（1995年2月28日第八届全国人民代表大会常务委员会第十二次会议通过　根据2001年6月30日第九届全国人民代表大会常务委员会第二十二次会议《关于修改<中华人民共和国法官法>的决定》第一次修正　根据2017年9月1日第十二届全国人民代表大会常务委员会第二十九次会议《关于修改<中华人民共和国法官法>等八部法律的决定》第二次修正）

( 1995-يىل 2-ئاينىڭ 28-كۈنى 8-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 12-يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2001-يىل 6-ئاينىڭ 30-كۈنى 9-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلقنىڭ قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 22-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ سودىيەلەر قانۇنى > غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن 1-قېتىم تۈزىتىلگەن، 2017-يىل 9-ئاينىڭ 1-كۈنى 12-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك پارتىيە قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 29-يىغىنىنىڭ «‹ جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ سوتچىلىرى قانۇنى›غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدا»ىگە ئاساسەن 1-قېتىملىق تۈزىتىلگەن جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ سودىيەلەر قانۇنى > قاتارلىق سەككىز قانۇن توغرىسىدىكى قارارى»2-قېتىم تۈزىتىلدى )

目　　录

مۇندەرىجە

第一章　总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第二章　职责

2-باب مەسئۇلىيەت

第三章　义务和权利

3-باب مەجبۇرىيەت ۋە ھوقۇق

第四章　法官的条件

4-باب سودىيەلەرنىڭ شەرتى

第五章　任免

5-باب تەيىنلەش ۋە قالدۇرۇش

第六章　任职回避

6-باب ۋەزىپىگە تەيىنلەشتە ئۆزىنى چەتكە ئېلىش

第七章　法官的等级

7-باب سودىيەلەرنىڭ دەرىجىسى

第八章　考核

سەككىزىنچى باب سىناش

第九章　培训

9-باب تەربىيىلەش

第十章　奖励

10-باب مۇكاپاتلاش

第十一章　惩戒

11-باب جازالاش

第十二章　工资保险福利

12-باب مائاش، سۇغۇرتا، پاراۋانلىق

第十三章　辞职辞退

13-باب ئىستىپا بېرىش ۋە ئىشتىن بوشىتىش

第十四章　退休

14-باب پېنسىيەگە چىقىش

第十五章　申诉控告

15-باب ئەرز-شىكايەت

第十六章　法官考评委员会

16-باب سودىيەلەرنى باھالاش كومىتېتى

第十七章　附则

17-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第一章　总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第一条　为了提高法官的素质，加强对法官的管理，保障人民法院依法独立行使审判权，保障法官依法履行职责，保障司法公正，根据宪法，制定本法。

1-ماددا بۇ قانۇن سودىيەلەرنىڭ ساپاسىنى ئۆستۈرۈش، سودىيەلەرنى باشقۇرۇشنى كۈچەيتىش، خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ سوت قىلىش ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە مۇستەقىل يۈرگۈزۈشىنى كاپالەتلەندۈرۈش، سودىيەلەرنىڭ مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىشىنى كاپالەتلەندۈرۈش، قانۇن يۈرگۈزۈش ئادىللىقىنى كاپالەتلەندۈرۈش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇنغا بىنائەن چىقىرىلدى.

第二条　法官是依法行使国家审判权的审判人员，包括最高人民法院、地方各级人民法院和军事法院等专门人民法院的院长、副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长、审判员和助理审判员。

2-ماددا سودىيەلەر دۆلەتنىڭ سوت قىلىش ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە يۈرگۈزىدىغان سوتچىلاردۇر، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى، يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىلىرى ۋە ھەربىي سوت مەھكىمىلىرى قاتارلىق مەخسۇس خەلق سوت مەھكىمىلىرىنىڭ باشلىقى، مۇئاۋىن باشلىقلىرى، سوت ھەيئىتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقلىرى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى،سوتچى ۋە ياردەمچى سوتچىلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

第三条　法官必须忠实执行宪法和法律，全心全意为人民服务。

3-ماددا سودىيەلەر ئاساسىي قانۇن ۋە قانۇنلارنى سادىقلىق بىلەن ئىجرا قىلىشى، جان-دىل بىلەن خەلق ئۈچۈن خىزمەت قىلىشى شەرت.

第四条　法官依法履行职责，受法律保护。

4-ماددا سودىيەلەر مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىدۇ ۋە قانۇندا قوغدىلىدۇ.

第二章　职责

2-باب مەسئۇلىيەت

第五条　法官的职责:

5-ماددا سودىيەنىڭ مەسئۇلىيىتى :

（一）依法参加合议庭审判或者独任审判案件；

( 1 ) كېڭەشمە سوتتا سوت قىلىشقا قانۇن بويىچە قاتنىشىش ياكى دېلونى ئۆز ئالدىغا سوت قىلىش؛

（二）法律规定的其他职责。

( 2 ) قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا مەسئۇلىيەتلەر.

第六条　院长、副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长除履行审判职责外，还应当履行与其职务相适应的职责。

6-ماددا مەھكىمە باشلىقى، مۇئاۋىن مەھكىمە باشلىقى، سوت كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى سوت مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلغاندىن باشقا، يەنە ۋەزىپىسىگە مۇناسىپ مەسئۇلىيەتنى ئادا قىلىشى كېرەك.

第三章　义务和权利

3-باب مەجبۇرىيەت ۋە ھوقۇق

第七条　法官应当履行下列义务:

7-ماددا سودىيە تۆۋەندىكى مەجبۇرىيەتلەرنى ئادا قىلىشى كېرەك :

（一）严格遵守宪法和法律；

( 1 ) ئاساسىي قانۇن ۋە قانۇنلارغا قاتتىق رىئايە قىلىش؛

（二）审判案件必须以事实为根据，以法律为准绳，秉公办案，不得徇私枉法；

( 2 ) دېلونى سوت قىلىشتا پاكىتنى ئاساس، قانۇننى ئۆلچەم قىلىش شەرت، دېلونى ئادىل بېجىرىش كېرەك، نەپسانىيەتچىلىك قىلىپ قانۇننى بۇزۇشقا بولمايدۇ؛

（三）依法保障诉讼参与人的诉讼权利；

( 3 ) دەۋا قاتناشقۇچىلىرىنىڭ دەۋا ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە كاپالەتلەندۈرۈش؛

（四）维护国家利益、公共利益，维护自然人、法人和其他组织的合法权益；

( 4 ) دۆلەت مەنپەئىتى، ئاممىۋى مەنپەئەتنى قوغداش، تەبىئىي ئىگە، قانۇنىي ئىگە ۋە باشقا تەشكىلاتلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش؛

（五）清正廉明，忠于职守，遵守纪律，恪守职业道德；

( 5 ) پاك-دۇرۇس بولۇش، خىزمىتىگە سادىق بولۇش، ئىنتىزامغا رىئايە قىلىش، كەسپىي ئەخلاققا رىئايە قىلىش؛

（六）保守国家秘密和审判工作秘密；

( 6 ) دۆلەت مەخپىيىتىنى ۋە سوت خىزمىتى مەخپىيىتىنى ساقلاش؛

（七）接受法律监督和人民群众监督。

( 7 ) قانۇننىڭ ۋە خەلق ئاممىسىنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىش.

第八条　法官享有下列权利:

8-ماددا سودىيەلەر تۆۋەندىكى ھوقۇقلاردىن بەھرىمەن بولىدۇ :

（一）履行法官职责应当具有的职权和工作条件；

( 1 ) سودىيەلىك مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشتا ھازىرلاشقا تېگىشلىك خىزمەت ھوقۇقى ۋە خىزمەت شارائىتى؛

（二）依法审判案件不受行政机关、社会团体和个人的干涉；

( 2 ) قانۇن بويىچە سوت قىلىنغان دېلولارغا مەمۇرىي ئورگانلار، ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ۋە شەخسلەر ئارىلاشماسلىق؛

（三）非因法定事由、非经法定程序，不被免职、降职、辞退或者处分；

( 3 ) قانۇندا بەلگىلەنگەن سەۋەبسىز، قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپسىز بولغانلارنى ۋەزىپىسىدىن قالدۇرماسلىق، تۆۋەنلەتمەسلىك، ئىشتىن بوشاتماسلىق ياكى جازا بەرمەسلىك؛

（四）获得劳动报酬，享受保险、福利待遇；

( 4 ) ئەمگەك ھەققىگە ئېرىشىش، سۇغۇرتا، پاراۋانلىق تەمىناتىدىن بەھرىمەن بولۇش؛

（五）人身、财产和住所安全受法律保护；

( 5 ) جىسمانىي بىخەتەرلىكى، مال-مۈلكى ۋە تۇرۇشلۇق جايىنىڭ بىخەتەرلىكىنى قانۇن قوغدايدۇ؛

（六）参加培训；

( 6 ) تەربىيەلەشكە قاتنىشىش؛

（七）提出申诉或者控告；

( 7 ) ئەرز-شىكايەت قىلىش؛

（八）辞职。

( 8 ) ئىستىپا بېرىش.

第四章　法官的条件

4-باب سودىيەلەرنىڭ شەرتى

第九条　担任法官必须具备下列条件:

9-ماددا سودىيە بولۇشتا تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلاش شەرت :

（一）具有中华人民共和国国籍；

( 1 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت تەۋەلىكىگە ئىگە بولۇش؛

（二）年满二十三岁；

( 2 ) 23 ياشقا توشقان بولۇش؛

（三）拥护中华人民共和国宪法；

( 3 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئاساسىي قانۇنىنى ھىمايە قىلىش؛

（四）有良好的政治、业务素质和良好的品行；

( 4 ) ياخشى سىياسىي، كەسپىي ساپا ۋە ياخشى پەزىلەتكە ئىگە بولۇش؛

（五）身体健康；

( 5 ) تېنى ساغلام بولۇش؛

（六）高等院校法律专业本科毕业或者高等院校非法律专业本科毕业具有法律专业知识，从事法律工作满二年，其中担任高级人民法院、最高人民法院法官，应当从事法律工作满三年；获得法律专业硕士学位、博士学位或者非法律专业硕士学位、博士学位具有法律专业知识，从事法律工作满一年，其中担任高级人民法院、最高人民法院法官，应当从事法律工作满二年。

( 6 ) ئالىي مەكتەپلەرنىڭ قانۇن كەسپى بويىچە تولۇق كۇرسنى پۈتكۈزگەن ياكى ئالىي مەكتەپلەرنىڭ قانۇن كەسپىدىن باشقا كەسپى بويىچە تولۇق كۇرۇسنى پۈتكۈزگەن بولسا قانۇن كەسپى بىلىملىرىگە ئىگە بولغان، قانۇن خىزمىتى بىلەن شۇغۇللانغىنىغا ئىككى يىل توشقان، بۇنىڭ ئىچىدە يۇقىرى خەلق سوت مەھكىمىسى، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ سوتچىسى بولغان بولسا، قانۇن خىزمىتى ئىشلىگىنىگە ئۈچ يىل توشقان بولۇشى كېرەك؛ قانۇن كەسپى بويىچە ماگىستىرلىق ئۇنۋانى، دوكتورلۇق ئۇنۋانى ياكى قانۇنسىز كەسىپ بويىچە ماگىستىرلىك ئۇنۋانى، دوكتورلۇق ئۇنۋانىغا ئېرىشىپ قانۇن كەسپى بىلىملىرىگە ئىگە بولغان، قانۇن خىزمىتى بىلەن شۇغۇللانغىنىغا بىر يىل توشقانلار، بۇنىڭ ئىچىدە يۇقىرى خەلق سوت مەھكىمىسى، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ سودىيەسى بولغىنىغا ئىككى يىل توشقانلار قانۇن خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشى كېرەك.

本法施行前的审判人员不具备前款第六项规定的条件的，应当接受培训，具体办法由最高人民法院制定。

بۇ قانۇن يولغا قويۇلۇشتىن ئىلگىرى سوت خادىملىرىدىن ئالدىنقى تارماقنىڭ ( 6 ) تارماقچىسىدا بەلگىلەنگەن شەرتنى ھازىرلىمىغانلىرى تەربىيەلىنىشى كېرەك، كونكرېت چارىسىنى ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى چىقىرىدۇ.

适用第一款第六项规定的学历条件确有困难的地方，经最高人民法院审核确定，在一定期限内，可以将担任法官的学历条件放宽为高等院校法律专业专科毕业。

1-تارماقنىڭ 6-تارماقچىسىدا بەلگىلەنگەن ئوقۇش تارىخى شەرتى ھەقىقەتەن قىيىن بولسا، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ تەكشۈرۈپ بېكىتىشىدىن ئۆتكۈزۈپ، مەلۇم مۇددەت ئىچىدە، سودىيە بولۇش ئوقۇش تارىخى شەرتىنى ئالىي مەكتەپلەرنىڭ قانۇن كەسپى بويىچە مەخسۇس كۇرسنى پۈتكۈزگەنلىكىگىچە كېڭەيتىشكە بولىدۇ.

第十条　下列人员不得担任法官:

10-ماددا تۆۋەندىكى خادىملار سودىيە بولسا بولمايدۇ :

（一）曾因犯罪受过刑事处罚的；

( 1 ) جىنايەت ئۆتكۈزۈپ جىنايى جازاغا ئۇچرىغانلار؛

（二）曾被开除公职的。

( 2 ) خىزمەتتىن ھەيدەلگەنلەر.

第五章　任免

5-باب تەيىنلەش ۋە قالدۇرۇش

第十一条　法官职务的任免，依照宪法和法律规定的任免权限和程序办理。

11-ماددا سودىيەلىك ۋەزىپىسىنى تەيىنلەش-قالدۇرۇش ئاساسىي قانۇن ۋە قانۇنلاردا بەلگىلەنگەن تەيىنلەش-قالدۇرۇش ھوقۇق چېكى ۋە تەرتىپى بويىچە بولىدۇ.

最高人民法院院长由全国人民代表大会选举和罢免，副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长和审判员由最高人民法院院长提请全国人民代表大会常务委员会任免。

ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقىنى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى سايلايدۇ ۋە قالدۇرۇۋېتىدۇ، مۇئاۋىن باشلىقلىرى، سوت كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقلىرى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى ۋە سوتچىلارنى ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى باشلىقى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ ۋەزىپىگە تەيىنلىشى ۋە قالدۇرۇشىغا سۇنىدۇ.

地方各级人民法院院长由地方各级人民代表大会选举和罢免，副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长和审判员由本院院长提请本级人民代表大会常务委员会任免。

يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىلىرىنىڭ باشلىقىنى يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلقنىڭ قۇرۇلتايلىرى سايلايدۇ ۋە قالدۇرۇۋېتىدۇ، مۇئاۋىن باشلىقلىرى، سوت كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقلىرى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى ۋە سوتچىلارنى شۇ مەھكىمىنىڭ باشلىقى شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ تەيىنلىشى ۋە قالدۇرۇشىغا سۇنىدۇ.

在省、自治区内按地区设立的和在直辖市内设立的中级人民法院院长，由省、自治区、直辖市人民代表大会常务委员会根据主任会议的提名决定任免，副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长和审判员由高级人民法院院长提请省、自治区、直辖市的人民代表大会常务委员会任免。

ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايوندا ۋىلايەت بويىچە قۇرۇلغان ۋە بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەردە قۇرۇلغان ئوتتۇرا خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقىنى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى مۇدىرلار يىغىنىنىڭ كۆرسىتىشىگە ئاساسەن تەيىنلەش ۋە قالدۇرۇشنى قارار قىلىدۇ، مۇئاۋىن مەھكىمە باشلىقلىرى، سوت كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقلىرى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى ۋە سوتچىلارنى يۇقىرى خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ تەيىنلىشى ۋە قالدۇرۇشىغا سۇنىدۇ.

在民族自治地方设立的地方各级人民法院院长，由民族自治地方各级人民代表大会选举和罢免，副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长和审判员由本院院长提请本级人民代表大会常务委员会任免。

مىللىي ئاپتونوم جايلاردا قۇرۇلغان يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىلىرىنىڭ باشلىقىنى مىللىي ئاپتونوم جايدىكى ھەر دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتايلىرى سايلايدۇ ۋە قالدۇرۇۋېتىدۇ، مۇئاۋىن باشلىقلىرى، سوت كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقلىرى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى ۋە سوتچىلارنى شۇ مەھكىمىنىڭ باشلىقى شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ تەيىنلىشى ۋە قالدۇرۇشىغا سۇنىدۇ.

人民法院的助理审判员由本院院长任免。

خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ ياردەمچى سوتچىلىرىنى مەزكۇر مەھكىمىنىڭ باشلىقى تەيىنلەيدۇ ۋە قالدۇرىدۇ.

军事法院等专门人民法院院长、副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长和审判员的任免办法，由全国人民代表大会常务委员会另行规定。

ھەربىي سوت مەھكىمىسى قاتارلىق مەخسۇس خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى، مۇئاۋىن باشلىقى، سوت كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقلىرى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى ۋە سوتچىلارنى تەيىنلەش-قالدۇرۇش چارىسىنى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى ئايرىم بەلگىلەيدۇ.

第十二条　初任法官采用考试、考核的办法，按照德才兼备的标准，从通过国家统一法律职业资格考试取得法律职业资格并且具备法官条件的人员中择优提出人选。

12-ماددا يېڭىدىن تەيىنلەنگەن سودىيەلەردە ئىمتىھان ئېلىش-سىناش چارىسى قوللىنىلىپ، ئەخلاقلىق ھەم قابىلىيەتلىك بولۇش ئۆلچىمى بويىچە، دۆلەتنىڭ بىرلىككە كەلگەن قانۇن كەسپىي سالاھىيەت ئىمتىھانىدىن ئۆتۈپ قانۇن كەسپىي سالاھىيىتىگە ئېرىشكەن ھەمدە سودىيەلىك شەرتىنى ھازىرلىغانلار ئىچىدىن ئەلالىرى تاللىنىپ نامزات كۆرسىتىلىدۇ.

人民法院的院长、副院长应当从法官或者其他具备法官条件的人员中择优提出人选。

خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى، مۇئاۋىن باشلىقلىرى سودىيە ياكى سودىيەلىك شەرتىنى ھازىرلىغان باشقا خادىملار ئارىسىدىن ئەلالىرىنى تاللاپ نامزات كۆرسىتىشى كېرەك.

第十三条　法官有下列情形之一的，应当依法提请免除其职务:

13-ماددا سودىيەلەردە تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، قانۇن بويىچە ۋەزىپىسىنى كەچۈرۈم قىلىشقا سۇنۇش كېرەك :

（一）丧失中华人民共和国国籍的；

( 1 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت تەۋەلىكىدىن ئايرىلغانلار؛

（二）调出本法院的；

( 2 ) شۇ سوت مەھكىمىسىدىن يۆتكەپ چىقىرىۋېتىلگەنلەر؛

（三）职务变动不需要保留原职务的；

( 3 ) ۋەزىپىسىنى ئۆزگەرتىشتە ئەسلىدىكى ۋەزىپىسىنى ساقلاپ قېلىش ھاجەتسىز بولغانلار؛

（四）经考核确定为不称职的；

( 4 ) باھالاش ئارقىلىق لاياقەتسىز دەپ بېكىتىلگەنلەر؛

（五）因健康原因长期不能履行职务的；

( 5 ) سالامەتلىكى سەۋەبىدىن ئۇزاق مۇددەت ۋەزىپىسىنى ئادا قىلالمىغانلار؛

（六）退休的；

( 6 ) پېنسىيىگە چىققانلار؛

（七）辞职或者被辞退的；

( 7 ) ئىستېپا بەرگەن ياكى ئىشتىن بوشىتىلغانلار؛

（八）因违纪、违法犯罪不能继续任职的。

( 8 ) ئىنتىزامغا، قانۇنغا خىلاپ جىنايەت ئۆتكۈزۈپ داۋاملىق ۋەزىپە ئۆتەلمىگەنلەر.

第十四条　对于违反本法规定的条件任命法官的，一经发现，做出该项任命的机关应当撤销该项任命；上级人民法院发现下级人民法院法官的任命有违反本法规定的条件的，应当建议下级人民法院依法撤销该项任命，或者建议下级人民法院依法提请同级人民代表大会常务委员会撤销该项任命。

14-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ شەرتلەر بىلەن سودىيە تەيىنلىگەن سودىيەلەر بايقالغان ھامان شۇ تەيىنلىگەن ئورگان شۇ تەيىنلەشنى بىكار قىلىشى كېرەك؛ يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىسى تۆۋەن دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ سودىيەسىنى تەيىنلەشتە مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ شەرتلەرنىڭ بارلىقىنى بايقىسا، تۆۋەن دەرىجىلىك خەلق تەپتىش مەھكىمىسىگە تەيىنلەشنى قانۇن بويىچە بىكار قىلىش تەكلىپى بېرىشى ياكى تۆۋەن دەرىجىلىك خەلق خەلق سوت مەھكىمىلىرىگە تەڭ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ شۇ تەيىنلەشنى بىكار قىلىشىغا قانۇن بويىچە سۇنۇش تەكلىپى بېرىشى كېرەك.

第十五条　法官不得兼任人民代表大会常务委员会的组成人员，不得兼任行政机关、检察机关以及企业、事业单位的职务，不得兼任律师。

15-ماددا سودىيەلەر خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى تەركىبىدىكىلەرنى قوشۇمچە ئۆتىسە، مەمۇرىي ئورگان، تەپتىش ئورگىنى، شۇنىڭدەك كارخانا، كەسپىي ئورۇنلاردا قوشۇمچە ۋەزىپە ئۆتىسە، ئادۋوكاتلىقنى قوشۇمچە ئۆتىسە بولمايدۇ.

第六章　任职回避

6-باب ۋەزىپىگە تەيىنلەشتە ئۆزىنى چەتكە ئېلىش

第十六条　法官之间有夫妻关系、直系血亲关系、三代以内旁系血亲以及近姻亲关系的，不得同时担任下列职务:

16-ماددا سودىيەلەر ئوتتۇرىسىدا ئەر-خوتۇنلۇق، بىۋاسىتە قانداشلىق، ئۈچ ئەۋلاد ئىچىدىكى شىرەم قانداشلىق ۋە يېقىن قۇدىلىق مۇناسىۋىتى بولسا، بىرلا ۋاقىتتا تۆۋەندىكى ۋەزىپىلەرنى ئۆتىسە بولمايدۇ :

（一）同一人民法院的院长、副院长、审判委员会委员、庭长、副庭长；

( 1 ) بىر خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى، مۇئاۋىن باشلىقى، سوت كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى، كوللېگىيە باشلىقى، مۇئاۋىن كوللېگىيە باشلىقلىرى؛

（二）同一人民法院的院长、副院长和审判员、助理审判员；

( 2 ) بىر خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى، مۇئاۋىن باشلىقلىرى ۋە سوتچىلىرى، ياردەمچى سوتچىلىرى؛

（三）同一审判庭的庭长、副庭长、审判员、助理审判员；

( 3 ) بىر سوت كوللېگىيەسىنىڭ كوللېگىيە باشلىقى، مۇئاۋىن سوت باشلىقى، سوتچى، ياردەمچى سوتچى بولۇش؛

（四）上下相邻两级人民法院的院长、副院长。

( 4 ) يۇقىرى-تۆۋەن قوشنا ئىككى دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىلىرىنىڭ باشلىقى، مۇئاۋىن باشلىقلىرى.

第十七条　法官从人民法院离任后二年内，不得以律师身份担任诉讼代理人或者辩护人。

17-ماددا سودىيە خەلق سوت مەھكىمىسى ۋەزىپىسىدىن ئايرىلغاندىن كېيىنكى 2 يىل ئىچىدە، ئادۋوكاتلىق سالاھىيىتى بىلەن دەۋا ۋاكالەتچىسى ياكى ئاقلىغۇچى بولسا بولمايدۇ.

法官从人民法院离任后，不得担任原任职法院办理案件的诉讼代理人或者辩护人。

سودىيە خەلق سوت مەھكىمىسىدىن ئايرىلغاندىن كېيىن، ئەسلىدىكى سوت مەھكىمىسىدە دېلو بېجىرگەن دەۋا ۋاكالەتچىسى ياكى ئاقلىغۇچى بولسا بولمايدۇ.

法官的配偶、子女不得担任该法官所任职法院办理案件的诉讼代理人或者辩护人。

سودىيەنىڭ جورىسى، پەرزەنتى شۇ سودىيە ۋەزىپە ئۆتەۋاتقان سوت مەھكىمىسىنىڭ دېلو بېجىرىشتىكى دەۋا ۋاكالەتچىسى ياكى ئاقلىغۇچىسى بولسا بولمايدۇ.

第七章　法官的等级

7-باب سودىيەلەرنىڭ دەرىجىسى

第十八条　法官的级别分为十二级。

18-ماددا سودىيەلەرنىڭ دەرىجىسى 12 دەرىجىگە ئايرىلىدۇ.

最高人民法院院长为首席大法官，二至十二级法官分为大法官、高级法官、法官。

ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ باشلىقى باش باش سودىيە بولىدۇ، 2-دەرىجىلىكتىن 12-دەرىجىلىككىچە بولغان سودىيەلەر باش سودىيە، يۇقىرى سودىيە، سودىيەگە ئايرىلىدۇ.

第十九条　法官的等级的确定，以法官所任职务、德才表现、业务水平、审判工作实绩和工作年限为依据。

19-ماددا سودىيەنىڭ دەرىجىسىنى بېكىتىشتە، سودىيەنىڭ ۋەزىپىسى، ئەخلاق-قابىلىيىتى، ئىپادىسى، كەسپىي سەۋىيەسى، سوت خىزمىتىنىڭ ئەمەلىي نەتىجىسى ۋە خىزمەت مۇددىتى ئاساس قىلىنىدۇ.

第二十条　法官的等级编制、评定和晋升办法，由国家另行规定。

20-ماددا سودىيەلەرنىڭ دەرىجە تۈزۈش، باھالاپ بېكىتىش ۋە ئۆستۈرۈش چارىسىنى دۆلەت ئايرىم بەلگىلەيدۇ.

第八章　考核

سەككىزىنچى باب سىناش

第二十一条　对法官的考核，由所在人民法院组织实施。

21-ماددا سودىيەلەرنى سىناشنى ئۆزى تۇرۇشلۇق خەلق سوت مەھكىمىسى تەشكىللەپ يولغا قويىدۇ.

第二十二条　对法官的考核，应当客观公正，实行领导和群众相结合，平时考核和年度考核相结合。

22-ماددا سودىيەلەرنى سىناشتا، ئوبيېكتىپ، ئادىل بولۇش، رەھبەرلىك بىلەن ئاممىنى بىرلەشتۈرۈش، ئادەتتىكى سىناش بىلەن يىللىق سىناشنى بىرلەشتۈرۈش كېرەك.

第二十三条　对法官的考核内容包括：审判工作实绩，思想品德，审判业务和法学理论水平，工作态度和审判作风。重点考核审判工作实绩。

23-ماددا سودىيەلەرنى باھالاش مەزمۇنى سوت خىزمىتىدىكى ئەمەلىي نەتىجە، ئىدىيەۋى ئەخلاق، سوت كەسپى ۋە قانۇنشۇناسلىق نەزەرىيە سەۋىيەسى، خىزمەت پوزىتسىيەسى ۋە سوت ئىستىلىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. سوت قىلىش خىزمىتىنىڭ ئەمەلىي نەتىجىسىنى نۇقتىلىق باھالىدى.

第二十四条　年度考核结果分为优秀、称职、不称职三个等次。

24-ماددا يىللىق باھالاش نەتىجىسى ئەلا، لاياقەتلىك، لاياقەتسىز دەپ ئۈچ دەرىجىگە ئايرىلىدۇ.

考核结果作为对法官奖惩、培训、免职、辞退以及调整等级和工资的依据。

باھالاش نەتىجىسى سودىيەلەرنى مۇكاپاتلاش-جازالاش، تەربىيەلەش، ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇش، ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇش ۋە دەرىجە ۋە مائاش تەڭشەشنىڭ ئاساسى قىلىنىدۇ.

第二十五条　考核结果以书面形式通知本人。本人对考核结果如有异议，可以申请复议。

25-ماددا باھالاش نەتىجىسى شۇ كىشىگە يازما ئۇقتۇرۇش قىلىنىدۇ. باھالاش نەتىجىسىگە باشقىچە پىكرىم بولسا، قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسام بولىدۇ.

第九章　培训

9-باب تەربىيىلەش

第二十六条　对法官应当有计划地进行理论培训和业务培训。

26-ماددا سودىيەلەرنى پىلانلىق نەزەرىيە جەھەتتىن تەربىيەلەش ۋە كەسپىي جەھەتتىن تەربىيەلەش كېرەك.

法官的培训，贯彻理论联系实际、按需施教、讲求实效的原则。

سودىيەلەرنى تەربىيەلەشتە، نەزەرىيەنى ئەمەلىيەتكە بىرلەشتۈرۈش، ئېھتىياجغا قاراپ ئوقۇتۇش، ئەمەلىي ئۈنۈمگە ئەھمىيەت بېرىش پىرىنسىپى ئىزچىللاشتۇرۇلىدۇ.

第二十七条　国家法官院校和其他法官培训机构按照有关规定承担培训法官的任务。

27-ماددا دۆلەتنىڭ سودىيە مەكتەپلىرى ۋە باشقا سودىيە تەربىيەلەش ئاپپاراتلىرى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە سودىيە تەربىيەلەش ۋەزىپىسىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第二十八条　法官在培训期间的学习成绩和鉴定，作为其任职、晋升的依据之一。

28-ماددا سودىيەلەرنىڭ تەربىيەلىنىش مەزگىلىدىكى ئۆگىنىش نەتىجىسى ۋە باھالىشى ئۇلارنىڭ ۋەزىپىگە تەيىنلەش، ئۆستۈرۈش ئاساسلىرىنىڭ بىرى قىلىنىدۇ.

第十章　奖励

10-باب مۇكاپاتلاش

第二十九条　法官在审判工作中有显著成绩和贡献的，或者有其他突出事迹的，应当给予奖励。

29-ماددا سودىيەلەردىن سوت خىزمىتىدە كۆرۈنەرلىك نەتىجە ۋە تۆھپە قوشقانلىرى ياكى باشقا گەۋدىلىك ئىش ئىزلىرى بولغانلىرى مۇكاپاتلىنىشى كېرەك.

对法官的奖励，实行精神鼓励和物质鼓励相结合的原则。

سودىيەلەرنى مۇكاپاتلاشتا مەنىۋى رىغبەتلەندۈرۈش بىلەن ماددىي رىغبەتلەندۈرۈشنى بىرلەشتۈرۈش پىرىنسىپى يولغا قويۇلىدۇ.

第三十条　法官有下列表现之一的，应当给予奖励:

30-ماددا سودىيەلەردە تۆۋەندىكى ئىپادىلەرنىڭ بىرى بولسا، مۇكاپات بېرىلىدۇ :

（一）在审理案件中秉公执法，成绩显著的；

( 1 ) دېلونى قاراپ چىقىش داۋامىدا قانۇننى ئادىل ئىجرا قىلغان، نەتىجىسى كۆرۈنەرلىك بولغانلار؛

（二）总结审判实践经验成果突出，对审判工作有指导作用的；

( 2 ) سوت قىلىش ئەمەلىي تەجرىبىلىرىنى خۇلاسىلەش نەتىجىسى گەۋدىلىك بولغان، سوت قىلىش خىزمىتىگە يېتەكچىلىك قىلىش رولى بارلار؛

（三）对审判工作提出改革建议被采纳，效果显著的；

( 3 ) سوت خىزمىتى توغرىسىدا ئوتتۇرىغا قويۇلغان ئىسلاھات تەكلىپى قوبۇل قىلىنىپ، ئۈنۈمى كۆرۈنەرلىك بولغانلار؛

（四）保护国家、集体和人民利益，使其免受重大损失，事迹突出的；

( 4 ) دۆلەت، كوللېكتىپ ۋە خەلقنىڭ مەنپەئىتىنى قوغداپ، ئۇلارنى زور زىياندىن ساقلاتمىغان، ئىش ئىزلىرى گەۋدىلىك بولغانلار؛

（五）勇于同违法犯罪行为作斗争，事迹突出的；

( 5 ) قانۇنغا خىلاپ جىنايى قىلمىشلارغا قارشى باتۇرلۇق بىلەن كۈرەش قىلغان، ئىش ئىزلىرى گەۋدىلىك بولغانلار؛

（六）提出司法建议被采纳或者开展法制宣传、指导人民调解委员会工作，效果显著的；

( 6 ) ئەدلىيەلىك تەكلىپ قوبۇل قىلىنغان ياكى قانۇنچىلىق تەشۋىقاتى قانات يايدۇرۇلغان، خەلق مۇرەسسە كومىتېتىنىڭ خىزمىتىگە يېتەكچىلىك قىلىنغان بولسا، ئۈنۈمى كۆرۈنەرلىك بولغانلار؛

（七）保护国家秘密和审判工作秘密，有显著成绩的；

( 7 ) دۆلەت مەخپىيىتىنى ۋە سوت خىزمىتى مەخپىيىتىنى قوغداپ، كۆرۈنەرلىك نەتىجىگە ئېرىشكەنلەر؛

（八）有其他功绩的。

( 8 ) باشقا تۆھپىسى بارلار.

第三十一条　奖励分为:嘉奖，记三等功、二等功、一等功，授予荣誉称号。

31-ماددا مۇكاپاتلاش:مۇكاپاتلاش، 3-دەرىجىلىك، 2-دەرىجىلىك، 1-دەرىجىلىك خىزمەت كۆرسىتىش، شەرەپ نامى بېرىش.

奖励的权限和程序按照有关规定办理。

مۇكاپاتنىڭ ھوقۇق دائىرىسى ۋە تەرتىپى ئالاقىدار بەلگىلىمە بويىچە بېجىرىلىدۇ.

第十一章　惩戒

11-باب جازالاش

第三十二条　法官不得有下列行为:

32-ماددا سودىيەلەر تۆۋەندىكى قىلمىشلارنى سادىر قىلسا بولمايدۇ :

（一）散布有损国家声誉的言论，参加非法组织，参加旨在反对国家的集会、游行、示威等活动，参加罢工；

( 1 ) دۆلەتنىڭ ئىناۋىتىگە زىيان يەتكۈزىدىغان گەپ-سۆزلەرنى تارقىتىش، قانۇنسىز تەشكىلاتلارغا قاتنىشىش، دۆلەتكە قارشى تۇرۇش مەقسىتىدە ئۆتكۈزۈلگەن يىغىلىش، نامايىش، كۈچ كۆرسىتىش قاتارلىق پائالىيەتلەرگە قاتنىشىش، ئىش تاشلاشقا قاتنىشىش؛

（二）贪污受贿；

( 2 ) خىيانەتچىلىك، پارا ئالغانلار؛

（三）徇私枉法；

( 3 ) نەپسانىيەتچىلىك قىلىپ قانۇننى بۇزۇش؛

（四）刑讯逼供；

( 4 ) قىيناپ ئىقرار قىلدۇرۇش؛

（五）隐瞒证据或者伪造证据；

( 5 ) دەلىل-ئىسپاتلارنى يوشۇرۇش ياكى دەلىل-ئىسپاتنى ياسىۋېلىش؛

（六）泄露国家秘密或者审判工作秘密；

( 6 ) دۆلەت مەخپىيىتى ياكى سوت خىزمىتى مەخپىيىتىنى ئاشكارىلاپ قويۇش؛

（七）滥用职权，侵犯自然人、法人或者其他组织的合法权益；

( 7 ) خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، تەبىئىي ئىگە، قانۇنىي ئىگە ياكى باشقا تەشكىلاتلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە چېقىلىش؛

（八）玩忽职守，造成错案或者给当事人造成严重损失；

( 8 ) خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلىپ، خاتا دېلو سادىر قىلغانلار ياكى ئالاقىدارلارغا ئېغىر زىيان سالغانلار؛

（九）拖延办案，贻误工作；

( 9 ) دېلو بېجىرىشنى ئارقىغا سۈرۈپ، خىزمەتكە دەخلى يەتكۈزگەنلەر؛

（十）利用职权为自己或者他人谋取私利；

( 10 ) خىزمەت ھوقۇقىدىن پايدىلىنىپ ئۆزىگە ياكى باشقىلارغا كۆمىچىگە چوغ تارتىش؛

（十一）从事营利性的经营活动；

( 11 ) پايدا ئالىدىغان تىجارەت پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىش؛

（十二）私自会见当事人及其代理人，接受当事人及其代理人的请客送礼；

( 12 ) ئالاقىدارلار ۋە ئۇلارنىڭ ۋاكالەتچىسى بىلەن ئۆز مەيلىچە كۆرۈشكەن، دەۋالاشقۇچىلار ۋە ئۇنىڭ ۋاكالەتچىلىرىنىڭ مېھمان قىلىشى ۋە سوۋغا بېرىشىنى قوبۇل قىلغان بولۇش؛

（十三）其他违法乱纪的行为。

( 13 ) قانۇن-ئىنتىزامغا خىلاپ باشقا قىلمىشلار.

第三十三条　法官有本法第三十二条所列行为之一的，应当给予处分；构成犯罪的，依法追究刑事责任。

33-ماددا سودىيەلەردىن مۇشۇ قانۇننىڭ 32-ماددىسىدا كۆرسىتىلگەن قىلمىشلارنىڭ بىرى بولغانلىرىغا چارە كۆرۈلىدۇ؛ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

第三十四条　处分分为:警告、记过、记大过、降级、撤职、开除。

34-ماددا جازا ئاگاھلاندۇرۇش، گۇناھ يېزىش، چوڭ گۇناھ يېزىش، دەرىجىسىنى چۈشۈرۈش، ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلاش، خىزمەتتىن ھەيدەشكە بۆلۈنىدۇ.

受撤职处分的，同时降低工资和等级。

ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلاش جازاسى بېرىلگەنلەرنىڭ مائاشى ۋە دەرىجىسى بىرلا ۋاقىتتا تۆۋەنلىتىلىدۇ.

第三十五条　处分的权限和程序按照有关规定办理。

35-ماددا جازا بېرىش ھوقۇق دائىرىسى ۋە تەرتىپى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

第十二章　工资保险福利

12-باب مائاش، سۇغۇرتا، پاراۋانلىق

第三十六条　法官的工资制度和工资标准，根据审判工作特点，由国家规定。

36-ماددا سودىيەلەرنىڭ مائاش تۈزۈمى ۋە مائاش ئۆلچىمىنى سوت خىزمىتىنىڭ ئالاھىدىلىكىگە ئاساسەن، دۆلەت بەلگىلەيدۇ.

第三十七条　法官实行定期增资制度。经考核确定为优秀、称职的，可以按照规定晋升工资；有特殊贡献的，可以按照规定提前晋升工资。

37-ماددا سودىيەلەر مەبلەغنى قەرەللىك كۆپەيتىش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ. باھالاش ئارقىلىق مۇنەۋۋەر، لاياقەتلىك قىلىپ بېكىتىلگەنلىرىنىڭ مائاشى بەلگىلىمە بويىچە ئۆستۈرۈلسە بولىدۇ؛ ئالاھىدە تۆھپە قوشقانلارنىڭ مائاشىنى بەلگىلىمە بويىچە مۇددەتتىن بۇرۇن ئۆستۈرۈشكە بولىدۇ.

第三十八条　法官享受国家规定的审判津贴、地区津贴、其他津贴以及保险和福利待遇。

38-ماددا سودىيەلەر دۆلەت بەلگىلىگەن سوت قىلىش قوشۇمچە پۇلى، رايون قوشۇمچە پۇلى، باشقا قوشۇمچە پۇل، شۇنىڭدەك سۇغۇرتا ۋە پاراۋانلىق تەمىناتىدىن بەھرىمەن بولىدۇ.

第十三章　辞职辞退

13-باب ئىستىپا بېرىش ۋە ئىشتىن بوشىتىش

第三十九条　法官要求辞职，应当由本人提出书面申请，依照法律规定的程序免除其职务。

39-ماددا سودىيە ئىستېپا بېرىشنى تەلەپ قىلسا، شۇ كىشى يازما ئىلتىماس سۇنۇشى، قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلۇشى كېرەك.

第四十条　法官有下列情形之一的，予以辞退:

40-ماددا سودىيەلەردىن تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلىرى ئىشتىن بوشىتىلىدۇ :

（一）在年度考核中，连续两年确定为不称职的；

( 1 ) يىللىق باھالاشتا ئۇدا 2 يىل لاياقەتسىز دەپ بېكىتىلگەنلەر؛

（二）不胜任现职工作，又不接受另行安排的；

( 2 ) ھازىرقى خىزمىتىنىڭ ھۆددىسىدىن چىقالمىغان ھەم باشقا ئورۇنلاشتۇرۇشنى قوبۇل قىلمىغانلار؛

（三）因审判机构调整或者缩减编制员额需要调整工作，本人拒绝合理安排的；

( 3 ) سوت ئاپپاراتىنى تەڭشەش ياكى ئىشتات ئىشتاتىنى قىسقارتىش ئېھتىياجى بىلەن خىزمەتنى تەڭشەشكە توغرا كېلىپ، ئۆزى مۇۋاپىق ئورۇنلاشتۇرۇشنى رەت قىلغانلار؛

（四）旷工或者无正当理由逾假不归连续超过十五天，或者一年内累计超过三十天的；

( 4 ) ئىش تاشلىغان ياكى يولسىز سەۋەبلەر بىلەن دەم ئېلىشتىن ھالقىپ كەتكەنلەر ئۇدا 15 كۈندىن ئېشىپ كەتمىگەن ياكى بىر يىل ئىچىدە جەمئىي 30 كۈندىن ئېشىپ كەتكەنلەر؛

（五）不履行法官义务，经教育仍不改正的。

( 5 ) سودىيەلىك مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلمىغان، تەربىيە بەرسىمۇ تۈزەتمىگەنلەر.

第四十一条　辞退法官应当依照法律规定的程序免除其职务。

41-ماددا سودىيەنى ئىشتىن بوشىتىشتا، قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇش كېرەك.

第十四章　退休

14-باب پېنسىيەگە چىقىش

第四十二条　法官的退休制度，根据审判工作特点，由国家另行规定。

42-ماددا سودىيەلەرنى پېنسىيەگە چىقىرىش تۈزۈمىنى سوت خىزمىتىنىڭ ئالاھىدىلىكىگە قاراپ، دۆلەت ئايرىم بەلگىلەيدۇ.

第四十三条　法官退休后，享受国家规定的养老保险金和其他待遇。

43-ماددا سودىيەلەر پېنسىيەگە چىققاندىن كېيىن، دۆلەت بەلگىلىگەن كۈتۈنۈش سۇغۇرتىسى پۇلى ۋە باشقا تەمىناتلاردىن بەھرىمەن بولىدۇ.

第十五章　申诉控告

15-باب ئەرز-شىكايەت

第四十四条　法官对人民法院关于本人的处分、处理不服的，自收到处分、处理决定之日起三十日内可以向原处分、处理机关申请复议，并有权向原处分、处理机关的上级机关申诉。

44-ماددا سودىيە خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ ئۆزىگە بەرگەن جازاسى، بىر تەرەپ قىلىشىغا قايىل بولمىسا، جازا بېرىش، بىر تەرەپ قىلىش قارارىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە ئەسلىي جازا بەرگەن، بىر تەرەپ قىلغان ئورگانغا قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ ھەمدە ئەسلىي جازا بېرىلگەن، بىر تەرەپ قىلىنغان ئورگاندىكى يۇقىرى دەرىجىلىك ئورگانغا ئەرز قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

受理申诉的机关必须按照规定作出处理。

ئەرز قوبۇل قىلغۇچى ئورگان بەلگىلىمە بويىچە بىر تەرەپ قىلىشى شەرت.

复议和申诉期间，不停止对法官处分、处理决定的执行。

قايتا قاراپ چىقىش ۋە ئەرز مەزگىلىدە، سودىيە جازا بېرىش، بىر تەرەپ قىلىش قارارىنىڭ ئىجراسى توختىمايدۇ.

第四十五条　对于国家机关及其工作人员侵犯本法第八条规定的法官权利的行为，法官有权提出控告。

45-ماددا سودىيەلەر دۆلەت ئورگانلىرى ۋە ئۇلارنىڭ خادىملىرىنىڭ مۇشۇ قانۇننىڭ 8-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن سودىيەلىك ھوقۇقىغا دەخلى-تەرۇز قىلىش قىلمىشى ئۈستىدىن ئەرز-شىكايەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

行政机关、社会团体或者个人干涉法官依法审判案件的，应当依法追究其责任。

مەمۇرىي ئورگانلار، ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ياكى شەخسلەر سودىيەلەرنىڭ دېلونى قانۇن بويىچە سوت قىلىشىغا ئارىلىشىۋالسا، قانۇن بويىچە ئۇلارنىڭ جاۋابكارلىقىنى سۈرۈشتۈرۈشى كېرەك.

第四十六条　法官提出申诉和控告，应当实事求是。对捏造事实、诬告陷害的，应当依法追究其责任。

46-ماددا سودىيەلەر ئەرز-شىكايەت سۇنغاندا، ھەقىقەتنى ئەمەلىيەتتىن ئىزدىشى كېرەك. پاكىت ئويدۇرۇپ چىقارغان، قارا چاپلاپ زىيانكەشلىك قىلغانلارنىڭ جاۋابكارلىقىنى قانۇن بويىچە سۈرۈشتۈرۈش كېرەك.

第四十七条　对法官处分或者处理错误的，应当及时予以纠正；造成名誉损害的，应当恢复名誉、消除影响、赔礼道歉；造成经济损失的，应当赔偿。对打击报复的直接责任人员，应当依法追究其责任。

47-ماددا سودىيەگە جازا بەرگەن ياكى خاتالىقىنى بىر تەرەپ قىلغانلارنى ۋاقتىدا تۈزىتىش كېرەك؛ نام-شۆھرىتى زىيانغا ئۇچرىغانلارنىڭ نام-شۆھرىتىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش، تەسىرىنى تۈگىتىش، ناماقۇل بولۇش كېرەك؛ ئىقتىسادىي زىيان سالغانلار تۆلەم تۆلىشى كېرەك. زەربە بېرىپ ئۆچ ئېلىشنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكارلىرى قانۇن بويىچە ئۇلارنىڭ جاۋابكارلىقىنى سۈرۈشتۈرۈشى كېرەك.

第十六章　法官考评委员会

16-باب سودىيەلەرنى باھالاش كومىتېتى

第四十八条　人民法院设法官考评委员会。

48-ماددا خەلق سوت مەھكىمىسىدە سودىيەلەرنى باھالاش كومىتېتى تەسىس قىلىنىدۇ.

法官考评委员会的职责是指导对法官的培训、考核、评议工作。具体办法另行规定。

سودىيە باھالاش كومىتېتىنىڭ مەسئۇلىيىتى سودىيەنى تەربىيەلەش، سىناش، باھالاش خىزمىتىگە يېتەكچىلىك قىلىشتىن ئىبارەت. كونكرېت چارىسى ئايرىم بەلگىلىنىدۇ.

第四十九条　法官考评委员会的组成人员为五至九人。

49-ماددا سودىيەلەرنى باھالاش كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر بەشتىن توققۇزغىچە بولىدۇ.

法官考评委员会主任由本院院长担任。

سودىيەلەرنى باھالاش كومىتېتىنىڭ مۇدىرلىقىنى شۇ مەھكىمىنىڭ باشلىقى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第十七章　附则

17-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第五十条　最高人民法院根据审判工作需要，会同有关部门制定各级人民法院的法官在人员编制内员额比例的办法。

50-ماددا ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى سوت خىزمىتىنىڭ ئېھتىياجىغا ئاساسەن، مۇناسىۋەتلىك تارماقلار بىلەن بىرلىكتە ھەر دەرىجىلىك خەلق سوت مەھكىمىلىرى سودىيەلىرىنىڭ خادىملار ئىشتاتى ئىچىدىكى ئىشتات نىسبىتى چارىسىنى تۈزىدۇ.

第五十一条　国家对初任法官实行统一法律职业资格考试制度，由国务院司法行政部门商最高人民法院等有关部门组织实施。

51-ماددا دۆلەت تۇنجى سودىيەگە قارىتا بىرلىككە كەلگەن قانۇن كەسپىي سالاھىيەت ئىمتىھانى تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ، بۇنى گوۋۇيۈەننىڭ ئەدلىيە مەمۇرىي تارمىقى ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلار بىلەن كېڭىشىپ تەشكىللەپ يولغا قويىدۇ.

第五十二条　对人民法院的执行员，参照本法有关规定进行管理。

52-ماددا خەلق سوت مەھكىمىسىنىڭ ئىجراچىلىرىنى مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەردىن پايدىلىنىپ باشقۇرىدۇ.

人民法院的书记员的管理办法，由最高人民法院制定。

خەلق سوت مەھكىمىسىدە پۈتۈكچىلەرنى باشقۇرۇش چارىسىنى ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى چىقىرىدۇ.

对人民法院的司法行政人员，依照国家有关规定进行管理。

خەلق سوت مەھكىمىلىرىنىڭ ئەدلىيە مەمۇرىي خادىملىرىنى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە باشقۇرىدۇ.

第五十三条　本法自1995年7月1日起施行。

53-ماددا بۇ قانۇن 1995-يىل 7-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.