（1985年6月18日第六届全国人民代表大会常务委员会第十一次会议通过　2002年12月28日第九届全国人民代表大会常务委员会第三十一次会议修订　根据2009年8月27日第十一届全国人民代表大会常务委员会第十次会议《关于修改部分法律的决定》第一次修正　根据2013年6月29日第十二届全国人民代表大会常务委员会第三次会议《关于修改〈中华人民共和国文物保护法〉等十二部法律的决定》第二次修正　根据2021年4月29日第十三届全国人民代表大会常务委员会第二十八次会议《关于修改〈中华人民共和国道路交通安全法〉等八部法律的决定》第三次修正）

( 1985 ـ يىل 6 ـ ئاينىڭ 18 ـ كۈنى 6 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 11 ـ يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2002 ـ يىل 12 ـ ئاينىڭ 28 ـ كۈنى 9 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك دۆلەت قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 31 ـ يىغىنىدا تۈزىتىش كىرگۈزۈلگەن، 2009 ـ يىل 8 ـ ئاينىڭ 27 ـ كۈنى 11 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك پارتىيە قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 10 ـ يىغىنىنىڭ «بىر قىسىم قانۇنلارغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن 1 ـ قېتىم تۈزىتىلگەن، 2013 ـ يىل 6-ئاينىڭ 29 ـ كۈنى 12 ـ نۆۋەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىغا ئاساسەن تۈزىتىلگەن مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 3-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغداش قانۇنى > قاتارلىق 12 قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن 2-قېتىم تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى، 2021-يىلى 4-ئاينىڭ 29-كۈنى 13-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى ئاپتونوم كومىتېتى 28-يىغىنىنىڭ «( جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ يول قاتناش بىخەتەرلىكى قانۇنى ) قاتارلىق سەككىز قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش بولغان قارارى»غا ئاساسلانغاندا ئۈچىنچى قېتىم تۈزىتىلدى.

目　　录

مۇندەرىجە

第一章　总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第二章　草原权属

2-باب ئوتلاق ھوقۇق تەۋەلىكى

第三章　规划

3-باب پىلانلاش

第四章　建设

4-باب بەرپا قىلىش

第五章　利用

5-باب پايدىلىنىش

第六章　保护

6-باب قوغداش

第七章　监督检查

7-باب نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش

第八章　法律责任

8-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

第九章　附则

9-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第一章　总则

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

第一条　为了保护、建设和合理利用草原，改善生态环境，维护生物多样性，发展现代畜牧业，促进经济和社会的可持续发展，制定本法。

1-ماددا بۇ قانۇن ئوتلاقنى قوغداش، بەرپا قىلىش ۋە ئۇنىڭدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىش، ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى ياخشىلاش، جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقىنى قوغداش، زامانىۋى چارۋىچىلىقنى راۋاجلاندۇرۇش، ئىقتىساد ۋە جەمئىيەتنىڭ ئىمكانىيەتلىك سىجىل تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

第二条　在中华人民共和国领域内从事草原规划、保护、建设、利用和管理活动，适用本法。

2-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى تەۋەسىدە ئوتلاق پىلانلاش، قوغداش، قۇرۇش، پايدىلىنىش ۋە باشقۇرۇش پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشتا مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.

本法所称草原，是指天然草原和人工草地。

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان ئوتلاق تەبىئىي ئوتلاق ۋە سۈنئىي ئوتلاقنى كۆرسىتىدۇ.

第三条　国家对草原实行科学规划、全面保护、重点建设、合理利用的方针，促进草原的可持续利用和生态、经济、社会的协调发展。

3-ماددا دۆلەت ئوتلاقنى ئىلمىي پىلانلاش، ئومۇميۈزلۈك قوغداش، نۇقتىلىق قۇرۇش، مۇۋاپىق پايدىلىنىش فاڭجېنىنى يولغا قويۇپ، ئوتلاقتىن ئىمكانىيەتلىك سىجىل پايدىلىنىش ۋە ئېكولوگىيەسى، ئىقتىسادى، جەمئىيىتىنىڭ ماس تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.

第四条　各级人民政府应当加强对草原保护、建设和利用的管理，将草原的保护、建设和利用纳入国民经济和社会发展计划。

4-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئوتلاق قوغداش، بەرپا قىلىش ۋە پايدىلىنىشنى باشقۇرۇشنى كۈچەيتىپ، ئوتلاق قوغداش، بىنا قىلىش ۋە پايدىلىنىشنى خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات پىلانىغا كىرگۈزۈشى كېرەك.

各级人民政府应当加强保护、建设和合理利用草原的宣传教育。

ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئوتلاقنى قوغداش، بەرپا قىلىش ۋە ئۇنىڭدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىش تەشۋىق-تەربىيەسىنى كۈچەيتىشى كېرەك.

第五条　任何单位和个人都有遵守草原法律法规、保护草原的义务，同时享有对违反草原法律法规、破坏草原的行为进行监督、检举和控告的权利。

5-ماددا ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخسنىڭ ئوتلاقنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا رىئايە قىلىش، ئوتلاقنى قوغداش مەجبۇرىيىتى بار، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، ئوتلاققا دائىر قانۇن-نىزاملارغا خىلاپ، ئوتلاققا بۇزغۇنچىلىق قىلىش قىلمىشلىرىنى نازارەت قىلىش، پاش قىلىش ۋە ئەرز-شىكايەت قىلىش ھوقۇقىغا ئىگە.

第六条　国家鼓励与支持开展草原保护、建设、利用和监测方面的科学研究，推广先进技术和先进成果，培养科学技术人才。

6-ماددا دۆلەت ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش، پايدىلىنىش ۋە كۆزىتىش جەھەتتىكى پەن تەتقىقاتنى قانات يايدۇرۇشقا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىدۇ، ئىلغار تېخنىكا ۋە ئىلغار نەتىجىلەرنى كېڭەيتىدۇ، پەن-تېخنىكا ئىختىساسلىقلىرىنى يېتىشتۈرىدۇ.

第七条　国家对在草原管理、保护、建设、合理利用和科学研究等工作中做出显著成绩的单位和个人，给予奖励。

7-ماددا دۆلەت ئوتلاق باشقۇرۇش، ئاسراش، قۇرۇش، مۇۋاپىق پايدىلىنىش ۋە پەن تەتقىقات قاتارلىق خىزمەتلەردە كۆرۈنەرلىك نەتىجە ياراتقان ئورۇن ۋە شەخسلەرنى مۇكاپاتلايدۇ.

第八条　国务院草原行政主管部门主管全国草原监督管理工作。

8-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ ئوتلاقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

县级以上地方人民政府草原行政主管部门主管本行政区域内草原监督管理工作。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئوتلاق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

乡（镇）人民政府应当加强对本行政区域内草原保护、建设和利用情况的监督检查，根据需要可以设专职或者兼职人员负责具体监督检查工作。

يېزىلىق ( بازارلىق ) خەلق ھۆكۈمىتى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش ۋە پايدىلىنىش ئەھۋالىنى نازارەت قىلىپ تەكشۈرۈشنى كۈچەيتىشى، ئېھتىياجغا قاراپ مەخسۇس ۋەزىپىدىكى ياكى قوشۇمچە ۋەزىپىدىكى خادىملارنى كونكرېت نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش خىزمىتىگە مەسئۇل قىلسا بولىدۇ.

第二章　草原权属

2-باب ئوتلاق ھوقۇق تەۋەلىكى

第九条　草原属于国家所有，由法律规定属于集体所有的除外。国家所有的草原，由国务院代表国家行使所有权。

9-ماددا ئوتلاق دۆلەت ئىگىدارلىقىدا بولىدىغانلىرى، قانۇندا كوللېكتىپ ئىگىدارلىقىدا بولىدىغانلىقى بەلگىلەنگەنلىرى بۇنىڭ سىرتىدا. دۆلەت ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنىڭ ئىگىدارلىق ھوقۇقىنى گوۋۇيۈەن دۆلەتكە ۋاكالىتەن يۈرگۈزىدۇ.

任何单位或者个人不得侵占、买卖或者以其他形式非法转让草原。

ھەرقانداق ئورۇن ياكى شەخسنىڭ ئوتلاقنى ئىگىلىۋېلىشىغا، ئېلىش-سېتىشىغا ياكى باشقا شەكىللەر بىلەن قانۇنسىز ئۆتۈنۈپ بېرىشىگە يول قويۇلمايدۇ.

第十条　国家所有的草原，可以依法确定给全民所有制单位、集体经济组织等使用。

10-ماددا دۆلەت ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى قانۇن بويىچە ئومۇمىي خەلق مۈلۈكچىلىكىدىكى ئورۇن، كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلات قاتارلىقلارنىڭ ئىشلىتىشىگە بېكىتىشكە بولىدۇ.

使用草原的单位，应当履行保护、建设和合理利用草原的义务。

ئوتلاق ئىشلەتكۈچى ئورۇنلار ئوتلاقنى قوغداش، بەرپا قىلىش ۋە ئۇنىڭدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشى كېرەك.

第十一条　依法确定给全民所有制单位、集体经济组织等使用的国家所有的草原，由县级以上人民政府登记，核发使用权证，确认草原使用权。

11-ماددا ئومۇمىي خەلق مۈلۈكچىلىكىدىكى ئورۇن، كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلات قاتارلىقلارنىڭ ئىشلىتىشىگە قانۇن بويىچە بېكىتىلگەن دۆلەت ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى تىزىملىتىدۇ، ئىشلىتىش ھوقۇقى گۇۋاھنامىسى بېرىدۇ، ئوتلاق ئىشلىتىش ھوقۇقىنى مۇئەييەنلەشتۈرىدۇ.

未确定使用权的国家所有的草原，由县级以上人民政府登记造册，并负责保护管理。

ئىشلىتىش ھوقۇقى بېكىتىلمىگەن دۆلەت ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى تىزىملاپ رويخەتكە ئالىدۇ ھەمدە قوغداش-باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ.

集体所有的草原，由县级人民政府登记，核发所有权证，确认草原所有权。

كوللېكتىپ ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى تىزىملىتىدۇ، ئىگىدارلىق ھوقۇقى گۇۋاھنامىسى بېرىدۇ، ئوتلاق ئىگىدارلىق ھوقۇقىنى مۇئەييەنلەشتۈرىدۇ.

依法改变草原权属的，应当办理草原权属变更登记手续。

ئوتلاق ھوقۇق تەۋەلىكىنى قانۇن بويىچە ئۆزگەرتىشتە، ئوتلاق ھوقۇق تەۋەلىكىنىڭ ئۆزگىرىشىنى تىزىملاش رەسمىيىتىنى بېجىرىش كېرەك.

第十二条　依法登记的草原所有权和使用权受法律保护，任何单位或者个人不得侵犯。

12-ماددا قانۇن بويىچە تىزىمغا ئېلىنغان ئوتلاق ئىگىدارلىق ھوقۇقى ۋە ئىشلىتىش ھوقۇقىنى قانۇن قوغدايدۇ، ھەرقانداق ئورۇن ياكى شەخسنىڭ چېقىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

第十三条　集体所有的草原或者依法确定给集体经济组织使用的国家所有的草原，可以由本集体经济组织内的家庭或者联户承包经营。

13-ماددا كوللېكتىپ ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاق ياكى كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلاتلارنىڭ ئىشلىتىشىگە قانۇن بويىچە بېكىتىلگەن دۆلەت ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى شۇ كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلاتتىكى ئائىلىلەر ياكى بىرلەشمە ئائىلىلەر ھۆددە ئېلىپ باشقۇرسا بولىدۇ.

在草原承包经营期内，不得对承包经营者使用的草原进行调整；个别确需适当调整的，必须经本集体经济组织成员的村（牧）民会议三分之二以上成员或者三分之二以上村（牧）民代表的同意，并报乡（镇）人民政府和县级人民政府草原行政主管部门批准。

ئوتلاقنى ھۆددە ئېلىپ باشقۇرۇش مەزگىلىدە، ھۆددە ئېلىپ باشقۇرغۇچى ئىشلەتكەن ئوتلاقنى تەڭشەشكە بولمايدۇ؛ ھەقىقەتەن مۇۋاپىق تەڭشەشكە توغرا كېلىدىغان ئايرىم كىشىلەرنى شۇ كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلات ئەزاسىدىكى كەنت ( چارۋىچىلىق ) ئاھالە يىغىنىنىڭ ئۈچتىن ئىككى قىسىمدىن ئارتۇق ئەزاسىنىڭ ياكى ئۈچتىن ئىككى قىسمىدىن ئارتۇق كەنت ( چارۋىچى ) ئاھالىسى ۋەكىللىرىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئېلىش ھەمدە يېزىلىق ( بازارلىق ) خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا تەستىقلىتىش شەرت.

集体所有的草原或者依法确定给集体经济组织使用的国家所有的草原由本集体经济组织以外的单位或者个人承包经营的，必须经本集体经济组织成员的村（牧）民会议三分之二以上成员或者三分之二以上村（牧）民代表的同意，并报乡（镇）人民政府批准。

كوللېكتىپ ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاق ياكى قانۇن بويىچە كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلاتلارنىڭ ئىشلىتىشىگە بېكىتىلگەن دۆلەت ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى شۇ كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلاتتىن باشقا ئورۇن ياكى شەخسلەر ھۆددە ئېلىپ باشقۇرۇشتا، شۇ كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلات ئەزالىرىنىڭ كەنت ( چارۋىچىلىق ) ئاھالە يىغىنى ئەزالىرىنىڭ ئۈچتىن ئىككى قىسمىدىن كۆپرەكى ياكى كەنت ( چارۋىچى ) ئاھالىسى ۋەكىللىرىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئېلىش ھەمدە يېزىلىق ( بازارلىق ) خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلىتىش شەرت.

第十四条　承包经营草原，发包方和承包方应当签订书面合同。草原承包合同的内容应当包括双方的权利和义务、承包草原四至界限、面积和等级、承包期和起止日期、承包草原用途和违约责任等。承包期届满，原承包经营者在同等条件下享有优先承包权。

14-ماددا ئوتلاقنى ھۆددە ئېلىپ باشقۇرۇشتا، ھۆددە بەرگۈچى بىلەن ھۆددە ئالغۇچى يازما توختام ئىمزالىشى كېرەك. ئوتلاق ھۆددە توختامىنىڭ مەزمۇنى ئىككى تەرەپنىڭ ھوقۇقى ۋە مەجبۇرىيىتى، ھۆددە بېرىلگەن ئوتلاقنىڭ تۆت چېكى، كۆلىمى ۋە دەرىجىسى، ھۆددە مۇددىتى ۋە باشلىنىش-ئاخىرلىشىش ۋاقتى، ھۆددە ئېلىنغان ئوتلاقنىڭ ئىشلىتىلىش ئورنى ۋە خىلاپلىق جاۋابكارلىقى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك. ھۆددە مۇددىتى توشقاندا، ئەسلىي ھۆددە ئالغۇچى ئوخشاش شەرت ئاستىدا ئالدىن ھۆددە ئېلىش ھوقۇقىدىن بەھرىمەن بولىدۇ.

承包经营草原的单位和个人，应当履行保护、建设和按照承包合同约定的用途合理利用草原的义务。

ئوتلاقنى ھۆددە ئېلىپ باشقۇرىدىغان ئورۇن ۋە شەخس قوغداش، قۇرۇش ۋە ھۆددە توختامىدا پۈتۈشكەن ئىشلىتىش ئورنى بويىچە ئوتلاقتىن مۇۋاپىق پايدىلىنىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشى كېرەك.

第十五条　草原承包经营权受法律保护，可以按照自愿、有偿的原则依法转让。

15-ماددا ئوتلاقنى ھۆددە ئېلىپ باشقۇرۇش ھوقۇقىنى قانۇن قوغدايدۇ، ئىختىيارىي بولۇش، ھەقلىق بولۇش پىرىنسىپى بويىچە قانۇن بويىچە ئۆتۈنۈپ بېرىشكە بولىدۇ.

草原承包经营权转让的受让方必须具有从事畜牧业生产的能力，并应当履行保护、建设和按照承包合同约定的用途合理利用草原的义务。

ئوتلاق ھۆددە ئېلىپ باشقۇرۇش ھوقۇقىنى ئۆتۈنۈپ بېرىشنى قوبۇل قىلغۇچى تەرەپ چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇشى ھەمدە قوغداش، قۇرۇش ۋە ھۆددە توختامىدا پۈتۈشكەن ئىشلىتىش ئورنى بويىچە ئوتلاقتىن مۇۋاپىق پايدىلىنىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشى كېرەك.

草原承包经营权转让应当经发包方同意。承包方与受让方在转让合同中约定的转让期限，不得超过原承包合同剩余的期限。

ئوتلاق ھۆددە ئېلىپ باشقۇرۇش ھوقۇقىنى ئۆتۈنۈپ بېرىشتە، ھۆددە بەرگۈچىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئېلىش كېرەك. ھۆددە ئالغۇچى بىلەن ئۆتۈنۈلگۈچى ئۆتۈنۈپ بېرىش توختامىدا پۈتۈشكەن ئۆتۈنۈپ بېرىش مۇددىتى ئەسلىدىكى ھۆددە توختامىنىڭ قالدۇق مۇددىتىدىن ئېشىپ كەتسە بولمايدۇ.

第十六条　草原所有权、使用权的争议，由当事人协商解决；协商不成的，由有关人民政府处理。

16-ماددا ئوتلاق ئىگىدارلىق ھوقۇقى، ئىشلىتىش ھوقۇقى جەھەتتىكى تالاش-تارتىشنى ئالاقىدارلار كېڭىشىپ ھەل قىلىدۇ؛ كېلىشەلمىسە، مۇناسىۋەتلىك خەلق ھۆكۈمىتى بىر تەرەپ قىلىدۇ.

单位之间的争议，由县级以上人民政府处理；个人之间、个人与单位之间的争议，由乡（镇）人民政府或者县级以上人民政府处理。

ئورۇنلار ئوتتۇرىسىدىكى تالاش-تارتىشنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى بىر تەرەپ قىلىدۇ؛ شەخسلەر ئوتتۇرىسىدىكى، شەخسلەر بىلەن ئورۇنلار ئوتتۇرىسىدىكى تالاش-تارتىشنى يېزىلىق ( بازارلىق ) خەلق ھۆكۈمىتى ياكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى بىر تەرەپ قىلىدۇ.

当事人对有关人民政府的处理决定不服的，可以依法向人民法院起诉。

ئالاقىدارلار مۇناسىۋەتلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ بىر تەرەپ قىلىش قارارىغا قايىل بولمىسا، خەلق سوت مەھكىمىسىگە قانۇن بويىچە دەۋا قىلسا بولىدۇ.

在草原权属争议解决前，任何一方不得改变草原利用现状，不得破坏草原和草原上的设施。

ئوتلاق ھوقۇقى تەۋەلىكى تالاش-تارتىشى ھەل قىلىنىشتىن ئىلگىرى، ھەرقانداق بىر تەرەپنىڭ ئوتلاقتىن پايدىلىنىش ھازىرقى ئەھۋالىنى ئۆزگەرتىشىگە، ئوتلاق ۋە ئوتلاقتىكى ئەسلىھەلەرنى بۇزۇۋېتىشىگە يول قويۇلمايدۇ.

第三章　规划

3-باب پىلانلاش

第十七条　国家对草原保护、建设、利用实行统一规划制度。国务院草原行政主管部门会同国务院有关部门编制全国草原保护、建设、利用规划，报国务院批准后实施。

17-ماددا دۆلەت ئوتلاقنى قوغداش، قۇرۇش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىشنى بىرتۇتاش پىلانلاش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ. گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى بىلەن بىرلىكتە پۈتۈن مەملىكەتنىڭ ئوتلاق قوغداش، بەرپا قىلىش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى تۈزۈپ، گوۋۇيۈەنگە تەستىقلاتقاندىن كېيىن يولغا قويىدۇ.

县级以上地方人民政府草原行政主管部门会同同级有关部门依据上一级草原保护、建设、利用规划编制本行政区域的草原保护、建设、利用规划，报本级人民政府批准后实施。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەڭ دەرىجىلىك مۇناسىۋەتلىك تارماقلار بىلەن بىرلىكتە بىر دەرىجە يۇقىرى ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىغا ئاساسەن شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئوتلاق قوغداش، بەرپا قىلىش ۋە پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى تۈزۈپ، شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلاتقاندىن كېيىن يولغا قويىدۇ.

经批准的草原保护、建设、利用规划确需调整或者修改时，须经原批准机关批准。

تەستىقلانغان ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى ھەقىقەتەن تەڭشەش ياكى ئۆزگەرتىشكە توغرا كەلسە، ئەسلىي تەستىقلىغان ئورگانغا تەستىقلىتىش شەرت.

第十八条　编制草原保护、建设、利用规划，应当依据国民经济和社会发展规划并遵循下列原则：

18-ماددا ئوتلاق قوغداش، بەرپا قىلىش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى تۈزۈشتە، خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات يىرىك پىلانىنى ئاساس قىلىش ھەمدە تۆۋەندىكى پىرىنسىپلارغا ئەمەل قىلىش كېرەك :

（一）改善生态环境，维护生物多样性，促进草原的可持续利用；

( 1 ) ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى ياخشىلاش، جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقىنى قوغداش، ئوتلاقتىن ئىمكانىيەتلىك سىجىل پايدىلىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈش؛

（二）以现有草原为基础，因地制宜，统筹规划，分类指导；

( 2 ) ھازىر بار بولغان ئوتلاقنى ئاساس قىلىپ، شارائىتقا قاراپ ئىش كۆرۈش، بىرتۇتاش پىلانلاش، تۈرگە ئايرىپ يېتەكچىلىك قىلىش؛

（三）保护为主、加强建设、分批改良、合理利用；

( 3 ) قوغداشنى ئاساس قىلىش، قۇرۇلۇشنى كۈچەيتىش، تۈركۈمگە بۆلۈپ ياخشىلاش، مۇۋاپىق پايدىلىنىش؛

（四）生态效益、经济效益、社会效益相结合。

( 4 ) ئېكولوگىيە ئۈنۈمى، ئىقتىسادىي ئۈنۈم، ئىجتىمائىي ئۈنۈمنى بىرلەشتۈرۈش.

第十九条　草原保护、建设、利用规划应当包括：草原保护、建设、利用的目标和措施，草原功能分区和各项建设的总体部署，各项专业规划等。

19-ماددا ئوتلاق قوغداش، بەرپا قىلىش ۋە پايدىلىنىش يىرىك پىلانى ئوتلاق قوغداش، بىنا قىلىش، پايدىلىنىش نىشانى ۋە تەدبىرى، ئوتلاق فۇنكسىيەسىنى رايونغا ئايرىش ۋە تۈرلۈك قۇرۇلۇشلارنىڭ ئومۇمىي ئورۇنلاشتۇرمىسى، تۈرلۈك كەسپىي يىرىك پىلانى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك.

第二十条　草原保护、建设、利用规划应当与土地利用总体规划相衔接，与环境保护规划、水土保持规划、防沙治沙规划、水资源规划、林业长远规划、城市总体规划、村庄和集镇规划以及其他有关规划相协调。

20-ماددا ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى يەردىن پايدىلىنىش ئومۇمىي يىرىك پىلانى بىلەن جىپسىلاشتۇرۇش، مۇھىت ئاسراش يىرىك پىلانى، سۇ-تۇپراقنى ساقلاش يىرىك پىلانى، قۇمدىن مۇداپىئەلىنىش ۋە قۇم تىزگىنلەش يىرىك پىلانى، سۇچىلىق يىرىك پىلانى، ئورمانچىلىق ئۇزاق مۇددەتلىك يىرىك پىلانى، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، كەنت ۋە بازار يىرىك پىلانى، شۇنىڭدەك باشقا مۇناسىۋەتلىك يىرىك پىلانلار بىلەن ماسلاشتۇرۇش كېرەك.

第二十一条　草原保护、建设、利用规划一经批准，必须严格执行。

21-ماددا ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش يىرىك پىلانى تەستىقلانغاندىن كېيىن، قاتتىق ئىجرا قىلىش شەرت.

第二十二条　国家建立草原调查制度。

22-ماددا دۆلەت ئوتلاق تەكشۈرۈش تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ.

县级以上人民政府草原行政主管部门会同同级有关部门定期进行草原调查；草原所有者或者使用者应当支持、配合调查，并提供有关资料。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەڭ دەرىجىلىك مۇناسىۋەتلىك تارماقلار بىلەن بىرلىكتە ئوتلاقنى قەرەللىك تەكشۈرىدۇ؛ ئوتلاق ئىگىدارى ياكى ئىشلەتكۈچىلەر تەكشۈرۈشكە مەدەت بېرىشى، ماسلىشىشى ھەمدە مۇناسىۋەتلىك ماتېرىياللارنى بېرىشى كېرەك.

第二十三条　国务院草原行政主管部门会同国务院有关部门制定全国草原等级评定标准。

23-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى بىلەن بىرلىكتە مەملىكەتنىڭ ئوتلاق دەرىجىسىنى باھالاش ئۆلچىمىنى تۈزىدۇ.

县级以上人民政府草原行政主管部门根据草原调查结果、草原的质量，依据草原等级评定标准，对草原进行评等定级。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئوتلاق تەكشۈرۈش نەتىجىسى، ئوتلاق سۈپىتىگە ئاساسەن، ئوتلاق دەرىجىسىنى باھالاش ئۆلچىمىگە ئاساسەن، ئوتلاقنىڭ دەرىجىسىنى باھالايدۇ.

第二十四条　国家建立草原统计制度。

24-ماددا دۆلەت ئوتلاق ئىستاتىستىكا تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ.

县级以上人民政府草原行政主管部门和同级统计部门共同制定草原统计调查办法，依法对草原的面积、等级、产草量、载畜量等进行统计，定期发布草原统计资料。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بىلەن تەڭ دەرىجىلىك ئىستاتىستىكا تارمىقى ئوتلاقنى ئىستاتىستىكىلىق تەكشۈرۈش چارىسىنى بىرلىكتە تۈزۈپ، ئوتلاقنىڭ كۆلىمى، دەرىجىسى، ئوت-چۆپ مىقدارى، چارۋا مىقدارى قاتارلىقلارنى قانۇن بويىچە ئىستاتىستىكا قىلىدۇ، ئوتلاق ئىستاتىستىكا ماتېرىيالىنى قەرەللىك ئېلان قىلىدۇ.

草原统计资料是各级人民政府编制草原保护、建设、利用规划的依据。

ئوتلاق ئىستاتىستىكا ماتېرىيالى ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى تۈزۈشىنىڭ ئاساسى.

第二十五条　国家建立草原生产、生态监测预警系统。

25-ماددا دۆلەت ئوتلاق ئىشلەپچىقىرىش، ئېكولوگىيەنى كۆزىتىش-ئۆلچەش، سىگنال بېرىش سىستېمىسىنى بەرپا قىلىدۇ.

县级以上人民政府草原行政主管部门对草原的面积、等级、植被构成、生产能力、自然灾害、生物灾害等草原基本状况实行动态监测，及时为本级政府和有关部门提供动态监测和预警信息服务。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئوتلاق كۆلىمى، دەرىجىسى، يېپىنچا ئۆسۈملۈك قۇرۇلمىسى، ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارى، تەبىئىي ئاپەت، بىيو ئاپەت قاتارلىق ئوتلاق ئاساسىي ئەھۋالىنى ھەرىكەتچان كۆزىتىپ ئۆلچەپ، شۇ دەرىجىلىك ھۆكۈمەت ۋە مۇناسىۋەتلىك تارماقلارنى ھەرىكەتچان كۆزىتىش-ئۆلچەش ۋە ئاگاھ ئۇچۇرى مۇلازىمىتى بىلەن ۋاقتىدا تەمىنلەيدۇ.

第四章　建设

4-باب بەرپا قىلىش

第二十六条　县级以上人民政府应当增加草原建设的投入，支持草原建设。

26-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاق قۇرۇلۇشى سېلىنمىسىنى كۆپەيتىپ، ئوتلاق قۇرۇلۇشىغا مەدەت بېرىشى كېرەك.

国家鼓励单位和个人投资建设草原，按照谁投资、谁受益的原则保护草原投资建设者的合法权益。

دۆلەت ئوتلاق قۇرۇلۇشىغا ئورۇن ۋە شەخسلەرنىڭ مەبلەغ سېلىشىغا ئىلھام بېرىدۇ، كىم مەبلەغ سالسا، شۇ مەنپەئەتلىنىش پىرىنسىپى بويىچە، ئوتلاق مەبلەغ سالغۇچىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغدايدۇ.

第二十七条　国家鼓励与支持人工草地建设、天然草原改良和饲草饲料基地建设，稳定和提高草原生产能力。

27-ماددا دۆلەت سۈنئىي ئوتلاق قۇرۇلۇشى، تەبىئىي ئوتلاقنى ياخشىلاش ۋە يەم-خەشەك بازىسى قۇرۇلۇشىغا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىپ، ئوتلاقنىڭ ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارىنى مۇقىملاشتۇرىدۇ ۋە ئۆستۈرىدۇ.

第二十八条　县级以上人民政府应当支持、鼓励和引导农牧民开展草原围栏、饲草饲料储备、牲畜圈舍、牧民定居点等生产生活设施的建设。

28-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى دېھقان-چارۋىچىلارنىڭ ئوتلاق قاشاسى، يەم-خەشەك زاپىسى، چارۋا قوتىنى، چارۋىچىلارنى ئولتۇراقلاشتۇرۇش نۇقتىسى قاتارلىق ئىشلەپچىقىرىش، تۇرمۇش ئەسلىھەلىرى قۇرۇلۇشىنى قانات يايدۇرۇشىغا مەدەت بېرىشى، ئىلھام بېرىشى ۋە يېتەكچىلىك قىلىشى كېرەك.

县级以上地方人民政府应当支持草原水利设施建设，发展草原节水灌溉，改善人畜饮水条件。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاق سۇچىلىق ئەسلىھەلىرى قۇرۇلۇشىغا مەدەت بېرىپ، ئوتلاقنى تېجەپ سۇغىرىشنى راۋاجلاندۇرۇپ، ئادەم ۋە چارۋىنىڭ ئىچىدىغان سۇ شارائىتىنى ياخشىلىشى كېرەك.

第二十九条　县级以上人民政府应当按照草原保护、建设、利用规划加强草种基地建设，鼓励选育、引进、推广优良草品种。

29-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانى بويىچە ئوت-چۆپ ئۇرۇقلۇق بازىسى قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىشى، ئەلا ئوت-چۆپ سورتىنى تاللاپ يېتىشتۈرۈش، كىرگۈزۈش، كېڭەيتىشكە ئىلھام بېرىشى كېرەك.

新草品种必须经全国草品种审定委员会审定，由国务院草原行政主管部门公告后方可推广。从境外引进草种必须依法进行审批。

يېڭى ئوت-چۆپ سورتىنى مەملىكەتلىك ئوت-چۆپ تۈرىنى تەكشۈرۈپ بېكىتىش كومىتېتى تەكشۈرۈپ بېكىتىشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت، گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئېلان قىلغاندىن كېيىن كېڭەيتىشكە بولىدۇ. چېگرا سىرتىدىن ئوت-چۆپ ئۇرۇقى كىرگۈزۈشتە جەزمەن قانۇن بويىچە تەكشۈرۈپ تەستىقلاش كېرەك.

县级以上人民政府草原行政主管部门应当依法加强对草种生产、加工、检疫、检验的监督管理，保证草种质量。

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئوت-چۆپ ئۇرۇقىنى ئىشلەپچىقىرىش، پىششىقلاش، كارانتىن قىلىش، تەكشۈرۈشنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى قانۇن بويىچە كۈچەيتىپ، ئوت-چۆپ تۈرىنىڭ سۈپىتىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

第三十条　县级以上人民政府应当有计划地进行火情监测、防火物资储备、防火隔离带等草原防火设施的建设，确保防火需要。

30-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئوت ئەھۋالىنى كۆزىتىپ ئۆلچەش، ئوت مۇداپىئە ماددىي ئەشيالىرىنى زاپاس ساقلاش، ئوت مۇداپىئە ئايرىش بەلبېغى قاتارلىق ئوتلاق ئوت مۇداپىئە ئەسلىھەلىرىنى پىلانلىق قۇرۇپ، ئوت مۇداپىئە ئېھتىياجىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

第三十一条　对退化、沙化、盐碱化、石漠化和水土流失的草原，地方各级人民政府应当按照草原保护、建设、利用规划，划定治理区，组织专项治理。

31-ماددا چېكىنگەن، قۇملاشقان، شورلاشقان، شېغىللاشقان ۋە سۇ-تۇپراق ئېقىپ كەتكەن ئوتلاقلارغا قارىتا، يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش ۋە پايدىلىنىش يىرىك پىلانى بويىچە تۈزەش رايونى ئايرىپ، مەخسۇس تۈزەشكە تەشكىللىشى كېرەك.

大规模的草原综合治理，列入国家国土整治计划。

كەڭ كۆلەملىك ئوتلاقنى ئۇنىۋېرسال تۈزەش دۆلەتنىڭ دۆلەت زېمىنىنى تۈزەش پىلانىغا كىرگۈزۈلىدۇ.

第三十二条　县级以上人民政府应当根据草原保护、建设、利用规划，在本级国民经济和社会发展计划中安排资金用于草原改良、人工种草和草种生产，任何单位或者个人不得截留、挪用；县级以上人民政府财政部门和审计部门应当加强监督管理。

32-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاق قوغداش، بەرپا قىلىش ۋە پايدىلىنىش يىرىك پىلانىغا ئاساسەن، شۇ دەرىجىلىك خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات پىلانىدىن ئوتلاقنى ياخشىلاش، سۈنئىي ئوت-چۆپ تېرىش ۋە ئوت-چۆپ ئىشلەپچىقىرىشقا مەبلەغ ئورۇنلاشتۇرۇشى كېرەك، ھەرقانداق ئورۇن ياكى شەخسنىڭ تۇتۇپ قېلىشىغا، ئىشلىتىۋېلىشىغا يول قويۇلمايدۇ؛ ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مالىيە تارمىقى ۋە ئىقتىسادىي تەپتىش تارمىقى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

第五章　利用

5-باب پايدىلىنىش

第三十三条　草原承包经营者应当合理利用草原，不得超过草原行政主管部门核定的载畜量；草原承包经营者应当采取种植和储备饲草饲料、增加饲草饲料供应量、调剂处理牲畜、优化畜群结构、提高出栏率等措施，保持草畜平衡。

33-ماددا ئوتلاق ھۆددە ئالغۇچى ئوتلاقتىن مۇۋاپىق پايدىلىنىشى، ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەكشۈرۈپ بېكىتكەن چارۋا مىقدارىدىن ئاشۇرۇۋەتمەسلىكى كېرەك؛ ئوتلاق ھۆددە ئالغۇچىلار يەم-خەشەك تېرىش ۋە زاپاس ساقلاش، يەم-خەشەك تەمىناتىنى ئاشۇرۇش، چارۋىلارنى تەڭشەپ بىر تەرەپ قىلىش، پادىلارنىڭ قۇرۇلمىسىنى ياخشىلاش، قوتاندىن چىقىش نىسبىتىنى ئۆستۈرۈش قاتارلىق تەدبىرلەرنى قوللىنىپ، ئوتلاق بىلەن چارۋىنىڭ تەڭپۇڭلۇقىنى ساقلىشى كېرەك.

草原载畜量标准和草畜平衡管理办法由国务院草原行政主管部门规定。

ئوتلاقنىڭ چارۋا سىغىمچانلىق ئۆلچىمى ۋە ئوتلاق بىلەن چارۋىنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇپ باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

第三十四条　牧区的草原承包经营者应当实行划区轮牧，合理配置畜群，均衡利用草原。

34-ماددا چارۋىچىلىق رايونىدىكى ئوتلاق ھۆددە ئالغۇچىلار رايون ئايرىپ نۆۋەتلەشتۈرۈپ بېقىشى، پادىلارنى مۇۋاپىق جايلاشتۇرۇشى، ئوتلاقتىن تەڭ پايدىلىنىشى كېرەك.

第三十五条　国家提倡在农区、半农半牧区和有条件的牧区实行牲畜圈养。草原承包经营者应当按照饲养牲畜的种类和数量，调剂、储备饲草饲料，采用青贮和饲草饲料加工等新技术，逐步改变依赖天然草地放牧的生产方式。

35-ماددا دۆلەت دېھقانچىلىق رايونى، يېرىم دېھقانچىلىق، يېرىم چارۋىچىلىق رايونى ۋە شارائىتى بار چارۋىچىلىق رايونلىرىدا چارۋىنى قوتاندا بېقىشنى تەشەببۇس قىلىدۇ. ئوتلاق ھۆددە ئالغۇچىلار بېقىلىۋاتقان چارۋىنىڭ تۈرى ۋە مىقدارىغا ئاساسەن، يەم-خەشەكنى تەڭشەپ، زاپاس ساقلاپ، سىلوس ۋە يەم-خەشەك پىششىقلاش قاتارلىق يېڭى تېخنىكىلارنى قوللىنىپ، تەبىئىي ئوتلاقتا بېقىشقا تايىنىپ ئىشلەپچىقىرىش ئۇسۇلىنى تەدرىجىي ئۆزگەرتىشى كېرەك.

在草原禁牧、休牧、轮牧区，国家对实行舍饲圈养的给予粮食和资金补助，具体办法由国务院或者国务院授权的有关部门规定。

ئوتلاقتا يايلىتىش مەنئى قىلىنىدۇ، يايلىتىش ئارام ئالدۇرۇلىدۇ، نۆۋەتلەشتۈرۈپ بېقىش رايونىدا، دۆلەت قوتاندا بېقىشقا بەرگەنلەرگە ئاشلىق ۋە مەبلەغ ياردەم پۇلى بېرىدۇ، كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەن ياكى گوۋۇيۈەن ھوقۇق بەرگەن ئالاقىدار تارماقلار بەلگىلەيدۇ.

第三十六条　县级以上地方人民政府草原行政主管部门对割草场和野生草种基地应当规定合理的割草期、采种期以及留茬高度和采割强度，实行轮割轮采。

36-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئوتلاق ئورۇش ۋە ياۋا ئوت-چۆپ تېرىش بازىلىرىدا مۇۋاپىق بولغان ئوت-چۆپ ئورۇش مەزگىلى، ئۇرۇق يىغىش مەزگىلى، شۇنىڭدەك ئېڭىز قالدۇرۇش ئېگىزلىكى ۋە يىغىش سىجىللىقىنى بەلگىلەپ، نۆۋەتلەشتۈرۈپ ئورۇش، نۆۋەتلەشتۈرۈپ يىغىشنى يولغا قويۇشى كېرەك.

第三十七条　遇到自然灾害等特殊情况，需要临时调剂使用草原的，按照自愿互利的原则，由双方协商解决；需要跨县临时调剂使用草原的，由有关县级人民政府或者共同的上级人民政府组织协商解决。

37-ماددا تەبىئىي ئاپەت قاتارلىق ئالاھىدە ئەھۋاللارغا يولۇققاندا، ئوتلاقنى ۋاقىتلىق تەڭشەپ ئىشلىتىشكە توغرا كەلسە، ئىختىيار قىلىش، ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈش پىرىنسىپىغا ئاساسەن، ئىككى تەرەپ كېڭىشىپ ھەل قىلىدۇ؛ ئوتلاقنى ناھىيە ھالقىپ ۋاقىتلىق تەڭشەپ ئىشلىتىشكە توغرا كەلسە، مۇناسىۋەتلىك ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى ياكى ئۇلارغا ئورتاق بولغان يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى كېڭىشىپ ھەل قىلىشقا تەشكىللەيدۇ.

第三十八条　进行矿藏开采和工程建设，应当不占或者少占草原；确需征收、征用或者使用草原的，必须经省级以上人民政府草原行政主管部门审核同意后，依照有关土地管理的法律、行政法规办理建设用地审批手续。

38-ماددا قېزىلما بايلىقنى ئېچىش ۋە قۇرۇلۇش قىلىشتا، ئوتلاقنى ئىگىلىمەسلىك ياكى ئاز ئىگىلەش كېرەك؛ ئوتلاق ئېلىش، ئېلىپ ئىشلىتىش ياكى ئىشلىتىش ھەقىقەتەن زۆرۈر بولسا، ئۆلكە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ تەكشۈرۈپ ماقۇللۇقىنى ئالغاندىن كېيىن، يەر باشقۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملار بويىچە قۇرۇلۇش يېرىنى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى بېجىرىش شەرت.

第三十九条　因建设征收、征用集体所有的草原的，应当依照《中华人民共和国土地管理法》的规定给予补偿；因建设使用国家所有的草原的，应当依照国务院有关规定对草原承包经营者给予补偿。

39-ماددا كوللېكتىپ ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى قۇرۇش، ئېلىش سەۋەبىدىن «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ يەر باشقۇرۇش قانۇنى»دىكى بەلگىلىمە بويىچە تولۇقلىما بېرىش كېرەك؛ دۆلەت ئىگىدارلىقىدىكى ئوتلاقنى قۇرۇش ۋە ئىشلىتىش ئۈچۈن، گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە ئوتلاق ھۆددە ئالغۇچىلارغا تولۇقلىما بېرىش كېرەك.

因建设征收、征用或者使用草原的，应当交纳草原植被恢复费。草原植被恢复费专款专用，由草原行政主管部门按照规定用于恢复草原植被，任何单位和个人不得截留、挪用。草原植被恢复费的征收、使用和管理办法，由国务院价格主管部门和国务院财政部门会同国务院草原行政主管部门制定。

ئوتلاق قۇرۇش ئۈچۈن ئېلىنغان، ئېلىپ ئىشلىتىلگەن ياكى ئىشلىتىلگەن بولسا، ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش ھەققى تاپشۇرۇش كېرەك. ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش خىراجىتى مەخسۇس خىراجىتىنى مەخسۇس جايىغا ئىشلىتىشتە، ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىمە بويىچە ئوتلاق يېپىنچا زىرائەتلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە ئىشلىتىدۇ، ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخسنىڭ تۇتۇپ قېلىشىغا، ئىشلىتىۋېلىشىغا يول قويۇلمايدۇ. ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش ھەققىنى ئېلىش، ئىشلىتىش ۋە باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ باھا مەسئۇل تارمىقى ۋە گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بىلەن بىرلىكتە تۈزىدۇ.

第四十条　需要临时占用草原的，应当经县级以上地方人民政府草原行政主管部门审核同意。

40-ماددا ئوتلاقنى ۋاقىتلىق ئىگىلەشكە توغرا كەلسە، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ تەكشۈرۈپ ماقۇللۇقىنى ئېلىش كېرەك.

临时占用草原的期限不得超过二年，并不得在临时占用的草原上修建永久性建筑物、构筑物；占用期满，用地单位必须恢复草原植被并及时退还。

ئوتلاقنى ۋاقىتلىق ئىگىلەش مۇددىتى 2 يىلدىن ئېشىپ كەتمەسلىكى ھەمدە ۋاقىتلىق ئىگىلىگەن ئوتلاققا مەڭگۈلۈك ئىمارەت، قۇرۇلما سالماسلىقى كېرەك؛ ئىگىلەش مۇددىتى توشقاندا، يەر ئىشلەتكۈچى ئورۇن ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشى ھەمدە ۋاقتىدا قايتۇرۇپ بېرىشى شەرت.

第四十一条　在草原上修建直接为草原保护和畜牧业生产服务的工程设施，需要使用草原的，由县级以上人民政府草原行政主管部门批准；修筑其他工程，需要将草原转为非畜牧业生产用地的，必须依法办理建设用地审批手续。

41-ماددا ئوتلاقتا ئوتلاقنى قوغداش ۋە چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىشىغا بىۋاسىتە مۇلازىمەت قىلىدىغان قۇرۇلۇش ئەسلىھەسى قۇرۇشتا، ئوتلاق ئىشلىتىشكە توغرا كەلسە، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەستىقلايدۇ؛ باشقا قۇرۇلۇشلارنى قىلىشتا، ئوتلاقنى چارۋىچىلىقتىن باشقا ئىشلەپچىقىرىشقا ئىشلىتىلىدىغان يەرگە ئۆزگەرتىشكە توغرا كەلسە، قانۇن بويىچە قۇرۇلۇش يېرىنى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى بېجىرىش شەرت.

前款所称直接为草原保护和畜牧业生产服务的工程设施，是指：

ئالدىنقى تارماقتا ئېيتىلغان ئوتلاقنى قوغداش ۋە چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىش مۇلازىمىتىگە بىۋاسىتە مۇلازىمەت قىلىدىغان قۇرۇلۇش ئەسلىھەلىرى مۇنۇلارنى كۆرسىتىدۇ :

（一）生产、贮存草种和饲草饲料的设施；

( 1 ) ئوت-چۆپ ئۇرۇقى ۋە يەم-خەشەك ئىشلەپچىقىرىش، ساقلاش ئەسلىھەلىرى؛

（二）牲畜圈舍、配种点、剪毛点、药浴池、人畜饮水设施；

( 2 ) چارۋا قوتىنى، نەسىللەندۈرۈش نۇقتىسى، يۇڭ قىرقىش نۇقتىسى، دورىلىق يۇيۇش كۆلچىكى، ئادەم ۋە چارۋىنىڭ ئىچىدىغان سۇ ئەسلىھەلىرى؛

（三）科研、试验、示范基地；

( 3 ) پەن تەتقىقات، تەجرىبە، ئۈلگە كۆرسىتىش بازىلىرى؛

（四）草原防火和灌溉设施。

( 4 ) ئوتلاقتا ئوت ئاپىتىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە سۇغىرىش ئەسلىھەلىرى.

第六章　保护

6-باب قوغداش

第四十二条　国家实行基本草原保护制度。下列草原应当划为基本草原，实施严格管理：

42-ماددا دۆلەت ئاساسىي ئوتلاقنى قوغداش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ. تۆۋەندىكى ئوتلاقلارنى ئاساسىي ئوتلاق قىلىپ ئايرىپ، قاتتىق باشقۇرۇش كېرەك :

（一）重要放牧场；

( 1 ) مۇھىم يايلاق؛

（二）割草地；

( 2 ) ئوتلاق ئورۇش؛

（三）用于畜牧业生产的人工草地、退耕还草地以及改良草地、草种基地；

( 3 ) چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىشىغا ئىشلىتىلىدىغان سۈنئىي ئوتلاق، تېرىلغۇدىن ئوتلاققا قايتۇرۇش، شۇنىڭدەك ئوتلاق، ئوت-چۆپ تېرىش بازىلىرىنى ياخشىلاش؛

（四）对调节气候、涵养水源、保持水土、防风固沙具有特殊作用的草原；

( 4 ) كىلىماتنى تەڭشەش، سۇ مەنبەسىنى ساقلاش، سۇ-تۇپراقنى ساقلاش، بوراندىن مۇداپىئەلىنىش، قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇشتا ئالاھىدە رولغا ئىگە ئوتلاق؛

（五）作为国家重点保护野生动植物生存环境的草原；

( 5 ) دۆلەت نۇقتىلىق قوغدايدىغان ياۋايى ھايۋان ۋە ئۆسۈملۈكلەرنىڭ ياشاش مۇھىتى بولغان ئوتلاق؛

（六）草原科研、教学试验基地；

( 6 ) ئوتلاق پەن تەتقىقات، ئوقۇتۇش سىناق بازىسى؛

（七）国务院规定应当划为基本草原的其他草原。

( 7 ) گوۋۇيۈەن ئاساسىي ئوتلاق قىلىپ ئايرىشنى بەلگىلىگەن باشقا ئوتلاقلار.

基本草原的保护管理办法，由国务院制定。

ئاساسىي ئوتلاقنى قوغداش، باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەن چىقىرىدۇ.

第四十三条　国务院草原行政主管部门或者省、自治区、直辖市人民政府可以按照自然保护区管理的有关规定在下列地区建立草原自然保护区：

43-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى تەبىئىي مۇھاپىزەت رايونىنى باشقۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە تۆۋەندىكى رايونلاردا ئوتلاق تەبىئىي مۇھاپىزەت رايونى قۇرسا بولىدۇ :

（一）具有代表性的草原类型；

( 1 ) ۋەكىل خاراكتېرلىك ئوتلاق تىپى؛

（二）珍稀濒危野生动植物分布区；

( 2 ) ئەتىۋارلىق، يوقىلىش گىردابىغا بېرىپ قالغان ياۋايى ھايۋانات، ئۆسۈملۈكلەر تارقالغان رايون؛

（三）具有重要生态功能和经济科研价值的草原。

( 3 ) مۇھىم ئېكولوگىيەلىك فۇنكسىيەگە ۋە ئىقتىسادىي پەن تەتقىقات قىممىتىگە ئىگە ئوتلاق.

第四十四条　县级以上人民政府应当依法加强对草原珍稀濒危野生植物和种质资源的保护、管理。

44-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاقتىكى ئەتىۋارلىق، يوقىلىش گىردابىغا بېرىپ قالغان ياۋا ئۆسۈملۈكلەر ۋە ئۇرۇق پىلازمىسى بايلىقىنى قوغداش، باشقۇرۇشنى قانۇن بويىچە كۈچەيتىشى كېرەك.

第四十五条　国家对草原实行以草定畜、草畜平衡制度。县级以上地方人民政府草原行政主管部门应当按照国务院草原行政主管部门制定的草原载畜量标准，结合当地实际情况，定期核定草原载畜量。各级人民政府应当采取有效措施，防止超载过牧。

45-ماددا دۆلەت ئوتلاقتا ئوتلاق ئارقىلىق چارۋا بېكىتىش، ئوتلاق بىلەن چارۋىنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ. ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارماق بېكىتكەن ئوتلاق چارۋا بېقىش مىقدارى ئۆلچىمى بويىچە، شۇ جاينىڭ ئەمەلىي ئەھۋالىغا بىرلەشتۈرۈپ، ئوتلاقنىڭ چارۋا بېقىش مىقدارىنى قەرەللىك تەكشۈرۈپ بېكىتىشى كېرەك. ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئۈنۈملۈك تەدبىر قوللىنىپ، نورمىدىن ئارتۇق چارۋا بېقىشنىڭ ئالدىنى ئېلىشى كېرەك.

第四十六条　禁止开垦草原。对水土流失严重、有沙化趋势、需要改善生态环境的已垦草原，应当有计划、有步骤地退耕还草；已造成沙化、盐碱化、石漠化的，应当限期治理。

46-ماددا ئوتلاق ئېچىش مەنئى قىلىنىدۇ. سۇ-تۇپراقنىڭ ئېقىپ كېتىشى ئېغىر بولغان، قۇملىشىش يۈزلىنىشىگە ئىگە، ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى ياخشىلاشقا توغرا كېلىدىغان ئۆزلەشتۈرۈلگەن ئوتلاققا قارىتا، تېرىلغۇدىن ئوتلاققا قايتۇرۇشنى پىلانلىق، قەدەم-باسقۇچلۇق قايتۇرۇش كېرەك؛ قۇملىشىش، شورلىشىش، شېغىللىشىشنى كەلتۈرۈپ چىقارغانلارنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزەش كېرەك.

第四十七条　对严重退化、沙化、盐碱化、石漠化的草原和生态脆弱区的草原，实行禁牧、休牧制度。

47-ماددا ئېغىر دەرىجىدە چېكىنگەن، قۇملاشقان، شورلاشقان، شېغىللاشقان ئوتلاق ۋە ئېكولوگىيەسى ئاجىز رايونلاردىكى ئوتلاقلاردا چارۋا بېقىشنى چەكلەش، ئوتلاقنى ئارام ئالدۇرۇش تۈزۈمىنى يولغا قويۇش كېرەك.

第四十八条　国家支持依法实行退耕还草和禁牧、休牧。具体办法由国务院或者省、自治区、直辖市人民政府制定。

48-ماددا دۆلەت تېرىلغۇدىن ئوتلاققا قايتۇرۇش ۋە چارۋا بېقىشنى چەكلەش، ئوتلاقنى ئارام ئالدۇرۇشنى قانۇن بويىچە قوللايدۇ. كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەن ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى تۈزىدۇ.

对在国务院批准规划范围内实施退耕还草的农牧民，按照国家规定给予粮食、现金、草种费补助。退耕还草完成后，由县级以上人民政府草原行政主管部门核实登记，依法履行土地用途变更手续，发放草原权属证书。

گوۋۇيۈەن تەستىقلىغان يىرىك پىلان دائىرىسىدە تېرىلغۇدىن ئوتلاققا قايتۇرۇشنى يولغا قويغان دېھقان-چارۋىچىلارغا دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە ئاشلىق، نەق پۇل، ئوت-چۆپ ھەققى ياردەم پۇلى بېرىلىدۇ. تېرىلغۇدىن ئوتلاققا قايتۇرۇش تاماملانغاندىن كېيىن، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەكشۈرۈپ تىزىملاپ، يەرنىڭ ئىشلىتىلىش ئورنىنى ئۆزگەرتىش رەسمىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىپ، ئوتلاق ھوقۇق تەۋەلىكى گۇۋاھنامىسى بېرىدۇ.

第四十九条　禁止在荒漠、半荒漠和严重退化、沙化、盐碱化、石漠化、水土流失的草原以及生态脆弱区的草原上采挖植物和从事破坏草原植被的其他活动。

49-ماددا چۆللۈك، يېرىم چۆللۈك ۋە ئېغىر دەرىجىدە چېكىنگەن، قۇملاشقان، شورلاشقان، شېغىللاشقان، سۇ-تۇپراق ئېقىپ كەتكەن ئوتلاق، شۇنىڭدەك ئېكولوگىيەسى ئاجىز رايونلاردىكى ئوتلاقتا ئۆسۈملۈك قېزىش ۋە ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى بۇزۇۋېتىدىغان باشقا پائالىيەتلەر بىلەن شۇغۇللىنىش مەنئى قىلىنىدۇ.

第五十条　在草原上从事采土、采砂、采石等作业活动，应当报县级人民政府草原行政主管部门批准；开采矿产资源的，并应当依法办理有关手续。

50-ماددا ئوتلاقتا توپا قېزىش، قۇم قېزىش، تاش قېزىش قاتارلىق مەشغۇلات پائالىيەتلىرىدە، ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ تەستىقلىشىغا يوللاش كېرەك؛ قېزىلما بايلىقنى قېزىشتا قانۇن بويىچە مۇناسىۋەتلىك رەسمىيەتلەرنى بېجىرىش كېرەك.

经批准在草原上从事本条第一款所列活动的，应当在规定的时间、区域内，按照准许的采挖方式作业，并采取保护草原植被的措施。

ئوتلاقتا مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا كۆرسىتىلگەن پائالىيەت بىلەن شۇغۇللىنىش تەستىقلانغان بولسا، بەلگىلەنگەن ۋاقىت، رايوندا ئىجازەت بېرىلگەن قېزىش ئۇسۇلى بويىچە مەشغۇلات قىلىش ھەمدە ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى قوغداش تەدبىرى قوللىنىش كېرەك.

在他人使用的草原上从事本条第一款所列活动的，还应当事先征得草原使用者的同意。

باشقىلار ئىشلىتىۋاتقان ئوتلاقتا مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا كۆرسىتىلگەن پائالىيەت بىلەن شۇغۇللىنىشتا، ئوتلاق ئىشلەتكۈچىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئالدىن ئېلىش كېرەك.

第五十一条　在草原上种植牧草或者饲料作物，应当符合草原保护、建设、利用规划；县级以上地方人民政府草原行政主管部门应当加强监督管理，防止草原沙化和水土流失。

51-ماددا ئوتلاققا ئوت-چۆپ ياكى يەم-خەشەك زىرائىتى تېرىشتا، ئوتلاقنى قوغداش، بەرپا قىلىش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىغا ئۇيغۇن كېلىشى كېرەك؛ ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى كۈچەيتىپ، ئوتلاقنىڭ قۇملىشىشى ۋە سۇ-تۇپراقنىڭ ئېقىپ كېتىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشى كېرەك.

第五十二条　在草原上开展经营性旅游活动，应当符合有关草原保护、建设、利用规划，并不得侵犯草原所有者、使用者和承包经营者的合法权益，不得破坏草原植被。

52-ماددا ئوتلاقتا تىجارەتلىك ساياھەت پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇشتا، ئوتلاق قوغداش، بەرپا قىلىش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىغا ئۇيغۇن كېلىشى ھەمدە ئوتلاق ئىگىدارى، ئىشلەتكۈچىسى ۋە ھۆددە ئالغۇچىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە چېقىلماسلىقى، ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى بۇزۇۋەتمەسلىكى كېرەك.

第五十三条　草原防火工作贯彻预防为主、防消结合的方针。

53-ماددا ئوتلاق ئوت مۇداپىئە خىزمىتىدە ئالدىنى ئېلىشنى ئاساس قىلىش، ئالدىنى ئېلىش بىلەن تۈگىتىشنى بىرلەشتۈرۈش فاڭجېنى ئىزچىللاشتۇرۇلىدۇ.

各级人民政府应当建立草原防火责任制，规定草原防火期，制定草原防火扑火预案，切实做好草原火灾的预防和扑救工作。

ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئوتلاق ئوت مۇداپىئە مەسئۇلىيەت تۈزۈمى ئورنىتىشى، ئوتلاق ئوت ئاپىتىنىڭ ئالدىنى ئېلىش مەزگىلىنى بەلگىلىشى، ئوتلاق ئوت مۇداپىئەسى، ئوت ئۆچۈرۈش لايىھەسى تۈزۈشى، ئوتلاق ئوت ئاپىتىدىن مۇداپىئەلىنىش ۋە ئوت ئۆچۈرۈش خىزمىتىنى ھەقىقىي ياخشى ئىشلىشى كېرەك.

第五十四条　县级以上地方人民政府应当做好草原鼠害、病虫害和毒害草防治的组织管理工作。县级以上地方人民政府草原行政主管部门应当采取措施，加强草原鼠害、病虫害和毒害草监测预警、调查以及防治工作，组织研究和推广综合防治的办法。

54-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئوتلاقتىكى چاشقان زىيىنى، كېسەل-ھاشارات زىيىنى ۋە زەھەرلىك ئوت-چۆپنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تىزگىنلەشنى تەشكىللەش، باشقۇرۇش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلىشى كېرەك. ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەدبىر قوللىنىپ، ئوتلاقتىكى چاشقان زىيىنى، كېسەل، ھاشارات زىيىنى ۋە زەھەرلىك ئوت-چۆپنى كۆزىتىش، سىگنال بېرىش، تەكشۈرۈش، شۇنىڭدەك ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تىزگىنلەش خىزمىتىنى كۈچەيتىپ، ھەر تەرەپلىمە ئالدىنى ئېلىش-تىزگىنلەش چارىسىنى تەتقىق قىلىشقا ۋە كېڭەيتىشكە تەشكىللىشى كېرەك.

禁止在草原上使用剧毒、高残留以及可能导致二次中毒的农药。

ئوتلاقتا زەھىرى كۈچلۈك، قالدۇقى كۆپ ۋە قايتا زەھەرلىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىش ئېھتىمالى بولغان دېھقانچىلىق دورىلىرىنى ئىشلىتىش مەنئى قىلىنىدۇ.

第五十五条　除抢险救灾和牧民搬迁的机动车辆外，禁止机动车辆离开道路在草原上行驶，破坏草原植被；因从事地质勘探、科学考察等活动确需离开道路在草原上行驶的，应当事先向所在地县级人民政府草原行政主管部门报告行驶区域和行驶路线，并按照报告的行驶区域和行驶路线在草原上行驶。

55-ماددا خەتەردىن، ئاپەتتىن جىددىي قۇتقۇزۇش ۋە چارۋىچىلار كۆچۈرۈلگەن موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرىدىن باشقا، موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرىنىڭ يولدىن ئايرىلىپ ئوتلاقتا يۈرۈشى، ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى بۇزۇۋېتىشى مەنئى قىلىنىدۇ؛ گېئو چارلاش، ئىلمىي تەكشۈرۈش قاتارلىق پائالىيەتلەر بىلەن شۇغۇللىنىش سەۋەبىدىن ھەقىقەتەن يولدىن ئايرىلىپ ئوتلاقتا يۈرۈشكە توغرا كەلسە، شۇ جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا يۈرۈش رايونى ۋە يۈرۈش لىنىيەسىنى ئالدىن مەلۇم قىلىشى ھەمدە دوكلات قىلىنغان يۈرۈش رايونى ۋە مېڭىش لىنىيەسى بويىچە ئوتلاقتا يۈرۈشى كېرەك.

第七章　监督检查

7-باب نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش

第五十六条　国务院草原行政主管部门和草原面积较大的省、自治区的县级以上地方人民政府草原行政主管部门设立草原监督管理机构，负责草原法律、法规执行情况的监督检查，对违反草原法律、法规的行为进行查处。

56-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ۋە ئوتلاق كۆلىمى بىرقەدەر چوڭ ئۆلكە، ئاپتونوم رايوندىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارماق ئوتلاق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى تەسىس قىلىدۇ، ئۇ ئوتلاققا دائىر قانۇن-نىزاملارنىڭ ئىجرا قىلىنىش ئەھۋالىنى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈشكە مەسئۇل بولىدۇ، ئوتلاققا ئالاقىدار قانۇن-نىزاملارغا خىلاپ قىلمىشلارنى تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىدۇ.

草原行政主管部门和草原监督管理机构应当加强执法队伍建设，提高草原监督检查人员的政治、业务素质。草原监督检查人员应当忠于职守，秉公执法。

ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ۋە ئوتلاق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى قانۇن ئىجرا قىلىش قوشۇنى قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىپ، ئوتلاق نازارەت قىلىش، تەكشۈرۈش خادىملىرىنىڭ سىياسىي، كەسپىي ساپاسىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك. ئوتلاق نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش خادىملىرى خىزمىتىگە سادىق بولۇشى، قانۇننى ئادىل ئىجرا قىلىشى كېرەك.

第五十七条　草原监督检查人员履行监督检查职责时，有权采取下列措施：

57-ماددا ئوتلاق نازارەت قىلىپ تەكشۈرگۈچى خادىملار نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشتا تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللىنىشقا ھوقۇقلۇق :

（一）要求被检查单位或者个人提供有关草原权属的文件和资料，进行查阅或者复制；

( 1 ) تەكشۈرۈلگۈچى ئورۇن ياكى شەخستىن ئوتلاق ھوقۇق تەۋەلىكىگە مۇناسىۋەتلىك ھۆججەت ۋە ماتېرىياللارنى بېرىشنى، كۆرۈشنى ياكى كۆپەيتىشنى تەلەپ قىلىش؛

（二）要求被检查单位或者个人对草原权属等问题作出说明；

( 2 ) تەكشۈرۈلگۈچى ئورۇن ياكى شەخستىن ئوتلاق ھوقۇق تەۋەلىكى قاتارلىق مەسىلىلەرگە ئىزاھات بېرىشنى تەلەپ قىلىش؛

（三）进入违法现场进行拍照、摄像和勘测；

( 3 ) قانۇنغا خىلاپ نەق مەيدانغا كىرىپ سۈرەتكە تارتىش، سىنغا ئېلىش ۋە تەكشۈرۈپ ئۆلچەش؛

（四）责令被检查单位或者个人停止违反草原法律、法规的行为，履行法定义务。

( 4 ) تەكشۈرۈلگۈچى ئورۇن ياكى شەخسنى ئوتلاقنىڭ قانۇن-نىزاملىرىغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا، قانۇندا بەلگىلەنگەن مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشقا بۇيرۇش.

第五十八条　国务院草原行政主管部门和省、自治区、直辖市人民政府草原行政主管部门，应当加强对草原监督检查人员的培训和考核。

58-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ۋە ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارماقلىرى ئوتلاق نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش خادىملىرىنى تەربىيەلەش ۋە سىناشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

第五十九条　有关单位和个人对草原监督检查人员的监督检查工作应当给予支持、配合，不得拒绝或者阻碍草原监督检查人员依法执行职务。

59-ماددا مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار ۋە شەخسلەر ئوتلاقنى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش خادىملىرىغا مەدەت بېرىشى، ماسلىشىشى كېرەك، ئوتلاق نازارەت قىلىش – تەكشۈرۈش خادىملىرىنىڭ قانۇن بويىچە ۋەزىپە ئىجرا قىلىشىنى رەت قىلىشقا ياكى ئۇنىڭغا توسقۇنلۇق قىلىشقا يول قويۇلمايدۇ.

草原监督检查人员在履行监督检查职责时，应当向被检查单位和个人出示执法证件。

ئوتلاق نازارەت قىلىپ تەكشۈرۈش خادىملىرى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلغاندا، تەكشۈرۈلگۈچى ئورۇن ۋە شەخسكە قانۇن ئىجرا قىلىش كىنىشكىسىنى كۆرسىتىشى كېرەك.

第六十条　对违反草原法律、法规的行为，应当依法作出行政处理，有关草原行政主管部门不作出行政处理决定的，上级草原行政主管部门有权责令有关草原行政主管部门作出行政处理决定或者直接作出行政处理决定。

60-ماددا ئوتلاققا دائىر قانۇن-نىزاملارغا خىلاپ قىلمىشلارنى قانۇن بويىچە مەمۇرىي جەھەتتىن بىر تەرەپ قىلىش كېرەك، مۇناسىۋەتلىك ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى مەمۇرىي بىر تەرەپ قىلىش قارارى چىقارمىسا، يۇقىرى دەرىجىلىك ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارماق ئالاقىدار ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنى مەمۇرىي جەھەتتىن بىر ياقلىق قىلىش قارارى چىقىرىشقا ياكى بىۋاسىتە مەمۇرىي جەھەتتىن بىر تەرەپلىك قارار چىقىرىشقا بۇيرۇشقا ھوقۇقلۇق.

第八章　法律责任

8-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

第六十一条　草原行政主管部门工作人员及其他国家机关有关工作人员玩忽职守、滥用职权，不依法履行监督管理职责，或者发现违法行为不予查处，造成严重后果，构成犯罪的，依法追究刑事责任；尚不够刑事处罚的，依法给予行政处分。

61-ماددا ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ خادىملىرى ۋە باشقا دۆلەت ئورگىنىنىڭ مۇناسىۋەتلىك خادىملىرىدىن خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلىپ، خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلماي ياكى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشلارنى بايقاپ تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلماي، ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛ جىنايى جازا بېرىشكە توشمايدىغانلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

第六十二条　截留、挪用草原改良、人工种草和草种生产资金或者草原植被恢复费，构成犯罪的，依法追究刑事责任；尚不够刑事处罚的，依法给予行政处分。

62-ماددا ئوتلاقنى ياخشىلاش، سۈنئىي ئوت-چۆپ ۋە ئوت-چۆپ ئىشلەپچىقىرىش مەبلىغى ياكى ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش ھەققىنى تۇتۇپ قېلىپ، ئىشلىتىۋېلىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛ جىنايى جازا بېرىشكە توشمايدىغانلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

第六十三条　无权批准征收、征用、使用草原的单位或者个人非法批准征收、征用、使用草原的，超越批准权限非法批准征收、征用、使用草原的，或者违反法律规定的程序批准征收、征用、使用草原，构成犯罪的，依法追究刑事责任；尚不够刑事处罚的，依法给予行政处分。非法批准征收、征用、使用草原的文件无效。非法批准征收、征用、使用的草原应当收回，当事人拒不归还的，以非法使用草原论处。

63-ماددا ئوتلاقنى ئېلىش، ئېلىش، ئىشلىتىشنى تەستىقلاش ھوقۇقى بولمىغان ئورۇن ياكى شەخسلەردىن يايلاقنى ئېلىش، ئېلىپ ئىشلىتىش، ئىشلىتىشنى قانۇنسىز تەستىقلىغانلىرى، ئوتلاقنى ئېلىش-ئىشلىتىش، ئىشلىتىشنى تەستىقلاش ھوقۇق دائىرىسىدىن ھالقىپ قانۇنسىز تەستىقلىغانلىرى ياكى قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپكە خىلاپ ھالدا ئېلىش، ئېلىپ سېتىش، ئىشلىتىشنى تەستىقلىغانلىرىدىن جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛ جىنايى جازا بېرىشكە توشمايدىغانلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ. ئوتلاقنى ئېلىش، ئېلىپ ئىشلىتىش، ئىشلىتىشنى قانۇنسىز تەستىقلاش ھۆججىتى ئىناۋەتسىز. ئېلىش، ئېلىپ ئىشلىتىش، ئىشلىتىش قانۇنسىز تەستىقلانغان ئوتلاقنى يىغىۋېلىش كېرەك، ئالاقىدارلار قايتۇرۇشنى رەت قىلسا، ئوتلاقنى قانۇنسىز ئىشلەتكەنلىك قاتارىدا بىر تەرەپ قىلىنىدۇ.

非法批准征收、征用、使用草原，给当事人造成损失的，依法承担赔偿责任。

ئوتلاقنى ئېلىش، ئېلىپ ئىشلىتىش، ئىشلىتىشنى قانۇنسىز تەستىقلاپ ئالاقىدارلارغا زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第六十四条　买卖或者以其他形式非法转让草原，构成犯罪的，依法追究刑事责任；尚不够刑事处罚的，由县级以上人民政府草原行政主管部门依据职权责令限期改正，没收违法所得，并处违法所得一倍以上五倍以下的罚款。

64-ماددا ئوتلاقنى ئېلىپ-سېتىپ ياكى باشقا شەكىللەر بىلەن قانۇنسىز ئۆتۈنۈپ بېرىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛ جىنايى جازا بېرىشكە توشمايدىغانلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى خىزمەت ھوقۇقى بويىچە بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

第六十五条　未经批准或者采取欺骗手段骗取批准，非法使用草原，构成犯罪的，依法追究刑事责任；尚不够刑事处罚的，由县级以上人民政府草原行政主管部门依据职权责令退还非法使用的草原，对违反草原保护、建设、利用规划擅自将草原改为建设用地的，限期拆除在非法使用的草原上新建的建筑物和其他设施，恢复草原植被，并处草原被非法使用前三年平均产值六倍以上十二倍以下的罚款。

65-ماددا تەستىقلاتماي تۇرۇپ ياكى ئالدامچىلىق ۋاسىتىسى قوللىنىپ تەستىقنى ئالداپ ئېلىۋېلىپ، ئوتلاقنى قانۇنسىز ئىشلىتىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛ جىنايى جازا بېرىشكە توشمايدىغانلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى خىزمەت ھوقۇقى بويىچە قانۇنسىز ئىشلىتىلگەن ئوتلاقنى قايتۇرۇشقا بۇيرۇيدۇ، ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش ۋە پايدىلىنىش يىرىك پىلانىغا خىلاپلىق قىلىپ، ئوتلاقنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن قۇرۇلۇش يېرىگە ئۆزگەرتىۋەتكەن، قانۇنسىز ئىشلىتىلىۋاتقان ئوتلاققا يېڭىدىن سېلىنغان ئىمارەت ۋە باشقا ئەسلىھەلەرنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە چۇۋۇپ، ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرىدۇ، قوشۇمچە ئوتلاقنى قانۇنسىز ئىشلىتىشتىن بۇرۇنقى ئۈچ يىللىق ئوتتۇرىچە مەھسۇلات قىممىتىنىڭ ئالتە ھەسسىسىدىن يۇقىرى، 12 ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.

第六十六条　非法开垦草原，构成犯罪的，依法追究刑事责任；尚不够刑事处罚的，由县级以上人民政府草原行政主管部门依据职权责令停止违法行为，限期恢复植被，没收非法财物和违法所得，并处违法所得一倍以上五倍以下的罚款；没有违法所得的，并处五万元以下的罚款；给草原所有者或者使用者造成损失的，依法承担赔偿责任。

66-ماددا ئوتلاقنى قانۇنسىز ئېچىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛ جىنايى جازا بېرىشكە توشمايدىغانلىرىغا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى خىزمەت ھوقۇقى بويىچە قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا، يېپىنچا ئۆسۈملۈكلەرنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە بۇيرۇيدۇ، قانۇنسىز پۇل-مېلىنى ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛ قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا قوشۇمچە 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛ ئوتلاق ئىگىدارى ياكى ئىشلەتكۈچىلەرگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第六十七条　在荒漠、半荒漠和严重退化、沙化、盐碱化、石漠化、水土流失的草原，以及生态脆弱区的草原上采挖植物或者从事破坏草原植被的其他活动的，由县级以上地方人民政府草原行政主管部门依据职权责令停止违法行为，没收非法财物和违法所得，可以并处违法所得一倍以上五倍以下的罚款；没有违法所得的，可以并处五万元以下的罚款；给草原所有者或者使用者造成损失的，依法承担赔偿责任。

67-ماددا چۆللۈك، يېرىم چۆللۈك ۋە ئېغىر دەرىجىدە چېكىنگەن، قۇملاشقان، شورلاشقان، شېغىللاشقان، سۇ-تۇپراق ئېقىپ كەتكەن ئوتلاق، شۇنىڭدەك ئېكولوگىيەسى ئاجىز رايونلاردىكى ئوتلاقتا ئۆسۈملۈك قازغانلار ياكى ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى بۇزۇۋېتىدىغان باشقا ھەرىكەتلەر بىلەن شۇغۇللانغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى خىزمەت ھوقۇقىغا قاراپ قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، قانۇنسىز پۇل-مال ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ، قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛ قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا قوشۇمچە 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ؛ ئوتلاق ئىگىدارى ياكى ئىشلەتكۈچىلەرگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第六十八条　未经批准或者未按照规定的时间、区域和采挖方式在草原上进行采土、采砂、采石等活动的，由县级人民政府草原行政主管部门责令停止违法行为，限期恢复植被，没收非法财物和违法所得，可以并处违法所得一倍以上二倍以下的罚款；没有违法所得的，可以并处二万元以下的罚款；给草原所有者或者使用者造成损失的，依法承担赔偿责任。

68-ماددا ئوتلاقتا تەستىقلاتماي ياكى بەلگىلەنگەن ۋاقىت، رايون ۋە قېزىش ئۇسۇلىدا توپا، قۇم، تاش قېزىش قاتارلىق پائالىيەتلەردە بولغانلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا، يېپىنچا ئۆسۈملۈكلەرنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە، قانۇنسىز پۇل-مېلىنى ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىشقا بۇيرۇيدۇ، قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، ئىككى ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛ قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا قوشۇمچە 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ؛ ئوتلاق ئىگىدارى ياكى ئىشلەتكۈچىلەرگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第六十九条　违反本法第五十二条规定，在草原上开展经营性旅游活动，破坏草原植被的，由县级以上地方人民政府草原行政主管部门依据职权责令停止违法行为，限期恢复植被，没收违法所得，可以并处违法所得一倍以上二倍以下的罚款；没有违法所得的，可以并处草原被破坏前三年平均产值六倍以上十二倍以下的罚款；给草原所有者或者使用者造成损失的，依法承担赔偿责任。

69-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 52-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، ئوتلاقتا تىجارەتلىك ساياھەت پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇپ، ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى بۇزغۇنچىلىققا ئۇچراتقانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى خىزمەت ھوقۇقىغا ئاساسەن قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا، يېپىنچا ئۆسۈملۈكلەرنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ، قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، ئىككى ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛ قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا قوشۇمچە ئوتلاق بۇزغۇنچىلىققا ئۇچراشتىن ئىلگىرىكى ئۈچ يىلدىكى ئوتتۇرىچە مەھسۇلات قىممىتى ئالتە ھەسسىدىن يۇقىرى، 12 ھەسسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ؛ ئوتلاق ئىگىدارى ياكى ئىشلەتكۈچىلەرگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第七十条　非抢险救灾和牧民搬迁的机动车辆离开道路在草原上行驶，或者从事地质勘探、科学考察等活动，未事先向所在地县级人民政府草原行政主管部门报告或者未按照报告的行驶区域和行驶路线在草原上行驶，破坏草原植被的，由县级人民政府草原行政主管部门责令停止违法行为，限期恢复植被，可以并处草原被破坏前三年平均产值三倍以上九倍以下的罚款；给草原所有者或者使用者造成损失的，依法承担赔偿责任。

70-ماددا خەتەردىن، ئاپەتتىن قۇتقۇزۇشتىن باشقا ۋە چارۋىچىلار كۆچكەن موتورلۇق قاتناش ۋاسىتىلىرى يولدىن ئايرىلىپ ئوتلاقتا يۈرسە ياكى گېئو چارلاش، ئىلمىي تەكشۈرۈش قاتارلىق پائالىيەتلەر بىلەن شۇغۇللانغاندا، شۇ جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا ئالدىن مەلۇم قىلماي ياكى دوكلات قىلىنغان يۈرۈش رايونى ۋە يۈرۈش لىنىيەسى بويىچە ئوتلاقتا يۈرمەي، ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى بۇزۇۋەتسە، ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا، يېپىنچا ئۆسۈملۈكلەرنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە بۇيرۇيدۇ، قوشۇمچە ئوتلاقنىڭ بۇزغۇنچىلىققا ئۇچراشتىن بۇرۇنقى ئۈچ يىللىق ئوتتۇرىچە مەھسۇلات قىممىتىنىڭ ئۈچ ھەسسىسىدىن يۇقىرى، توققۇز ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛ ئوتلاق ئىگىدارى ياكى ئىشلەتكۈچىلەرگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第七十一条　在临时占用的草原上修建永久性建筑物、构筑物的，由县级以上地方人民政府草原行政主管部门依据职权责令限期拆除；逾期不拆除的，依法强制拆除，所需费用由违法者承担。

71-ماددا ۋاقىتلىق ئىگىلەپ تۇرغان ئوتلاققا مەڭگۈلۈك ئىمارەت، قۇرۇلما سالغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى خىزمەت ھوقۇقىغا قاراپ، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە چېقىۋېتىشكە بۇيرۇيدۇ؛ مۇددەت ئۆتسىمۇ چاقمىسا، قانۇن بويىچە مەجبۇرىي چېقىۋېتىلىدۇ، كېرەكلىك خىراجەتنى قانۇنغا خىلاپلىق قىلغۇچى ئۈستىگە ئالىدۇ.

临时占用草原，占用期届满，用地单位不予恢复草原植被的，由县级以上地方人民政府草原行政主管部门依据职权责令限期恢复；逾期不恢复的，由县级以上地方人民政府草原行政主管部门代为恢复，所需费用由违法者承担。

ئوتلاقنى ۋاقىتلىق ئىگىلىۋالغاندا، ئىگىلەش مۇددىتى توشۇپ يەر ئىشلەتكۈچى ئورۇن ئوتلاق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرمىسە، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى خىزمەت ھوقۇقىغا ئاساسەن، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە بۇيرۇيدۇ؛ مۇددەت ئۆتسىمۇ ئەسلىگە كەلتۈرمىگەنلەرنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ۋاكالىتەن ئەسلىگە كەلتۈرۈپ بېرىدۇ، كېرەكلىك خىراجەتنى قانۇنغا خىلاپلىق قىلغۇچى ئۈستىگە ئالىدۇ.

第七十二条　未经批准，擅自改变草原保护、建设、利用规划的，由县级以上人民政府责令限期改正；对直接负责的主管人员和其他直接责任人员，依法给予行政处分。

72-ماددا ئوتلاق قوغداش، قۇرۇش، پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى تەستىقلاتماي تۇرۇپ، ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتكەنلەرنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمغا ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ.

第七十三条　对违反本法有关草畜平衡制度的规定，牲畜饲养量超过县级以上地方人民政府草原行政主管部门核定的草原载畜量标准的纠正或者处罚措施，由省、自治区、直辖市人民代表大会或者其常务委员会规定。

73-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى ئوتلاق بىلەن چارۋىنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇش تۈزۈمىگە خىلاپ بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىپ، چارۋىنىڭ بېقىش مىقدارىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ ئوتلاق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بېكىتكەن ئوتلاقنىڭ چارۋا بېقىش مىقدارى ئۆلچىمىدىن ئاشۇرۇشقا دائىر تۈزىتىش ياكى جازالاش تەدبىرىنى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق قۇرۇلتىيى ياكى ئۇنىڭ دائىمىي كومىتېتى بەلگىلەيدۇ.

第九章　附则

9-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

第七十四条　本法第二条第二款中所称的天然草原包括草地、草山和草坡，人工草地包括改良草地和退耕还草地，不包括城镇草地。

74-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 2-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدا ئېيتىلغان تەبىئىي ئوتلاق ئوتلاق ئوتلاق، ئوتلۇق تاغ ۋە يانتۇلۇقنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، سۈنئىي ئوتلاق ئوتلاقنى ياخشىلاش ۋە تېرىلغۇدىن ئوتلاققا قايتۇرۇشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.شەھەر-بازاردىكى ئوتلاقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالمايدۇ.

第七十五条　本法自2003年3月1日起施行。

75-ماددا بۇ قانۇن 2003-يىل 3-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.