جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان قانۇنى

( 2024-يىل 4-ئاينىڭ 26-كۈنى 14-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 9-يىغىنىدا ماقۇللاندى )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب ئىلمىي ئۇنۋان خىزمەت تۈزۈلمىسى

3-باب ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتى

4-باب ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش شەرتلىرى

5-باب ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش تەرتىپى

6-باب ئىلمىي ئۇنۋان سۈپەت كاپالىتى

7-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش خىزمىتىنى قېلىپلاشتۇرۇش، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش، ئىلمىي ئۇنۋان سۈپىتىنى كاپالەتلەندۈرۈش، مىللەتنى گۈللەندۈرۈش ئۇلۇغ ۋەزىپىسىنى زىممىسىگە ئالالايدىغان دەۋر يېڭى كىشىلىرىنى يېتىشتۈرۈش، مائارىپ كۈچلۈك دۆلىتى، پەن-تېخنىكا كۈچلۈك دۆلىتى، ئىختىساسلىقلار كۈچلۈك دۆلىتى قۇرۇش، سوتسىيالىستىك زامانىۋىلاشقان دۆلەتنى ئومۇميۈزلۈك قۇرۇشقا مۇلازىمەت قىلىش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇنغا بىنائەن چىقىرىلدى.

2-ماددا دۆلەت ئىلمىي ئۇنۋان تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.
ئىلمىي ئۇنۋان باكلاۋۇرلۇق، ماگىستىرلىق، دوكتورلۇققا ئايرىلىدۇ، ئىلمىي ئۇنۋان، كەسپىي ئۇنۋان قاتارلىق تۈرلەرگە بۆلۈنىدۇ، پەن تۈرى، كەسپىي ئۇنۋان تۈرى قاتارلىقلار بويىچە بېرىلىدۇ.

3-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان خىزمىتىدە جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ رەھبەرلىكىدە چىڭ تۇرۇلىدۇ، دۆلەتنىڭ مائارىپ فاڭجېنى ئومۇميۈزلۈك ئىزچىللاشتۇرۇلىدۇ، سوتسىيالىستىك يادرولۇق قىممەت قارىشى ئەمەلىيەتتە كۆرسىتىلىدۇ، ئەخلاق ئارقىلىق ئادەم تەربىيەلەش تۈپ ۋەزىپىسى ئەمەلىيلەشتۈرۈلىدۇ، مائارىپ قانۇنىيىتىگە ئەمەل قىلىنىدۇ، ئادىل، ھەققانىي، ئاشكارا بولۇشتا چىڭ تۇرۇلىدۇ

4-ماددا جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ رەھبەرلىكىنى ھىمايە قىلىدىغان، سوتسىيالىزم تۈزۈمىنى ھىمايە قىلىدىغان جۇڭگو پۇقرالىرىدىن ئالىي مەكتەپ، پەن تەتقىقات ئاپپاراتىدا ئوقۇغان ياكى دۆلەت بەلگىلىگەن باشقا ئۇسۇللار ئارقىلىق تەربىيە ئالغان، مۇناسىپ ئوقۇش تەلىپى، ئىلمىي سەۋىيە ياكى كەسپىي سەۋىيەگە يەتكەنلىرى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

5-ماددا تەستىقلاش ئارقىلىق مۇناسىپ پەن، كەسپىي ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتىگە ئېرىشكەن ئالىي مەكتەپ، پەن تەتقىقات ئاپپاراتى ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇن بولىدۇ، ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان پەن، كەسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش نۇقتىسى بولىدۇ.
ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بەرسە بولىدۇ.

2-باب ئىلمىي ئۇنۋان خىزمەت تۈزۈلمىسى

6-ماددا گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى تەسىس قىلىدۇ، پۈتۈن مەملىكەتنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان خىزمىتىگە رەھبەرلىك قىلىدۇ.

گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىدا بىر مۇدىر ئەزا، مۇئاۋىن مۇدىر ۋە بىرقانچە ئەزا تەسىس قىلىندى.
مۇدىر ئەزاسى، مۇئاۋىن مۇدىر ئەزالىرى ۋە ئەزالىرىنى گوۋۇيۈەن تەيىنلەيدۇ ۋە قالدۇرىدۇ، ھەر نۆۋەتلىك ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى بەش يىل بولىدۇ.

گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى مۇتەخەسسىسلەر گۇرۇپپىسى تەسىس قىلىدۇ، ئۇ ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش، سۈپەتنى نازارەت قىلىش، مۇھاكىمە قىلىپ مەسلىھەت بېرىش قاتارلىق خىزمەتلەرگە مەسئۇل بولىدۇ.

7-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقىدا ئىش بېجىرىش ئاپپاراتى تەسىس قىلىدۇ، گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىنىڭ كۈندىلىك خىزمەتلىرىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان باشقۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك خىزمەتلىرىگە مەسئۇل بولىدۇ.

8-ماددا ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى تەسىس قىلىدۇ، ئۇلار گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىنىڭ يېتەكچىلىكىدە شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان خىزمىتىگە رەھبەرلىك قىلىدۇ.

ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان باشقۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك خىزمەتلەرگە مەسئۇل بولىدۇ.

9-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇندا ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتى تەسىس قىلىنىدۇ، ئۇ تۆۋەندىكى مەسئۇلىيەتنى ئادا قىلىدۇ :

( 1 ) شۇ ئورۇننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىشنى يولغا قويۇش چارىسى ۋە كونكرېت ئۆلچىمىنى قاراپ چىقىش؛

( 2 ) ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش نۇقتىسىنى كۆپەيتىش، ئەمەلدىن قالدۇرۇش قاتارلىق ئىشلارنى قاراپ چىقىش؛

( 3 ) مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش، بەرمەسلىك، بىكار قىلىش قارارى چىقىرىش؛

( 4 ) ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش تالاش-تارتىشىنى تەتقىق قىلىپ بىر تەرەپ قىلىش؛

( 5 ) ئىلمىي ئۇنۋانغا مۇناسىۋەتلىك ئەرز ياكى پاش قىلىشنى قوبۇل قىلىش؛

( 6 ) ئىلمىي ئۇنۋانغا مۇناسىۋەتلىك باشقا ئىشلارنى قاراپ چىقىش.

ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتى بىرقانچە شۆبە كومىتېت تەسىس قىلىپ خىزمەتلەرنى قانات يايدۇرۇشقا ياردەملەشسە بولىدۇ ھەمدە شۆبە كومىتېتقا مۇناسىپ مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشنى ھاۋالە قىلسا بولىدۇ.

10-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتى ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇندىكى ئالىي كەسپىي تېخنىكا ۋەزىپىسى بار مەسئۇل خادىملار، ئوقۇتۇش پەن تەتقىقات خادىملىرىدىن تەركىب تاپىدۇ، ئۇنىڭ تەركىبىدىكى خادىملار توققۇز كىشىدىن كەم بولمىغان تاق سان بولۇشى كېرەك.
ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتىنىڭ رەئىسلىكىنى ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇننىڭ ئاساسلىق مەمۇرىي مەسئۇلى ئۈستىگە ئالىدۇ.

ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتى قارار چىقىرىشتا، يىغىن شەكلىدە قارار چىقىرىشى كېرەك.
مۇشۇ قانۇننىڭ 9-ماددىسىنىڭ 1-تارمىقىنىڭ ( 1 ) تارماقچىسىدىن ( 4 ) تارماقچىسىغىچە بولغان تارماقچىلىرىدا كۆرسىتىلگەن ئىشلار ياكى باشقا مۇھىم، زور ئىشلارنى قاراپ چىقىشتا، يىغىنغا تەركىبىدىكى بارلىق خادىملارنىڭ ئۈچتىن ئىككى قىسمىدىن كۆپرەكى قاتنىشىشى كېرەك.
قارار قىلىنىدىغان ئىشلار بېلەت تاشلاش شەكلىدە ئاۋازغا قويۇلىدۇ، قارار تەركىبىدىكى بارلىق خادىملارنىڭ تەڭدىن تولىسى ماقۇللايدۇ.

11-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتى ۋە شۆبە كومىتېت تەركىبىدىكىلەر، ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى، مەسئۇلىيەت ئىش تەقسىماتى، خىزمەت تەرتىپى قاتارلىقلارنى ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن بېكىتىدۇ ۋە ئېلان قىلىدۇ.

3-باب ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتى

12-ماددا ئالىي مەكتەپلەر، پەن تەتقىقات ئاپپاراتلىرى ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتى ئىلتىماس قىلىشتا، تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلىشى كېرەك :

( 1 ) سوتسىيالىستىك مەكتەپ باشقۇرۇش يۆنىلىشىدە چىڭ تۇرۇپ، ئەخلاق ئارقىلىق ئادەم تەربىيەلەش تۈپ ۋەزىپىسىنى ئەمەلىيلەشتۈرۈش؛

( 2 ) دۆلەت ۋە يەرلىكنىڭ ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىيات ئېھتىياجىغا، ئالىي مائارىپنى تەرەققىي قىلدۇرۇش يىرىك پىلانىغا ئۇيغۇن كېلىش؛

( 3 ) ئىلتىماس قىلغان ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتىگە ماس كېلىدىغان ئوقۇتقۇچىلار قوشۇنى، ئەسلىھە، ئۈسكۈنە قاتارلىق ئوقۇتۇش، پەن تەتقىقات بايلىقى ۋە مەكتەپ باشقۇرۇش سەۋىيەسىگە ئىگە بولۇش؛

( 4 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن باشقا شەرتلەر.

گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى، ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتىنى ئىلتىماس قىلىش شەرتلىرى توغرىسىدا كونكرېت بەلگىلىمە چىقارسا بولىدۇ.

13-ماددا تولۇق كۇرس مائارىپىنى قانۇن بويىچە يولغا قويغان ھەمدە مۇشۇ قانۇننىڭ 12-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن شەرتلەرنى ھازىرلىغان ئالىي مەكتەپلەر باكلاۋۇرلۇق ئۇنۋانى بېرىش سالاھىيىتى ئېلىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.
تولۇق كۇرس مائارىپى، ئاسپىرانتلار مائارىپى قانۇن بويىچە يولغا قويۇلغان ھەمدە مۇشۇ قانۇننىڭ 12-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن شەرتلەرنى ھازىرلىغان ئالىي مەكتەپ، پەن تەتقىقات ئاپپاراتى ماگىستىر، دوكتورلۇق ئۇنۋانى بېرىش سالاھىيىتى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

14-ماددا باكلاۋۇرلۇق ئۇنۋانى بېرىش سالاھىيىتىنى ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى تەستىقلايدۇ، گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىغا ئەنگە ئالدۇرىدۇ.

ماگىستىرلىق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش سالاھىيىتىنى ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى تەكشۈرۈشكە تەشكىللەپ، گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىنىڭ تەستىقلىشىغا يوللايدۇ.

دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش سالاھىيىتىنى گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى تەكشۈرۈشكە تەشكىللەپ، گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىغا تەستىقلىتىدۇ.

ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتىنى تەكشۈرۈشتە، مۇتەخەسسىسلەرنى باھالاشقا تەشكىللەش كېرەك.

15-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتىنى ئىلتىماس قىلىشنى گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى، ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى بەلگىلىگەن مۇددەت ئىچىدە ئوتتۇرىغا قويۇش كېرەك.

ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتىنى تەستىقلاشقا مەسئۇل ئورۇن ئىلتىماسنى قوبۇل قىلغان كۈندىن باشلاپ 90 كۈن ئىچىدە قارار چىقىرىشى ھەمدە جەمئىيەتكە ئېلان قىلىشى كېرەك.
ئاشكارىلاش مۇددىتى ئون خىزمەت كۈنىدىن كەم بولماسلىقى كېرەك.
ئاشكارىلاش مەزگىلىدە باشقىچە پىكىر بولسا، تەشكىل قايتا ئېنىقلىشى كېرەك.

16-ماددا شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇنلار گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىنىڭ تەستىقى بىلەن، ماگىستىرلىق، دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش نۇقتىلىرىنى كۆپەيتىپ تەسىس قىلىپ تەكشۈرۈشنى ئۆز ئالدىغا قانات يايدۇرسا بولىدۇ.
ئۆز ئالدىغا كۆپەيتىپ تەسىس قىلىنغان ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش نۇقتىسىنى گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىغا تەستىقلىتىش كېرەك.
كونكرېت شەرت ۋە چارىنى گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى بېكىتىدۇ.

17-ماددا دۆلەت مەۋقەنى ئىقتىسادىي، ئىجتىمائىي تەرەققىياتنىڭ ئىختىساسلىقلارغا بولغان ئېھتىياجىغا قويۇپ، پەن قۇرۇلمىسى ۋە ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش نۇقتىلىرىنىڭ جايلىشىشىنى ياخشىلاپ، ئاساس پەنلەر، گۈللىنىۋاتقان پەنلەر، گىرەلەشمە پەنلەر قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىدۇ.

گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى دۆلەتنىڭ مۇھىم، زور ئېھتىياجى ۋە ئىقتىسادىي تەرەققىيات، پەن-تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش، مەدەنىيەتكە ۋارىسلىق قىلىش، خەلق ئاممىسىنىڭ ھاياتى ۋە ساغلاملىقىنى قوغداش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، مۇناسىۋەتلىك ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش نۇقتىلىرىنى تەسىس قىلىش، ئورۇنلاشتۇرۇش ۋە ئىلمىي ئۇنۋان بېرىشتە ئايرىم شەرت ۋە تەرتىپ بەلگىلىسە بولىدۇ.

4-باب ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش شەرتلىرى

18-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ رەھبەرلىكىنى ھىمايە قىلىشى، سوتسىيالىستىك تۈزۈمنى ھىمايە قىلىشى، ئاساسىي قانۇن ۋە قانۇنلارغا رىئايە قىلىشى، ئىلىم ئەخلاقى ۋە ئىلىم قائىدىسىگە رىئايە قىلىشى كېرەك.

ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار ئالىي مەكتەپ، پەن تەتقىقات ئاپپاراتىدا ئوقۇپ ياكى دۆلەت بەلگىلىگەن باشقا ئۇسۇللار ئارقىلىق تەربىيە ئېلىپ، مۇناسىپ ئوقۇش تەلىپىگە، ئىلمىي سەۋىيەگە ياكى كەسپىي سەۋىيەگە يەتكەن بولسا، ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئايرىم-ئايرىم ھالدا مۇشۇ قانۇننىڭ 19-ماددىسىدىن 21-ماددىسىغىچە بولغان ماددىلىرىدا بەلگىلەنگەن شەرتلەر بويىچە مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدۇ.

19-ماددا تولۇق كۇرس مائارىپىنى قوبۇل قىلىپ، بەلگىلەنگەن دەرس باھالاش ياكى مۇناسىپ ئوقۇش نومۇرى ئوقۇش پۈتكۈزۈش ئىلمىي ماقالىسى ياكى ئوقۇش پۈتكۈزۈلەش لايىھەسى قاتارلىق ئوقۇش پۈتكۈزۈقىلىش ھالقىلىرىنى تەكشۈرۈش ئارقىلىق، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ تۆۋەندىكى سەۋىيەگە يەتكەنلىكىنى بىلدۈرسە، باكلاۋۇرلۇق ئۇنۋانى بېرىلىدۇ :

( 1 ) شۇ پەن ياكى كەسپىي ساھەدە ئاساسىي نەزەرىيە، مەخسۇس بىلىم ۋە ئاساسىي ماھارەتنى بىرقەدەر ياخشى ئىگىلەش؛

( 2 ) ئىلمىي تەتقىقات بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ياكى كەسپىي ئەمەلىيەت خىزمىتىنى ئۈستىگە ئالغان دەسلەپكى ئىقتىدارغا ئىگە بولۇش.

20-ماددا ماگىستىر ئاسپىرانتلىق تەربىيەسىنى قوبۇل قىلىپ، بەلگىلەنگەن دەرس باھالاش ياكى مۇناسىپ ئوقۇش نومۇرى ئوقۇش ئارقىلىق ئىلمىي تەتقىقات مەشىقى ياكى كەسپىي ئەمەلىيەت مەشىقىنى تاماملاپ، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلمىي ماقالىسىنى دىسسېرتاتسىيەلەش ياكى بەلگىلەنگەن ئەمەلىيەت نەتىجىسىنى دىسسېرتاتسىيە قىلىش ئارقىلىق ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ تۆۋەندىكى سەۋىيەگە يەتكەنلىكىنى بىلدۈرسە، ماگىستىرلىق ئۇنۋانى بېرىلىدۇ :

( 1 ) شۇ پەن ياكى كەسپىي ساھەدە پۇختا ئاساسىي نەزەرىيە ۋە سىستېما مەخسۇس بىلىملىرىنى ئىگىلەش؛

( 2 ) ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار ئىلمىي تەتقىقات خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىش ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇشى، كەسپىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار كەسپىي ئەمەلىيەت خىزمىتىنى ئۈستىگە ئېلىش ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇشى كېرەك.

21-ماددا دوكتور-ئاسپىرانتلىق تەربىيەسىنى قوبۇل قىلىپ، بەلگىلەنگەن دەرسلەرنى باھالاش ياكى مۇناسىپ ئوقۇش نومۇرىنى ئوقۇش ئارقىلىق ئىلمىي تەتقىقات مەشىقى ياكى كەسپىي ئەمەلىيەت مەشىقىنى تاماملاپ، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلمىي ماقالىسىنى دىسسېرتاتسىيەلەش ياكى بەلگىلەنگەن ئەمەلىيەت نەتىجىسىنى دىسسېرتاتسىيە قىلىش ئارقىلىق ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ تۆۋەندىكى سەۋىيەگە يەتكەنلىكىنى بىلدۈرسە، دوكتورلۇق ئۇنۋانى بېرىلىدۇ :

( 1 ) شۇ پەن ياكى كەسپىي ساھەدە پۇختا، ئەتراپلىق ئاساسىي نەزەرىيە ۋە سىستېمىلىق، چوڭقۇر مەخسۇس بىلىملەرنى ئىگىلەش؛

( 2 ) ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار ئىلمىي تەتقىقات خىزمىتى بىلەن مۇستەقىل شۇغۇللىنىش ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇشى، كەسپىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار كەسپىي ئەمەلىيەت خىزمىتىنى مۇستەقىل ئۈستىگە ئېلىش ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇشى كېرەك؛

( 3 ) ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار ئىلمىي تەتقىقات ساھەسىدە يېڭىلىق يارىتىشچان نەتىجە يارىتىشى، كەسپىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار كەسپىي ئەمەلىيەت ساھەسىدە ئىجادىي نەتىجە يارىتىشى كېرەك.

22-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇنلار مۇشۇ قانۇننىڭ 18-ماددىسىدىن 21-ماددىسىغىچە بولغان ماددىلىرىدا بەلگىلەنگەن شەرتلەرگە ئاساسەن، شۇ ئورۇننىڭ ئىلمىي باھالاش ئۆلچىمىگە بىرلەشتۈرۈپ، ئىلمىي باھالاش يۆنىلىشىدە چىڭ تۇرۇپ، مۇناسىۋەتلىك تەرەپلەرنىڭ پىكرىنى تولۇق ئاڭلاش ئاساسىدا، ھەرقايسى پەن، كەسىپلەرنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش كونكرېت ئۆلچىمىنى تۈزۈشى ھەمدە ئېلان قىلىشى كېرەك.

5-باب ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش تەرتىپى

23-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان تەربىيەلەنگۈچى ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇننىڭ تەلىپى بويىچە ئىلتىماس ماتېرىيالىنى تاپشۇرسا، مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.
ئىلمىي ئۇنۋان بەرمەيدىغان ئورۇنلاردىكى شۇ يىلى ئوقۇش پۈتكۈزىدىغان ئوقۇغۇچىلارنى ئوقۇش پۈتكۈزگەن ئورۇن كۆرسىتىدۇ، ئالاقىدار ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇنغا ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئىلتىماس قىلىش ۋاقتى ئاياغلاشقان كۈندىن باشلاپ 60 كۈن ئىچىدە ئىلتىماسنى قوبۇل قىلىش-قىلماسلىقنى تەكشۈرۈپ قارار قىلىشى ھەمدە ئىلتىماس قىلغۇچىغا ئۇقتۇرۇشى كېرەك.

24-ماددا باكلاۋۇرلۇق ئۇنۋانى ئىلتىماس قىلىشتا، ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتى تەكشۈرۈشكە تەشكىللەيدۇ، باكلاۋۇرلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش-بەرمەسلىك توغرىسىدا قارار چىقىرىدۇ.

25-ماددا ماگىستىر، دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى ئىلتىماس قىلىشتا، ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن دىسسېرتاتسىيەگە تەشكىللەشتىن بۇرۇن، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ ئىلمىي ماقالىسى ياكى ئەمەلىيەت نەتىجىسىنى مۇتەخەسسىسلەرنىڭ باھالىشىغا سۇنۇشى كېرەك.

مۇتەخەسسىسلەر باھالاپ كۆرگەندىن كېيىن ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇننىڭ بەلگىلىمىسىگە ئۇيغۇن كەلگەنلىرى جاۋاب بېرىش تەرتىپىگە كىرىدۇ.

26-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن پەن، كەسپىي تەشكىلاتلارنىڭ ماگىستىر، دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى دىسسېرتاتسىيە كومىتېتىغا ئاساسەن بولۇشى كېرەك.
ماگىستىرلىق ئۇنۋانى دىسسېرتاتسىيە كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر ئۈچتىن كەم بولماسلىقى كېرەك.
دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى دىسسېرتاتسىيە كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر بەش كىشىدىن كەم بولماسلىقى، بۇنىڭ ئىچىدە ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇندىن باشقا مۇتەخەسسىسلەر ئىككى كىشىدىن كەم بولماسلىقى كېرەك.

ئىلمىي ئۇنۋان ئىلمىي ماقالىسى ياكى ئەمەلىيەت نەتىجىسىنى دىسسېرتاتسىيە تەييارلىقىدىن بۇرۇن دىسسېرتاتسىيە كومىتېتى تەركىبىدىكىلەرنىڭ كۆرۈپ چىقىشىغا سۇنۇش، دىسسېرزىيە كومىتېتى تەركىبىدىكىلەر مەسئۇلىيىتىنى مۇستەقىل مەسئۇل بولۇپ ئادا قىلىشى كېرەك.

دىسسېرتاتسىيە كومىتېتى بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە دىسسېرتاتسىيە ئۇيۇشتۇرۇشى، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ دىسسېرتاتسىيەدىن ئۆتكەن-ئۆتمىگەنلىكى توغرىسىدا قارار چىقىرىشى ۋە نەق مەيداندا ئېلان قىلىشى كېرەك.
دىسسېرتاتسىيە بېلەت تاشلاش شەكلىدە ئاۋازغا قويۇلىدۇ، ئۇ تەركىبىدىكى بارلىق خادىملارنىڭ ئۈچتىن ئىككى قىسمىدىن كۆپرەكىنىڭ ماقۇللۇقىدىن ئۆتىدۇ.
مەزمۇنى دۆلەت مەخپىيىتىگە چېتىلىدىغانلىرىنى ھېسابقا ئالمىغاندا، دىسسېرتاتسىيەنى ئاشكارا ئۆتكۈزۈش كېرەك.

27-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان دىسسېرتاتسىيەسى ياكى ئەمەلىيەت نەتىجىسى دىسسېرتاتسىيەسىدىن ماقۇللانمىسا، دىسسېرتاتسىيە كومىتېتىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئالغاندىن كېيىن، بەلگىلەنگەن مۇددەت ئىچىدە تۈزىتىپ، دىسسېرتاتىيەنى قايتا ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى دىسسېرتاتسىيە كومىتېتى ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى سەۋىيەسىگە يەتمىگەن بولسىمۇ، لېكىن ماگىستىرلىق ئىلمىي ئۇنۋانى سەۋىيەسىنىڭ سەۋىيەسىگە يەتتى، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچى شۇ ئورۇننىڭ شۇ پەن، كەسپىي بويىچە ماگىستىرلىق ئۇنۋانىغا ئېرىشىپ باقمىغان بولسا، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئالغاندىن كېيىن، ماگىستىرلىق ئۇنۋانى بېرىش توغرىسىدا قارار چىقىرىپ، ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتىنىڭ تەكشۈرۈپ بېكىتىشىگە يوللىسا بولىدۇ، دەپ قارايدۇ.

28-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتى دىسسېرتاتسىيە كومىتېتىنىڭ قارارىغا ئاساسەن، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماسىنى تەكشۈرۈش ئاساسىدا، ماگىستىر، دوكتورلۇق ئۇنۋانى بېرىش-بەرمەسلىك توغرىسىدا قارار چىقىرىشى كېرەك.

29-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتىنىڭ باكلاۋۇرلۇق، ماگىستىرلىق، دوكتورلۇق ئۇنۋانى بېرىش قارارىغا ئاساسەن، ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان خادىملارنىڭ ئىسىملىكىنى ئېلان قىلىشى، ئىلمىي ئۇنۋان گۇۋاھنامىسى بېرىشى ھەمدە ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىغا ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش ئۇچۇرىنى يوللىشى كېرەك.
ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش ئۇچۇرىنى گوۋۇيۈەن ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىنىڭ ئەنگە ئېلىشىغا يوللايدۇ.

30-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلارنىڭ ئىلتىماس ماتېرىيالى ۋە ئىلمىي ئۇنۋان ئىلمىي ماقالىسى، ئەمەلىيەت نەتىجىسى قاتارلىق ئارخىپ ماتېرىياللىرىنى ساقلىشى كېرەك؛
دوكتورلۇق ئۇنۋانى ئىلمىي ماقالىسىنى دۆلەت كۇتۇپخانىسى ۋە مۇناسىۋەتلىك كەسپىي كۇتۇپخانىلاردا بىرلا ۋاقىتتا ساقلاش كېرەك.

مەخپىيەتلىككە چېتىلىدىغان ئىلمىي ماقالە، ئەمەلىيەت نەتىجىسى ۋە ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش جەريانى مەخپىيەتلىكنى ساقلاشقا دائىر قانۇن، مەمۇرىي نىزاملار ۋە دۆلەتنىڭ ئالاقىدار مەخپىيەتلىكنى ساقلاش بەلگىلىمىسىگە ئاساسەن، مەخپىيەتلىكنى ساقلاشنى باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

6-باب ئىلمىي ئۇنۋان سۈپەت كاپالىتى

31-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن شۇ ئورۇننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان سۈپەت كاپالىتى تۈزۈمىنى ئورنىتىپ، ئوقۇغۇچى قوبۇل قىلىش، يېتىشتۈرۈش، ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش قاتارلىق پۈتۈن جەريانلىق سۈپەت باشقۇرۇشنى كۈچەيتىپ، ئالاقىدار ئۇچۇرلارنى ۋاقتىدا ئاشكارىلاپ، جەمئىيەتنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىپ، ئىلمىي ئۇنۋان بېرىشنىڭ سۈپىتىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

32-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئاسپىرانتلارغا پەزىلىتى ياخشى، بىرقەدەر يۇقىرى ئىلمىي سەۋىيەگە ياكى بىرقەدەر كۈچلۈك ئەمەلىيەت ئىقتىدارىغا ئىگە ئوقۇتقۇچى، پەن تەتقىقات خادىملىرى ياكى كەسپىي خادىملارنى يېتەكچى ئوقۇتقۇچى قىلىپ سەپلەپ، تاللاش، سىناش، نازارەت قىلىش ۋە ھەرىكەتچان تەڭشەش مېخانىزمى ئورنىتىشى كېرەك.

ئاسپىرانت يېتەكچى ئوقۇتقۇچىلار باشقىلارغا ئۇستاز بولۇپ، ئەخلاق ئارقىلىق ئادەم تەربىيەلەش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشى، ئوقۇغۇچىلارغا كۆيۈنۈشى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ مۇناسىۋەتلىك ئىلمىي تەتقىقات ۋە كەسپىي ئەمەلىيەتنى قانات يايدۇرۇشىغا، ئىلىم ئەخلاقى ۋە ئىلىم قائىدىسىگە رىئايە قىلىشىغا، ئىلمىي سەۋىيەسى ياكى كەسپىي سەۋىيەسىنى ئۆستۈرۈشىگە يېتەكچىلىك قىلىشى كېرەك.

33-ماددا دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىدىغان ئورۇنلار مەۋقەنى يۇقىرى قاتلاملىق يېڭىلىق يارىتىش ئىختىساسلىقلىرىنى يېتىشتۈرۈشكە قويۇپ، دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش نۇقتىسى قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىپ، دوكتور ئاسپىرانتلارنى يېتىشتۈرۈش، باشقۇرۇش ۋە قوللاش سالمىقىنى ئاشۇرۇپ، دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سۈپىتىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك.

دوكتور ئاسپىرانتلارنى يېتەكلەيدىغان ئوقۇتقۇچىلار دوكتور ئاسپىرانتلارنى يېتىشتۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئەستايىدىل ئادا قىلىپ، يېتىشتۈرۈشنىڭ ئاچقۇچلۇق ھالقىلىرىدا ئۆتكەلنى چىڭ ئىگىلەپ، پۈتۈن جەرياندا يېتەكچىلىكنى كۈچەيتىپ، يېتىشتۈرۈش سۈپىتىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك.

دوكتور ئاسپىرانتلار تىرىشىپ تەتقىق قىلىپ ۋە ئەمەلىيەتتىن ئۆتكۈزۈپ، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلمىي ماقالىسى ياكى ئەمەلىيەت نەتىجىلىرىنى ئەستايىدىل تەييارلاپ، ئىلىم قائىدىسى ۋە يېڭىلىق يارىتىش تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇشىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

34-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ۋە ئۆلكە دەرىجىلىك ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى ئۆز مەسئۇلىيىتى دائىرىسىدە مۇتەخەسسىسلەرنى تەستىقلاپ بولغان ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇن ۋە ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش نۇقتىسىنىڭ سۈپىتىنى باھالاشقا قەرەللىك تەشكىللىشى كېرەك.
سۈپەت باھالاش ئارقىلىق بېرىلگەن ئىلمىي ئۇنۋاننىڭ سۈپىتىگە كاپالەتلىك قىلغىلى بولمايدىغانلىقى مۇئەييەنلەشتۈرۈلسە، بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش سالاھىيىتى ئەسلىي تەستىقلىغۇچى ئورۇن ئېلىپ تاشلىنىدۇ.

ماگىستىر، دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش نۇقتىسىنى كۆپەيتىپ تەسىس قىلىپ تەكشۈرۈشنى ئۆز ئالدىغا قانات يايدۇرغان ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇنلاردىن ئاسپىرانتلارنى يېتىشتۈرۈش سۈپىتى بەلگىلەنگەن ئۆلچەمگە يەتمىگەن ياكى ئىلمىي ئۇنۋان سۈپىتىنى باشقۇرۇشتا ئېغىر مەسىلە ساقلانغانلىرىنىڭ گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى ئۇنىڭ ئۆز ئالدىغا تەكشۈرۈش سالاھىيىتىنى ئېلىپ تاشلىشى كېرەك.

35-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن شۇ ئورۇننىڭ پەن، كەسىپ ئېھتىياجىغا ئاساسەن، ئەسلىي تەستىقلىغۇچى ئورۇنغا مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىش نۇقتىسىنى بىكار قىلىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

36-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ئۇچۇرلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىپ، ئىلمىي ئۇنۋان ئۇچۇرلىرىنى باشقۇرۇش سىستېمىسىنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ، قانۇن بويىچە جەمئىيەتكە ئۇچۇر مۇلازىمىتى قىلىشى كېرەك.

37-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار، ئىلمىي ئۇنۋان ئالغۇچىلاردىن شۇ ئىلمىي ئۇنۋاننى ئوقۇش جەريانىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى بولغانلىرىغا ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتىنىڭ قارارى بىلەن، ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئىلمىي ئۇنۋان بەرمەيدۇ ياكى ئىلمىي ئۇنۋانىنى بىكار قىلىدۇ :

( 1 ) ئىلمىي ئۇنۋان ئىلمىي ماقالىسى ياكى ئەمەلىيەت نەتىجىسى ۋاكالىتەن يېزىش، كۆچۈرۈۋېلىش، ياسىۋېلىش قاتارلىق ئىلمىي نامۇۋاپىق قىلمىشلار ساقلانغان دەپ بېكىتىلسە؛

( 2 ) باشقىلارنىڭ سالاھىيىتىنى ئوغرىلىقچە ئىشلىتىۋېلىپ، ئۇنىڭ ئورنىغا دەسسىتىلگەن مەكتەپكە كىرىش سالاھىيىتى ياكى باشقا قانۇنسىز ۋاسىتىلەر بىلەن مەكتەپكە كىرىش سالاھىيىتى، ئوقۇش پۈتكۈزۈش گۇۋاھنامىسى ئېلىش؛

( 3 ) ئوقۇش مەزگىلىدە قانۇن بويىچە ئىلمىي ئۇنۋان بېرىشكە تېگىشلىك بولمىغان قانۇنغا ئېغىر خىلاپ باشقا قىلمىشلار.

38-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگەن، ئىلمىي ئۇنۋان گۇۋاھنامىسى بەرگەنلەرنى مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى گۇۋاھنامىنىڭ ئىناۋەتسىز ئىكەنلىكىنى ئېلان قىلىدۇ ھەمدە «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مائارىپ قانۇنى»دىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە بىر تەرەپ قىلىدۇ.

39-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئىلمىي ئۇنۋان بەرمەسلىك ياكى ئىلمىي ئۇنۋاننى ئەمەلدىن قالدۇرۇش قارارى چىقارماقچى بولسا، ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىغا ياكى ئىلمىي ئۇنۋان ئېرىشكۈچىگە قارار چىقىرىدىغان مەزمۇن ۋە پاكىت، سەۋەب، ئاساسنى ئۇقتۇرۇپ، ئۇنىڭ بايانى ۋە ئۆزىنى ئاقلىشىنى ئاڭلىشى كېرەك.

40-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ مۇتەخەسسىسلەر باھالاش، جاۋاب بېرىش، نەتىجىنى بېكىتىش قاتارلىق جەرياندا مۇناسىۋەتلىك ئىلمىي تەشكىلات ياكى خادىملار چىقارغان ئىلمىي باھالاش يەكۈنىگە باشقىچە پىكرى بولسا، ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇنغا ئىلمىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.
ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئىلمىي قايتا ئېنىقلاش ئىلتىماسىنى قوبۇل قىلغان كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە مۇتەخەسسىسلەرنى قايتا ئېنىقلاشقا قايتىدىن تەشكىللىشى ھەمدە قايتا ئېنىقلاش قارارى چىقىرىشى كېرەك، قايتا ئېنىقلاش قارارى ئاخىرقى قارار بولىدۇ.
ئىلمىي قايتا قاراپ چىقىش چارىسىنى ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن بېكىتىدۇ.

41-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچىلار ياكى ئىلمىي ئۇنۋان ئالغۇچىلار ئۇنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماسىنى قوبۇل قىلماسلىق، ئىلمىي ئۇنۋان بەرمەسلىك ياكى ئىلمىي ئۇنۋانىنى بىكار قىلىش قاتارلىق قىلمىشلىرىغا قايىل بولمىسا، ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇنغا قايتا ئېنىقلاشنى ئىلتىماس قىلسا ياكى ئالاقىدار ئورگاندىن قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە بىر تەرەپ قىلىشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ.

ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغۇچى ياكى ئىلمىي ئۇنۋان ئېرىشكۈچى قايتا ئېنىقلاشنى ئىلتىماس قىلسا، ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن قايتا ئېنىقلاش ئىلتىماسىنى قوبۇل قىلغان كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە قايتا ئېنىقلىشى ھەمدە قايتا ئېنىقلاش قارارى چىقىرىشى كېرەك.

7-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

42-ماددا ئارمىيە ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى تەسىس قىلىدۇ.
ئارمىيەنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن ئارمىيەنىڭ مەكتەپ ۋە پەن تەتقىقات ئاپپاراتلىرىنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان خىزمىتىنى باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ.

43-ماددا ئىلىم-پەن ياكى مەخسۇس ساھەدە، پەن-مائارىپ ۋە مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇش-ھەمكارلىشىشنى ئالغا سىلجىتىش جەھەتتە گەۋدىلىك تۆھپە قوشقان ياكى دۇنيانىڭ تىنچلىقى ۋە ئىنسانىيەتنىڭ تەرەققىياتىغا مۇھىم، زور تۆھپە قوشقان شەخسلەرگە پەخرىي دوكتورلۇق ئۇنۋانى بېرىشكە بولىدۇ.

دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش سالاھىيىتىگە ئېرىشكەن ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇنلار ئىلمىي ئۇنۋان باھالاش كومىتېتىنىڭ قاراپ چىقىپ ماقۇللىشىدىن ئۆتكۈزۈپ، گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتىغا تەستىقلاتقاندىن كېيىن، ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان شەخسلەرگە پەخرىي دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بەرسە بولىدۇ.

پەخرىي دوكتورلۇق ئىلمىي ئۇنۋانى بېرىش، ئەمەلدىن قالدۇرۇشنىڭ كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ ئىلمىي ئۇنۋان كومىتېتى چىقىرىدۇ.

44-ماددا ئىلمىي ئۇنۋان بەرگۈچى ئورۇن ئىلمىي ئۇنۋان ئىلتىماس قىلغان چېگرا سىرتىدىكى شەخسلەرگە مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن ئوقۇش تەلىپى، ئىلمىي سەۋىيە ياكى كەسپىي سەۋىيە قاتارلىق شەرتلەر ۋە مۇناسىۋەتلىك تەرتىپ بويىچە مۇناسىپ ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدۇ.

ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغان ئورۇنلاردىن چېگرا سىرتىدا ئىلمىي ئۇنۋان بېرىدىغانلىرىغا مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر تەتبىقلىنىدۇ.

چېگرا سىرتىدىكى مائارىپ ئاپپاراتلىرى چېگرا ئىچىدە ئىلمىي ئۇنۋان بېرىشتە، جۇڭگونىڭ مۇناسىۋەتلىك قانۇن-نىزاملىرىدىكى بەلگىلىمىلەرگە رىئايە قىلىشى كېرەك.

چېگرا سىرتىدىكى مائارىپ ئاپپاراتلىرى بەرگەن ئىلمىي ئۇنۋان گۇۋاھنامىسىنى ئېتىراپ قىلىشنى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسىگە قاتتىق ئەمەل قىلىپ بېجىرىش كېرەك.

45-ماددا بۇ قانۇن 2025-يىل 1-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.
«جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئىلمىي ئۇنۋان نىزامى»بىرلا ۋاقىتتا بىكار قىلىنىدۇ.