( 2007-يىل 10-ئاينىڭ 28-كۈنى 10-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 30-يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2015-يىل 4-ئاينىڭ 24-كۈنى 12-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلقنىڭ قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 14-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ پورت قانۇنى > قاتارلىق يەتتە قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن تۈزىتىلگەن )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش

3-باب شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنىڭ يولغا قويۇلۇشى

4-باب شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش

5-باب نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش

6-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

7-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن شەھەر-يېزىلارنى پىلانلاش-باشقۇرۇشنى كۈچەيتىش، شەھەر-يېزا بوشلۇقىنىڭ جايلىشىشىنى ماسلاشتۇرۇش، ياشاش مۇھىتىنى ياخشىلاش، شەھەر-بازار ئىقتىسادى ۋە جەمئىيىتىنىڭ ئومۇميۈزلۈك، ماس، ئىمكانىيەتلىك سىجىل تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش ۋە يولغا قويۇشتا، پىلانلانغان رايوندا قۇرۇلۇش پائالىيىتىدە مۇشۇ قانۇنغا ئەمەل قىلىش شەرت.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانى، شەھەر يىرىك پىلانى، بازار يىرىك پىلانى، يېزا يىرىك پىلانى ۋە كەنت يىرىك پىلانىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
شەھەر يىرىك پىلانى بىلەن بازار يىرىك پىلانى ئومۇمىي يىرىك پىلان ۋە تەپسىلىي يىرىك پىلانغا بۆلۈنىدۇ.
تەپسىلىي يىرىك پىلان تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان ۋە بەرپا قىلىش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلانغا بۆلۈنىدۇ.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان يىرىك پىلان رايونى شەھەر، بازار ۋە كەنت قۇرۇلغان رايوننى، شۇنىڭدەك شەھەر-يېزا قۇرۇلۇشى ۋە تەرەققىيات ئېھتىياجى بىلەن يىرىك پىلان ئارقىلىق تىزگىنلەش شەرت بولغان رايوننى كۆرسىتىدۇ.
پىلانلانغان رايوننىڭ كونكرېت دائىرىسىنى مۇناسىۋەتلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى تەشكىللەپ تۈزگەن شەھەر ئومۇمىي پىلانى، بازار ئومۇمىي پىلانى، يېزا يىرىك پىلانى ۋە كەنت يىرىك پىلانىدا، شەھەر-يېزا ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىيات سەۋىيەسى ۋە شەھەر-يېزا تەرەققىياتىنى بىرتۇتاش پىلانلاش ئېھتىياجىغا ئاساسەن بېكىتىدۇ.

3-ماددا شەھەر ۋە بازارلار مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن شەھەر يىرىك پىلانى ۋە بازار يىرىك پىلانى تۈزۈشى كېرەك.
شەھەر، بازار پىلانلانغان رايوندىكى قۇرۇلۇش پائالىيىتى يىرىك پىلاندىكى تەلەپكە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى شۇ جاينىڭ يېزا ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىيات سەۋىيەسىگە ئاساسەن، شارائىتىغا قاراپ ئىش كۆرۈش، ھەقىقىي يولغا قويۇش پىرىنسىپى بويىچە، يېزا يىرىك پىلانى، كەنت يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە تېگىشلىك رايوننى بېكىتىدۇ.
بېكىتىلگەن رايوندىكى يېزا-كەنتلەرنىڭ يىرىك پىلانى مۇشۇ قانۇن بويىچە تۈزۈلۈشى، پىلانلانغان رايوندىكى يېزا-كەنت قۇرۇلۇشى يىرىك پىلان تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن رايوندىكى يېزا، كەنتلەرنىڭ يېزا يىرىك پىلانى ۋە كەنت يىرىك پىلانىنى تۈزۈشى ۋە يولغا قويۇشىغا ئىلھام بېرىدۇ ۋە يېتەكچىلىك قىلىدۇ.

4-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش ۋە يولغا قويۇشتا، شەھەر-يېزىلارنى بىرتۇتاش پىلانلاش، مۇۋاپىق ئورۇنلاشتۇرۇش، يەر تېجەش، تۈجۈپىلىك تەرەققىي قىلدۇرۇش ۋە ئاۋۋال پىلانلاپ ئاندىن قۇرۇش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىپ، ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى ياخشىلاش، بايلىق، ئېنېرگىيە تېجەش ۋە ئۇنىڭدىن ئۇنىۋېرسال پايدىلىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈش، تېرىلغۇ يەر قاتارلىق تەبىئىي بايلىقلارنى ۋە تارىخىي مەدەنىيەت مىراسلىرىنى قوغداش كېرەك،
يەرلىك ئالاھىدىلىك، مىللىي ئالاھىدىلىك ۋە ئەنئەنىۋى قىياپەتنى ساقلاپ، بۇلغىنىشنىڭ ۋە باشقا ئىجتىمائىي ئاپەتنىڭ ئالدىنى ئېلىش ھەمدە رايونلارنىڭ نوپۇس تەرەققىياتى، دۆلەت مۇداپىئە قۇرۇلۇشى، ئاپەتنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ئاپەتنىڭ زىيىنىنى ئازايتىش ۋە ئاممىۋى سەھىيە، ئاممىۋى بىخەتەرلىك ئېھتىياجىغا ئۇيغۇنلىشىش.

پىلانلاش رايونىدا قۇرۇلۇش پائالىيىتى قىلىشتا، يەر باشقۇرۇش، تەبىئىي بايلىق ۋە مۇھىت ئاسراش قاتارلىق قانۇن-نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە رىئايە قىلىش كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى شۇ جاينىڭ ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىيات ئەمەلىيىتىگە ئاساسەن، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىدا شەھەر، بازارنىڭ تەرەققىيات كۆلىمى، قەدەم-باسقۇچى ۋە قۇرۇلۇش ئۆلچىمىنى مۇۋاپىق بېكىتىشى كېرەك.

5-ماددا شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانى شۇنىڭدەك يېزا يىرىك پىلانى ۋە كەنت يىرىك پىلانىنى تۈزۈشتە، خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات يىرىك پىلانىنى ئاساس قىلىش ھەمدە يەردىن پايدىلىنىش ئومۇمىي يىرىك پىلانى بىلەن جىپسىلاشتۇرۇش كېرەك.

6-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش ۋە باشقۇرۇش خىراجىتىنى شۇ دەرىجىلىك مالىيە خامچوتىغا كىرگۈزۈشى كېرەك.

7-ماددا قانۇن بويىچە تەستىقلانغان شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى شەھەر-يېزا قۇرۇلۇشى ۋە يىرىك پىلان باشقۇرۇشنىڭ ئاساسى، قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپتىن ئۆتكۈزمەي تۇرۇپ ئۆزگەرتىشكە بولمايدۇ.

8-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تەشكىللەپ تۈزگۈچى ئورگان قانۇن بويىچە تەستىقلانغان شەھەر-يېزا بىرتۇتاش پىلانىنى ۋاقتىدا ئېلان قىلىشى كېرەك.
لېكىن، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا ئاشكارىلاشقا بولمايدىغانلىقى بەلگىلەنگەن مەزمۇنلار بۇنىڭ سىرتىدا.

9-ماددا ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخس قانۇن بويىچە تەستىقلانغان ھەمدە ئېلان قىلىنغان شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىغا رىئايە قىلىشى، يىرىك پىلان بويىچە باشقۇرۇشقا بويسۇنۇشى ھەمدە ئۆزىنىڭ پايدا-زىيان مۇناسىۋىتىگە چېتىلىدىغان قۇرۇلۇش پائالىيىتىنىڭ يىرىك پىلانغا ئۇيغۇن كېلىدىغان-كەلمەيدىغانلىقى توغرىسىدىكى تەلەپنى شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقىدىن سۈرۈشتۈرۈشكە ھوقۇقلۇق.

ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخس شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقى ياكى باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماقلارغا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىغا خىلاپ قىلمىشلارنى پاش قىلىشقا ياكى ئەرز-شىكايەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى ياكى باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماقلار پاش قىلىش ياكى ئەرز-شىكايەتنى ۋاقتىدا قوبۇل قىلىشى ھەمدە تەكشۈرۈشكە، بىر تەرەپ قىلىشقا تەشكىللىشى كېرەك.

10-ماددا دۆلەت ئىلغار پەن-تېخنىكىنى قوللىنىشقا ئىلھام بېرىدۇ، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنىڭ ئىلمىيلىكىنى ئاشۇرىدۇ، شەھەر-بازار يىرىك پىلانىنى يولغا قويۇش ۋە نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئۈنۈمىنى ئۆستۈرىدۇ.

11-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش خىزمىتىنى باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر، يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

2-باب شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش

12-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى بىلەن بىرلىكتە مەملىكەتلىك شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە تەشكىللەيدۇ، ئۇ، ئۆلكە رايونىدىكى شەھەر-بازار سىستېما يىرىك پىلانى، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە يېتەكچىلىك قىلىشقا ئىشلىتىلىدۇ.

پۈتۈن مەملىكەتنىڭ شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانىنى گوۋۇيۈەننىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشىغا يوللايدۇ.

13-ماددا ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى ئۆلكە تەۋەسىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە تەشكىللەپ، گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشىغا يوللايدۇ.

ئۆلكە تەۋەسىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانىنىڭ مەزمۇنى مۇنۇلارنى ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك:شەھەر-بازار بوشلۇقىنىڭ جايلىشىشى ۋە كۆلىمىنى تىزگىنلەش، مۇھىم، زور ئۇل ئەسلىھەلەرنىڭ جايلىشىشى ئېكولوگىيەلىك مۇھىت، بايلىق قاتارلىق قاتتىق تىزگىنلەشكە تېگىشلىك رايونلارنى قوغداش.

14-ماددا شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە تەشكىللەيدۇ.

بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى گوۋۇيۈەنگە تەستىقلىتىدۇ.
ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى تۇرۇشلۇق شەھەر، شۇنىڭدەك گوۋۇيۈەن بېكىتكەن شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايوننىڭ خەلق ھۆكۈمىتى تەكشۈرۈپ ماقۇللىغاندىن كېيىن، گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشىغا سۇنىدۇ.
باشقا شەھەرلەرنىڭ ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقلىشىغا يوللايدۇ.

15-ماددا ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى تۇرۇشلۇق ۋىلايەت، بازارنىڭ ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە تەشكىللەپ، بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلىتىدۇ.
باشقا بازارلارنىڭ ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى تۈزۈشكە تەشكىللەپ، بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقلىشىغا يوللايدۇ.

16-ماددا ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى تەشكىللەپ تۈزگەن ئۆلكە تەۋەسىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانى، شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى تەشكىللەپ تۈزگەن ئومۇمىي يىرىك پىلاننى بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلىتىشتىن بۇرۇن، شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ قاراپ چىقىشىدىن ئۆتكۈزۈش، دائىمىي كومىتېت تەركىبىدىكىلەرنىڭ قاراپ چىقىش پىكرىنى شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇھاكىمە قىلىپ بىر تەرەپ قىلىشىغا تاپشۇرۇش كېرەك.

بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى تەشكىللەپ تۈزگەن بازارلىق ئومۇمىي يىرىك پىلاننى بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلىتىشتىن بۇرۇن، بازارلىق خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ قاراپ چىقىشىدىن ئۆتكۈزۈش، ۋەكىللەرنىڭ قاراپ چىقىش پىكرىنى شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇھاكىمە قىلىپ بىر تەرەپ قىلىشىغا تاپشۇرۇش كېرەك.

يىرىك پىلاننى تۈزگۈچى ئورگان ئۆلكە تەۋەسىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانى، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى ياكى بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى تەستىقلاشقا يوللاشتا، شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر ياكى بازارلىق خەلق قۇرۇلتىيى ۋەكىللىرىنىڭ قاراپ چىقىش پىكرى ۋە قاراپ چىقىش پىكرىگە ئاساسەن يىرىك پىلانغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش ئەھۋالىنى تەڭ يوللىشى كېرەك.

17-ماددا شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىنىڭ مەزمۇنى مۇنۇلارنى ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك:شەھەر، بازارنىڭ تەرەققىيات ئورۇنلاشتۇرمىسى، فۇنكسىيەسىنى رايونغا ئايرىش، يەر ئىشلىتىش ئورۇنلاشتۇرمىسى، ئۇنىۋېرسال قاتناش سىستېمىسى، قۇرۇلۇش قىلىش مەنئى قىلىنىدىغان، چەكلىنىدىغان ۋە مۇۋاپىق كېلىدىغان رايون دائىرىسى، تۈرلۈك مەخسۇس يىرىك پىلان قاتارلىقلار.

پىلانلانغان رايون دائىرىسى، پىلانلانغان رايوندىكى قۇرۇلۇش يېرى كۆلىمى، ئۇل ئەسلىھە ۋە ئاممىۋى مۇلازىمەت ئەسلىھەسىگە ئىشلىتىلىدىغان يەر، سۇ مەنبەسى يېرى ۋە سۇ سىستېمىسى، ئاساسىي ئېتىز ۋە كۆكەرتىشكە ئىشلىتىلىدىغان يەر، مۇھىت ئاسراش، تەبىئىي ۋە تارىخىي مەدەنىيەت مىراسلىرىنى قوغداش، شۇنىڭدەك ئاپەتنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ئاپەتنىڭ زىيىنىنى ئازايتىش قاتارلىق مەزمۇنلار شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىنىڭ مەجبۇرلاش مەزمۇنى قىلىنىشى كېرەك.

شەھەر ئومۇمىي پىلانى ۋە بازار ئومۇمىي پىلانىنىڭ پىلانلاش مۇددىتى ئادەتتە 20 يىل بولىدۇ.
شەھەر ئومۇمىي پىلانىدا شەھەرنىڭ تېخىمۇ ئۇزاق مۇددەتلىك تەرەققىياتىنىمۇ ئالدىن مۆلچەرلەش خاراكتېرلىك ئورۇنلاشتۇرۇش كېرەك.

18-ماددا يېزا يىرىك پىلانى، كەنت يىرىك پىلانىدا يېزىلارنىڭ ئەمەلىيىتىنى چىقىش قىلىش، كەنت ئاھالىسىنىڭ ئارزۇسىغا ھۆرمەت قىلىش، يەرلىك ۋە يېزا ئالاھىدىلىكىنى گەۋدىلەندۈرۈش كېرەك.

يېزا يىرىك پىلانى ۋە كەنت يىرىك پىلانىنىڭ مەزمۇنى پىلانلانغان رايون دائىرىسى، تۇرالغۇ، يول، سۇ، يۇندى چىقىرىش، توك بېرىش، ئەخلەت يىغىش، چارۋا، ئۆي قۇشلىرى بېقىش سورۇنى قاتارلىق يېزىلارنىڭ ئىشلەپچىقىرىش، تۇرمۇش مۇلازىمىتى ئەسلىھەلىرى، پاراۋانلىق ئىشلىرى قاتارلىق تۈرلۈك قۇرۇلۇشلىرىغا يەر ئىشلىتىش ئورۇنلاشتۇرمىسى، قۇرۇلۇش تەلىپىنى ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك،
شۇنداقلا تېرىلغۇ يەر قاتارلىق تەبىئىي بايلىق ۋە تارىخىي مەدەنىيەت مىراسلىرىنى قوغداش، ئاپەتنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ئاپەتنىڭ زىيىنىنى ئازايتىش قاتارلىقلارنى كونكرېت ئورۇنلاشتۇرۇش.
يېزا يىرىك پىلانى شۇ مەمۇرىي رايوندىكى كەنت تەرەققىيات ئورۇنلاشتۇرمىسىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك.

19-ماددا شەھەر خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانىدىكى تەلەپ بويىچە، شەھەرنى تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان تۈزۈشكە تەشكىللەيدۇ، شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقىدىن ئۆتكۈزگەندىن كېيىن، شۇ دەرىجىلىك پارتىيە قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى ۋە بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىگە ئەنگە ئالدۇرىدۇ.

20-ماددا بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى بازارنىڭ ئومۇمىي يىرىك پىلانىدىكى تەلەپ بويىچە، بازارنىڭ تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە تەشكىللەپ، بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلىتىدۇ.
ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى تۇرۇشلۇق جايدىكى بازارنىڭ تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلانىنى ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى بازارنىڭ ئومۇمىي يىرىك پىلانىدىكى تەلەپ بويىچە تۈزۈشكە تەشكىللەيدۇ، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقىدىن ئۆتكۈزگەندىن كېيىن، شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىغا ۋە بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىگە ئەنگە ئالدۇرىدۇ.

21-ماددا شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى ۋە بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى مۇھىم يەرلەرنى ياساش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلاننى تەشكىللەپ تۈزسە بولىدۇ.
قۇرۇش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلانغا ئۇيغۇن كېلىشى كېرەك.

22-ماددا يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى يېزا يىرىك پىلانى، كەنت يىرىك پىلانىنى تۈزۈشكە تەشكىللەپ، بىر دەرىجە يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەستىقلىشىغا يوللايدۇ.
كەنت يىرىك پىلانىنى تەستىقلاشقا يوللاشتىن بۇرۇن، كەنت ئاھالە يىغىنى ياكى كەنت ئاھالە ۋەكىللىرى يىغىنىنىڭ مۇزاكىرە قىلىپ قوشۇلۇشىنى ئېلىش كېرەك.

23-ماددا پايتەختنىڭ ئومۇمىي يىرىك پىلانى، تەپسىلىي يىرىك پىلانىدا مەركەزدىكى دۆلەت ئورگانلىرىنىڭ يەر ئىشلىتىش ئورۇنلاشتۇرمىسى ۋە بوشلۇق ئورۇنلاشتۇرۇش ئېھتىياجىنى بىرتۇتاش ئويلىشىش كېرەك.

24-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تەشكىللەپ تۈزگۈچى ئورگان مۇناسىپ سالاھىيەت دەرىجىسىگە ئىگە ئورۇنغا شەھەر-يېزا ئۇلۇغۋار پىلانىنى كونكرېت تۈزۈش خىزمىتىنى ئۈستىگە ئېلىشنى ھاۋالە قىلىشى كېرەك.

شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش خىزمىتىدە تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلاش ھەمدە گوۋۇيۈەننىڭ شەھەر-يېزا پىلانى مەسئۇل تارمىقى ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقىنىڭ قانۇن بويىچە تەكشۈرۈشىدە لاياقەتلىك بولۇش، مۇناسىپ دەرىجە سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىگە ئېرىشكەندىن كېيىن، سالاھىيەت دەرىجىسى ئىجازەت بەرگەن دائىرىدە شەھەر-يېزا ئۇلۇغۋار پىلانىنى تۈزۈش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللانسا بولىدۇ :

( 1 ) قانۇنىي ئىگە سالاھىيىتى بولۇش؛

( 2 ) مۇناسىۋەتلىك ساھە جەمئىيىتى رويخەتكە ئالدۇرغان بەلگىلەنگەن ساندىكى پىلانلىغۇچىلار؛

( 3 ) بەلگىلەنگەن ساندا ئالاقىدار كەسپىي تېخنىكا خادىملىرى؛

( 4 ) مۇناسىپ تېخنىكىلىق جابدۇقلىرى بولۇش؛

( 5 ) مۇكەممەل تېخنىكا، سۈپەت، مالىيە باشقۇرۇش تۈزۈمى بولۇش.

شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈشتە جەزمەن دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك ئۆلچىمىگە ئەمەل قىلىش كېرەك.

25-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈشتە، دۆلەت بەلگىلىگەن تەكشۈرۈش، ئۆلچەش-سىزىش، ھاۋارايى، يەر تەۋرەش، سۇ رايى، مۇھىت قاتارلىق ئۇل ماتېرىياللارنى ھازىرلاش كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارمىقى شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، مۇناسىۋەتلىك ئۇل ماتېرىياللارنى ۋاقتىدا تەمىنلىشى كېرەك.

26-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تەستىقلاشقا يوللاشتىن بۇرۇن، تەشكىلىي تۈزگۈچى ئورگان شەھەر-يېزا پىلان لايىھەسىنى قانۇن بويىچە ئېلان قىلىشى ھەمدە دەلىللەش يىغىنى، ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى ياكى باشقا ئۇسۇللار ئارقىلىق مۇتەخەسسىسلەر ۋە ئاممىدىن پىكىر ئېلىشى كېرەك.
ئېلان قىلىش ۋاقتى 30 كۈندىن كەم بولسا بولمايدۇ.

تەشكىلىي ئىشتات ئورگىنى مۇتەخەسسىسلەر ۋە ئاممىنىڭ پىكرىنى تولۇق ئويلىشىشى ھەمدە تەستىقلاشقا يوللانغان ماتېرىيالغا قوشۇمچە پىكىرنىڭ قوبۇل قىلىنىش ئەھۋالى ۋە سەۋەبىنى بولۇشى كېرەك.

27-ماددا ئۆلكە تەۋەسىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانى، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانى تەستىقلىنىشتىن بۇرۇن، تەستىقلىغۇچى ئورگان مۇتەخەسسىسلەر ۋە مۇناسىۋەتلىك تارماقلارنى تەشكىللەپ تەكشۈرۈشى كېرەك.

3-باب شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنىڭ يولغا قويۇلۇشى

28-ماددا يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شۇ جاينىڭ ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىيات سەۋىيەسىگە قاراپ ئىش كۆرۈپ، ئاممىنىڭ ئارزۇسىغا ھۆرمەت قىلىپ، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى پىلانلىق، قەدەم-باسقۇچلۇق تەشكىللەپ يولغا قويۇشى كېرەك.

29-ماددا شەھەر قۇرۇلۇشى ۋە تەرەققىياتىدا ئۇل ئەسلىھە، ئاممىۋى مۇلازىمەت ئەسلىھەلىرى قۇرۇلۇشىنى ئالدىن ئورۇنلاشتۇرۇش، يېڭى رايوننى ئېچىش بىلەن كونا رايوننى ئۆزگەرتىپ قۇرۇشنىڭ مۇناسىۋىتىنى مۇۋاپىق بىر تەرەپ قىلىش، شەھەرگە كىرىپ ئىشلەۋاتقانلارنىڭ تۇرمۇشى ۋە ئەتراپتىكى يېزىلارنىڭ ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىياتى، كەنت ئاھالىسىنىڭ ئىشلەپچىقىرىش ۋە تۇرمۇش ئېھتىياجىغا بىرتۇتاش ئېتىبار بېرىش كېرەك.

بازارنىڭ قۇرۇلۇشى ۋە تەرەققىياتىدا، يېزىلارنىڭ ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىياتى ۋە كەسىپ قۇرۇلمىسىنى تەڭشەشكە بىرلەشتۈرۈپ، سۇ، يۇندى، توك، گاز بېرىش، يول، خەۋەرلىشىش، رادىيو-تېلېۋىزىيە قاتارلىق ئۇل ئەسلىھەلەرنى ۋە مەكتەپ، شىپاخانا، مەدەنىيەت پونكىتى، بالىلار باغچىسى، پاراۋانلىق ئورنى قاتارلىق ئاممىۋى مۇلازىمەت ئەسلىھەلىرى قۇرۇلۇشىنى ئاۋۋال ئورۇنلاشتۇرۇپ، ئەتراپتىكى يېزىلارغا مۇلازىمەت قىلىش كېرەك.

يېزا، كەنتلەرنى قۇرۇش ۋە تەرەققىي قىلدۇرۇشتا، شارائىتقا قاراپ ئىش كۆرۈش، يەرنى تېجەپ ئىشلىتىش، كەنت ئاھالىسىنىڭ ئۆزىنى ئىدارە قىلىش تەشكىلاتىنىڭ رولىنى جارى قىلدۇرۇش، كەنت ئاھالىسىنى مۇۋاپىق قۇرۇلۇش قىلىشقا يېتەكلەش، يېزىلارنىڭ ئىشلەپچىقىرىش، تۇرمۇش شارائىتىنى ياخشىلاش كېرەك.

30-ماددا شەھەر يېڭى رايونىنى ئېچىش ۋە قۇرۇشتا، قۇرۇلۇش كۆلىمى ۋە ۋاقىت تەرتىپىنى مۇۋاپىق بېكىتىش، ھازىر بار بولغان شەھەر مەمۇرىيىتى ئۇل ئەسلىھەسى ۋە ئاممىۋى مۇلازىمەت ئەسلىھەسىدىن تولۇق پايدىلىنىش، تەبىئىي بايلىق ۋە ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى قەتئىي قوغداش، يەرلىك ئالاھىدىلىكنى گەۋدىلەندۈرۈش كېرەك.

شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى ۋە بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىدا بېكىتىلگەن قۇرۇلۇش يېرى دائىرىسىدىن سىرت، ھەر خىل تەرەققىيات رايونلىرى ۋە شەھەر يېڭى رايونلىرى قۇرۇشقا بولمايدۇ.

31-ماددا كونا شەھەر رايونىنى ئۆزگەرتىپ قۇرۇشتا، تارىخىي مەدەنىيەت مىراسلىرى ۋە ئەنئەنىۋى قىياپەتنى قوغداش، چېقىش-كۆچۈرۈش ۋە قۇرۇلۇش كۆلىمىنى مۇۋاپىق بېكىتىش، خەتەرلىك ئۆي مەركەزلەشكەن، ئۇل ئەسلىھەلەر قالاق يەر بۆلەكلىرىنى پىلانلىق ئۆزگەرتىپ قۇرۇش كېرەك.

تارىخىي مەدەنىيەتكە ئىگە داڭلىق شەھەر، داڭلىق بازار، داڭلىق كەنتلەرنى قوغداش، شۇنىڭدەك قوغدىلىدىغان ئىمارەتنى ئاسراش ۋە ئىشلىتىشتە، مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا ۋە گوۋۇيۈەننىڭ بەلگىلىمىسىگە رىئايە قىلىش كېرەك.

32-ماددا شەھەر-يېزا قۇرۇلۇشى ۋە تەرەققىياتىدا، داڭلىق مەنزىرە رايون بايلىقىنى قانۇن بويىچە قوغداش ۋە ئۇنىڭدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىش، داڭلىق مەنزىرە رايونى ۋە ئەتراپتىكى يېزا، بازار، كەنت قۇرۇلۇشىنى بىرتۇتاش ئورۇنلاشتۇرۇش كېرەك.

داڭلىق مەنزىرە رايونىنى پىلانلاش، قۇرۇش ۋە باشقۇرۇشتا مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزام ۋە گوۋۇيۈەننىڭ بەلگىلىمىسىگە ئەمەل قىلىش كېرەك.

33-ماددا شەھەر يەر ئاستى بوشلۇقىنى ئېچىش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىشتا، ئىقتىساد ۋە تېخنىكا تەرەققىيات سەۋىيەسىگە ئۇيغۇنلىشىپ، بىرتۇتاش ئورۇنلاشتۇرۇپ، ھەر تەرەپلىمە ئېچىپ، مۇۋاپىق پايدىلىنىش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىپ، ئاپەتنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ئاپەتنىڭ زىيىنىنى ئازايتىش، خەلق ھاۋا مۇداپىئەسى ۋە خەۋەرلىشىش قاتارلىق ئېھتىياجنى تولۇق ئويلىشىش ھەمدە شەھەر يىرىك پىلانىغا ئۇيغۇنلىشىپ، يىرىك پىلاننى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى ئۆتەش كېرەك.

34-ماددا شەھەر، ناھىيەلىك، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى شەھەر ئومۇمىي پىلانى، بازار ئومۇمىي پىلانى، يەردىن پايدىلىنىش ئومۇمىي پىلانى ۋە يىللىق پىلانى، شۇنىڭدەك خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات يىرىك پىلانىغا ئاساسەن، يېقىنقى مەزگىللىك قۇرۇلۇش يىرىك پىلانىنى تۈزۈپ، ئومۇمىي يىرىك پىلاننى تەستىقلىغۇچى ئورگانغا ئەنگە ئالدۇرۇشى كېرەك.

يېقىنقى مەزگىللىك قۇرۇلۇش يىرىك پىلانىدا مۇھىم ئۇل ئەسلىھە، ئاممىۋى مۇلازىمەت ئەسلىھەسى ۋە ئوتتۇراھال، تۆۋەن كىرىملىك ئاھالە تۇرالغۇ قۇرۇلۇشى، شۇنىڭدەك ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى ئاسراشنى مۇھىم مەزمۇن قىلىپ، يېقىنقى مەزگىللىك قۇرۇلۇشنىڭ ۋاقىت تەرتىپى، تەرەققىيات يۆنىلىشى ۋە بوشلۇق ئورۇنلاشتۇرمىسىنى ئايدىڭلاشتۇرۇش كېرەك.
يېقىنقى مەزگىللىك قۇرۇلۇش يىرىك پىلانىنىڭ يىرىك پىلان مۇددىتى بەش يىل بولىدۇ.

35-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىدا بېكىتىلگەن تۆمۈريول، تاشيول، پورت، ئايرودۇرۇم، يول، يېشىللىق، توك يەتكۈزۈش-تەقسىملەش ئەسلىھەلىرى ۋە توك يەتكۈزۈش لىنىيەسى كارىدورى، خەۋەرلىشىش ئەسلىھەلىرى، رادىيو-تېلېۋىزىيە ئەسلىھەلىرى، تۇرۇبا ئەسلىھەلىرى، دەريا يولى، سۇ ئامبىرى، سۇ مەنبەسى، تەبىئىيلىكى قوغدىلىدىغان رايون، كەلكۈندىن مۇداپىئەلىنىش يولى، ئوت مۇداپىئە يولى، يادرو ئېلېكتىر ئىستانسىسى، ئەخلەت تىندۇرۇش مەيدانى ۋە كۆيدۈرۈش زاۋۇتى، يۇندى بىر تەرەپ قىلىش زاۋۇتى ۋە
ئاممىۋى مۇلازىمەت ئەسلىھەلىرىگە ئىشلىتىلىدىغان يەر، شۇنىڭدەك قانۇن بويىچە قوغداشقا تېگىشلىك باشقا يەر،
ئىشلىتىش ئورنىنى ئۆز مەيلىچە ئۆزگەرتىش مەنئى قىلىنىدۇ.

36-ماددا دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە مۇناسىۋەتلىك تارماقلار تەستىقلايدىغان ياكى تەستىقلايدىغان قۇرۇلۇش تۈرلىرىدىن دۆلەت يېرىنىڭ ئىشلىتىش ھوقۇقىنى ئايرىپ بېرىش ئۇسۇلى بىلەن تەمىنلەپ بېرىشتە، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن مۇناسىۋەتلىك تارماقلارنىڭ تەستىقلىشى ياكى تەستىقلىشىغا يوللاشتىن بۇرۇن، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقىغا ئورۇن تاللاش پىكىرنامىسىنى بېرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگىنىدىن باشقا قۇرۇلۇش تۈرلىرىگە ئورۇن تاللاش پىكىرنامىسىنى ئىلتىماس قىلىش ھاجەتسىز.

37-ماددا شەھەر، بازار پىلانلاش رايونىدا دۆلەت يېرى ئىشلىتىش ھوقۇقىنى ئايرىپ بېرىش ئۇسۇلى بىلەن تەمىنلەيدىغان قۇرۇلۇش تۈرلىرىنى مۇناسىۋەتلىك تارماقنىڭ تەستىقلىشى، تەستىقلىشى، ئەنگە ئېلىشىدىن ئۆتكۈزگەندىن كېيىن، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقىغا قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاشقا ئىجازەت بېرىش ئىلتىماسى سۇنۇشى كېرەك،
شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى قۇرۇلۇش يېرىنىڭ ئورنى، كۆلىمى، قۇرۇلۇش قىلىشقا رۇخسەت قىلىش دائىرىسىنى تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي پىلانلاپ بېكىتىدۇ، قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى بېرىدۇ.

قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى ئالغاندىن كېيىن، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ يەر مەسئۇل تارمىقىغا يەر ئىشلىتىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ، ناھىيە دەرىجىلىكتىن تۆۋەن خەلق ھۆكۈمىتى تەستىقلىغاندىن كېيىن، يەر مەسئۇل تارمىقى يەر ئاجرىتىپ بېرىدۇ.

38-ماددا شەھەر، بازار پىلانلانغان رايونلاردا دۆلەت يېرى ئىشلىتىش ھوقۇقىنى ھەقلىق بېرىش ئۇسۇلى بىلەن تەمىنلىگەندە، شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقى دۆلەت يېرىنىڭ ئورنى، ئىشلىتىلىشى، ئېچىش سىجىللىقى قاتارلىق يىرىك پىلان شەرتلىرىنى ئوتتۇرىغا قويۇشى كېرەك،
دۆلەت ئىلكىدىكى يەرنىڭ ئىشلىتىش ھوقۇقىنى ھەقلىق بېرىش توختامىنىڭ تەركىبىي قىسمى قىلىنىدۇ.
يىرىك پىلان شەرتى بېكىتىلمىگەن يەرلەرنىڭ دۆلەت يېرىنىڭ ئىشلىتىش ھوقۇقىنى ئۆتۈنۈپ بېرىشكە بولمايدۇ.

دۆلەت يېرىنىڭ ئىشلىتىش ھوقۇقىغا ھەقلىق بېرىش يولى بىلەن ئېرىشكەن قۇرۇلۇش تۈرلىرىدە، دۆلەت يېرىنىڭ ئىشلىتىلىش ھوقۇقىنى ھەقلىق بېرىش توختامى ئىمزالانغاندىن كېيىن، قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن قۇرۇلۇش تۈرىنى تەستىقلاش، تەستىقلاش، ئەنگە ئېلىش ھۆججىتى ۋە دۆلەت يېرىنىڭ پايدىلىنىش ھوقۇقىنى ھەقلىق بېرىش توختامىنى ئېلىپ، شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر، يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقىدىن قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسىنى ئېلىشى كېرەك.

شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسىدە، دۆلەت ئىلكىدىكى يەرنىڭ ئىشلىتىش ھوقۇقىنى سېتىش توختامىنىڭ تەركىبىي قىسمى بولغان يىرىك پىلان شەرتىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتسە بولمايدۇ.

39-ماددا يىرىك پىلان شەرتى دۆلەت يېرىنىڭ ئىشلىتىش ھوقۇقىنى بېرىش توختامىغا كىرگۈزۈلمىسە، شۇ دۆلەتنىڭ يەر ئىشلىتىش ھوقۇقىنى بېرىش توختامى ئىناۋەتسىز بولىدۇ؛
قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى ئالمىغان قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن يەر ئىشلىتىشنى تەستىقلىغان بولسا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى مۇناسىۋەتلىك تەستىق ھۆججىتىنى بىكار قىلىدۇ؛
ئىگىلىگەن يەرنى ۋاقتىدا قايتۇرۇپ بېرىش كېرەك؛
ئالاقىدارلارغا زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم بېرىشى كېرەك.

40-ماددا شەھەر، بازار پىلانلاش رايونىدا ئىمارەت، قۇرۇلما، يول، تۇرۇبا لىنىيەسى ۋە باشقا قۇرۇلۇشلارنى قىلىشتا، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن ياكى شەخس شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر، يېزا پىلانى مەسئۇل تارمىقى ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى بېكىتكەن بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتىگە قۇرۇلۇش پىلانى ئىجازەتنامىسى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.

قۇرۇلۇش پىلانلاش ئىجازەتنامىسى بېجىرىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، يەر ئىشلىتىشكە ئالاقىدار ئىسپات-ھۆججەتلەر، قۇرۇلۇش لايىھەلەش لايىھەسى قاتارلىق ماتېرىياللارنى تاپشۇرۇش كېرەك.
قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن رېمونت قىلىش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان تۈزىدىغان قۇرۇلۇش تۈرلىرىنى يەنە رېمونت قىلىش خاراكتېرلىك ئىنچىكە يىرىك پىلانغا تاپشۇرۇشى كېرەك.
تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان ۋە يىرىك پىلان شەرتىگە ئۇيغۇن كېلىدىغانلىرىغا شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى بېكىتكەن بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى قۇرۇلۇش يىرىك پىلانى ئىجازەتنامىسىنى تەكشۈرۈپ بېرىدۇ.

شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى بېكىتكەن بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى تەكشۈرۈپ بېكىتىلگەن رېمونت قىلىش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان، قۇرۇلۇش لايىھەسى لايىھەسىنىڭ ئومۇمىي تەكشىلىك خەرىتىسىنى قانۇن بويىچە ئېلان قىلىشى كېرەك.

41-ماددا يېزا، كەنت پىلانلاش رايونىدا يېزا-بازار كارخانىلىرى، يېزا-كەنت ئاممىۋى ئەسلىھەلىرى ۋە پاراۋانلىق ئىشلىرى قۇرۇلۇشى قىلىشتا، قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن ياكى شەخس يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتىگە ئىلتىماس سۇنۇشى، يېزىلىق، بازارلىق ھۆكۈمەت شەھەر مەلۇم قىلىشى، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى يېزا-كەنت قۇرۇلۇشى يىرىك پىلانى ئىجازەتنامىسىنى تارقىتىپ بېرىشى كېرەك.

يېزا، كەنت پىلانلانغان رايوندا ئەسلىدىلا بار بولغان ئۆيلۈك يەرنى ئىشلىتىپ يېزا ئاھالىسىنىڭ تۇرالغۇ قۇرۇلۇشىنى پىلانلاش-باشقۇرۇش چارىسىنى ئۆلكە، ئاپتونوم رايون، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلەر تۈزىدۇ.

يېزا، كەنت پىلانلاش رايونىدا يېزا-بازار كارخانىلىرى، يېزا-كەنت ئاممىۋى ئەسلىھەلىرى ۋە پاراۋانلىق ئىشلىرى قۇرۇلۇشى، شۇنىڭدەك يېزا ئاھالىسىنىڭ تۇرالغۇ قۇرۇلۇشى ئېلىپ بېرىشتا، يېزا ئىگىلىك يېرىنى ئىگىلىۋېلىشقا بولمايدۇ؛
يېزا ئىگىلىك يېرىنى ھەقىقەتەن ئىگىلىۋېلىشقا توغرا كەلسە، «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ يەر باشقۇرۇش قانۇنى»دىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە، يېزا ئىگىلىك يېرىنى ئۆزگەرتىپ ئىشلىتىشنى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى بېجىرگەندىن كېيىن، شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى يېزا-كەنت قۇرۇلۇشى يىرىك پىلانى ئىجازەتنامىسىنى بېرىدۇ.

قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن ياكى شەخسلەر يېزا-كەنت قۇرۇلۇشى يىرىك پىلانى ئىجازەتنامىسىنى ئالغاندىن كېيىن، ئاندىن يەر ئىشلىتىشنى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى بېجىرسە بولىدۇ.

42-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى شەھەر-يېزا بىرتۇتاش پىلانىدا بېكىتىلگەن قۇرۇلۇش يېرى دائىرىسىدىن سىرت يىرىك پىلان ئىجازىتى بەرسە بولمايدۇ.

43-ماددا قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇنلار يىرىك پىلان شارائىتى بويىچە قۇرۇلۇش قىلىشى كېرەك؛
ھەقىقەتەن ئۆزگەرتىشكە توغرا كەلسە، شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقىغا ئىلتىماس سۇنۇش شەرت.
ئۆزگەرتىلىدىغان مەزمۇن تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلانغا ئۇيغۇن كەلمىسە، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى تەستىقلىسا بولمايدۇ.
شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى قانۇن بويىچە ئۆزگەرتىلگەندىن كېيىنكى يىرىك پىلان شەرتىنى تەڭ دەرىجىلىك يەر مەسئۇل تارمىقىغا ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇشى ھەمدە ئېلان قىلىشى كېرەك.

قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن قانۇن بويىچە ئۆزگەرتىلگەندىن كېيىنكى يىرىك پىلان شەرتىنى ئالاقىدار خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ يەر مەسئۇل تارمىقىغا ۋاقتىدا ئەنگە ئالدۇرۇشى كېرەك.

44-ماددا شەھەر، بازار پىلانلانغان رايوندا ۋاقىتلىق قۇرۇلۇش قىلىشتا، شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى شەھەر-يېزا پىلانى مەسئۇل تارمىقىنىڭ تەستىقىنى ئېلىش كېرەك.
ۋاقىتلىق قۇرۇلۇش يېقىنقى مەزگىللىك قۇرۇلۇش يىرىك پىلانى ياكى تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلاننى يولغا قويۇش، شۇنىڭدەك قاتناش، شەھەر قىياپىتى، بىخەتەرلىك قاتارلىقلارغا تەسىر يەتكۈزسە، تەستىقلاشقا بولمايدۇ.

ۋاقىتلىق قۇرۇلۇشنى تەستىقلانغان ئىشلىتىش مۇددىتى ئىچىدە ئۆزى چېقىۋېتىش كېرەك.

ۋاقىتلىق قۇرۇلۇش قىلىش ۋە ۋاقىتلىق يەر ئىشلىتىشنى پىلانلاش-باشقۇرۇشنىڭ كونكرېت چارىسىنى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى چىقىرىدۇ.

45-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى قۇرۇلۇشنىڭ يىرىك پىلان شەرتىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان-كەلمەيدىغانلىقىنى گوۋۇيۈەننىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە ئېنىقلايدۇ.
قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن ئېنىقلانمىغان ياكى ئېنىقلاشتىن ئۆتكۈزمەي تۇرۇپ يىرىك پىلان شەرتىگە ئۇيغۇن كەلمىسە، پۈتكەن قۇرۇلۇشنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىشقا تەشكىللىسە بولمايدۇ.

قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇنلار پۈتۈپ تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋالغاندىن كېيىن 6 ئاي ئىچىدە شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقىغا پۈتكەن قۇرۇلۇشنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىشقا دائىر ماتېرىياللارنى يوللىشى كېرەك.

4-باب شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش

46-ماددا ئۆلكە تەۋەسىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانى، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى تەشكىللەپ تۈزگۈچى ئورگان مۇناسىۋەتلىك تارماقلار ۋە مۇتەخەسسىسلەرنى تەشكىللەپ يىرىك پىلاننىڭ يولغا قويۇلۇش ئەھۋالىنى قەرەللىك باھالىشى ھەمدە دەلىللەش يىغىنى، ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى ياكى باشقا ئۇسۇللار ئارقىلىق ئاممىدىن پىكىر ئېلىشى كېرەك.
تەشكىلىي تۈزگۈچى ئورگان شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى، بازارلىق خەلق قۇرۇلتىيى ۋە ئەسلىي تەستىقلىغۇچى ئورگانغا باھالاش دوكلاتى بېرىشى ھەمدە قوشۇمچە پىكىر ئېلىش ئەھۋالى بىلەن تەمىنلىشى كېرەك.

47-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، تەشكىلىي تۈزگۈچى ئورگان بەلگىلەنگەن ھوقۇق دائىرىسى ۋە تەرتىپ بويىچە ئۆلكە تەۋەسىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانى، شەھەر ئومۇمىي پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىغا تۈزىتىش كىرگۈزسە بولىدۇ :

( 1 ) يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى تۈزگەن شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىدا ئۆزگىرىش بولۇپ، يىرىك پىلانغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش تەلىپىنى ئوتتۇرىغا قويغانلار؛

( 2 ) مەمۇرىي رايون ئايرىمىسىنى تەڭشەشتە يىرىك پىلانغا ھەقىقەتەن تۈزىتىش كىرگۈزۈشكە توغرا كەلسە؛

( 3 ) گوۋۇيۈەن تەستىقلىغان مۇھىم، زور قۇرۇلۇشلارنىڭ يىرىك پىلانىغا ھەقىقەتەن تۈزىتىش كىرگۈزۈش زۆرۈر بولسا؛

( 4 ) باھالاش ئارقىلىق يىرىك پىلانغا ھەقىقەتەن تۈزىتىش كىرگۈزۈشكە توغرا كەلسە؛

( 5 ) شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تەستىقلىغۇچى ئورگان يىرىك پىلانغا تۈزىتىش كىرگۈزۈشكە تېگىشلىك باشقا ئەھۋاللار دەپ قارىغان بولسا.

ئۆلكە رايونىدىكى شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانى، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىغا تۈزىتىش كىرگۈزۈشتىن بۇرۇن، تۈزگۈچى ئورگان ئەسلىي يىرىك پىلاننىڭ يولغا قويۇلۇش ئەھۋالىنى خۇلاسىلىشى ھەمدە ئەسلىي تەستىقلىغۇچى ئورگانغا دوكلات قىلىشى كېرەك؛
شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىغا چېتىلىدىغان مەجبۇرلاش خاراكتېرلىك مەزمۇنلارغا تۈزىتىش كىرگۈزۈشتە، ئالدى بىلەن ئەسلىي تەستىقلىغان ئورگانغا مەخسۇس تېمىدا دوكلات بېرىش كېرەك، ماقۇللۇقتىن ئۆتكۈزگەندىن كېيىن تۈزىتىش كىرگۈزۈش لايىھەسى تۈزۈشكە بولىدۇ.

تۈزىتىلگەندىن كېيىنكى ئۆلكە، شەھەر-بازار سىستېمىسى يىرىك پىلانىنى، شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىنى مۇشۇ قانۇننىڭ 13-، 14-، 15-ۋە 16-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن تەستىقلاش تەرتىپى بويىچە تەستىقلىتىشقا يوللاش كېرەك.

48-ماددا تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلانغا تۈزىتىش كىرگۈزۈشتە، تۈزگۈچى ئورگان تۈزىتىشنىڭ زۆرۈرلۈكىنى دەلىللىشى، يىرىك پىلان بۆلىكىدىكى مەنپەئەتدارلاردىن پىكىر ئېلىشى ھەمدە ئەسلىي تەستىقلىغۇچى ئورگانغا مەخسۇس تېمىدا دوكلات قىلىشى، ئەسلىي تەستىقلىغۇچى ئورگاننىڭ ماقۇللۇقىنى ئالغاندىن كېيىن، تۈزىتىش لايىھەسى تۈزسە بولىدۇ.
تۈزىتىش كىرگۈزۈلگەندىن كېيىنكى تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلاننى مۇشۇ قانۇننىڭ 19-، 20-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن تەستىقلاش تەرتىپى بويىچە تەستىقلىتىشقا يوللاش كېرەك.
تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلاندا شەھەر ئومۇمىي يىرىك پىلانى، بازار ئومۇمىي يىرىك پىلانىغا چېتىلىدىغان مەجبۇرلاش خاراكتېرلىك مەزمۇنلارغا تۈزىتىش كىرگۈزۈشتە، ئالدى بىلەن ئومۇمىي يىرىك پىلانغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش كېرەك.

يېزا يىرىك پىلانى، كەنت يىرىك پىلانىنى تۈزىتىشتە، مۇشۇ قانۇننىڭ 22-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن تەستىقلاش تەرتىپى بويىچە تەستىقلىتىشقا يوللاش كېرەك.

49-ماددا شەھەر، ناھىيەلىك، بازارلىق خەلق ھۆكۈمەتلىرى يېقىنقى مەزگىللىك قۇرۇلۇش يىرىك پىلانىغا تۈزىتىش كىرگۈزۈشتە، تۈزىتىش كىرگۈزۈلگەندىن كېيىنكى يېقىنقى مەزگىللىك قۇرۇلۇش پىلان پىلانىنى ئومۇمىي يىرىك پىلاننى تەستىقلىغۇچى ئورگانغا ئەنگە ئالدۇرۇشى كېرەك.

50-ماددا ئورۇن تاللاش پىكىرنامىسى، قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى، قۇرۇلۇش پىلانلاش ئىجازەتنامىسى ياكى يېزا-كەنت قۇرۇلۇشىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى تارقىتىلغاندىن كېيىن، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى قانۇن بويىچە تۈزىتىپ ئىجازەت بېرىلگۈچىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تولۇقلىما بېرىشى كېرەك.

قانۇن بويىچە بېكىتىلگەن رېمونت قىلىش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان، قۇرۇلۇش لايىھەسى لايىھەسىنىڭ ئومۇمىي تەكشىلىك خەرىتىسىنى خالىغانچە ئۆزگەرتىشكە بولمايدۇ؛
ھەقىقەتەن تۈزىتىشكە توغرا كەلسە، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى ئېچىش قاتارلىق شەكىللەرنى قوللىنىپ، مەنپەئەتدارلارنىڭ پىكرىنى ئاڭلىشى كېرەك؛
مەنپەئەتدارلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە تۈزىتىش كىرگۈزۈش سەۋەبىدىن زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم بېرىشى كېرەك.

5-باب نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش

51-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ۋە ئۇنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى شەھەر-يېزا ئۇلۇغۋار پىلانىنى تۈزۈش، تەستىقلاش، يولغا قويۇش، تۈزىتىشكە بولغان نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

52-ماددا يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شۇ دەرىجىلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىغا ياكى يېزىلىق، بازارلىق خەلق قۇرۇلتايلىرىغا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنىڭ يولغا قويۇلۇش ئەھۋالىنى دوكلات قىلىشى ھەمدە ئۇلارنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.

53-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر، يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنىڭ يولغا قويۇلۇش ئەھۋالىنى نازارەت قىلىدۇ، تەكشۈرىدۇ، تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللىنىشقا ھوقۇقلۇق :

( 1 ) مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ۋە خادىملاردىن نازارەت قىلىنىدىغان ئىشقا مۇناسىۋەتلىك ھۆججەت-ماتېرىياللارنى بېرىشنى ھەمدە كۆپەيتىۋېلىشنى تەلەپ قىلىش؛

( 2 ) مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ۋە خادىملاردىن نازارەت قىلىنىدىغان ئىشلارغا چېتىلىدىغان مەسىلىلەر توغرىسىدا ئىزاھات بېرىش ۋە ئىزاھات بېرىشنى ھەمدە ئېھتىياجغا قاراپ نەق مەيدانغا كىرىپ تەكشۈرۈپ ئۆلچەشنى تەلەپ قىلىش؛

( 3 ) مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ۋە خادىملارنى شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىغا مۇناسىۋەتلىك قانۇن-نىزاملارغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇش.

شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقىنىڭ خادىملىرى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشتا، قانۇن ئىجراسى كىنىشكىسىنى كۆرسىتىشى كېرەك.
نازارەت قىلىنغۇچى ۋە تەكشۈرۈلگۈچى ئورۇن ۋە خادىملار ماسلىشىشى، قانۇن بويىچە ئېلىپ بېرىلغان نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش پائالىيىتىگە دەخلى يەتكۈزمەسلىكى ۋە توسقۇنلۇق قىلماسلىقى كېرەك.

54-ماددا نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش ئەھۋالى ۋە بىر تەرەپ قىلىش نەتىجىسىنى قانۇن بويىچە ئاشكارىلاپ، ئاممىنىڭ كۆرۈشى ۋە نازارەت قىلىشىغا بېرىش كېرەك.

55-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ قىلمىشلارنى تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلغاندا، دۆلەت ئورگىنى خادىملىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈشكە تېگىشلىك ئىكەنلىكىنى بايقىسا، ئۇلارنى ۋەزىپىگە تەيىنلىگەن ۋە ۋەزىپىدىن قالدۇرغان ئورگان ياكى رېۋىزىيە ئورگىنىغا چارە كۆرۈش تەكلىپى بېرىشى كېرەك.

56-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىش كېرەك، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنىڭ مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارمىقى مەمۇرىي جازا بەرمىسە، يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقى ئۇنى مەمۇرىي جازا قارارى چىقىرىشقا بۇيرۇشقا ياكى مۇناسىۋەتلىك خەلق ھۆكۈمىتىگە مەمۇرىي جازا بېرىشكە بۇيرۇشقا ھوقۇقلۇق.

57-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقىدىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا مەمۇرىي ئىجازەت بېرىلگەنلىرى يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانى مەسئۇل تارمىقى شۇ مەمۇرىي ئىجازەتنى بىكار قىلىشقا ياكى بىۋاسىتە بىكار قىلىشقا بۇيرۇشقا ھوقۇقلۇق.
مەمۇرىي ئىجازەتنى بىكار قىلىش سەۋەبىدىن ئالاقىدارلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم بېرىشى كېرەك.

6-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

58-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى قانۇن بويىچە تۈزۈشكە تېگىشلىك بولسىمۇ تەشكىللىمىگەن ياكى شەھەر-يېزا ئۇلۇغۋار پىلانىنى قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە تۈزمىگەن، تەستىقلىمىغان، تۈزەتمىگەنلەرنى يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش چىقىرىپ تەنقىدلەيدۇ؛
ئالاقىدار خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مەسئۇلى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

59-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزگۈچى ئورگان شەھەر-يېزا بىرتۇتاش پىلانىنى مۇناسىپ سالاھىيەت دەرىجىسى يوق ئورۇنغا تۈزۈشنى ھاۋالە قىلغان بولسا، يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش چىقىرىپ تەنقىدلەيدۇ؛
ئالاقىدار خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مەسئۇلى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ.

60-ماددا بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى ياكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر، يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقىدا تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى، يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى باشقۇرۇش تارمىقى ياكى رېۋىزىيە ئورگىنى خىزمەت ھوقۇقىغا ئاساسەن تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش چىقىرىپ تەنقىدلەيدۇ؛
بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ :

( 1 ) شەھەرنىڭ تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلانى، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى تۇرۇشلۇق جايدىكى بازارنىڭ تىزگىنلەش خاراكتېرلىك تەپسىلىي بىرتۇتاش پىلانىنى قانۇن بويىچە تەشكىللەپ تۈزمىگەنلەر؛

( 2 ) خىزمەت ھوقۇقىدىن ھالقىپ ياكى قانۇندا بەلگىلەنگەن شەرتكە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان ئىلتىماس قىلغۇچىغا ئورۇن تاللاش پىكىرنامىسى، قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى، قۇرۇلۇش پىلانلاش ئىجازەتنامىسى، يېزا-كەنت قۇرۇلۇشىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى تارقىتىپ بەرگەنلەر؛

( 3 ) قانۇندا بەلگىلەنگەن شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان ئىلتىماس قىلغۇچىغا قانۇندا بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە ئورۇن تاللاش پىكىرنامىسى، قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى، قۇرۇلۇش پىلانلاش ئىجازەتنامىسى، يېزا-كەنت قۇرۇلۇشىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسىنى تارقىتىپ بەرمىگەن بولسا؛

( 4 ) تەكشۈرۈپ بېكىتىلگەن رېمونت قىلىش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان، قۇرۇلۇش لايىھەسى ئومۇمىي تەكشىلىك خەرىتىسىنى قانۇن بويىچە ئېلان قىلمىغانلار؛

( 5 ) ياساش خاراكتېرلىك تەپسىلىي يىرىك پىلان، قۇرۇلۇش لايىھەسى لايىھەسىنىڭ ئومۇمىي تەكشىلىك خەرىتىسىگە تۈزىتىش كىرگۈزۈشكە قوشۇلۇشتىن بۇرۇن ئىسپات ئاڭلاش يىغىنى ئېچىش قاتارلىق شەكىللەرنى قوللىنىپ، مەنپەئەتدارلارنىڭ پىكرىنى ئاڭلىمىغانلار؛

( 6 ) يىرىك پىلان ئىجازىتىگە قانۇن بويىچە ئېرىشمەي ياكى يىرىك پىلان ئىجازىتىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا يىرىك پىلان رايونىدا قۇرۇلۇش قىلىش قىلمىشى بايقىلىپ، تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىنمىغان ياكى پاش قىلىنغان مەلۇماتنى تاپشۇرۇۋالغاندىن كېيىن قانۇن بويىچە بىر تەرەپ قىلىنمىغانلار.

61-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرىدىن تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلىرىنى شۇ دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى ياكى يۇقىرى دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش چىقىرىپ تەنقىدلەيدۇ؛
بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ :

( 1 ) ئورۇن تاللاش پىكىرنامىسىگە قانۇن بويىچە ئېرىشەلمىگەن قۇرۇلۇش تۈرىگە قۇرۇلۇش تۈرىنى تەستىقلاش ھۆججىتىنى تارقىتىپ بەرگەنلەر؛

( 2 ) دۆلەت يېرىنىڭ ئىشلىتىش ھوقۇقىنى ھەقلىق بېرىش توختامىدا يىرىك پىلان شەرتىنى قانۇن بويىچە بېكىتمىگەن ياكى دۆلەت يېرىنىڭ ئىشلىتىشنى ھەقلىق بېرىش توختامىدا قانۇن بويىچە بېكىتىلگەن يىرىك پىلان شەرتىنى ئۆزگەرتمىگەنلەر؛

( 3 ) قۇرۇلۇش يېرىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسى قانۇن بويىچە ئالمىغان قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن دۆلەت يېرىنى ئىشلىتىش ھوقۇقى ئاجرىتىپ بەرگەن بولسا.

62-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزگۈچى ئورۇنلاردىن تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلىرىنى تۇرۇشلۇق جايدىكى شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، توختامدا پۈتۈشكەن يىرىك پىلان تۈزۈش ھەققى بىر ھەسسىدىن يۇقىرى، ئىككى ھەسسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلار ئىش توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇلىدۇ، ئەسلىي كىنىشكا تارقاتقان ئورگان ساپا دەرىجىسىنى تۆۋەنلىتىدۇ ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنى بىكار قىلىدۇ؛
زىيان سالغانلىرى قانۇن بويىچە تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ :

( 1 ) سالاھىيەت دەرىجىسى ئىجازىتى دائىرىسىدىن ھالقىپ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش خىزمىتىنى ھۆددىگە ئالغانلار؛

( 2 ) دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك ئۆلچىمىگە خىلاپ ھالدا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى تۈزگەنلەر.

قانۇن بويىچە سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى ئالماي تۇرۇپ، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش خىزمىتىنى ھۆددىگە ئالغانلارغا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە جەرىمانە قويىدۇ؛
زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەش جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

ئالدامچىلىق ۋاسىتىسى بىلەن سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىگە ئېرىشىپ، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزۈش خىزمىتىنى ھۆددىگە ئالغانلارنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنى ئەسلىي كىنىشكا تارقاتقان ئورگان بىكار قىلىدۇ، مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدىكى بەلگىلىمە بويىچە جەرىمانە قويىدۇ؛
زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەش جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

63-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىنى تۈزگۈچى ئورۇن سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى ئالغاندىن كېيىن، مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىگە قايتا ئۇيغۇن كەلمىسە، ئەسلىي كىنىشكا تارقاتقان ئورگان بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
سۈرۈك ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلەرنىڭ سالاھىيەت دەرىجىسى تۆۋەنلىتىلىدۇ ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ.

64-ماددا قۇرۇلۇش پىلانلاش ئىجازەتنامىسى ئالمىغان ياكى قۇرۇلۇش پىلانلاش ئىجازەتنامىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە قۇرۇلۇش قىلمىغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقى قۇرۇلۇشنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ؛
تۈزىتىش تەدبىرى قوللىنىپ يىرىك پىلاننى يولغا قويۇشقا بولغان تەسىرىنى تۈگەتكىلى بولسا، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بولىدۇ، قۇرۇلۇشنىڭ پۈتۈش باھاسى ％ 5 تىن يۇقىرى، ％ 10 تىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
تۈزىتىش تەدبىرى قوللىنىپ تەسىرىنى تۈگەتكىلى بولمىغانلىرىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە چېقىۋېتىدۇ، چېقىۋەتكىلى بولمىسا، ماددىي بۇيۇم ياكى قانۇنغا خىلاپ كىرىمىنى مۇسادىرە قىلىدۇ، قوشۇمچە قۇرۇلۇشنىڭ پۈتۈش باھاسى ％ 10 تىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ.

65-ماددا يېزىلىق، كەنت پىلانلاش رايونلىرىدا يېزا-كەنت قۇرۇلۇشى يىرىك پىلانى ئىجازەتنامىسى قانۇن بويىچە ئالمىغان ياكى يېزا-كەنت قۇرۇلۇشىنى پىلانلاش ئىجازەتنامىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە قۇرۇلۇش قىلمىغانلارنى يېزىلىق، بازارلىق خەلق ھۆكۈمىتى قۇرۇلۇشنى توختىتىشقا، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
مۇددەت ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلەرنى چېقىۋېتىشكە بولىدۇ.

66-ماددا قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن ياكى شەخسلەردىن تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلىرىنى تۇرۇشلۇق جايدىكى شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە چېقىۋېتىشكە بۇيرۇيدۇ، ۋاقىتلىق قۇرۇلۇشنىڭ پۈتۈش باھاسىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ :

( 1 ) تەستىقلاتماي تۇرۇپ ۋاقىتلىق قۇرۇلۇش قىلغانلار؛

( 2 ) ۋاقىتلىق قۇرۇلۇش قىلىشتا تەستىق مەزمۇنىغا ئەمەل قىلمىغانلار؛

( 3 ) ۋاقىتلىق ئىمارەت، قۇرۇلما تەستىق مۇددىتىدىن ئېشىپ كەتسىمۇ چېقىلمىغانلار.

67-ماددا قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇنلاردىن قۇرۇلۇش پۈتۈپ تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىنغاندىن كېيىنكى ئالتە ئاي ئىچىدە شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقىغا پۈتكەن قۇرۇلۇشنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىشقا دائىر ماتېرىياللارنى يوللاپ بەرمىگەنلىرىنى، تۇرۇشلۇق جايدىكى شەھەر، ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شەھەر-يېزا پىلانلاش مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تولۇقلاپ مەلۇم قىلىشقا بۇيرۇيدۇ؛
مۇددەت ئۆتسىمۇ تولۇقلاپ مەلۇم قىلمىغانلارغا 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.

68-ماددا شەھەر-يېزا يىرىك پىلانى مەسئۇل تارمىقى قۇرۇلۇشنى توختىتىش ياكى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە چېقىشقا بۇيرۇش قارارى چىقارغاندىن كېيىن، ئالاقىدارلار قۇرۇلۇشنى توختاتمىسا ياكى مۇددەت ئۆتسىمۇ چاقمىسا، قۇرۇلۇش قىلىدىغان جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى مۇناسىۋەتلىك تارماقلارغا قۇرۇلۇش نەق مەيدانىنى پېچەتلەش، مەجبۇرىي چېقىۋېتىش قاتارلىق تەدبىرلەرنى قوللىنىشنى بۇيرۇسا بولىدۇ.

69-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

7-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

70-ماددا بۇ قانۇن 2008-يىل 1-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.
«جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ شەھەر پىلانلاش قانۇنى»بىرلا ۋاقىتتا بىكار قىلىنىدۇ.