاپالەتلىك قىلىشى، مەدەنىيەت، كۆڭۈل ئېچىش قاتارلىق دەرستىن سىرتقى پائالىيەتلەرنى تەشكىللەپ قانات يايدۇرۇشى كېرەك. جەمئىيەتنىڭ ئاممىۋى مەدەنىيەت، تەنتەربىيە ئەسلىھەلىرى مەكتەپلەرنىڭ دەرستىن سىرتقى پائالىيەتلەرنى قانات يايدۇرۇشىغا قولايلىق يارىتىپ بېرىشى كېرەك.

第三十八条　教科书根据国家教育方针和课程标准编写，内容力求精简，精选必备的基础知识、基本技能，经济实用，保证质量。

38-ماددا دەرسلىك دۆلەتنىڭ مائارىپ فاڭجېنى ۋە دەرس ئۆلچىمى بويىچە تۈزۈلىدۇ، مەزمۇنى تىرىشىپ ئىخچاملىنىدۇ، زۆرۈر ئاساسىي بىلىم، ئاساسىي ماھارەت ئىنچىكە تاللىنىدۇ، ئىقتىسادچىل بولىدۇ، سۈپەتكە كاپالەتلىك قىلىنىدۇ.

国家机关工作人员和教科书审查人员，不得参与或者变相参与教科书的编写工作。

دۆلەت ئورگىنى خادىملىرى ۋە دەرسلىك تەكشۈرۈش خادىملىرى دەرسلىك تۈزۈش خىزمىتىگە قاتناشسا ياكى شەكلىنى ئۆزگەرتىپ قاتناشسا بولمايدۇ.

第三十九条　国家实行教科书审定制度。教科书的审定办法由国务院教育行政部门规定。

39-ماددا دۆلەت دەرسلىك كىتابنى تەكشۈرۈپ بېكىتىش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ. دەرسلىك كىتابلارنى تەكشۈرۈپ بېكىتىش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

未经审定的教科书，不得出版、选用。

تەكشۈرۈشتىن ئۆتمىگەن دەرسلىكلەرنى نەشر قىلىشقا، تاللاپ ئىشلىتىشكە بولمايدۇ.

第四十条　教科书价格由省、自治区、直辖市人民政府价格行政部门会同同级出版行政部门按照微利原则确定。

40-ماددا دەرسلىك كىتاب باھاسىنى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ باھا مەمۇرىي تارمىقى تەڭ دەرىجىلىك نەشرىيات مەمۇرىي تارمىقى بىلەن بىرلىكتە ئاز پايدا ئېلىش پىرىنسىپىغا ئاساسەن بېكىتىدۇ.

第四十一条　国家鼓励教科书循环使用。

41-ماددا دۆلەت دەرسلىك كىتابلارنى تەكرار ئىشلىتىشكە ئىلھام بېرىدۇ.

第六章　经费保障

6-باب خىراجەتكە كاپالەتلىك قىلىش

第四十二条　国家将义务教育全面纳入财政保障范围，义务教育经费由国务院和地方各级人民政府依照本法规定予以保障。

42-ماددا دۆلەت مەجبۇرىيەت مائارىپىنى مالىيە كاپالىتى دائىرىسىگە ئومۇميۈزلۈك كىرگۈزىدۇ، مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى گوۋۇيۈەن ۋە يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە كاپالەتلەندۈرىدۇ.

国务院和地方各级人民政府将义务教育经费纳入财政预算，按照教职工编制标准、工资标准和学校建设标准、学生人均公用经费标准等，及时足额拨付义务教育经费，确保学校的正常运转和校舍安全，确保教职工工资按照规定发放。

گوۋۇيۈەن ۋە يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى مالىيە خامچوتىغا كىرگۈزۈپ، ئوقۇتقۇچى، ئىشچى-خىزمەتچىلەرنىڭ ئىشتات ئۆلچىمى، مائاش ئۆلچىمى ۋە مەكتەپ قۇرۇلۇشى ئۆلچىمى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ كىشى بېشىغا توغرا كېلىدىغان ئاممىۋى خىراجەت ئۆلچىمى قاتارلىقلارغا ئاساسەن، مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى ۋاقتىدا، تولۇق ئاجرىتىپ، مەكتەپنىڭ نورمال يۈرۈشۈشى ۋە مەكتەپ بىناسىنىڭ بىخەتەرلىكىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىدۇ، ئوقۇتقۇچى، ئىش ھەققىنىڭ بەلگىلىمە بويىچە تارقىتىلىشىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىدۇ.

国务院和地方各级人民政府用于实施义务教育财政拨款的增长比例应当高于财政经常性收入的增长比例，保证按照在校学生人数平均的义务教育费用逐步增长，保证教职工工资和学生人均公用经费逐步增长。

گوۋۇيۈەن ۋە يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇشقا مالىيەدىن ئاجرىتىلغان پۇلنىڭ ئېشىش نىسبىتى مالىيەنىڭ دائىملىق كىرىمىنىڭ ئېشىش نىسبىتىدىن يۇقىرى بولۇشى، مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنىڭ مەكتەپتىكى ئوقۇغۇچىلار سانىغا ئاساسەن تەدرىجىي ئېشىشىغا، ئوقۇتقۇچى، ئىشچى-خىزمەتچىلەرنىڭ مائاشى ۋە ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە ئاممىۋى خىراجىتىنىڭ تەدرىجىي ئېشىشىغا كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

第四十三条　学校的学生人均公用经费基本标准由国务院财政部门会同教育行政部门制定，并根据经济和社会发展状况适时调整。制定、调整学生人均公用经费基本标准，应当满足教育教学基本需要。

43-ماددا مەكتەپتىكى ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە ئاممىۋى خىراجەت ئاساسىي ئۆلچىمىنى گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە تارمىقى مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى بىلەن بىرلىكتە بېكىتىدۇ ھەمدە ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات ئەھۋالىغا ئاساسەن مۇۋاپىق تەڭشەيدۇ. ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە ئاممىۋى خىراجەت ئاساسىي ئۆلچىمىنى بېكىتىش، تەڭشەشتە، مائارىپ-ئوقۇتۇش ئاساسىي ئېھتىياجىنى قاندۇرۇش كېرەك.

省、自治区、直辖市人民政府可以根据本行政区域的实际情况，制定不低于国家标准的学校学生人均公用经费标准。

ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئەمەلىي ئەھۋالىغا ئاساسەن، دۆلەت ئۆلچىمىدىن تۆۋەن بولمىغان مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە ئاممىۋى خىراجەت ئۆلچىمىنى بېكىتسە بولىدۇ.

特殊教育学校（班）学生人均公用经费标准应当高于普通学校学生人均公用经费标准。

ئالاھىدە مائارىپ مەكتەپ ( سىنىپ ) ئوقۇغۇچىلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە ئاممىۋى خىراجەت ئۆلچىمى ئادەتتىكى مەكتەپتىكى ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە ئاممىۋى خىراجەت ئۆلچىمىدىن يۇقىرى بولۇشى كېرەك.

第四十四条　义务教育经费投入实行国务院和地方各级人民政府根据职责共同负担，省、自治区、直辖市人民政府负责统筹落实的体制。农村义务教育所需经费，由各级人民政府根据国务院的规定分项目、按比例分担。

44-ماددا مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتى سېلىنمىسىنى گوۋۇيۈەن ۋە يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى مەسئۇلىيىتىگە قاراپ ئورتاق ئۈستىگە ئالىدىغان، ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى بىرتۇتاش پىلانلاپ ئەمەلىيلەشتۈرۈشكە مەسئۇل بولىدىغان تۈزۈلمە يولغا قويۇلىدۇ. يېزا مەجبۇرىيەت مائارىپىغا كېرەكلىك خىراجەتنى ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى گوۋۇيۈەننىڭ بەلگىلىمىسىگە ئاساسەن تۈرگە ئايرىپ، نىسبەت بويىچە ئۈستىگە ئالىدۇ.

各级人民政府对家庭经济困难的适龄儿童、少年免费提供教科书并补助寄宿生生活费。

ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئائىلىسىدە ئىقتىسادىي قىيىنچىلىقى بار ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى دەرسلىك بىلەن ھەقسىز تەمىنلەيدۇ ھەمدە ياتاقتا يېتىپ ئوقۇيدىغان ئوقۇغۇچىلارنىڭ تۇرمۇش خىراجىتىگە ياردەم پۇلى بېرىدۇ.

义务教育经费保障的具体办法由国务院规定。

مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى كاپالەتلەندۈرۈشنىڭ كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.

第四十五条　地方各级人民政府在财政预算中将义务教育经费单列。

45-ماددا يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى مالىيە خامچوتىدا ئايرىم تۇرغۇزىدۇ.

县级人民政府编制预算，除向农村地区学校和薄弱学校倾斜外，应当均衡安排义务教育经费。

ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى خامچوت تۈزۈشتە، يېزا رايونلىرىدىكى مەكتەپلەر ۋە ئاجىز مەكتەپلەرگە مايىللاشقاندىن سىرت، مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى تەكشى ئورۇنلاشتۇرۇشى كېرەك.

第四十六条　国务院和省、自治区、直辖市人民政府规范财政转移支付制度，加大一般性转移支付规模和规范义务教育专项转移支付，支持和引导地方各级人民政府增加对义务教育的投入。地方各级人民政府确保将上级人民政府的义务教育转移支付资金按照规定用于义务教育。

46-ماددا گوۋۇيۈەن ۋە ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى مالىيە يۆتكىمە چىقىمى تۈزۈمىنى قېلىپلاشتۇرۇپ، ئادەتتىكى يۆتكىمە چىقىم كۆلىمىنى زورايتىپ ۋە مەجبۇرىيەت مائارىپى مەخسۇس يۆتكىمە چىقىمىنى قېلىپلاشتۇرۇپ، يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپى سېلىنمىسىنى ئاشۇرۇشىغا مەدەت بېرىدۇ ۋە يېتەكچىلىك قىلىدۇ. يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپى يۆتكىمە چىقىم مەبلىغىنى مەجبۇرىيەت مائارىپىغا بەلگىلىمە بويىچە ئىشلىتىشكە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىدۇ.

第四十七条　国务院和县级以上地方人民政府根据实际需要，设立专项资金，扶持农村地区、民族地区实施义务教育。

47-ماددا گوۋۇيۈەن ۋە ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئەمەلىي ئېھتىياجغا قاراپ، مەخسۇس مەبلەغ تەسىس قىلىپ، يېزا رايونلىرى، مىللىي رايونلارنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى يولغا قويۇشىغا مەدەت بېرىدۇ.

第四十八条　国家鼓励社会组织和个人向义务教育捐赠，鼓励按照国家有关基金会管理的规定设立义务教育基金。

48-ماددا دۆلەت ئىجتىمائىي تەشكىلات ۋە شەخسلەرنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپىغا ئىئانە بېرىشىگە ئىلھام بېرىدۇ، دۆلەتنىڭ فوند جەمئىيىتى باشقۇرۇشقا ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە مەجبۇرىيەت مائارىپى فوندى تەسىس قىلىشىغا ئىلھام بېرىدۇ.

第四十九条　义务教育经费严格按照预算规定用于义务教育；任何组织和个人不得侵占、挪用义务教育经费，不得向学校非法收取或者摊派费用。

49-ماددا مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى خامچوتتىكى بەلگىلىمىگە قاتتىق ئەمەل قىلغان ھالدا مەجبۇرىيەت مائارىپىغا ئىشلىتىش؛ ھەرقانداق تەشكىلات ۋە شەخسنىڭ مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى ئىگىلىۋېلىشىغا، ئىشلىتىۋېلىشىغا يول قويۇلمايدۇ، مەكتەپتىن قانۇنسىز ھەق ئېلىشىغا ياكى سېلىق سېلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

第五十条　县级以上人民政府建立健全义务教育经费的审计监督和统计公告制度。

50-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى ئىقتىسادىي تەپتىش قىلىش، نازارەت قىلىش ۋە ئىستاتىستىكا قىلىش، ئېلان قىلىش تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ، تاكامۇللاشتۇرىدۇ.

第七章　法律责任

7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

第五十一条　国务院有关部门和地方各级人民政府违反本法第六章的规定，未履行对义务教育经费保障职责的，由国务院或者上级地方人民政府责令限期改正；情节严重的，对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予行政处分。

51-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى ۋە يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى مۇشۇ قانۇننىڭ 6-بابىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى كاپالەتلەندۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلمىغان بولسا، گوۋۇيۈەن ياكى يۇقىرى دەرىجىلىك يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛ قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ.

第五十二条　县级以上地方人民政府有下列情形之一的，由上级人民政府责令限期改正；情节严重的，对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予行政处分:

52-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىدە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛ قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ :

（一）未按照国家有关规定制定、调整学校的设置规划的；

( 1 ) مەكتەپنىڭ تەسىس قىلىش يىرىك پىلانىنى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسىگە ئاساسەن تۈزمىگەن، تەڭشىمىگەنلەر؛

（二）学校建设不符合国家规定的办学标准、选址要求和建设标准的；

( 2 ) مەكتەپ قۇرۇلۇشى دۆلەت بەلگىلىگەن مەكتەپ باشقۇرۇش ئۆلچىمى، ئورۇن تاللاش تەلىپى ۋە قۇرۇلۇش ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمىسە؛

（三）未定期对学校校舍安全进行检查，并及时维修、改造的；

( 3 ) مەكتەپ ياتاق بىناسىنىڭ بىخەتەرلىكىنى قەرەللىك تەكشۈرمىگەن ھەمدە ۋاقتىدا رېمونت قىلمىغان، ئۆزگەرتمىگەنلەر؛

（四）未依照本法规定均衡安排义务教育经费的。

( 4 ) مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە تەكشى ئورۇنلاشتۇرمىغانلار.

第五十三条　县级以上人民政府或者其教育行政部门有下列情形之一的，由上级人民政府或者其教育行政部门责令限期改正、通报批评；情节严重的，对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予行政处分:

53-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمەتلىرى ياكى ئۇلارنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارماقلىرىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى ياكى ئۇنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە، ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش چىقىرىپ تەنقىدلەشكە بۇيرۇيدۇ؛ قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ :

（一）将学校分为重点学校和非重点学校的；

( 1 ) مەكتەپلەر نۇقتىلىق مەكتەپ ۋە نۇقتىلىق بولمىغان مەكتەپ دەپ ئايرىلغانلار؛

（二）改变或者变相改变公办学校性质的。

( 2 ) ھۆكۈمەت مەكتىپىنىڭ خاراكتېرىنى ئۆزگەرتكەن ياكى شەكلىنى ئۆزگەرتىپ ئۆزگەرتكەنلەر.

县级人民政府教育行政部门或者乡镇人民政府未采取措施组织适龄儿童、少年入学或者防止辍学的，依照前款规定追究法律责任。

ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ياكى يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى تەدبىر قوللىنىپ ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى مەكتەپكە كىرىشكە تەشكىللىمىگەن ياكى ئوقۇشتىن توختاپ قېلىشنىڭ ئالدىنى ئالمىغان بولسا، ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە قانۇن جاۋابكارلىقىغا تارتىلىدۇ.

第五十四条　有下列情形之一的，由上级人民政府或者上级人民政府教育行政部门、财政部门、价格行政部门和审计机关根据职责分工责令限期改正；情节严重的，对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分:

54-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى ياكى يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى، مالىيە تارمىقى، باھا مەمۇرىي تارمىقى ۋە ئىقتىسادىي تەپتىش ئورگىنى مەسئۇلىيىتى ۋە ئىش تەقسىماتى بويىچە، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛ قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ :

（一）侵占、挪用义务教育经费的；

( 1 ) مەجبۇرىيەت مائارىپى خىراجىتىنى ئىگىلىۋالغان، ئىشلىتىۋالغانلار؛

（二）向学校非法收取或者摊派费用的。

( 2 ) مەكتەپتىن قانۇنسىز ھەق ئالغان ياكى سېلىق سالغانلار.

第五十五条　学校或者教师在义务教育工作中违反教育法、教师法规定的，依照教育法、教师法的有关规定处罚。

55-ماددا مەكتەپ ياكى ئوقۇتقۇچىلاردىن مەجبۇرىيەت مائارىپى خىزمىتىدە مائارىپ قانۇنى، ئوقۇتقۇچىلار قانۇنىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلغانلىرىغا مائارىپ قانۇنى، ئوقۇتقۇچىلىق قانۇنىدىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەر بويىچە جازا بېرىلىدۇ.

第五十六条　学校违反国家规定收取费用的，由县级人民政府教育行政部门责令退还所收费用；对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分。

56-ماددا مەكتەپلەردىن دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسىگە خىلاپلىق قىلىپ ھەق ئالغانلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ئالغان ھەقنى قايتۇرۇشقا بۇيرۇيدۇ؛ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

学校以向学生推销或者变相推销商品、服务等方式谋取利益的，由县级人民政府教育行政部门给予通报批评；有违法所得的，没收违法所得；对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分。

مەكتەپ ئوقۇغۇچىلارغا تاۋار، مۇلازىمەتنى بازارغا سېلىش ياكى شەكلىنى ئۆزگەرتىپ سېتىش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق نەپ ئالغان بولسا، ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش چىقىرىپ تەنقىدلەيدۇ؛ قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلارغا قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت مۇسادىرە قىلىنىدۇ؛ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

国家机关工作人员和教科书审查人员参与或者变相参与教科书编写的，由县级以上人民政府或者其教育行政部门根据职责权限责令限期改正，依法给予行政处分；有违法所得的，没收违法所得。

دۆلەت ئورگىنى خادىملىرى ۋە دەرسلىك تەكشۈرۈش خادىملىرىدىن دەرسلىك تۈزۈشكە قاتناشقان ياكى شەكلىنى ئۆزگەرتىپ قاتناشقانلىرىغا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ياكى ئۇنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى مەسئۇلىيىتى ۋە ھوقۇق دائىرىسىگە قاراپ، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىدۇ؛ قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلارغا قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت مۇسادىرە قىلىنىدۇ.

第五十七条　学校有下列情形之一的，由县级人民政府教育行政部门责令限期改正；情节严重的，对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分:

57-ماددا مەكتەپلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛ قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ :

（一）拒绝接收具有接受普通教育能力的残疾适龄儿童、少年随班就读的；

( 1 ) ئادەتتىكى مائارىپنى قوبۇل قىلىش ئىقتىدارىغا ئىگە ئوقۇش يېشىدىكى مېيىپ بالىلار، ئۆسمۈرلەردىن سىنىپقا ئەگىشىپ ئوقۇيدىغانلىرىنى قوبۇل قىلىشنى رەت قىلغانلار؛

（二）分设重点班和非重点班的；

( 2 ) نۇقتىلىق سىنىپلار ۋە نۇقتىلىق بولمىغان سىنىپلار ئايرىم تەسىس قىلىنغان بولسا؛

（三）违反本法规定开除学生的；

( 3 ) مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، ئوقۇغۇچىدىن قوغلانغانلار؛

（四）选用未经审定的教科书的。

( 4 ) تەكشۈرۈشتىن ئۆتمىگەن دەرسلىك كىتابلارنى تاللاپ ئىشلىتىش.

第五十八条　适龄儿童、少年的父母或者其他法定监护人无正当理由未依照本法规定送适龄儿童、少年入学接受义务教育的，由当地乡镇人民政府或者县级人民政府教育行政部门给予批评教育，责令限期改正。

58-ماددا ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنىڭ ئاتا-ئانىسى ياكى قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا ۋەسىيلىرىدىن يولسىز سەۋەبلەر بىلەن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە ئوقۇش يېشىدىكى ئۆسمۈرلەر، ئۆسمۈرلەرنى مەكتەپكە كىرگۈزۈپ مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلدۇرمىغانلىرىغا شۇ جايدىكى يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى ياكى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى تەنقىد-تەربىيە بېرىپ، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ.

第五十九条　有下列情形之一的，依照有关法律、行政法规的规定予以处罚:

59-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلەرگە مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ :

（一）胁迫或者诱骗应当接受义务教育的适龄儿童、少年失学、辍学的；

( 1 ) مەجبۇرىيەت مائارىپىنى قوبۇل قىلىشقا تېگىشلىك ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى ئوقۇشسىز قالغان، ئوقۇشتىن توختاپ قالغان دەپ مەجبۇرلىغان ياكى ئالدىغانلار؛

（二）非法招用应当接受义务教育的适龄儿童、少年的；

( 2 ) مەجبۇرىيەت مائارىپى قوبۇل قىلىشقا تېگىشلىك ئوقۇش يېشىدىكى بالىلار، ئۆسمۈرلەرنى قانۇنسىز قوبۇل قىلغانلار؛

（三）出版未经依法审定的教科书的。

( 3 ) قانۇن بويىچە تەكشۈرۈشتىن ئۆتمىگەن دەرسلىك كىتابلارنى نەشر قىلغانلار.

第六十条　违反本法规定，构成犯罪的，依法追究刑事责任。

60-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

第八章　附则

8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第六十一条　对接受义务教育的适龄儿童、少年不收杂费的实施步骤，由国务院规定。

61-ماددا مەجبۇرىيەت مائارىپى قوبۇل قىلىش يېشىغا يەتكەن بالىلار، ئۆسمۈرلەردىن ھەر خىل ھەق ئالماسلىقنى يولغا قويۇش قەدەم-باسقۇچلىرىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.

第六十二条　社会组织或者个人依法举办的民办学校实施义务教育的，依照民办教育促进法有关规定执行；民办教育促进法未作规定的，适用本法。

62-ماددا ئىجتىمائىي تەشكىلات ياكى شەخسلەر قانۇن بويىچە قۇرغان پۇقراۋى مەكتەپلەردە مەجبۇرىيەت مائارىپى يولغا قويۇشتا، پۇقراۋى مائارىپنى ئىلگىرى سۈرۈش قانۇنىدىكى ئالاقىدار بەلگىلىمە ئىجرا قىلىنىدۇ؛ پۇقراۋى مائارىپنى ئىلگىرى سۈرۈش قانۇنىدا بەلگىلىمە چىقىرىلمىغان بولسا، مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.

第六十三条　本法自2006年9月1日起施行。

63-ماددا بۇ قانۇن 2006-يىل 9-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.