中华人民共和国科学技术进步法

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى قانۇنى

(1993年7月2日第八届全国人民代表大会常务委员会第二次会议通过 2007年12月29日第十届全国人民代表大会常务委员会第三十一次会议修订)

( 1993 ـ يىلى 7 ـ ئاينىڭ 2 ـ كۈنى 8 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 2 ـ يىغىنىدا ماقۇللاندى، 2007 ـ يىل 12 ـ ئاينىڭ 29 ـ كۈنى 10 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلقنىڭ قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 31 ـ يىغىنىدا ئۆزگەرتىلدى )

目  录

مۇندەرىجە

第一章 总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第二章 科学研究、技术开发与科学技术应用

2-باب پەن تەتقىقات، تېخنىكا يارىتىش ۋە پەن-تېخنىكىنى قوللىنىش

第三章 企业技术进步

3-باب كارخانا تېخنىكىسىنىڭ ئىلگىرىلىشى

第四章 科学技术研究开发机构

4-باب پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرى

第五章 科学技术人员

بەشىنچى باب پەن-تېخنىكا خادىملىرى

第六章 保障措施

6-باب كاپالەتلەندۈرۈش تەدبىرى

第七章 法律责任

7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

第八章 附则

8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第一章 总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第一条 为了促进科学技术进步,发挥科学技术第一生产力的作用,促进科学技术成果向现实生产力转化,推动科学技术为经济建设和社会发展服务,根据宪法,制定本法。

1-ماددا بۇ قانۇن پەن-تېخنىكا تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش، پەن-تېخنىكىنىڭ بىرىنچى ئىشلەپچىقىرىش كۈچىنىڭ رولىنى جارى قىلدۇرۇش، پەن-تېخنىكا نەتىجىلىرىنىڭ رېئال ئىشلەپچىقىرىش كۈچىگە ئايلىنىشىنى ئىلگىرى سۈرۈش، ئىلىم-تېخنىكىنىڭ ئىقتىسادىي قۇرۇلۇش ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىياتقا مۇلازىمەت قىلىشىغا تۈرتكە بولۇش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇنغا بىنائەن چىقىرىلدى.

第二条 国家坚持科学发展观,实施科教兴国战略,实行自主创新、重点跨越、支撑发展、引领未来的科学技术工作指导方针,构建国家创新体系,建设创新型国家。

2-ماددا دۆلەت ئىلمىي تەرەققىيات قارىشىدا چىڭ تۇرىدۇ، دۆلەتنى پەن-مائارىپ ئارقىلىق گۈللەندۈرۈش ئىستراتېگىيەسىنى يولغا قويىدۇ، ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىش، مۇھىم نۇقتىدا ھالقىش، تەرەققىياتقا تىرەك بولۇش، كەلگۈسىگە يېتەكچىلىك قىلىشتىن ئىبارەت پەن-تېخنىكا خىزمىتىگە يېتەكچىلىك قىلىش فاڭجېنىنى يولغا قويىدۇ، دۆلەت يېڭىلىق يارىتىش سىستېمىسى بەرپا قىلىدۇ، ئىجادچان دۆلەت قۇرىدۇ.

第三条 国家保障科学技术研究开发的自由,鼓励科学探索和技术创新,保护科学技术人员的合法权益。

3-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى بويىچە يارىتىش ئەركىنلىكىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ، ئىلمىي ئىزدىنىش ۋە تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىشقا ئىلھام بېرىدۇ، پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغدايدۇ.

全社会都应当尊重劳动、尊重知识、尊重人才、尊重创造。

پۈتۈن جەمئىيەت ئەمگەككە ھۆرمەت قىلىشى، بىلىمگە ھۆرمەت قىلىشى، ئىختىساسلىقلارغا ھۆرمەت قىلىشى، ئىجادىيەتكە ھۆرمەت قىلىشى كېرەك.

学校及其他教育机构应当坚持理论联系实际,注重培养受教育者的独立思考能力、实践能力、创新能力,以及追求真理、崇尚创新、实事求是的科学精神。

مەكتەپلەر ۋە باشقا مائارىپ ئاپپاراتلىرى نەزەرىيەنى ئەمەلىيەتكە بىرلەشتۈرۈشتە چىڭ تۇرۇپ، تەربىيەلەنگۈچىلەرنىڭ مۇستەقىل پىكىر يۈرگۈزۈش ئىقتىدارى، ئەمەلىيەت ئىقتىدارى، يېڭىلىق يارىتىش ئىقتىدارىنى، شۇنىڭدەك ھەقىقەتكە ئىنتىلىدىغان، يېڭىلىق يارىتىشنى قەدىرلەيدىغان، ھەقىقەتنى ئەمەلىيەتتىن ئىزدەيدىغان ئىلمىي روھىنى يېتىلدۈرۈشكە ئەھمىيەت بېرىشى كېرەك.

第四条 经济建设和社会发展应当依靠科学技术,科学技术进步工作应当为经济建设和社会发展服务。

4-ماددا ئىقتىسادىي قۇرۇلۇش ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىياتتا پەن-تېخنىكىغا تايىنىش، پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتى ئىقتىسادىي قۇرۇلۇش ۋە جەمئىيەت تەرەققىياتى ئۈچۈن خىزمەت قىلىشى كېرەك.

国家鼓励科学技术研究开发,推动应用科学技术改造传统产业、发展高新技术产业和社会事业。

دۆلەت پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە تەرەققىياتىغا ئىلھام بېرىدۇ، پەن-تېخنىكىنى قوللىنىپ ئەنئەنىۋى كەسىپلەرنى ئۆزگەرتىش، يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلىق كەسىپلەر ۋە ئىجتىمائىي ئىشلارنى تەرەققىي قىلدۇرۇشقا تۈرتكە بولىدۇ.

第五条 国家发展科学技术普及事业,普及科学技术知识,提高全体公民的科学文化素质。

5-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇش ئىشلىرىنى راۋاجلاندۇرىدۇ، پەن-تېخنىكا بىلىملىرىنى ئومۇملاشتۇرىدۇ، بارلىق پۇقرالارنىڭ پەن-مەدەنىيەت ساپاسىنى ئۆستۈرىدۇ.

国家鼓励机关、企业事业组织、社会团体和公民参与和支持科学技术进步活动。

دۆلەت ئورگانلار، كارخانىلار، كەسپىي تەشكىلاتلار، ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ۋە پۇقرالارنىڭ پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى پائالىيىتىگە قاتنىشىشى ۋە مەدەت بېرىشىگە ئىلھام بېرىدۇ.

第六条 国家鼓励科学技术研究开发与高等教育、产业发展相结合,鼓励自然科学与人文社会科学交叉融合和相互促进。

6-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى، يارىتىش بىلەن ئالىي مائارىپ، كەسىپ تەرەققىياتىنىڭ بىرلەشتۈرۈلۈشىگە ئىلھام بېرىدۇ، تەبىئىي پەن بىلەن ئادىمىيەت، ئىجتىمائىي پەنلەرنىڭ گىرەلىشىشى، يۇغۇرۇلۇشى ۋە بىر-بىرىنى ئىلگىرى سۈرۈشىگە ئىلھام بېرىدۇ.

国家加强跨地区、跨行业和跨领域的科学技术合作,扶持民族地区、边远地区、贫困地区的科学技术进步。

دۆلەت رايون، كەسىپ ۋە ساھە ھالقىغان پەن-تېخنىكا ھەمكارلىقىنى كۈچەيتىپ، مىللىي رايونلار، چەت-ياقا رايونلار، نامرات رايونلارنىڭ پەن-تېخنىكا تەرەققىياتىغا يار-يۆلەك بولىدۇ.

国家加强军用与民用科学技术计划的衔接与协调,促进军用与民用科学技术资源、技术开发需求的互通交流和技术双向转移,发展军民两用技术。

دۆلەت ھەربىي ئىشلار بىلەن پۇقراۋى پەن-تېخنىكا پىلانىنى جىپسىلاشتۇرۇش ۋە ماسلاشتۇرۇشنى كۈچەيتىپ، ھەربىي ئىشلار بىلەن پۇقرالار پەن-تېخنىكا بايلىقى، تېخنىكا يارىتىش ئېھتىياجىنىڭ ئۆزئارا ئالماشتۇرۇلۇشى ۋە تېخنىكىنىڭ قوش يۆنىلىشلىك يۆتكىلىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ئارمىيە بىلەن خەلق تەڭ پايدىلىنىدىغان تېخنىكىنى راۋاجلاندۇرىدۇ.

第七条 国家制定和实施知识产权战略,建立和完善知识产权制度,营造尊重知识产权的社会环境,依法保护知识产权,激励自主创新。

7-ماددا دۆلەت بىلىم مۈلۈك ھوقۇقى ئىستراتېگىيەسىنى تۈزىدۇ ۋە يولغا قويىدۇ، بىلىم مۈلۈك ھوقۇقى تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ ۋە مۇكەممەللەشتۈرىدۇ، بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىغا ھۆرمەت قىلىدىغان ئىجتىمائىي مۇھىت يارىتىدۇ، بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە قوغدايدۇ، ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىشقا ئىلھام بېرىدۇ.

企业事业组织和科学技术人员应当增强知识产权意识,增强自主创新能力,提高运用、保护和管理知识产权的能力。

كارخانا، كەسپىي تەشكىلاتلار ۋە پەن-تېخنىكا خادىملىرى بىلىم مۈلۈك ھوقۇقى ئېڭىنى كۈچەيتىپ، ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىش ئىقتىدارىنى ئاشۇرۇپ، بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى قوللىنىش، قوغداش ۋە باشقۇرۇش ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك.

第八条 国家建立和完善有利于自主创新的科学技术评价制度。

8-ماددا دۆلەت ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىشقا پايدىلىق پەن-تېخنىكا باھالاش تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ ۋە مۇكەممەللەشتۈرىدۇ.

科学技术评价制度应当根据不同科学技术活动的特点,按照公平、公正、公开的原则,实行分类评价。

پەن-تېخنىكا باھالاش تۈزۈمى ئوخشاش بولمىغان پەن-تېخنىكا پائالىيىتىنىڭ ئالاھىدىلىكىگە ئاساسەن، ئادىل، ھەققانىي، ئاشكارا بولۇش پىرىنسىپى بويىچە تۈرگە ئايرىپ باھالاشنى يولغا قويۇشى كېرەك.

第九条 国家加大财政性资金投入,并制定产业、税收、金融、政府采购等政策,鼓励、引导社会资金投入,推动全社会科学技术研究开发经费持续稳定增长。

9-ماددا دۆلەت مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغ سېلىنمىسىنى ئاشۇرىدۇ ھەمدە كەسىپ، باج، پۇل مۇئامىلە، ھۆكۈمەت بىرتۇتاش سېتىۋېلىش قاتارلىق سىياسەتلەرنى تۈزۈپ، جەمئىيەتنىڭ مەبلەغ سېلىشىغا ئىلھام بېرىپ، يېتەكچىلىك قىلىپ، پۈتكۈل جەمئىيەتنىڭ پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش خىراجىتىنىڭ سىجىل مۇقىم ئېشىشىغا تۈرتكە بولىدۇ.

第十条 国务院领导全国科学技术进步工作,制定科学技术发展规划,确定国家科学技术重大项目、与科学技术密切相关的重大项目,保障科学技术进步与经济建设和社会发展相协调。

10-ماددا گوۋۇيۈەن پۈتۈن مەملىكەتنىڭ پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتىگە رەھبەرلىك قىلىپ، پەن-تېخنىكا تەرەققىيات يىرىك پىلانىنى تۈزۈپ، دۆلەتنىڭ پەن-تېخنىكا مۇھىم، زور تۈرلىرى، پەن-تېخنىكىغا زىچ مۇناسىۋەتلىك مۇھىم، زور تۈرلەرنى بېكىتىپ، پەن-تېخنىكىنىڭ ئىلگىرىلىشى بىلەن ئىقتىسادىي قۇرۇلۇش ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىياتنىڭ ماسلىشىشىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ.

地方各级人民政府应当采取有效措施,推进科学技术进步。

يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئۈنۈملۈك تەدبىر قوللىنىپ، پەن-تېخنىكىنىڭ تەرەققىياتىنى ئالغا سۈرۈشى كېرەك.

第十一条 国务院科学技术行政部门负责全国科学技术进步工作的宏观管理和统筹协调;国务院其他有关部门在各自的职责范围内,负责有关的科学技术进步工作。

11-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ پەن-تېخنىكا مەمۇرىي تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتىنى ماكرولۇق باشقۇرۇش ۋە بىرتۇتاش ماسلاشتۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ؛ گوۋۇيۈەننىڭ باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى مەسئۇلىيىتى دائىرىسىدە مۇناسىۋەتلىك پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

县级以上地方人民政府科学技术行政部门负责本行政区域的科学技术进步工作;县级以上地方人民政府其他有关部门在各自的职责范围内,负责有关的科学技术进步工作。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ پەن-تېخنىكا مەمۇرىي تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ؛ ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى مەسئۇلىيىتى دائىرىسىدە مۇناسىۋەتلىك پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

第十二条 国家建立科学技术进步工作协调机制,研究科学技术进步工作中的重大问题,协调国家科学技术基金和国家科学技术计划项目的设立及相互衔接,协调军用与民用科学技术资源配置、科学技术研究开发机构的整合以及科学技术研究开发与高等教育、产业发展相结合等重大事项。

12-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتىنى ماسلاشتۇرۇش مېخانىزمى بەرپا قىلىدۇ، پەن-تېخنىكا تەرەققىيات خىزمىتىدىكى مۇھىم، زور مەسىلىلەرنى تەتقىق قىلىدۇ، دۆلەت پەن-تېخنىكىسى فوندى ۋە دۆلەتنىڭ پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرلىرىنىڭ تەسىس قىلىنىشى ۋە ئۆزئارا جىپسىلىشىشىنى ماسلاشتۇرىدۇ، ھەربىي ئىشلار بىلەن پۇقراۋى پەن-تېخنىكا بايلىقىنى تەقسىملەش، پەن-تېخنىكا تەتقىقات-ئېچىش ئاپپاراتلىرىنى بىرىكتۈرۈش، شۇنىڭدەك پەن-تېخنىكا تەتقىق قىلىش-ئېچىش بىلەن ئالىي مائارىپ، كەسىپ تەرەققىياتىنى بىرلەشتۈرۈش قاتارلىق مۇھىم، زور ئىشلارنى ماسلاشتۇرۇش.

第十三条 国家完善科学技术决策的规则和程序,建立规范的咨询和决策机制,推进决策的科学化、民主化。

13-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكىلىق تەدبىر بەلگىلەش قائىدىسى ۋە تەرتىپىنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ، قېلىپلاشقان مەسلىھەت بېرىش ۋە تەدبىر بەلگىلەش مېخانىزمى بەرپا قىلىپ، تەدبىر بەلگىلەشنىڭ ئىلمىيلىشىشى، دېموكراتىيەلىشىشىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.

制定科学技术发展规划和重大政策,确定科学技术的重大项目、与科学技术密切相关的重大项目,应当充分听取科学技术人员的意见,实行科学决策。

پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى يىرىك پىلانى ۋە مۇھىم، زور سىياسەتلىرىنى تۈزۈش، پەن-تېخنىكىنىڭ مۇھىم، زور تۈرلىرى، پەن-تېخنىكا بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك مۇھىم، زور تۈرلىرىنى بېكىتىشتە، پەن-تېخنىكىدا پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ پىكرىنى تولۇق ئاڭلاش، ئىلمىي تەدبىر بەلگىلەشنى يولغا قويۇش كېرەك.

第十四条 中华人民共和国政府发展同外国政府、国际组织之间的科学技术合作与交流,鼓励科学技术研究开发机构、高等学校、科学技术人员、科学技术社会团体和企业事业组织依法开展国际科学技术合作与交流。

14-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى ھۆكۈمىتى چەت ئەل ھۆكۈمەتلىرى، خەلقئارا تەشكىلاتلار بىلەن بولغان پەن-تېخنىكا ھەمكارلىقى ۋە ئالاقىسىنى راۋاجلاندۇرىدۇ، پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرى، ئالىي مەكتەپلەر، پەن-تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش خادىملىرى، پەن-تېخنىكىغا دائىر ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ۋە كارخانا، كەسپىي تەشكىلاتلارنىڭ خەلقئارا پەن-تېخنىكا ھەمكارلىقىنى ۋە ئالماشتۇرۇشىنى قانۇن بويىچە قانات يايدۇرۇشىغا ئىلھام بېرىدۇ.

第十五条 国家建立科学技术奖励制度,对在科学技术进步活动中做出重要贡献的组织和个人给予奖励。具体办法由国务院规定。

15-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا مۇكاپاتى تۈزۈمىنى ئورنىتىپ، پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى پائالىيىتىدە مۇھىم تۆھپە قوشقان تەشكىلات ۋە شەخسلەرنى مۇكاپاتلايدۇ. كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.

国家鼓励国内外的组织或者个人设立科学技术奖项,对科学技术进步给予奖励。

دۆلەت دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدىكى تەشكىلات ياكى شەخسلەرنىڭ پەن-تېخنىكا مۇكاپاتى تەسىس قىلىشىغا ئىلھام بېرىدۇ، پەن-تېخنىكا تەرەققىياتىنى مۇكاپاتلايدۇ.

第二章 科学研究、技术开发与科学技术应用

2-باب پەن تەتقىقات، تېخنىكا يارىتىش ۋە پەن-تېخنىكىنى قوللىنىش

第十六条 国家设立自然科学基金,资助基础研究和科学前沿探索,培养科学技术人才。

16-ماددا دۆلەت تەبىئىي پەن فوندى تەسىس قىلىپ، ئۇل تەتقىقات ۋە ئىلىم-پەننىڭ ئالدىنقى سېپىدە ئىزدىنىشكە ياردەم بېرىپ، پەن-تېخنىكا ئىختىساسلىقلىرىنى يېتىشتۈرىدۇ.

国家设立科技型中小企业创新基金,资助中小企业开展技术创新。

دۆلەت پەن-تېخنىكا تىپىدىكى ئوتتۇرا، كىچىك كارخانىلار يېڭىلىق يارىتىش فوندى تەسىس قىلىپ، ئوتتۇرا، كىچىك كارخانىلارنىڭ تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىشنى قانات يايدۇرۇشىغا ياردەم بېرىدۇ.

国家在必要时可以设立其他基金,资助科学技术进步活动。

دۆلەت زۆرۈر تېپىلغاندا باشقا فوند تەسىس قىلىپ، پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى پائالىيەتلىرىگە ياردەم بەرسە بولىدۇ.

第十七条 从事下列活动的,按照国家有关规定享受税收优惠:

17-ماددا تۆۋەندىكى پائالىيەتلەر بىلەن شۇغۇللانغانلار دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە باجدا ئېتىبار بېرىلىدۇ :

(一)从事技术开发、技术转让、技术咨询、技术服务;

( 1 ) تېخنىكا يارىتىش، تېخنىكا ئۆتۈنۈپ بېرىش، تېخنىكا مەسلىھەتچىلىكى، تېخنىكا مۇلازىمىتى بىلەن شۇغۇللىنىش؛

(二)进口国内不能生产或者性能不能满足需要的科学研究或者技术开发用品;

( 2 ) دۆلەت ئىچىدە ئىشلەپچىقارغىلى بولمايدىغان ياكى ئىقتىدارى ئېھتىياجنى قاندۇرالمايدىغان پەن تەتقىقات ياكى تېخنىكا يارىتىش بۇيۇملىرىنى ئىمپورت قىلىش؛

(三)为实施国家重大科学技术专项、国家科学技术计划重大项目,进口国内不能生产的关键设备、原材料或者零部件;

( 3 ) دۆلەتنىڭ مۇھىم، زور پەن-تېخنىكا مەخسۇس تۈرلىرى، دۆلەتنىڭ پەن-تېخنىكا پىلانىدىكى مۇھىم، زور تۈرلەرنى يولغا قويۇش ئۈچۈن، دۆلەت ئىچىدە ئىشلەپچىقىرىشقا بولمايدىغان ئاچقۇچلۇق ئۈسكۈنە، خام ئەشيا ياكى زاپچاس ئىمپورت قىلىش؛

(四)法律、国家有关规定规定的其他科学研究、技术开发与科学技术应用活动。

( 4 ) قانۇنلار، دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلىرىدە بەلگىلەنگەن باشقا پەن تەتقىقات، تېخنىكا يارىتىش ۋە پەن-تېخنىكىنى قوللىنىش پائالىيەتلىرى.

第十八条 国家鼓励金融机构开展知识产权质押业务,鼓励和引导金融机构在信贷等方面支持科学技术应用和高新技术产业发展,鼓励保险机构根据高新技术产业发展的需要开发保险品种。

18-ماددا دۆلەت پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى گۆرۈ قىلىش كەسپىنى قانات يايدۇرۇشىغا ئىلھام بېرىدۇ، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنى كىرېدىت قاتارلىق جەھەتلەردە پەن-تېخنىكىنى قوللىنىش ۋە يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلىق كەسىپلەر تەرەققىياتىنى قوللاشقا ئىلھاملاندۇرىدۇ ۋە يېتەكلەيدۇ، سۇغۇرتا ئاپپاراتلىرىنىڭ يۇقىرى، يېڭى تېخنىكا كەسىپلىرىنىڭ تەرەققىيات ئېھتىياجىغا قاراپ سۇغۇرتا تۈرىنى يارىتىشىغا ئىلھام بېرىدۇ.

政策性金融机构应当在其业务范围内,为科学技术应用和高新技术产业发展优先提供金融服务。

سىياسەت خاراكتېرلىك پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى كەسىپ دائىرىسىدە پەن-تېخنىكىنى قوللىنىش ۋە يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلىق كەسىپلەرنىڭ تەرەققىياتىنى ئاۋۋال پۇل مۇئامىلە مۇلازىمىتى قىلىشى كېرەك.

第十九条 国家遵循科学技术活动服务国家目标与鼓励自由探索相结合的原则,超前部署和发展基础研究、前沿技术研究和社会公益性技术研究,支持基础研究、前沿技术研究和社会公益性技术研究持续、稳定发展。

19-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا پائالىيىتى ئۈچۈن مۇلازىمەت قىلىش دۆلەت نىشانىغا ئەمەل قىلىش بىلەن ئەركىن ئىزدىنىشكە ئىلھام بېرىشنى بىرلەشتۈرۈش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىپ، ئۇل تەتقىقات، ئالدىنقى قاتاردىكى تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە ئىجتىمائىي پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى تېخنىكا تەتقىقاتىنى ئالدىن ئورۇنلاشتۇرما قىلىپ ۋە راۋاجلاندۇرۇپ، ئاساس تەتقىقات، ئالدىنقى سەپ تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە ئاممىۋى پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى تېخنىكا تەتقىقاتىنىڭ سىجىل، مۇقىم راۋاجلىنىشىنى قوللايدۇ.

科学技术研究开发机构、高等学校、企业事业组织和公民有权依法自主选择课题,从事基础研究、前沿技术研究和社会公益性技术研究。

پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرى، ئالىي مەكتەپلەر، كارخانا، كەسپىي تەشكىلاتلار ۋە پۇقرالار تەتقىقات تېمىسىنى قانۇن بويىچە ئۆز ئالدىغا تاللاپ، ئۇل تەتقىقات، ئالدىنقى قاتاردىكى تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە ئاممىۋى پاراۋانلىق تېخنىكا تەتقىقاتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا ھوقۇقلۇق.

第二十条 利用财政性资金设立的科学技术基金项目或者科学技术计划项目所形成的发明专利权、计算机软件著作权、集成电路布图设计专有权和植物新品种权,除涉及国家安全、国家利益和重大社会公共利益的外,授权项目承担者依法取得。

20-ماددا مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ تەسىس قىلىنغان پەن-تېخنىكا فوندى تۈرى ياكى پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرىدىن شەكىللەنگەن كەشپىيات پاتېنت ھوقۇقى، كومپيۇتېر يۇمشاق ماتېرىيالى ئەسەر ھوقۇقى، توپلاشتۇرۇلغان ئېلېكتىر يولى ئىسخېما لايىھەسى مەخسۇس ھوقۇقى ۋە ئۆسۈملۈك يېڭى سورتى ھوقۇقى دۆلەت خەۋپسىزلىكى، دۆلەت مەنپەئىتى ۋە مۇھىم، زور ئىجتىمائىي ئاممىۋى مەنپەئەتكە چېتىلىدىغانلىرىنى ھېسابقا ئالمىغاندا، تۈرنى ئۈستىگە ئالغۇچىغا قانۇن بويىچە ئېرىشىش ھوقۇقى بېرىلىدۇ.

项目承担者应当依法实施前款规定的知识产权,同时采取保护措施,并就实施和保护情况向项目管理机构提交年度报告;在合理期限内没有实施的,国家可以无偿实施,也可以许可他人有偿实施或者无偿实施。

تۈرنى ئۈستىگە ئالغۇچى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە يولغا قويۇشى، شۇنىڭ بىلەن بىللە قوغداش تەدبىرى قوللىنىشى ھەمدە يولغا قويۇش ۋە قوغداش ئەھۋالى توغرىسىدا تۈر باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا يىللىق دوكلات تاپشۇرۇشى كېرەك؛ مۇۋاپىق مۇددەت ئىچىدە يولغا قويمىسا، دۆلەت ھەقسىز يولغا قويسا بولىدۇ، باشقىلارنىڭ ھەقلىق يولغا قويۇشى ياكى ھەقسىز يولغا قويۇشىغا ئىجازەت بەرسىمۇ بولىدۇ.

项目承担者依法取得的本条第一款规定的知识产权,国家为了国家安全、国家利益和重大社会公共利益的需要,可以无偿实施,也可以许可他人有偿实施或者无偿实施。

تۈرنى ئۈستىگە ئالغۇچى مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا بەلگىلەنگەن بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىغا قانۇن بويىچە ئېرىشىدۇ، دۆلەت دۆلەت خەۋپسىزلىكى، دۆلەت مەنپەئىتى ۋە مۇھىم، زور ئىجتىمائىي ئاممىۋى مەنپەئەتنىڭ ئېھتىياجى ئۈچۈن ھەقسىز يولغا قويسا بولىدۇ، باشقىلارنىڭ ھەقلىق يولغا قويۇشىغا ياكى ھەقسىز يولغا قويۇشىغا ئىجازەت بەرسىمۇ بولىدۇ.

项目承担者因实施本条第一款规定的知识产权所产生的利益分配,依照有关法律、行政法规的规定执行;法律、行政法规没有规定的,按照约定执行。

تۈرنى ئۈستىگە ئالغۇچى مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا بەلگىلەنگەن بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى يولغا قويۇش سەۋەبىدىن پەيدا بولغان مەنپەئەت تەقسىماتى ئالاقىدار قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ؛ قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلىمە بولمىسا، پۈتۈم بويىچە ئىجرا قىلىنىدۇ.

第二十一条 国家鼓励利用财政性资金设立的科学技术基金项目或者科学技术计划项目所形成的知识产权首先在境内使用。

21-ماددا دۆلەت مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ تەسىس قىلىشقا ئىلھام بېرىدىغان پەن-تېخنىكا فوندى تۈرلىرى ياكى پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرلىرىدىن شەكىللەنگەن بىلىم مۈلۈك ھوقۇقى ئالدى بىلەن چېگرا ئىچىدە ئىشلىتىلىدۇ.

前款规定的知识产权向境外的组织或者个人转让或者许可境外的组织或者个人独占实施的,应当经项目管理机构批准;法律、行政法规对批准机构另有规定的,依照其规定。

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى چېگرا سىرتىدىكى تەشكىلات ياكى شەخسلەرگە ئۆتۈنۈپ بېرىشتە ياكى چېگرا سىرتىدىكى تەشكىلات يا شەخسلەرنىڭ يالغۇز ئىگىلەپ يولغا قويۇشىغا ئىجازەت بېرىشتە، تۈر باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ تەستىقىنى ئېلىش كېرەك؛ قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا تەستىقلىغۇچى ئاپپاراتقا دائىر ئايرىم بەلگىلىمە بولسا، شۇ بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

第二十二条 国家鼓励根据国家的产业政策和技术政策引进国外先进技术、装备。

22-ماددا دۆلەت دۆلەتنىڭ كەسىپ سىياسىتى ۋە تېخنىكا سىياسىتىگە ئاساسەن، چەت ئەللەرنىڭ ئىلغار تېخنىكىسى ۋە جابدۇقلىرىنى كىرگۈزۈشكە ئىلھام بېرىدۇ.

利用财政性资金和国有资本引进重大技术、装备的,应当进行技术消化、吸收和再创新。

مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغ ۋە دۆلەت كاپىتالىدىن پايدىلىنىپ مۇھىم، زور تېخنىكا، جابدۇقلارنى كىرگۈزۈشتە، تېخنىكا ئۆزلەشتۈرۈش، قوبۇل قىلىش ۋە قايتا يېڭىلىق يارىتىش كېرەك.

第二十三条 国家鼓励和支持农业科学技术的基础研究和应用研究,传播和普及农业科学技术知识,加快农业科学技术成果转化和产业化,促进农业科学技术进步。

23-ماددا دۆلەت يېزا ئىگىلىك پەن-تېخنىكىسىنىڭ ئۇل تەتقىقات ۋە ئەمەلىي تەتقىقاتىغا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىدۇ، يېزا ئىگىلىك پەن – تېخنىكىسى بىلىملىرىنى تارقىتىدۇ ۋە ئومۇملاشتۇرىدۇ، يېزا ئىگىلىك تېخنىكا نەتىجىلىرىنى ئايلاندۇرۇش ۋە كەسىپلەشتۈرۈشنى تېزلىتىدۇ، يېزا ئىگىلىك ئىلىم-تېخنىكىسىنىڭ تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.

县级以上人民政府应当采取措施,支持公益性农业科学技术研究开发机构和农业技术推广机构进行农业新品种、新技术的研究开发和应用。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى تەدبىر قوللىنىپ، ئاممىۋى مەنپەئەت خاراكتېرىدىكى يېزا ئىگىلىك پەن-تېخنىكا تەتقىقات-ئېچىش ئاپپاراتلىرى ۋە يېزا ئىگىلىك تېخنىكىسىنى كېڭەيتىش ئاپپاراتلىرىنىڭ يېزا ئىگىلىكىدە يېڭى سورت، يېڭى تېخنىكىنى تەتقىق قىلىپ يارىتىشى ۋە قوللىنىشىغا مەدەت بېرىشى كېرەك.

地方各级人民政府应当鼓励和引导农村群众性科学技术组织为种植业、林业、畜牧业、渔业等的发展提供科学技术服务,对农民进行科学技术培训。

يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى يېزىلاردىكى ئاممىۋى پەن-تېخنىكا تەشكىلاتلىرىنى تېرىقچىلىق، ئورمانچىلىق، چارۋىچىلىق، بېلىقچىلىق قاتارلىقلارنىڭ تەرەققىياتىنى پەن-تېخنىكا مۇلازىمىتى قىلىشقا ئىلھاملاندۇرۇشى ۋە يېتەكلىشى، دېھقانلارنى پەن-تېخنىكا بويىچە تەربىيەلىشى كېرەك.

第二十四条 国务院可以根据需要批准建立国家高新技术产业开发区,并对国家高新技术产业开发区的建设、发展给予引导和扶持,使其形成特色和优势,发挥集聚效应。

24-ماددا گوۋۇيۈەن ئېھتىياجغا قاراپ دۆلەت يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلىق كەسىپلەر تەرەققىيات رايونى قۇرۇشنى تەستىقلىسا ھەمدە دۆلەت يۇقىرى، كىچىك تېخنىكىلىق كەسىپلەر تەرەققىيات رايونىنى قۇرۇش، تەرەققىي قىلدۇرۇشنى يېتەكلەپ ۋە يۆلەپ، ئۇنىڭ ئالاھىدىلىكى ۋە ئەۋزەللىكىنى شەكىللەندۈرۈپ، توپلىنىش ئېففېكتىنى جارى قىلدۇرسا بولىدۇ.

第二十五条 对境内公民、法人或者其他组织自主创新的产品、服务或者国家需要重点扶持的产品、服务,在性能、技术等指标能够满足政府采购需求的条件下,政府采购应当购买;首次投放市场的,政府采购应当率先购买。

25-ماددا چېگرا ئىچىدىكى پۇقرالار، قانۇنىي ئىگىلەر ياكى باشقا تەشكىلاتلار ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق ياراتقان مەھسۇلات، مۇلازىمەت ياكى دۆلەت نۇقتىلىق يۆلەشكە ئېھتىياجلىق مەھسۇلات، مۇلازىمەتنى ئىقتىدارى، تېخنىكىسى قاتارلىق كۆرسەتكۈچلەر ھۆكۈمەتنىڭ سېتىۋېلىش ئېھتىياجىنى قاندۇرالايدىغان شارائىتتا، ھۆكۈمەت سېتىۋېلىشى كېرەك؛ تۇنجى قېتىم بازارغا سېلىنغاندا، ھۆكۈمەت بىرتۇتاش سېتىۋېلىشتا ئالدى بىلەن سېتىۋېلىش كېرەك.

政府采购的产品尚待研究开发的,采购人应当运用招标方式确定科学技术研究开发机构、高等学校或者企业进行研究开发,并予以订购。

ھۆكۈمەت سېتىۋالغان مەھسۇلاتلارنى تەتقىق قىلىپ يارىتىشقا توغرا كەلسە، سېتىۋالغۇچى پەن-تېخنىكا تەتقىق قىلىپ يارىتىش ئاپپاراتى، ئالىي مەكتەپ ياكى كارخانىنى خېرىدار چاقىرىش ئۇسۇلى ئارقىلىق تەتقىق قىلىپ يارىتىشقا بېكىتىشى ھەمدە زاكاز قىلىشى كېرەك.

第二十六条 国家推动科学技术研究开发与产品、服务标准制定相结合,科学技术研究开发与产品设计、制造相结合;引导科学技术研究开发机构、高等学校、企业共同推进国家重大技术创新产品、服务标准的研究、制定和依法采用。

26-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا تەتقىق قىلىپ يارىتىش بىلەن مەھسۇلات، مۇلازىمەت ئۆلچىمىنى بېكىتىشنى بىرلەشتۈرۈش، پەن-تېخنىكا تەتقىقات ئارقىلىق يارىتىش بىلەن مەھسۇلات لايىھەلەش، ياساشنى بىرلەشتۈرۈشكە تۈرتكە بولىدۇ؛ پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرى، ئالىي مەكتەپلەر، كارخانىلارنى دۆلەتنىڭ مۇھىم، زور تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش مەھسۇلاتلىرى، مۇلازىمەت ئۆلچىمىنى تەتقىق قىلىش، بېكىتىش ۋە قانۇن بويىچە قوللىنىشقا ئورتاق ئالغا سىلجىتىشقا يېتەكلەش.

第二十七条 国家培育和发展技术市场,鼓励创办从事技术评估、技术经纪等活动的中介服务机构,引导建立社会化、专业化和网络化的技术交易服务体系,推动科学技术成果的推广和应用。

27-ماددا دۆلەت تېخنىكا بازىرىنى يېتىلدۈرىدۇ ۋە تەرەققىي قىلدۇرىدۇ، تېخنىكا باھالاش، تېخنىكا ۋاستىچىلىكى قاتارلىق پائالىيەتلەر بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ۋاسىتىچىلىك مۇلازىمەت ئاپپاراتى قۇرۇشقا ئىلھام بېرىدۇ، ئىجتىمائىيلاشقان، كەسىپلەشكەن ۋە تورلاشقان تېخنىكا سودا مۇلازىمىتى سىستېمىسى بەرپا قىلىشقا يېتەكچىلىك قىلىپ، پەن-تېخنىكا نەتىجىلىرىنى ئومۇملاشتۇرۇش ۋە قوللىنىشقا تۈرتكە بولىدۇ.

技术交易活动应当遵循自愿、平等、互利有偿和诚实信用的原则。

تېخنىكا سودىسىدا ئىختىيارىي، باراۋەر، ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزىدىغان، ھەقلىق بولۇش ۋە سەمىمىي بولۇش، لەۋزىدە تۇرۇش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىش كېرەك.

第二十八条 国家实行科学技术保密制度,保护涉及国家安全和利益的科学技术秘密。

28-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا مەخپىيىتىنى ساقلاش تۈزۈمىنى يولغا قويۇپ، دۆلەت خەۋپسىزلىكى ۋە مەنپەئىتىگە چېتىلىدىغان پەن-تېخنىكا مەخپىيەتلىكىنى قوغدايدۇ.

国家实行珍贵、稀有、濒危的生物种质资源、遗传资源等科学技术资源出境管理制度。

دۆلەت قىممەتلىك، ئاز ئۇچرايدىغان، يوقىلىش گىردابىغا بېرىپ قالغان جانلىقلار ئۇرۇق پىلازمىسى بايلىقى، ئىرسىيەت بايلىقى قاتارلىق پەن-تېخنىكا بايلىقلىرىنى چېگرادىن چىقىرىشنى باشقۇرۇش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.

第二十九条 国家禁止危害国家安全、损害社会公共利益、危害人体健康、违反伦理道德的科学技术研究开发活动。

29-ماددا دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان، ئاممىۋى مەنپەئەتكە زىيان يەتكۈزىدىغان، تەن ساغلاملىقىغا زىيان يەتكۈزىدىغان، ئېتىكا-ئەخلاققا خىلاپ پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش پائالىيىتىنى مەنئى قىلىدۇ.

第三章 企业技术进步

3-باب كارخانا تېخنىكىسىنىڭ ئىلگىرىلىشى

第三十条 国家建立以企业为主体,以市场为导向,企业同科学技术研究开发机构、高等学校相结合的技术创新体系,引导和扶持企业技术创新活动,发挥企业在技术创新中的主体作用。

30-ماددا دۆلەت كارخانىنى ئاساسىي گەۋدە، بازارنى يۆنىلىش قىلغان، كارخانىلارنى پەن-تېخنىكا تەتقىقات ئاپپاراتى ۋە ئالىي مەكتەپ بىلەن بىرلەشكەن تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش سىستېمىسى بەرپا قىلىپ، كارخانىلارنى تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش پائالىيەتلىرىگە يېتەكلەپ ۋە مەدەت بېرىپ، كارخانىلارنىڭ تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش جەريانىدىكى ئاساسىي گەۋدىلىك رولىنى جارى قىلدۇرىدۇ.

第三十一条 县级以上人民政府及其有关部门制定的与产业发展相关的科学技术计划,应当体现产业发展的需求。

31-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى تۈزگەن كەسىپ تەرەققىياتىغا مۇناسىۋەتلىك پەن-تېخنىكا پىلانىدا كەسىپ تەرەققىياتىنىڭ ئېھتىياجى گەۋدىلەندۈرۈلۈشى كېرەك.

县级以上人民政府及其有关部门确定科学技术计划项目,应当鼓励企业参与实施和平等竞争;对具有明确市场应用前景的项目,应当鼓励企业联合科学技术研究开发机构、高等学校共同实施。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرلىرىنى بېكىتكەندە، كارخانىلارنى تىنچ رىقابەتنى يولغا قويۇشقا قاتنىشىشقا ئىلھاملاندۇرۇشى كېرەك؛ بازاردا قوللىنىش ئىستىقبالى ئېنىق بولغان تۈرلەرنى كارخانىلارنىڭ پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى، ئالىي مەكتەپ بىلەن بىرلىشىپ ئورتاق يولغا قويۇشىغا ئىلھام بېرىش كېرەك.

第三十二条 国家鼓励企业开展下列活动:

32-ماددا دۆلەت كارخانىلارنى تۆۋەندىكى پائالىيەتلەرنى قانات يايدۇرۇشقا ئىلھاملاندۇرىدۇ :

(一)设立内部科学技术研究开发机构;

( 1 ) ئىچكى پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى تەسىس قىلىش؛

(二)同其他企业或者科学技术研究开发机构、高等学校联合建立科学技术研究开发机构,或者以委托等方式开展科学技术研究开发;

( 2 ) باشقا كارخانىلار ياكى پەن-تېخنىكا تەتقىقات ئىجادىيىتى ئاپپاراتى، ئالىي مەكتەپلەر بىلەن بىرلىشىپ پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى تەرەققىياتى ئاپپاراتى قۇرۇش ياكى ھاۋالە قىلىش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق پەن-تېخنىكا تەتقىقاتىنى قانات يايدۇرۇش؛

(三)培养、吸引和使用科学技术人员;

( 3 ) پەن-تېخنىكا خادىملىرىنى يېتىشتۈرۈش، جەلپ قىلىش ۋە ئىشلىتىش؛

(四)同科学技术研究开发机构、高等学校、职业院校或者培训机构联合培养专业技术人才和高技能人才,吸引高等学校毕业生到企业工作;

( 4 ) پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى، ئالىي مەكتەپ، كەسپىي مەكتەپ ياكى تەربىيەلەش ئاپپاراتى بىلەن بىرلىشىپ كەسپىي تېخنىكا ئىختىساسلىقلىرى ۋە يۇقىرى ماھارەتلىك ئىختىساسلىقلارنى يېتىشتۈرۈپ، ئالىي مەكتەپنى پۈتكۈزگەنلەرنى كارخانىغا كېلىپ ئىشلەشكە جەلپ قىلىش؛

(五)依法设立博士后工作站;

( 5 ) دوكتورئاشتى خىزمەت پونكىتىنى قانۇن بويىچە قۇرۇش؛

(六)结合技术创新和职工技能培训,开展科学技术普及活动,设立向公众开放的普及科学技术的场馆或者设施。

( 6 ) تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش ۋە ئىشچى-خىزمەتچىلەرنى ماھارەت بويىچە تەربىيەلەشكە بىرلەشتۈرۈپ، پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇش پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇپ، ئاممىغا ئېچىۋېتىلگەن پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرىدىغان مەيدان-ساراي ياكى ئەسلىھەلەرنى تەسىس قىلىش.

第三十三条 国家鼓励企业增加研究开发和技术创新的投入,自主确立研究开发课题,开展技术创新活动。

33-ماددا دۆلەت كارخانىلارنىڭ تەتقىق قىلىپ يارىتىش ۋە تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش سېلىنمىسىنى كۆپەيتىشىگە، تەتقىق قىلىپ يارىتىش تېمىسىنى ئۆز ئالدىغا بېكىتىشىگە، تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇشىغا ئىلھام بېرىدۇ.

国家鼓励企业对引进技术进行消化、吸收和再创新。

دۆلەت كارخانىلارنىڭ كىرگۈزۈلگەن تېخنىكىنى ئۆزلەشتۈرۈشى، قوبۇل قىلىشى ۋە ئۇنىڭدا قايتا يېڭىلىق يارىتىشىغا ئىلھام بېرىدۇ.

企业开发新技术、新产品、新工艺发生的研究开发费用可以按照国家有关规定,税前列支并加计扣除,企业科学技术研究开发仪器、设备可以加速折旧。

كارخانىلارنىڭ يېڭى تېخنىكا، يېڭى مەھسۇلات، يېڭى ھۈنەر-سەنئەتنى يارىتىش خىراجىتىنى تەتقىق قىلىپ يارىتىش دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە، باجدىن بۇرۇن چىقىم قىلىشقا ھەمدە قوشۇپ ھېسابلاپ چىقىرىۋېتىشكە بولىدۇ، كارخانىلارنىڭ پەن-تېخنىكا تەتقىق قىلىپ يارىتىش ئەسۋاب-ئۈسكۈنىلىرىنىڭ ئامورتىزاتسىيەسىنى تېزلەتكىلى بولىدۇ.

第三十四条 国家利用财政性资金设立基金,为企业自主创新与成果产业化贷款提供贴息、担保。

34-ماددا دۆلەت مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ فوند تەسىس قىلىپ، كارخانىلارنىڭ ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىشى ۋە نەتىجىنى كەسىپلەشتۈرۈشىگە قەرز پۇل بېرىشىنى ئۆسۈم كېپىللىكى بېرىدۇ.

政策性金融机构应当在其业务范围内对国家鼓励的企业自主创新项目给予重点支持。

سىياسەت خاراكتېرلىك پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرى دۆلەت رىغبەتلەندۈرگەن كارخانىلارنىڭ ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىش تۈرىنى كەسىپ دائىرىسىدە نۇقتىلىق قوللىشى كېرەك.

第三十五条 国家完善资本市场,建立健全促进自主创新的机制,支持符合条件的高新技术企业利用资本市场推动自身发展。

35-ماددا دۆلەت كاپىتال بازىرىنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ، ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىشنى ئىلگىرى سۈرۈش مېخانىزمىنى بەرپا قىلىپ، تاكامۇللاشتۇرۇپ، شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلىق كارخانىلارنىڭ كاپىتال بازىرىدىن پايدىلىنىپ ئۆز تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈشىگە مەدەت بېرىدۇ.

国家鼓励设立创业投资引导基金,引导社会资金流向创业投资企业,对企业的创业发展给予支持。

دۆلەت ئىگىلىك تىكلەشكە مەبلەغ سېلىشقا يېتەكلەش فوندى تەسىس قىلىشقا ئىلھام بېرىدۇ، جەمئىيەت مەبلىغىنى ئىگىلىك تىكلەشكە ياردەم بېرىدىغان كارخانىلارغا يۈزلىنىشكە يېتەكلەپ، كارخانىلارنىڭ ئىگىلىك تىكلەپ تەرەققىي قىلىشىنى قوللايدۇ.

第三十六条 下列企业按照国家有关规定享受税收优惠:

36-ماددا تۆۋەندىكى كارخانىلار دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە باجدا ئېتىبار بېرىشتىن بەھرىمەن بولىدۇ :

(一)从事高新技术产品研究开发、生产的企业;

( 1 ) يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلىق مەھسۇلاتلارنى تەتقىق قىلىش، يارىتىش، ئىشلەپچىقىرىش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان كارخانىلار؛

(二)投资于中小型高新技术企业的创业投资企业;

( 2 ) ئوتتۇرا، كىچىك، يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلىق كارخانىلارنىڭ ئىگىلىك تىكلىشىگە مەبلەغ سالغان كارخانىلار؛

(三)法律、行政法规规定的与科学技术进步有关的其他企业。

( 3 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن پەن-تېخنىكا تەرەققىياتىغا مۇناسىۋەتلىك باشقا كارخانىلار.

第三十七条 国家对公共研究开发平台和科学技术中介服务机构的建设给予支持。

37-ماددا دۆلەت ئاممىۋى تەتقىق قىلىش-يارىتىش سۇپىسى ۋە پەن-تېخنىكا ۋاسىتىچىلىك مۇلازىمەت ئاپپاراتى قۇرۇلۇشىغا مەدەت بېرىدۇ.

公共研究开发平台和科学技术中介服务机构应当为中小企业的技术创新提供服务。

ئاممىۋى تەتقىقات-ئېچىش سۇپىسى ۋە پەن-تېخنىكا ۋاسىتىچىلىك مۇلازىمەت ئاپپاراتلىرى ئوتتۇرا، كىچىك كارخانىلارنىڭ تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىشىغا مۇلازىمەت قىلىشى كېرەك.

第三十八条 国家依法保护企业研究开发所取得的知识产权。

38-ماددا دۆلەت كارخانىلار تەتقىق قىلىپ يارىتىش ئارقىلىق ئېرىشكەن بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى قانۇن بويىچە قوغدايدۇ.

企业应当不断提高运用、保护和管理知识产权的能力,增强自主创新能力和市场竞争能力。

كارخانىلار بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىنى قوللىنىش، قوغداش ۋە باشقۇرۇش ئىقتىدارىنى ئۈزلۈكسىز ئۆستۈرۈشى، ئۆز ئالدىغا يېڭىلىق يارىتىش ئىقتىدارى ۋە بازار رىقابىتى ئىقتىدارىنى كۈچەيتىشى كېرەك.

第三十九条 国有企业应当建立健全有利于技术创新的分配制度,完善激励约束机制。

39-ماددا دۆلەت كارخانىلىرى تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىشقا پايدىلىق تەقسىمات تۈزۈمىنى ئورنىتىپ، تاكامۇللاشتۇرۇپ، رىغبەتلەندۈرۈش-چەكلەش مېخانىزمىنى مۇكەممەللەشتۈرۈشى كېرەك.

国有企业负责人对企业的技术进步负责。对国有企业负责人的业绩考核,应当将企业的创新投入、创新能力建设、创新成效等情况纳入考核的范围。

دۆلەت كارخانىلىرىنىڭ مەسئۇلى كارخانىنىڭ تېخنىكا تەرەققىياتىغا مەسئۇل بولىدۇ. دۆلەت كارخانىسى مەسئۇللىرىنىڭ كەسىپ نەتىجىسىنى باھالاشتا، كارخانىنىڭ يېڭىلىق يارىتىش سېلىنمىسى، يېڭىلىق يارىتىش ئىقتىدارى قۇرۇلۇشى، يېڭىلىق يارىتىش ئۈنۈمى قاتارلىق ئەھۋاللىرىنى باھالاش دائىرىسىگە كىرگۈزۈش كېرەك.

第四十条 县级以上地方人民政府及其有关部门应当创造公平竞争的市场环境,推动企业技术进步。

40-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى ئادىل رىقابەتلىشىدىغان بازار مۇھىتى يارىتىپ، كارخانىلارنىڭ تېخنىكا تەرەققىياتىغا تۈرتكە بولۇشى كېرەك.

国务院有关部门和省、自治区、直辖市人民政府应当通过制定产业、财政、能源、环境保护等政策,引导、促使企业研究开发新技术、新产品、新工艺,进行技术改造和设备更新,淘汰技术落后的设备、工艺,停止生产技术落后的产品。

گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى ۋە ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى كەسىپ، مالىيە، ئېنېرگىيە، مۇھىت ئاسراش سىياسەتلىرىنى تۈزۈش ئارقىلىق، كارخانىلارنى يېڭى تېخنىكا، يېڭى مەھسۇلات، يېڭى ھۈنەر-سەنئەتنى تەتقىق قىلىپ يارىتىشقا يېتەكلەپ ۋە ئۇنىڭغا تۈرتكە بولۇپ، تېخنىكا ئۆزگەرتىشى ۋە ئۈسكۈنىلەرنى يېڭىلىشى، تېخنىكىسى قالاق ئۈسكۈنە، ھۈنەر-سەنئەتلەرنى شاللىشى كېرەك، تېخنىكىسى قالاق مەھسۇلاتلارنى ئىشلەپچىقىرىشنى توختىتىش كېرەك.

第四章 科学技术研究开发机构

4-باب پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرى

第四十一条 国家统筹规划科学技术研究开发机构的布局,建立和完善科学技术研究开发体系。

41-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرىنىڭ جايلىشىشىنى بىرتۇتاش پىلانلاپ، پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى-يارىتىش سىستېمىسىنى بەرپا قىلىدۇ ۋە مۇكەممەللەشتۈرىدۇ.

第四十二条 公民、法人或者其他组织有权依法设立科学技术研究开发机构。国外的组织或者个人可以在中国境内依法独立设立科学技术研究开发机构,也可以与中国境内的组织或者个人依法联合设立科学技术研究开发机构。

42-ماددا پۇقرالار، قانۇنىي ئىگىلەر ياكى باشقا تەشكىلاتلار قانۇن بويىچە پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى قۇرۇشقا ھوقۇقلۇق. چەت ئەلدىكى تەشكىلاتلار ياكى شەخسلەر جۇڭگو چېگراسى ئىچىدە قانۇن بويىچە مۇستەقىل پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى قۇرسىمۇ، جۇڭگو چېگراسى ئىچىدىكى تەشكىلات ياكى شەخسلەر بىلەن قانۇن بويىچە بىرلىشىپ پەن-تېخنىكا تەتقىق قىلىش-يارىتىش ئاپپاراتى تەسىس قىلسىمۇ بولىدۇ.

从事基础研究、前沿技术研究、社会公益性技术研究的科学技术研究开发机构,可以利用财政性资金设立。利用财政性资金设立科学技术研究开发机构,应当优化配置,防止重复设置;对重复设置的科学技术研究开发机构,应当予以整合。

ئۇل تەتقىقات، ئالدىنقى قاتاردىكى تېخنىكا تەتقىقاتى، ئىجتىمائىي پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى تېخنىكا تەتقىقاتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى-يارىتىش ئاپپاراتلىرى مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ قۇرۇلسا بولىدۇ. مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ پەن-تېخنىكا تەتقىقات-تەرەققىيات ئاپپاراتى قۇرۇشتا، ياخشى تەقسىملەش، تەكرار قۇرۇشنىڭ ئالدىنى ئېلىش كېرەك؛ تەكرار قۇرۇلغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرىنى بىرلەشتۈرۈش كېرەك.

科学技术研究开发机构、高等学校可以依法设立博士后工作站。科学技术研究开发机构可以依法在国外设立分支机构。

پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى، ئالىي مەكتەپلەر قانۇن بويىچە دوكتورئاشتى خىزمەت پونكىتى تەسىس قىلسا بولىدۇ. پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى قانۇن بويىچە چەت ئەلدە تارماق ئاپپارات تەسىس قىلسا بولىدۇ.

第四十三条 科学技术研究开发机构享有下列权利:

43-ماددا پەن-تېخنىكا تەتقىقات-ئېچىش ئاپپاراتلىرى تۆۋەندىكى ھوقۇقلارغا ئىگە :

(一)依法组织或者参加学术活动;

( 1 ) ئىلمىي پائالىيەتلەرگە قانۇن بويىچە تەشكىللەش ياكى ئۇنىڭغا قاتنىشىش؛

(二)按照国家有关规定,自主确定科学技术研究开发方向和项目,自主决定经费使用、机构设置和人员聘用及合理流动等内部管理事务;

( 2 ) دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە، پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش يۆنىلىشى ۋە تۈرىنى ئۆز ئالدىغا بېكىتىش، خىراجەت ئىشلىتىش، ئاپپارات تەسىس قىلىش ۋە خادىملارنى تەكلىپ قىلىپ ئىشلىتىش، شۇنداقلا مۇۋاپىق يۆتكىلىش قاتارلىق ئىچكى باشقۇرۇش ئىشلىرىنى ئۆز ئالدىغا بېكىتىش؛

(三)与其他科学技术研究开发机构、高等学校和企业联合开展科学技术研究开发;

( 3 ) باشقا پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرى، ئالىي مەكتەپلەر ۋە كارخانىلار بىلەن بىرلىشىپ پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى-تەرەققىياتىنى قانات يايدۇرۇش؛

(四)获得社会捐赠和资助;

( 4 ) جەمئىيەتنىڭ ئىئانىسى ۋە ياردىمىگە ئېرىشىش؛

(五)法律、行政法规规定的其他权利。

( 5 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن باشقا ھوقۇقلار.

第四十四条 科学技术研究开发机构应当按照章程的规定开展科学技术研究开发活动;不得在科学技术活动中弄虚作假,不得参加、支持迷信活动。

44-ماددا پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى نىزامنامىدىكى بەلگىلىمە بويىچە پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى-يارىتىش پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇشى كېرەك؛ پەن-تېخنىكا پائالىيەتلىرىدە ساختىپەزلىك قىلىشقا، خۇراپاتلىق ھەرىكەتلىرىگە قاتنىشىشقا ۋە ئۇنى قوللاشقا يول قويۇلمايدۇ.

利用财政性资金设立的科学技术研究开发机构开展科学技术研究开发活动,应当为国家目标和社会公共利益服务;有条件的,应当向公众开放普及科学技术的场馆或者设施,开展科学技术普及活动。

مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ قۇرۇلغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتلىرى پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى-يارىتىش پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇشتا، دۆلەتنىڭ نىشانى ۋە ئاممىۋى مەنپەئەت ئۈچۈن خىزمەت قىلىشى كېرەك؛ شارائىتى بارلىرى پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇش مەيدان-سارايلىرى ياكى ئەسلىھەلىرىنى ئاممىغا ئېچىۋېتىپ، پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇش پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇشى كېرەك.

第四十五条 利用财政性资金设立的科学技术研究开发机构应当建立职责明确、评价科学、开放有序、管理规范的现代院所制度,实行院长或者所长负责制,建立科学技术委员会咨询制和职工代表大会监督制等制度,并吸收外部专家参与管理、接受社会监督;院长或者所长的聘用引入竞争机制。

45-ماددا مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ قۇرۇلغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-تەرەققىيات ئاپپاراتى مەسئۇلىيىتى ئېنىق، باھاسى ئىلمىي، ئوچۇق، تەرتىپلىك، باشقۇرۇشى قېلىپلاشقان زامانىۋى تەتقىقات-ئورۇن تۈزۈمىنى ئورنىتىشى، دوختۇرخانا باشلىقى ياكى باشلىقى مەسئۇل بولۇش تۈزۈمىنى يولغا قويۇشى، پەن-تېخنىكا كومىتېتىنىڭ مەسلىھەت بېرىش تۈزۈمى ۋە ئىشچى-خىزمەتچىلەر قۇرۇلتىيىنىڭ نازارەتچىلىكى تۈزۈمى قاتارلىق تۈزۈملەرنى ئورنىتىشى ھەمدە تاشقى مۇتەخەسسىسلەرنى باشقۇرۇشقا قاتنىشىشقا، جەمئىيەتنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىشقا قوبۇل قىلىشى كېرەك؛ دوختۇرخانا باشلىقى ياكى ئارتۇقچىلىقنىڭ تەكلىپ قىلىپ ئىشلىتىشى رىقابەت مېخانىزمىنى كىرگۈزىدۇ.

第四十六条 利用财政性资金设立的科学技术研究开发机构,应当建立有利于科学技术资源共享的机制,促进科学技术资源的有效利用。

46-ماددا مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ قۇرۇلغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-تەرەققىيات ئاپپاراتى پەن-تېخنىكا بايلىقىدىن ئورتاق بەھرىمەن بولۇشقا پايدىلىق مېخانىزم بەرپا قىلىپ، پەن-تېخنىكا بايلىقىدىن ئۈنۈملۈك پايدىلىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈشى كېرەك.

第四十七条 国家鼓励社会力量自行创办科学技术研究开发机构,保障其合法权益不受侵犯。

47-ماددا دۆلەت ئىجتىمائىي كۈچلەرنىڭ ئۆز ئالدىغا پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى قۇرۇشىغا ئىلھام بېرىدۇ، ئۇلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنىڭ دەخلى-تەرۇزغا ئۇچرىماسلىقىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ.

社会力量设立的科学技术研究开发机构有权按照国家有关规定,参与实施和平等竞争利用财政性资金设立的科学技术基金项目、科学技术计划项目。

ئىجتىمائىي كۈچلەر قۇرغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىلىرى بويىچە، مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن تىنچ رىقابەتلىك پايدىلىنىپ تەسىس قىلىنغان پەن-تېخنىكا فوندى تۈرى، پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرىنى يولغا قويۇشقا قاتنىشىشقا ھوقۇقلۇق.

社会力量设立的非营利性科学技术研究开发机构按照国家有关规定享受税收优惠。

ئىجتىمائىي كۈچلەر تەسىس قىلغان پايدا ئالمايدىغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-ئېچىش ئاپپاراتلىرى دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە باجدا ئېتىبار بېرىشتىن بەھرىمەن بولىدۇ.

第五章 科学技术人员

بەشىنچى باب پەن-تېخنىكا خادىملىرى

第四十八条 科学技术人员是社会主义现代化建设事业的重要力量。国家采取各种措施,提高科学技术人员的社会地位,通过各种途径,培养和造就各种专门的科学技术人才,创造有利的环境和条件,充分发挥科学技术人员的作用。

48-ماددا پەن-تېخنىكا خادىملىرى سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشى ئىشلىرىدىكى مۇھىم كۈچلەردۇر. دۆلەت تۈرلۈك تەدبىرلەرنى قوللىنىپ، پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ ئىجتىمائىي ئورنىنى ئۆستۈرىدۇ، تۈرلۈك يوللار ئارقىلىق مەخسۇس پەن-تېخنىكا خادىملىرىنى يېتىشتۈرىدۇ ۋە بارلىققا كەلتۈرىدۇ، پايدىلىق مۇھىت ۋە شارائىت يارىتىپ بېرىدۇ، پەن-تېخنىكىلىق خادىملارنىڭ رولىنى تولۇق جارى قىلدۇرىدۇ.

第四十九条 各级人民政府和企业事业组织应当采取措施,提高科学技术人员的工资和福利待遇;对有突出贡献的科学技术人员给予优厚待遇。

49-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ۋە كارخانا، كەسپىي تەشكىلاتلار تەدبىر قوللىنىپ، پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ مائاش ۋە پاراۋانلىق تەمىناتىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك؛ گەۋدىلىك تۆھپە ياراتقان پەن-تېخنىكا خادىملىرىغا ياخشى مۇئامىلە قىلىش كېرەك.

第五十条 各级人民政府和企业事业组织应当保障科学技术人员接受继续教育的权利,并为科学技术人员的合理流动创造环境和条件,发挥其专长。

50-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ۋە كارخانا، كەسپىي تەشكىلاتلار پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ داۋاملىق تەربىيەنى قوبۇل قىلىش ھوقۇقىغا كاپالەتلىك قىلىشى ھەمدە پەن-تېخنىكا خادىملارنىڭ مۇۋاپىق يۆتكىلىشىگە مۇھىت ۋە شارائىت يارىتىپ بېرىشى، ئۇلارنىڭ ئارتۇقچىلىقىنى جارى قىلدۇرۇشى كېرەك.

第五十一条 科学技术人员可以根据其学术水平和业务能力依法选择工作单位、竞聘相应的岗位,取得相应的职务或者职称。

51-ماددا پەن-تېخنىكا خادىملىرى ئۆزىنىڭ ئىلمىي سەۋىيەسى ۋە كەسپىي ئىقتىدارىغا قاراپ قانۇن بويىچە مۇناسىپ ئىش ئورنىنى تاللاپ، مۇناسىپ ۋەزىپە ياكى ئۇنۋانغا ئېرىشسە بولىدۇ.

第五十二条 科学技术人员在艰苦、边远地区或者恶劣、危险环境中工作,所在单位应当按照国家规定给予补贴,提供其岗位或者工作场所应有的职业健康卫生保护。

52-ماددا پەن-تېخنىكا خادىملىرى جاپالىق، چەت، يىراق رايونلاردا ياكى ناچار، خەتەرلىك مۇھىتتا ئىشلىگەندە، ئىشلەۋاتقان ئورنى دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە تولۇقلىما بېرىشى، ئۆز ئىش ئورنى ياكى خىزمەت ئورنىدا بولۇشقا تېگىشلىك كەسپىي ساغلاملىق-ساقلىق ساقلاشنى ئاسرىشى كېرەك.

第五十三条 青年科学技术人员、少数民族科学技术人员、女性科学技术人员等在竞聘专业技术职务、参与科学技术评价、承担科学技术研究开发项目、接受继续教育等方面享有平等权利。

53-ماددا ياش پەن-تېخنىكا خادىملىرى، ئاز سانلىق مىللەت پەن-تېخنىكا خادىملار، ئايال پەن-تېخنىكا خادىمى قاتارلىقلار كەسپىي تېخنىكا ۋەزىپىسىنى رىقابەتلىشىش ئارقىلىق تەكلىپ قىلىش، پەن-تېخنىكىنى باھالاشقا قاتنىشىش، پەن-تېخنىكا تەتقىقات-ئېچىش تۈرلىرىنى ئۈستىگە ئېلىش، داۋاملىق مائارىپنى قوبۇل قىلىش قاتارلىق جەھەتلەردە باراۋەر ھوقۇققا ئىگە.

发现、培养和使用青年科学技术人员的情况,应当作为评价科学技术进步工作的重要内容。

ياش پەن-تېخنىكا خادىملىرىنى بايقاش، يېتىشتۈرۈش ۋە ئىشلىتىش ئەھۋالىنى پەن-تېخنىكا تەرەققىياتى خىزمىتىنى باھالاشنىڭ مۇھىم مەزمۇنى قىلىش كېرەك.

第五十四条 国家鼓励在国外工作的科学技术人员回国从事科学技术研究开发工作。利用财政性资金设立的科学技术研究开发机构、高等学校聘用在国外工作的杰出科学技术人员回国从事科学技术研究开发工作的,应当为其工作和生活提供方便。

54-ماددا دۆلەت چەت ئەلدە ئىشلەۋاتقان پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ ۋەتەنگە قايتىپ پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە تەرەققىياتى خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشىغا ئىلھام بېرىدۇ. مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ قۇرۇلغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى، ئالىي مەكتەپلەر چەت ئەلدە ئىشلەۋاتقان كۆزگە كۆرۈنگەن پەن-تېخنىكا خادىملىرىنى ۋەتەنگە قايتىپ پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى-يارىتىش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا تەكلىپ قىلغان بولسا، ئۇلارنىڭ خىزمىتى ۋە تۇرمۇشىغا قولايلىق يارىتىپ بېرىشى كېرەك.

外国的杰出科学技术人员到中国从事科学技术研究开发工作的,按照国家有关规定,可以依法优先获得在华永久居留权。

چەت ئەلنىڭ كۆزگە كۆرۈنگەن پەن-تېخنىكا خادىملىرىدىن جۇڭگوغا كېلىپ پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە تەرەققىياتى خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغانلىرى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە، جۇڭگودا مەڭگۈلۈك تۇرۇش ھوقۇقىغا قانۇن بويىچە ئاۋۋال ئېرىشەلەيدۇ.

第五十五条 科学技术人员应当弘扬科学精神,遵守学术规范,恪守职业道德,诚实守信;不得在科学技术活动中弄虚作假,不得参加、支持迷信活动。

55-ماددا پەن-تېخنىكا خادىملىرى ئىلىم-پەن روھىنى ئەۋج ئالدۇرۇشى، ئىلىم-پەن قائىدىسىگە رىئايە قىلىشى، كەسىپ ئەخلاقىغا رىئايە قىلىشى، سەمىمىي بولۇشى، لەۋزىدە تۇرۇشى كېرەك؛ پەن-تېخنىكا پائالىيەتلىرىدە ساختىپەزلىك قىلىشقا، خۇراپاتلىق ھەرىكەتلىرىگە قاتنىشىشقا ۋە ئۇنى قوللاشقا يول قويۇلمايدۇ.

第五十六条 国家鼓励科学技术人员自由探索、勇于承担风险。原始记录能够证明承担探索性强、风险高的科学技术研究开发项目的科学技术人员已经履行了勤勉尽责义务仍不能完成该项目的,给予宽容。

56-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ ئەركىن ئىزدىنىشىگە، خەۋپ-خەتەرنى دادىل ئۈستىگە ئېلىشىغا ئىلھام بېرىدۇ. دەسلەپكى خاتىرە ئىزدىنىشچانلىقى كۈچلۈك، خەۋپ-خەتىرى يۇقىرى پەن-تېخنىكا تەتقىقات-ئېچىش تۈرىنى ئۈستىگە ئالغان پەن-تېخنىكا خادىملىرى مەسئۇلىيىتىنى تىرىشىپ ئادا قىلغان بولسىمۇ، يەنىلا بۇ تۈرنى تاماملىيالمىغانلىقىنى ئىسپاتلاپ بېرەلىسە، كەڭ قورساقلىق قىلىنىدۇ.

第五十七条 利用财政性资金设立的科学技术基金项目、科学技术计划项目的管理机构,应当为参与项目的科学技术人员建立学术诚信档案,作为对科学技术人员聘任专业技术职务或者职称、审批科学技术人员申请科学技术研究开发项目等的依据。

57-ماددا مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ قۇرۇلغان پەن-تېخنىكا فوندى تۈرى، پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرىنى باشقۇرۇش ئاپپاراتى تۈرگە قاتناشقان پەن-تېخنىكا خادىملىرى ئۈچۈن ئىلمىي سەمىمىيەت ئارخىپى تۇرغۇزۇپ، ئۇلارنى پەن-تېخنىكا خادىملىرىنى كەسپىي تېخنىكا ۋەزىپىسىگە تەكلىپ قىلىش ياكى ئۇنۋانى ئېلىش، پەن-تەتقىقات خادىملىرىنى پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش تۈرىگە ئىلتىماس قىلىشقا تەستىقلاش قاتارلىقلارنىڭ ئاساسى قىلىشى كېرەك.

第五十八条 科学技术人员有依法创办或者参加科学技术社会团体的权利。

58-ماددا پەن-تېخنىكا خادىملىرى قانۇن بويىچە پەن-تېخنىكا ئىجتىمائىي تەشكىلاتىنى قۇرۇش ياكى ئۇنىڭغا قاتنىشىش ھوقۇقىغا ئىگە.

科学技术协会和其他科学技术社会团体按照章程在促进学术交流、推进学科建设、发展科学技术普及事业、培养专门人才、开展咨询服务、加强科学技术人员自律和维护科学技术人员合法权益等方面发挥作用。

پەن-تېخنىكا جەمئىيىتى ۋە باشقا پەن-تېخنىكا ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى نىزامنامە بويىچە ئىلىم ئالماشتۇرۇشنى ئىلگىرى سۈرۈش، پەن قۇرۇلۇشىنى ئالغا سىلجىتىش، پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇش ئىشلىرىنى راۋاجلاندۇرۇش، مەخسۇس ئىختىساسلىقلارنى يېتىشتۈرۈش، مەسلىھەت بېرىش مۇلازىمىتىنى قانات يايدۇرۇش، پەن-تېخنىكا خادىملىرىغا بولغان تەلەپچانلىقنى كۈچەيتىش ۋە پەن-تېخنىكا خادىملىرىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش قاتارلىق جەھەتلەردە رولىنى جارى قىلدۇرىدۇ.

科学技术协会和其他科学技术社会团体的合法权益受法律保护。

پەن-تېخنىكا جەمئىيىتى ۋە باشقا پەن-تېخنىكا ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قانۇن قوغدايدۇ.

第六章 保障措施

6-باب كاپالەتلەندۈرۈش تەدبىرى

第五十九条 国家逐步提高科学技术经费投入的总体水平;国家财政用于科学技术经费的增长幅度,应当高于国家财政经常性收入的增长幅度。全社会科学技术研究开发经费应当占国内生产总值适当的比例,并逐步提高。

59-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا خىراجىتى سېلىنمىسىنىڭ ئومۇمىي سەۋىيەسىنى تەدرىجىي ئۆستۈرىدۇ؛ دۆلەت مالىيەسىنىڭ پەن-تېخنىكا خىراجىتىگە ئىشلىتىش ھەجمى دۆلەت مالىيەسىنىڭ دائىملىق كىرىمىنىڭ ئېشىش دائىرىسىدىن يۇقىرى بولۇشى كېرەك. پۈتكۈل جەمئىيەتنىڭ پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش خىراجىتى ئىچكى ئىشلەپچىقىرىش ئومۇمىي قىممىتىدە مۇۋاپىق نىسبەتنى ئىگىلىشى ھەمدە تەدرىجىي ئۆستۈرۈشى كېرەك.

第六十条 财政性科学技术资金应当主要用于下列事项的投入:

60-ماددا مالىيە خاراكتېرلىك پەن-تېخنىكا مەبلىغى ئاساسلىقى تۆۋەندىكى ئىشلار سېلىنمىسىغا ئىشلىتىلىشى كېرەك :

(一)科学技术基础条件与设施建设;

( 1 ) پەن-تېخنىكا ئۇل شارائىتى ۋە ئەسلىھە قۇرۇلۇشى؛

(二)基础研究;

( 2 ) ئۇل تەتقىقات؛

(三)对经济建设和社会发展具有战略性、基础性、前瞻性作用的前沿技术研究、社会公益性技术研究和重大共性关键技术研究;

( 3 ) ئىقتىسادىي قۇرۇلۇش ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىياتتا ئىستراتېگىيەلىك، ئۇللۇق، ئالدىن كۆرەرلىك رولىغا ئىگە ئالدىنقى قاتاردىكى تېخنىكا تەتقىقاتى، ئىجتىمائىي پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە مۇھىم، زور ئورتاق خاراكتېرلىك ئاچقۇچلۇق تېخنىكا تەتقىقاتى؛

(四)重大共性关键技术应用和高新技术产业化示范;

( 4 ) مۇھىم، زور ئورتاق ئاچقۇچلۇق تېخنىكىلارنى قوللىنىش ۋە يۇقىرى، يېڭى تېخنىكىلارنى كەسىپلەشتۈرۈش بويىچە ئۈلگە كۆرسىتىش؛

(五)农业新品种、新技术的研究开发和农业科学技术成果的应用、推广;

( 5 ) يېزا ئىگىلىكىدە يېڭى سورت، يېڭى تېخنىكىنى تەتقىق قىلىش، يارىتىش ۋە يېزا ئىگىلىك پەن-تېخنىكا نەتىجىلىرىنى قوللىنىش، كېڭەيتىش؛

(六)科学技术普及。

( 6 ) پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇش.

对利用财政性资金设立的科学技术研究开发机构,国家在经费、实验手段等方面给予支持。

مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ تەسىس قىلىنغان پەن-تېخنىكا تەتقىقات-تەرەققىيات ئاپپاراتلىرىنى دۆلەت خىراجەت، تەجرىبە ۋاسىتىسى قاتارلىق جەھەتلەردە قوللايدۇ.

第六十一条 审计机关、财政部门应当依法对财政性科学技术资金的管理和使用情况进行监督检查。

61-ماددا ئىقتىسادىي تەپتىش ئورگىنى، مالىيە تارمىقى مالىيە خاراكتېرلىك پەن-تېخنىكا مەبلىغىنى باشقۇرۇش ۋە ئىشلىتىش ئەھۋالىنى قانۇن بويىچە نازارەت قىلىشى، تەكشۈرۈشى كېرەك.

任何组织或者个人不得虚报、冒领、贪污、挪用、截留财政性科学技术资金。

ھەرقانداق تەشكىلات ياكى شەخسنىڭ مالىيە خاراكتېرلىك پەن-تېخنىكا مەبلىغىنى يالغان مەلۇم قىلىشىغا، كۆز بويامچىلىق قىلىشىغا، خىيانەتچىلىك قىلىشىغا، ئىشلىتىۋېلىشىغا، قىسىۋېلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

第六十二条 确定利用财政性资金设立的科学技术基金项目,应当坚持宏观引导、自主申请、平等竞争、同行评审、择优支持的原则;确定利用财政性资金设立的科学技术计划项目的项目承担者,应当按照国家有关规定择优确定。

62-ماددا مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ تەسىس قىلىنغان پەن-تېخنىكا فوندى تۈرىنى بېكىتىشتە، ماكرو جەھەتتىن يېتەكلەش، ئۆز ئالدىغا ئىلتىماس قىلىش، باراۋەر رىقابەتلىشىش، كەسىپداشلار باھالاش، ئەلالىرىنى تاللاپ قوللاش پىرىنسىپىدا چىڭ تۇرۇش كېرەك؛ مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ تەسىس قىلىنغان پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرلىرىنى ئۈستىگە ئالغۇچىلارنى بېكىتىشتە، دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە ئەلالىرىنى تاللاپ بېكىتىش كېرەك.

利用财政性资金设立的科学技术基金项目、科学技术计划项目的管理机构,应当建立评审专家库,建立健全科学技术基金项目、科学技术计划项目的专家评审制度和评审专家的遴选、回避、问责制度。

مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغدىن پايدىلىنىپ تەسىس قىلىنغان پەن-تېخنىكا فوندى تۈرى، پەن-تېخنىكا پىلانى تۈرلىرىنى باشقۇرۇش ئاپپاراتلىرى باھالاش مۇتەخەسسىسلەر ئامبىرى قۇرۇپ، پەن-تېخنىكىسى فوندى تۈرى، ئىلىم-پەن تېخنىكا پىلانى تۈرى بويىچە مۇتەخەسسىسلەر باھالاش تۈزۈمى ۋە باھالاش مۇتەخەسسىسلىرىنى تاللاش، ئۆزىنى چەتكە ئېلىش، جاۋابكارلىققا تارتىش تۈزۈمىنى ئورنىتىشى ۋە تاكامۇللاشتۇرۇشى كېرەك.

第六十三条 国家遵循统筹规划、优化配置的原则,整合和设置国家科学技术研究实验基地。

63-ماددا دۆلەت بىرتۇتاش پىلانلاش، ياخشى تەقسىملەش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىپ، دۆلەت پەن-تېخنىكا تەتقىقات تەجرىبە بازىلىرىنى بىرىكتۈرىدۇ ۋە تەسىس قىلىدۇ.

国家鼓励设置综合性科学技术实验服务单位,为科学技术研究开发机构、高等学校、企业和科学技术人员提供或者委托他人提供科学技术实验服务。

دۆلەت ئۇنىۋېرسال پەن-تېخنىكا تەجرىبە مۇلازىمىتى ئورۇنلىرىنى بەرپا قىلىشقا ئىلھام بېرىپ، پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش ئاپپاراتى، ئالىي مەكتەپ، كارخانا ۋە پەن-تېخنىكا خادىملىرىنى پەن-تېخنىكا سىناق مۇلازىمىتى بىلەن تەمىنلەيدۇ ياكى باشقىلارغا ھاۋالە قىلىدۇ.

第六十四条 国家根据科学技术进步的需要,按照统筹规划、突出共享、优化配置、综合集成、政府主导、多方共建的原则,制定购置大型科学仪器、设备的规划,并开展对以财政性资金为主购置的大型科学仪器、设备的联合评议工作。

64-ماددا دۆلەت پەن-تېخنىكا تەرەققىياتىنىڭ ئېھتىياجىغا ئاساسەن، بىرتۇتاش پىلانلاش، ئورتاق بەھرىمەن بولۇشنى گەۋدىلەندۈرۈش، ياخشىلاپ تەقسىملەش، ئۇنىۋېرسال توپلاش، ھۆكۈمەت يېتەكچىلىك قىلىش، كۆپ تەرەپ ئورتاق بەرپا قىلىش پىرىنسىپى بويىچە، چوڭ تىپتىكى ئىلىم-پەن ئەسۋابلىرى، ئۈسكۈنىلىرىنى سېتىۋېلىش يىرىك پىلانى تۈزىدۇ ھەمدە مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغنى ئاساس قىلىپ سېتىۋالغان چوڭ تىپتىكى پەن-تېخنىكا ئەسۋابلىرى، ئەسلىھەلىرىنى بىرلەشمە باھالاش خىزمىتىنى قانات يايدۇرىدۇ.

第六十五条 国务院科学技术行政部门应当会同国务院有关主管部门,建立科学技术研究基地、科学仪器设备和科学技术文献、科学技术数据、科学技术自然资源、科学技术普及资源等科学技术资源的信息系统,及时向社会公布科学技术资源的分布、使用情况。

65-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ پەن-تېخنىكا مەمۇرىي تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارمىقى بىلەن بىرلىكتە پەن-تېخنىكا تەتقىقات بازىسى، ئىلىم-پەن ئەسۋاب-ئۈسكۈنىلىرى ۋە پەن-تېخنىكا ھۆججەت-ماتېرىياللىرى، پەن-تېخنىكا سانلىق مەلۇماتلىرى، پەن-تېخنىكىسى تەبىئىي بايلىقى، پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇش بايلىقى قاتارلىق پەن-تېخنىكا بايلىقى ئۇچۇر سىستېمىسى قۇرۇپ، جەمئىيەتكە پەن-تېخنىكا بايلىقىنىڭ تارقىلىش، ئىشلىتىلىش ئەھۋالىنى ۋاقتىدا ئېلان قىلىشى كېرەك.

科学技术资源的管理单位应当向社会公布所管理的科学技术资源的共享使用制度和使用情况,并根据使用制度安排使用;但是,法律、行政法规规定应当保密的,依照其规定。

پەن-تېخنىكا بايلىقىنى باشقۇرغۇچى ئورۇن باشقۇرىدىغان پەن-تېخنىكا بايلىقىدىن ئورتاق پايدىلىنىش تۈزۈمى ۋە ئۇنى ئىشلىتىش ئەھۋالىنى جەمئىيەتكە ئېلان قىلىشى ھەمدە ئىشلىتىش تۈزۈمىگە ئاساسەن ئىشلىتىشنى ئورۇنلاشتۇرۇشى كېرەك؛ لېكىن، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا مەخپىيەتلىكنى ساقلاش شەرت دەپ بەلگىلەنگەن بولسا، شۇ بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

科学技术资源的管理单位不得侵犯科学技术资源使用者的知识产权,并应当按照国家有关规定确定收费标准。管理单位和使用者之间的其他权利义务关系由双方约定。

پەن-تېخنىكا بايلىقىنى باشقۇرغۇچى ئورۇنلار پەن-تېخنىكا بايلىقى ئىشلەتكۈچىلەرنىڭ بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىغا چېقىلسا بولمايدۇ ھەمدە ھەق ئېلىش ئۆلچىمىنى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە بېكىتىشى كېرەك. باشقۇرغۇچى ئورۇن بىلەن ئىشلەتكۈچى ئوتتۇرىسىدىكى باشقا ھوقۇق-مەجبۇرىيەت مۇناسىۋىتىنى ئىككى تەرەپ پۈتۈشىدۇ.

第六十六条 国家鼓励国内外的组织或者个人捐赠财产、设立科学技术基金,资助科学技术研究开发和科学技术普及。

66-ماددا دۆلەت دۆلەت ئىچى-سىرتىدىكى تەشكىلات ياكى شەخسنىڭ مال-مۈلۈك ئىئانە قىلىشى، پەن-تېخنىكا فوندى تەسىس قىلىشىغا، پەن-تېخنىكىنى تەتقىق قىلىش، يارىتىش ۋە پەن-تېخنىكىنى ئومۇملاشتۇرۇشقا ياردەم بېرىشىگە ئىلھام بېرىدۇ.

第七章 法律责任

7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

第六十七条 违反本法规定,虚报、冒领、贪污、挪用、截留用于科学技术进步的财政性资金,依照有关财政违法行为处罚处分的规定责令改正,追回有关财政性资金和违法所得,依法给予行政处罚;对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分。

67-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، پەن-تېخنىكا تەرەققىياتىغا ئىشلىتىلگەن مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغنى يالغان مەلۇم قىلغان، كۆز بويامچىلىق قىلىپ ئېلىۋالغان، خىيانەتچىلىك قىلغان، ئىشلىتىۋالغان، تۇتۇپ قالغان بولسا، مالىيەدىكى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشلارنى جازالاش-جازالاشقا ئالاقىدار بەلگىلىمە بويىچە تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، مالىيە خاراكتېرلىك ئالاقىدار مەبلەغ ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قايتۇرۇۋېلىنىدۇ، قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ؛ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

第六十八条 违反本法规定,利用财政性资金和国有资本购置大型科学仪器、设备后,不履行大型科学仪器、设备等科学技术资源共享使用义务的,由有关主管部门责令改正,对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分。

68-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغ ۋە دۆلەت كاپىتالىدىن پايدىلىنىپ، چوڭ تىپتىكى ئىلىم-پەن ئەسۋاب-ئۈسكۈنىلىرىنى سېتىۋالغاندىن كېيىن، چوڭ تىپتىكى پەن-تېخنىكا ئەسۋابى، ئۈسكۈنىسى قاتارلىق پەن-تېخنىكا بايلىقىدىن ئورتاق پايدىلىنىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلمىغانلارنى مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارماق تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمغا ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

第六十九条 违反本法规定,滥用职权,限制、压制科学技术研究开发活动的,对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分。

69-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، پەن-تېخنىكا تەتقىقات-يارىتىش پائالىيىتىنى چەكلىگەن، باسقانلارنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

第七十条 违反本法规定,抄袭、剽窃他人科学技术成果,或者在科学技术活动中弄虚作假的,由科学技术人员所在单位或者单位主管机关责令改正,对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分;获得用于科学技术进步的财政性资金或者有违法所得的,由有关主管部门追回财政性资金和违法所得;情节严重的,由所在单位或者单位主管机关向社会公布其违法行为,禁止其在一定期限内申请国家科学技术基金项目和国家科学技术计划项目。

70-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، باشقىلارنىڭ پەن-تېخنىكا نەتىجىسىنى كۆچۈرۈۋالغان، كۆچۈرۈۋالغان ياكى پەن-تېخنىكا پائالىيىتىدە ساختىپەزلىك قىلغانلارنى پەن-تېخنىكا خادىمى ئىشلەۋاتقان ئورۇن ياكى ئورۇننىڭ مەسئۇل ئورگىنى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ؛ پەن-تېخنىكا تەرەققىياتىغا ئىشلىتىلگەن مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغكە ئېرىشكەن ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلارغا ئالاقىدار مەسئۇل تارماق مالىيە خاراكتېرلىك مەبلەغ ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى قايتۇرۇۋالىدۇ؛ قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى تۇرۇشلۇق ئورۇن ياكى ئورۇننىڭ مەسئۇل ئورگىنى جەمئىيەتكە ئېلان قىلىدۇ، ئۇنىڭ بەلگىلىك مۇددەت ئىچىدە دۆلەت پەن-تېخنىكا فوندى تۈرى ۋە دۆلەت پەن-تېخنىكىسى پىلانى تۈرىنى ئىلتىماس قىلىشى مەنئى قىلىنىدۇ.

第七十一条 违反本法规定,骗取国家科学技术奖励的,由主管部门依法撤销奖励,追回奖金,并依法给予处分。

71-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، دۆلەتنىڭ پەن-تېخنىكا مۇكاپاتىنى ئالداپ ئېلىۋالغانلارنىڭ مۇكاپاتىنى مەسئۇل تارماق قانۇن بويىچە بىكار قىلىپ، مۇكاپاتىنى قايتۇرۇۋالىدۇ ھەمدە قانۇن بويىچە چارە كۆرىدۇ.

违反本法规定,推荐的单位或者个人提供虚假数据、材料,协助他人骗取国家科学技术奖励的,由主管部门给予通报批评;情节严重的,暂停或者取消其推荐资格,并依法给予处分。

مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، تەۋسىيە قىلغان ئورۇن ياكى شەخسلەر ساختا سانلىق مەلۇمات، ماتېرىيال بىلەن تەمىنلەپ، باشقىلارنىڭ دۆلەت پەن-تېخنىكا مۇكاپاتىنى ئالداپ ئېلىۋېلىشىغا ياردەم بەرگەنلەرنى مەسئۇل تارماق ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش چىقىرىپ تەنقىدلەيدۇ؛ قىلمىشى ئېغىرلىرىنىڭ كۆرسىتىش سالاھىيىتى ۋاقتىنچە توختىتىلىدۇ ياكى ئېلىپ تاشلىنىدۇ ھەمدە قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

第七十二条 违反本法规定,科学技术行政等有关部门及其工作人员滥用职权、玩忽职守、徇私舞弊的,对直接负责的主管人员和其他直接责任人员依法给予处分。

72-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، پەن-تېخنىكا مەمۇرىيىتى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلار ۋە ئۇلارنىڭ خادىملىرىدىن خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلانغان، خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلغان، نەپسانىيەتچىلىك قىلغانلىرىنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

第七十三条 违反本法规定,其他法律、法规规定行政处罚的,依照其规定;造成财产损失或者其他损害的,依法承担民事责任;构成犯罪的,依法追究刑事责任。

73-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، باشقا قانۇن-نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلغانلارغا شۇ بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ؛ مال-مۈلۈك زىيىنى ياكى باشقا زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە ھەق تەلەپ جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ؛ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

第八章 附则

8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第七十四条 涉及国防科学技术的其他有关事项,由国务院、中央军事委员会规定。

74-ماددا دۆلەت مۇداپىئە پەن-تېخنىكىسىغا چېتىلىدىغان باشقا ئىشلارنى گوۋۇيۈەن، مەركىزىي ھەربىي كومىتېت بەلگىلەيدۇ.

第七十五条 本法自2008年7月1日起施行。

75-ماددا بۇ قانۇن 2008-يىل 7-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.