( 1999-يىل 6-ئاينىڭ 28-كۈنى 9-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 10-يىغىنىدا ماقۇللاندى )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب ئىئانە بېرىش ۋە ھەدىيە قوبۇل قىلىش

3-باب ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى ئىشلىتىش ۋە باشقۇرۇش

4-باب ئېتىبار بېرىش تەدبىرى

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن ئىئانە قىلىشقا ئىلھام بېرىش، ئىئانە قىلىش ۋە ھەدىيە قوبۇل قىلىش ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرۇش، ئىئانە قىلغۇچى، ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ۋە مەنپەئەتلەنگۈچىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش، ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىنىڭ تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا تەبىئىي ئىگىلەر، قانۇنىي ئىگىلەر ياكى باشقا تەشكىلاتلاردىن قانۇن بويىچە قۇرۇلغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى ۋە پاراۋانلىق ئىشلىرى ئۈچۈن پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلارغا ئۆز ئىختىيارلىقى بىلەن ھەقسىز مال-مۈلۈك ئىئانە قىلغانلىرى ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىغا ئىشلىتىلىدۇ.

3-ماددا بۇ قانۇندا ئېيتىلغان پاراۋانلىق ئىشلىرى پايدا ئالمايدىغان تۆۋەندىكى ئىشلارنى كۆرسىتىدۇ :

( 1 ) ئاپەتكە تاقابىل تۇرۇش، نامراتلارغا ياردەم بېرىش، مېيىپلەرگە ياردەم بېرىش قاتارلىق قىيىنچىلىقى بار جەمئىيەت توپى ۋە شەخسلەرنى يۆلەش پائالىيىتى؛

( 2 ) مائارىپ، پەن-مەدەنىيەت، سەھىيە، تەنتەربىيە ئىشلىرى؛

( 3 ) مۇھىت ئاسراش، ئىجتىمائىي ئاممىۋى ئەسلىھە قۇرۇلۇشى؛

( 4 ) جەمئىيەتنىڭ تەرەققىياتى ۋە ئىلگىرىلىشىنى ئىلگىرى سۈرىدىغان باشقا ئاممىۋى ئىجتىمائىي ئىشلار ۋە پاراۋانلىق ئىشلىرى.

4-ماددا ئىئانە ئىختىيارىي ۋە ھەقسىز بولۇشى كېرەك، مەجبۇرىي سېلىق سېلىش ياكى شەكلى ئۆزگەرگەن سېلىق سېلىش مەنئى قىلىنىدۇ، ئىئانە قىلىش نامى بىلەن پايدا ئېلىش ھەرىكىتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا يول قويۇلمايدۇ.

5-ماددا ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى ئىشلىتىشتە، ئىئانە قىلغۇچىنىڭ ئارزۇسىغا ھۆرمەت قىلىش، ئاممىۋى پاراۋانلىق مەقسىتىگە ئۇيغۇن كېلىش كېرەك، ئىئانە قىلىنغان مال – مۈلۈكنى باشقا ئىشقا ئىشلىتىشكە بولمايدۇ.

6-ماددا ئىئانە قىلىشتا قانۇن-نىزاملارغا رىئايە قىلىش كېرەك، ئىجتىمائىي ئەخلاققا خىلاپلىق قىلىشقا، ئومۇمنىڭ مەنپەئىتى ۋە باشقا پۇقرالارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە زىيان يەتكۈزۈشكە بولمايدۇ.

7-ماددا ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى ھەدىيە قىلغان مال-مۈلۈك ۋە ئۇنىڭ قوشۇلما قىممىتى ئىجتىمائىي ئاممىۋى مال-مۈلۈك بولۇپ، ئۇنى دۆلەت قانۇنى قوغدايدۇ، ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخسنىڭ ئىگىلىۋېلىشىغا، ئىشلىتىۋېلىشىغا ۋە بۇزۇۋېتىشىگە يول قويۇلمايدۇ.

8-ماددا دۆلەت پاراۋانلىق ئىشلىرىنىڭ تەرەققىياتىغا ئىلھام بېرىدۇ، پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى ۋە پاراۋانلىق پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلارنى يۆلەيدۇ ۋە ئۇلارغا ئېتىبار بېرىدۇ.

دۆلەت تەبىئىي ئىگىلەر، قانۇنىي ئىگىلەر ياكى باشقا تەشكىلاتلارنىڭ ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىغا ئىئانە قىلىشىغا ئىلھام بېرىدۇ.

ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىغا ئىئانە قىلىشتا گەۋدىلىك تۆھپە قوشقان تەبىئىي ئىگە، قانۇنىي ئىگە ياكى باشقا تەشكىلاتلارنى خەلق ھۆكۈمىتى ياكى مۇناسىۋەتلىك تارماق تەقدىرلەيدۇ.
ئىئانە قىلغۇچىنى ئاشكارا تەقدىرلەشتە، ئىئانە قىلغۇچىدىن ئالدىن پىكىر ئېلىش كېرەك.

2-باب ئىئانە بېرىش ۋە ھەدىيە قوبۇل قىلىش

9-ماددا تەبىئىي ئىگىلەر، قانۇنىي ئىگىلەر ياكى باشقا تەشكىلاتلار ئۆزىنىڭ ئىئانە قىلىش ئارزۇسىغا ئۇيغۇن كېلىدىغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى ۋە پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلارنى تاللاپ ئىئانە قىلسا بولىدۇ.
ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈك بىر تەرەپ قىلىشقا ھوقۇقلۇق قانۇنلۇق مال-مۈلۈكتۇر.

10-ماددا پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ۋە پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلار مۇشۇ قانۇن بويىچە ئىئانە قوبۇل قىلسا بولىدۇ.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى قانۇن بويىچە قۇرۇلغان، ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىنى راۋاجلاندۇرۇشنى ئاساسىي مەقسەت قىلغان فوند جەمئىيىتى، خەيرىيەت تەشكىلاتى قاتارلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلارنى كۆرسىتىدۇ.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلار قانۇن بويىچە قۇرۇلغان، پاراۋانلىق ئىشلىرى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان پايدا ئېلىش مەقسىتىدە بولمىغان مائارىپ ئاپپاراتى، پەن تەتقىقات ئاپپاراتى، داۋالاش-ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى، ئىجتىمائىي ئاممىۋى مەدەنىيەت ئاپپاراتى، ئىجتىمائىي جامائەت تەنتەربىيە ئاپپاراتى ۋە ئىجتىمائىي پاراۋانلىق ئاپپاراتى قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ.

11-ماددا تەبىئىي ئاپەت يۈزبەرگەندە ياكى چېگرا سىرتىدىكى ئىئانە قىلغۇچىلار ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ تارمىقىدىن ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى بولۇشنى تەلەپ قىلغاندا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى ھۆكۈمەت ۋە ئۇنىڭ تارمىقى ھەدىيەنى قوبۇل قىلسا بولىدۇ ھەمدە مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمە بويىچە ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى باشقۇرىدۇ.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ تارمىقى ھەدىيە قوبۇل قىلغان مال-مۈلۈكنى ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرىغا ياكى پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلارغا ئۆتكۈزۈپ بەرسە بولىدۇ؛
ئىئانە قىلغۇچىنىڭ ئارزۇسى بويىچە تارقاتسىمۇ ياكى ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىنى قىلسىمۇ بولىدۇ، لېكىن شۇ ئورگاننى مەنپەئەتلىنىش ئوبيېكتى قىلىشقا يول قويۇلمايدۇ.

12-ماددا ئىئانە قىلغۇچى ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى بىلەن ھەدىيە قىلىنغان مال-مۈلۈكنىڭ تۈرى، سۈپىتى، مىقدارى ۋە ئىشلىتىلىشى قاتارلىق مەزمۇنلار توغرىسىدا ھەدىيە كېلىشىمى تۈزسە بولىدۇ.
ئىئانە قىلغۇچى ئىئانە مىقدارى، ئىشلىتىش ئورنى ۋە ئۇسۇلىنى قارار قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

ئىئانە قىلغۇچى ئىئانە بېرىش كېلىشىمىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىشى، ئىئانە قىلىش كېلىشىمىدە پۈتۈشكەن مۇددەت ۋە ئۇسۇل بويىچە ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىشى كېرەك.

13-ماددا ئىئانە قىلغۇچى مال-مۈلۈك ئىئانە قىلىپ، ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرى قۇرۇلۇش تۈرىنى قۇرۇشتا، ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى بىلەن ھەدىيە كېلىشىمى تۈزۈشى، قۇرۇلۇش تۈرىنىڭ مەبلىغى، قۇرۇلۇشى، باشقۇرۇشى ۋە ئىشلىتىلىشىنى پۈتۈشۈشى كېرەك.

ئىئانە قىلىنغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرى قۇرۇلۇش تۈرلىرىدە ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ئورۇن دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە تۈرنى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى بېجىرىدۇ ھەمدە قۇرۇلۇشقا تەشكىللەيدۇ ياكى ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى بىلەن ئىئانە قىلغۇچى بىرلىكتە قۇرۇلۇشقا تەشكىللەيدۇ.
قۇرۇلۇش سۈپىتى دۆلەتنىڭ سۈپەت ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.

ئىئانە قىلىنغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرى قۇرۇلۇش تۈرى پۈتكەندىن كېيىن، ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ئورۇن قۇرۇلۇش قىلىش، قۇرۇلۇش مەبلىغىنى ئىشلىتىش ۋە قۇرۇلۇش سۈپىتىنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىش ئەھۋالىنى ئىئانە قىلغۇچىغا ئۇقتۇرۇشى كېرەك.

14-ماددا ئىئانە قىلغۇچى ئىئانە قىلىنغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرى قۇرۇلۇش تۈرىگە ئىسمىنى قالدۇرۇپ خاتىرىلىسە بولىدۇ؛
ئىئانە قىلغۇچى ئايرىم ئىئانە قىلغان قۇرۇلۇش تۈرى ياكى ئاساسلىقى ئىئانە قىلغۇچى مەبلەغ چىقىرىپ سالغان قۇرۇلۇش تۈرىنى ئىئانە قىلغۇچى قۇرۇلۇش تۈرىنىڭ نامىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلاتسا بولىدۇ.

15-ماددا چېگرا سىرتىدىكى ئىئانە بەرگۈچىلەر ئىئانە قىلغان مال-مۈلۈكنى ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە چېگرادىن كىرىش رەسمىيىتىنى بېجىرىدۇ؛
ئىئانە قىلىشتا ئىجازەتنامە بىلەن باشقۇرۇش يولغا قويۇلىدىغان بۇيۇملارنى ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىلىرى بويىچە ئىجازەتنامە ئېلىپ ئىلتىماس قىلىش رەسمىيىتىنى بېجىرىدۇ، تاموژنا ئىجازەتنامىگە ئاساسەن تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزىدۇ، نازارەت قىلىپ باشقۇرىدۇ.

جۇڭگو چياۋمىنلىرى چېگرا ئىچىگە ئىئانە قىلسا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چياۋمىنلار ئىشلىرى تارمىقى چېگرادىن كىرىش رەسمىيىتىنى بېجىرىشكە ياردەملىشىپ، ئىئانە قىلغۇچىنىڭ ئىئانە تۈرىنى يولغا قويۇشىغا ياردەم بەرسە بولىدۇ.

3-باب ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى ئىشلىتىش ۋە باشقۇرۇش

16-ماددا ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ھەدىيەنى قوبۇل قىلغاندىن كېيىن، ئىئانە قىلغۇچىغا قانۇنلۇق، ئۈنۈملۈك ھۆججەت چىقىرىپ بېرىشى، ھەدىيە قوبۇل قىلىنىدىغان مال-مۈلۈكنى تىزىملاپ رويخەتكە ئېلىشى، ئوبدان ساقلىشى كېرەك.

17-ماددا ئاممىۋى پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ھەدىيە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى ئۆزىنىڭ ئاساسىي مەقسىتىگە ئۇيغۇن پائالىيەت ۋە ئىشلارغا ئىقتىسادىي ياردەم بېرىشكە ئىشلىتىشى كېرەك.
ئاپەتكە ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى قۇتقۇزۇش-ياردەم بېرىش پائالىيىتىگە ۋاقتىدا ئىشلىتىش كېرەك.
فوند جەمئىيىتىنىڭ ھەر يىلى پاراۋانلىق ئىشلىرىغا ياردەم بېرىشكە ئىشلىتىدىغان مەبلەغ سوممىسى دۆلەت بەلگىلىگەن نىسبەتتىن تۆۋەن بولسا بولمايدۇ.

ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسىگە قاتتىق ئەمەل قىلىپ، قانۇنلۇق بولۇش، بىخەتەر بولۇش، ئۈنۈملۈك بولۇش پىرىنسىپى بويىچە، ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنىڭ قىممىتىنى ساقلىشى ۋە قىممىتىنى ئاشۇرۇشىنى پائال ئىشقا ئاشۇرۇشى كېرەك.

ئاممىۋى پاراۋانلىق پايدىسى ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلار ھەدىيە ئالغان مال-مۈلۈكنى شۇ ئورۇننىڭ ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىنى راۋاجلاندۇرۇشقا ئىشلىتىشى كېرەك، باشقا ئىشقا ئىشلىتىشكە بولمايدۇ.

ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ساقلاش، توشۇش قىيىن بولغان ۋە ئەمەلىي ئېھتىياجدىن ئېشىپ كەتكەن ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى مال-مۈلۈكنى سېتىۋەتسە بولىدۇ، ئالغان بارلىق كىرىمنى ھەدىيە قىلىش مەقسىتىگە ئىشلىتىشى كېرەك.

18-ماددا ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى بىلەن ئىئانە قىلغۇچى ھەدىيە كېلىشىمى تۈزگەن بولسا، ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى كېلىشىمدە پۈتۈشكەن ئىشلىتىش ئورنى بويىچە ئىشلىتىشى كېرەك، ھەدىيە قىلىنغان مال-مۈلۈكنىڭ ئىشلىتىلىش ئورنىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتىشكە بولمايدۇ.
ئىشلىتىلىش ئورنىنى ھەقىقەتەن ئۆزگەرتىشكە توغرا كەلسە، ئىئانە قىلغۇچىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئېلىش كېرەك.

19-ماددا ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە مالىيە-بوغالتىرلىق تۈزۈمى ۋە ھەدىيە مال-مۈلۈكتىن پايدىلىنىش تۈزۈمىنى ئورنىتىپ، تاكامۇللاشتۇرۇپ، ھەدىيە مال-مۈلۈكنى باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

20-ماددا ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ھەدىيە قوبۇل قىلىدىغان مال-مۈلۈكنى ئىشلىتىش، باشقۇرۇش ئەھۋالىنى ھەر يىلى ھۆكۈمەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرىغا مەلۇم قىلىشى، ئۇنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.
زۆرۈر تېپىلغاندا، ھۆكۈمەتنىڭ ئالاقىدار تارماقلىرى ئۇنىڭ مالىيەسىنى ئىقتىسادىي تەپتىش قىلسا بولىدۇ.

تاموژنا تاموژنا تاموژنا بېجىنى كېمەيتىش ۋە كەچۈرۈم قىلىش ئىئانە قىلىنغان بۇيۇملارنى قانۇن بويىچە نازارەت قىلىدۇ ۋە باشقۇرىدۇ.

县级以上人民政府侨务部门可以参与对华侨向境内捐赠财产使用与管理的监督。

21-ماددا ئىئانە قىلغۇچى ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچىدىن ھەدىيە قىلىنغان مال-مۈلۈكنىڭ ئىشلىتىش، باشقۇرۇش ئەھۋالىنى سۈرۈشتۈرۈشكە ھەمدە پىكىر ۋە تەكلىپ بېرىشكە ھوقۇقلۇق.
ئىئانە قوبۇل قىلغۇچى ھەدىيە بەرگۈچىنىڭ سوئالىغا ئەينەن جاۋاب بېرىشى كېرەك.

22-ماددا ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ھەدىيە قوبۇل قىلىش ئەھۋالى ۋە ھەدىيە قوبۇل قىلىدىغان مال-مۈلۈكنىڭ ئىشلىتىلىش، باشقۇرۇش ئەھۋالىنى ئاشكارا قوبۇل قىلىشى، جەمئىيەتنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.

23-ماددا پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار تېجەشلىك بولۇشنى قاتتىق يولغا قويۇپ، باشقۇرۇش تەننەرخىنى تۆۋەنلىتىشى، خادىملارنىڭ مائاشى ۋە ئىش بېجىرىش خىراجىتىنى ئۆسۈم قاتارلىق كىرىملەردىن دۆلەت بەلگىلىگەن ئۆلچەم بويىچە چىقىم قىلىشى كېرەك.

4-باب ئېتىبار بېرىش تەدبىرى

24-ماددا شىركەت ۋە باشقا كارخانىلار مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە ئىئانە قىلغان مال-مۈلكىنى ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىغا ئىشلىتىدۇ، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە كارخانىغا تاپاۋەت بېجى جەھەتتىكى ئېتىباردىن بەھرىمەن بولىدۇ.

25-ماددا تەبىئىي ئىگىلەر ۋە يەككە سودا-سانائەتچىلەر مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە ئىئانە قىلغان مال-مۈلكىنى پاراۋانلىق ئىشلىرىغا ئىشلىتىدۇ، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە، شەخسىيلەر تاپاۋەت بېجى جەھەتتىكى ئېتىباردىن بەھرىمەن بولىدۇ.

26-ماددا چېگرا سىرتىدا ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى ۋە ئاممىۋى پاراۋانلىق پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلارغا ئىئانە قىلىنغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىشلىرىغا ئىشلىتىلىدىغان ماددىي ئەشيالار قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە ئىمپورت تاموژنا بېجى ۋە ئىمپورت ھالقىسىدىكى قوشۇلما قىممەت بېجىنى كېمەيتىپ ئېلىنىدۇ ياكى كەچۈرۈم قىلىنىدۇ.

27-ماددا ئىئانە قىلىنغان قۇرۇلۇش تۈرلىرىنى شۇ جايدىكى خەلق ھۆكۈمىتى قوللىشى ۋە ئېتىبار بېرىشى كېرەك.

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

28-ماددا ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچىلار ئىئانە بەرگۈچىنىڭ ئىجازىتىنى ئالماي، ھەدىيە قىلىنغان مال-مۈلۈكنىڭ خاراكتېرى، ئىشلىتىلىشىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتىۋەتكەن بولسا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، ئاگاھلاندۇرۇش بېرىدۇ.
تۈزىتىشنى رەت قىلغانلارغا ئىئانە قىلغۇچىدىن پىكىر ئېلىش ئارقىلىق، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى ئاساسىي مەقسىتى بىلەن ئوخشاش بولغان ياكى ئوخشاپ كېتىدىغان ئاممىۋى پاراۋانلىق ئىجتىمائىي تەشكىلاتلىرى ياكى پاراۋانلىق خاراكتېرىدىكى پايدا ئالمايدىغان كەسپىي ئورۇنلارنىڭ باشقۇرۇشىغا بېرىدۇ.

29-ماددا ئىئانە پۇلنى ئىشلىتىۋالغان، ئىگىلىۋالغان ياكى خىيانەت قىلغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى ئىشلەتكەن، ئېرىشكەن پۇل-مالنى قايتۇرۇشقا بۇيرۇيدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويىدۇ؛
بىۋاسىتە جاۋابكارنى تۇرۇشلۇق ئورۇن مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمە بويىچە بىر تەرەپ قىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

ئالدىنقى پۇل بويىچە قايتۇرۇۋېلىنغان، قايتۇرۇۋېلىنغان ئىئانە پۇل-مالنى ئەسلىي ئىئانە قىلىش مەقسىتى ۋە ئىشلىتىشىگە ئىشلىتىش كېرەك.

30-ماددا ئىئانە بېرىش پائالىيىتىدە تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلارغا قانۇن-نىزاملاردىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ :

( 1 ) تاشقى پېرېۋوتنى قاچۇرغان، تاشقى پېرېۋوت ئالدامچىلىقى قىلغانلار؛

( 2 ) باج ئوغرىلىغان، باجدىن قاچقانلار؛

( 3 ) ئەتكەسچىلىك قىلغانلار؛

( 4 ) تاموژنىنىڭ رۇخسىتىنى ئالماي تۇرۇپ ھەمدە تاپشۇرۇشقا تېگىشلىك باج سوممىسىنى تولۇقلاپ تاپشۇرماي، ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن باج كېمەيتىلگەن، باج كەچۈرۈم قىلىنىپ ئىمپورت قىلىنغان ئىئانە ماددىي ئەشيالىرىنى چېگرا ئىچىدە ساتقان، ئۆتۈنۈپ بەرگەن ياكى باشقا ئىشقا ئىشلەتكەنلەر.

31-ماددا ھەدىيە قوبۇل قىلغۇچى ئورۇننىڭ خادىملىرىدىن خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلىپ، نەپسانىيەتچىلىك قىلىپ، ئىئانە قىلىنغان مال-مۈلۈكنى زور زىيانغا ئۇچراتقانلىرىنى تۇرۇشلۇق ئورۇن مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمە بويىچە بىر تەرەپ قىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

32-ماددا بۇ قانۇن 1999-يىل 9-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.