( 1997-يىل 11-ئاينىڭ 1-كۈنى 8-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 28-يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2011-يىل 4-ئاينىڭ 22-كۈنى 11-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك دۆلەت قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 20-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ بىناكارلىق قانۇنى > غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن 1-قېتىم تۈزىتىلگەن، 2019-يىل 4 – ئاينىڭ 23-كۈنى 13-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك پارتىيە قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 10-يىغىنىنىڭ «‹ جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئىمارىتى قانۇنى›غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدا»ىگە ئاساسەن 1-قېتىملىق تۈزىتىلگەن
جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ بىناكارلىق قانۇنى > قاتارلىق سەككىز قانۇن توغرىسىدىكى قارارى»2-قېتىم تۈزىتىلدى )
جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ بىناكارلىق قانۇنى
مۇندەرىجە
1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ
ئىككىنچى باب بىناكارلىق ئىجازىتى
1-پاراگراف بىناكارلىق قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازىتى
2 پاراگراف كەسىپكارلىق سالاھىيىتى
3-باب بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ھۆددە بېرىش ۋە ھۆددە بېرىش
1-پاراگراف ئادەتتىكى بەلگىلىمە
2-پاراگراف سومكا تارقىتىش
3-پاراگراف ھۆددىگە ئېلىش
4-باب بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش
5-باب بىناكارلىق بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشنى باشقۇرۇش
6-باب بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ سۈپىتىنى باشقۇرۇش
7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى
8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ
1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ
بۇ قانۇن 1-ماددا بىناكارلىق پائالىيىتىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى كۈچەيتىش، بىناكارلىق بازىرىنىڭ تەرتىپىنى قوغداش، بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ سۈپىتى ۋە بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش، بىناكارلىق كەسپىنىڭ ساغلام تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.
2-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى تەۋەسىدە بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشتا، بىناكارلىق پائالىيىتىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى يولغا قويۇشتا، مۇشۇ قانۇنغا رىئايە قىلىش كېرەك.
بۇ قانۇندا ئېيتىلغان بىناكارلىق پائالىيىتى تۈرلۈك ئۆي-ئىمارەت ۋە ئۇنىڭ قوشۇمچە ئەسلىھەلىرىنى سېلىش ۋە ئۇنىڭغا يانداش سىم يولى، تۇرۇبا يولى، ئۈسكۈنىلەرنى قۇراشتۇرۇش پائالىيىتىنى كۆرسىتىدۇ.
3-ماددا بىناكارلىق پائالىيىتىدە بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ سۈپىتى ۋە بىخەتەرلىكىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىش، دۆلەتنىڭ بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ بىخەتەرلىك ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كېلىش كېرەك.
4-ماددا دۆلەت بىناكارلىق كەسپىنىڭ تەرەققىياتىغا مەدەت بېرىدۇ، بىناكارلىق پەن-تېخنىكا تەتقىقاتىنى قوللايدۇ، ئۆي-ئىمارەت قۇرۇلۇشىنىڭ لايىھەلەش سەۋىيەسىنى ئۆستۈرىدۇ، ئېنېرگىيە تېجەش ۋە مۇھىت ئاسراشقا ئىلھام بېرىدۇ، ئىلغار تېخنىكا، ئىلغار ئۈسكۈنە، ئىلغار ھۈنەر-سەنئەت، يېڭى تىپتىكى قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى ۋە زامانىۋى باشقۇرۇش ئۇسۇلىنى قوللىنىشنى تەشەببۇس قىلىدۇ.
5-ماددا بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشتا قانۇن-نىزاملارغا رىئايە قىلىش كېرەك، ئاممىۋى مەنپەئەت ۋە باشقىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە زىيان يەتكۈزۈشكە بولمايدۇ.
ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخسنىڭ قانۇن بويىچە ئېلىپ بېرىلىۋاتقان قۇرۇلۇش پائالىيىتىگە دەخلى قىلىشىغا ۋە توسقۇنلۇق قىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.
6-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ بىناكارلىق پائالىيىتىنى بىرتۇتاش نازارەت قىلىدۇ ۋە باشقۇرىدۇ.
ئىككىنچى باب بىناكارلىق ئىجازىتى
1-پاراگراف بىناكارلىق قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازىتى
7-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىدا ئىش باشلاشتىن بۇرۇن، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە قۇرۇلۇش قىلىدىغان جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسى ئېلىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك؛
لېكىن، گوۋۇيۈەننىڭ قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بېكىتكەن نورمىدىن تۆۋەن كىچىك تىپتىكى قۇرۇلۇشلار بۇنىڭ سىرتىدا.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىدا ئىش باشلاش دوكلاتى گوۋۇيۈەن بەلگىلىگەن ھوقۇق چېكى ۋە تەرتىپ بويىچە تەستىقلانغان بولسا، قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسى ئېلىنمايدۇ.
8-ماددا قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسى ئېلىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلاش كېرەك :
( 1 ) شۇ بىناكارلىق قۇرۇلۇش يېرىنى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى بېجىرىپ بولغان بولۇش؛
( 2 ) قۇرۇلۇش يىرىك پىلانى ئىجازەتنامىسىنى قانۇن بويىچە بېجىرىشكە تېگىشلىك بولغانلار قۇرۇلۇش يىرىك پىلانى ئىجازەتنامىسى ئالغان بولسا؛
( 3 ) چېقىش-كۆچۈرۈشكە توغرا كەلسە، چېقىش-كۆچۈرۈشنىڭ سۈرئىتى قۇرۇلۇش تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇش؛
( 4 ) بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى بېكىتىلگەن بولۇش؛
( 5 ) قۇرۇلۇش قىلىش ئېھتىياجىنى قاندۇرىدىغان مەبلەغ ئورۇنلاشتۇرۇشى، قۇرۇلۇش چېرتيوژى ۋە تېخنىكىلىق ماتېرىياللار بولۇش؛
( 6 ) قۇرۇلۇش سۈپىتى ۋە بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىدىغان كونكرېت تەدبىرلەر بولۇش.
قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئىلتىماسنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ يەتتە كۈن ئىچىدە، شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان ئىلتىماسلارغا قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسى تارقىتىپ بېرىشى كېرەك.
9-ماددا قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسىنى ئالغان كۈندىن باشلاپ ئۈچ ئاي ئىچىدە ئىش باشلىشى كېرەك.
مەلۇم سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن ئىشنى ۋاقتىدا باشلىيالمىسا، گۇۋاھنامە تارقاتقان ئورگانغا مۇددەتنى ئۇزارتىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك؛
مۇددەتنى ئۇزارتىش ئىككى قېتىم چەكلىنىدۇ، ھەر قېتىمدا ئۈچ ئايدىن ئېشىپ كەتمەيدۇ.
ھەم ئىش باشلىمىغان، ھەم مۇددەتنى ئۇزارتىشنى ئىلتىماس قىلمىغان ياكى ئۇزارتىلغان ۋاقىت چېكىدىن ئېشىپ كەتكەن بولسا، قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسى ئۆزى بىكار قىلىنىدۇ.
10-ماددا سېلىنىۋاتقان بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى مەلۇم سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن توختىتىپ قويۇشتا، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن قۇرۇلۇشنى توختىتىپ تۇرغان كۈندىن باشلاپ بىر ئاي ئىچىدە گۇۋاھنامە بەرگەن ئورگانغا دوكلات قىلىشى ھەمدە بەلگىلىمە بويىچە بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ئاسراش، باشقۇرۇش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلىشى كېرەك.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشتە، كىنىشكا تارقاتقان ئورگانغا دوكلات قىلىش كېرەك؛
قۇرۇلۇش توختىتىپ قويۇلغىنىغا بىر يىل توشقان قۇرۇلۇشنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشتىن بۇرۇن، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن كىنىشكا بەرگەن ئورگاننىڭ قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسىنى تەكشۈرۈشىگە يوللىشى كېرەك.
11-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە ئىش باشلاش دوكلاتى تەستىقلانغان بىناكارلىق قۇرۇلۇشىدا مەلۇم سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن ۋاقتىدا ئىش باشلىغىلى بولمىسا ياكى قۇرۇلۇشنى توختىتىپ تۇرغىلى بولمىسا، تەستىقلىغۇچى ئورگانغا ئەھۋالنى ۋاقتىدا دوكلات قىلىش كېرەك.
مەلۇم سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن ۋاقتىدا ئىش باشلىغىلى ئالتە ئايدىن ئېشىپ كەتمىسە، ئىش باشلاش دوكلاتىنى تەستىقلاش رەسمىيىتىنى قايتىدىن بېجىرىش كېرەك.
2 پاراگراف كەسىپكارلىق سالاھىيىتى
12-ماددا بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى، چارلاش ئورنى، لايىھەلەش ئورنى ۋە قۇرۇلۇش نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئورنى تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلىشى كېرەك :
( 1 ) دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان رويخەتكە ئېلىنغان كاپىتال بولۇش؛
( 2 ) ئۆزى شۇغۇللىنىۋاتقان بىناكارلىق پائالىيىتىگە لايىق قانۇندا بەلگىلەنگەن كەسىپكارلىق سالاھىيىتىگە ئىگە كەسپىي تېخنىكا خادىمى بولۇش؛
( 3 ) ئالاقىدار بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا تېگىشلىك تېخنىكىلىق جابدۇقلىرى بولۇش؛
( 4 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن باشقا شەرتلەر.
13-ماددا بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى، چارلاش ئورنى، لايىھەلەش ئورنى ۋە قۇرۇلۇش نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئورنى ئۆزىنىڭ رويخەتكە ئېلىنغان كاپىتالى، كەسپىي تېخنىكا خادىمى، تېخنىكىلىق جابدۇقى ۋە تاماملىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇش نەتىجىسى قاتارلىق سالاھىيەت شەرتلىرىگە ئاساسەن، ئوخشاش بولمىغان سالاھىيەت دەرىجىسىگە ئايرىلىدۇ، سالاھىيەت تەكشۈرۈشتە لاياقەتلىك بولىدۇ،
مۇناسىپ دەرىجىلىك سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىگە ئېرىشكەندىن كېيىن، ئاندىن ئۆزىنىڭ سالاھىيەت دەرىجىسى ئىجازىتى دائىرىسىدە بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا بولىدۇ.
14-ماددا بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان كەسپىي تېخنىكا خادىملىرى قانۇن بويىچە مۇناسىپ كەسىپكارلىق سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى ئېلىشى ھەمدە كەسىپكارلىق سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىگە ئىجازەت بېرىلگەن دائىرىدە بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشى كېرەك.
3-باب بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ھۆددە بېرىش ۋە ھۆددە بېرىش
1-پاراگراف ئادەتتىكى بەلگىلىمە
15-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن بىلەن ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن قانۇن بويىچە يازما توختام تۈزۈپ، ئىككى تەرەپنىڭ ھوقۇقى ۋە مەجبۇرىيىتىنى ئايدىڭلاشتۇرۇشى كېرەك.
ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن ۋە ھۆددە ئورۇن توختامدا پۈتۈشكەن مەجبۇرىيىتىنى ئومۇميۈزلۈك ئادا قىلىشى كېرەك.
مەجبۇرىيىتىنى توختامدىكى پۈتۈم بويىچە ئادا قىلمىسا، قانۇن بويىچە خىلاپلىق جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.
16-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ھۆددە بېرىش ۋە ھۆددە بېرىشتىكى خېرىدار چاقىرىش، خېرىدار چىقىش پائالىيىتىدە ئاشكارا، ئادىل، باراۋەر رىقابەتلىشىش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىپ، ھۆددە ئالغان ئورۇندىن ياخشىسىنى تاللاش كېرەك.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىغا خېرىدار چاقىرىش، خېرىدار چىقىش بۇ قانۇندا بەلگىلەنمىگەن بولسا، خېرىدار چاقىرىش، مەبلەغ سېلىش قانۇنىغا ئالاقىدار بەلگىلىمىلەر تەتبىقلىنىدۇ.
17-ماددا ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ھۆددە بېرىشتە پارا، شېرىنكانە ئالسا ياكى باشقا نەپ ئالسا بولمايدۇ.
ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن ۋە ئۇنىڭ خادىملىرىغا پارا بېرىش، شېرىنكانە بېرىش ياكى باشقا پايدا بېرىش قاتارلىق ناتوغرا ۋاسىتىلەردىن پايدىلىنىپ قۇرۇلۇشنى كاسىنا ئىش قىلسا بولمايدۇ.
18-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ پۈتۈش باھاسىنى ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن بىلەن ھۆددە ئورۇن توختامدا پۈتۈشىدۇ.
ئاشكارا خېرىدار چاقىرىپ ھۆددە بېرىشتە، ئۇنىڭ پۈتۈم خېرىدار چاقىرىش، خېرىدار چىقىش قانۇنىدىكى بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلىنىشى شەرت.
ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن قۇرۇلۇش پۇلىنى توختامدىكى پۈتۈم بويىچە ۋاقتىدا ئاجرىتىپ بېرىشى كېرەك.
2-پاراگراف سومكا تارقىتىش
19-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى قانۇن بويىچە خېرىدار چاقىرىپ ھۆددە بېرىش كېرەك، خېرىدار چاقىرىپ ھۆددە بېرىشكە مۇۋاپىق كەلمەيدىغانلىرىنى بىۋاسىتە ھۆددە بېرىشكە بولىدۇ.
20-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىغا ئاشكارا خېرىدار چاقىرىشتا، ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپ ۋە ئۇسۇل بويىچە خېرىدار چاقىرىش ئېلانى چىقىرىپ، خېرىدار چاقىرىش قۇرۇلۇشىنىڭ ئاساسلىق تېخنىكىلىق تەلىپى، ئاساسلىق توختام ماددىلىرى، خېرىدار باھالاشنىڭ ئۆلچىمى ۋە ئۇسۇلى، شۇنىڭدەك خېرىدارنى ئېلان قىلىش، خېرىدارنى باھالاش، خېرىدارنى بېكىتىش تەرتىپى قاتارلىق مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان خېرىدار چاقىرىش ھۆججىتى بېرىشى كېرەك.
خېرىدار چاقىرىش ھۆججىتىدە بەلگىلەنگەن ۋاقىت، ئورۇندا ئاشكارا ئېلان قىلىش كېرەك.
خېرىدار ئېلان قىلىنغاندىن كېيىن خېرىدار چاقىرىش ھۆججىتىدە بەلگىلەنگەن خېرىدار باھالاش ئۆلچىمى ۋە تەرتىپى بويىچە خېرىدارلىققا باھا بېرىپ، سېلىشتۇرۇپ، مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىنى ھازىرلىغان خېرىدار چىققۇچىلار ئىچىدىن ئىچىدىن خېرىدارى ياخشىلىرىنى تاللاش كېرەك.
21-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىغا خېرىدار چاقىرىشتا خېرىدارنى ئېلان قىلىش، خېرىدارنى باھالاش، خېرىدارنى بېكىتىشنى قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن قانۇن بويىچە تەشكىللەپ يولغا قويىدۇ ھەمدە ئالاقىدار مەمۇرىي مەسئۇل تارماقنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىدۇ.
22-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى خېرىدار چاقىرىپ ھۆددە بېرىشتە، ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى قانۇن بويىچە خېرىدار بولغان ھۆددە ئورۇنغا ھۆددە بېرىشى كېرەك.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى بىۋاسىتە ھۆددە بېرىشتە، ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىگە ئىگە ھۆددە ئورۇنغا ھۆددە بېرىشى كېرەك.
23-ماددا ھۆكۈمەت ۋە ئۇنىڭغا قاراشلىق تارماقلار مەمۇرىي ھوقۇقتىن كەلسە-كەلمەس پايدىلانسا، ھۆددە بەرگۈچى ئورۇننىڭ خېرىدار چاقىرىپ ھۆددە بەرگەن بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى بەلگىلەنگەن ھۆددە ئورۇنغا ھۆددە بېرىشىگە چەك قويسا بولمايدۇ.
24-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ئومۇمىي جەھەتتىن ھۆددە بېرىش تەشەببۇس قىلىنىدۇ، بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى پارچىلاپ ھۆددە بېرىش مەنئى قىلىنىدۇ.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن بىناكارلىق قۇرۇلۇشنى تەكشۈرۈش، لايىھەلەش، قۇرۇلۇش قىلىش، ئۈسكۈنىلەرنى سېتىۋېلىشنىمۇ قۇرۇلۇشنى باش ھۆددە ئالغان ئورۇنغا بىراقلا ھۆددە بەرسە بولىدۇ، بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى چارلاش، لايىھەلەش، خىزمەت قىلىش، ئۈسكۈنىلەرنى سېتىۋېلىشنىڭ بىر تۈرى ياكى كۆپ تۈرىنى قۇرۇلۇشنى باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇنغا ھۆددە بەرسىمۇ بولىدۇ؛
لېكىن، بىر ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن تاماملاشقا تېگىشلىك بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى بىرقانچىگە پارچىلاپ بىرنەچچە ھۆددە ئورۇنغا ھۆددە بېرىشكە بولمايدۇ.
25-ماددا توختامدا پۈتۈشكىنى بويىچە، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، قۇرۇلۇش قۇرۇلما-زاپچاسلىرى ۋە ئۈسكۈنىلىرىنى قۇرۇلۇشنى ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن سېتىۋالغان بولسا، ھۆددە بەرگۈچى ئورۇن ھۆددە ئالغۇچىنى قۇرۇلۇشقا ئىشلىتىدىغان بىناكارلىق ماتېرىياللىرى، قۇرۇلۇش دېتال-زاپچاسلىرى ۋە ئۈسكۈنىلەرنى سېتىۋېلىشقا ياكى ئىشلەپچىقىرىش زاۋۇتى، تەمىنلىگۈچى سودىگەرنى بەلگىلەپ بەرسە بولمايدۇ.
3-پاراگراف ھۆددىگە ئېلىش
26-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ھۆددە ئالغان ئورۇن قانۇن بويىچە ئېرىشكەن سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنى ئېلىشى ھەمدە قۇرۇلۇشنى ساپا دەرىجىسى ئىجازەت كەسپى دائىرىسىدە كاسىنا ئىش قىلىشى كېرەك.
بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىنىڭ شۇ كارخانىنىڭ سالاھىيەت دەرىجىسى ئىجازەت بەرگەن كەسىپ دائىرىسىدىن ھالقىپ ياكى ھەرقانداق شەكىلدە باشقا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىنىڭ نامىدا قۇرۇلۇشنى كاسىنا ئىش قىلىشى مەنئى قىلىنىدۇ.
بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىنىڭ قۇرۇلۇشنى باشقا ئورۇن ياكى شەخسنىڭ شۇ كارخانىنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى، تىجارەت كىنىشكىسىنى ئىشلىتىشىگە ھەرقانداق شەكىلدە رۇخسەت قىلىشى، شۇ كارخانىنىڭ نامىدا ھۆددىگە ئېلىپ ئىش قىلىشى مەنئى قىلىنىدۇ.
27-ماددا چوڭ تىپتىكى بىناكارلىق قۇرۇلۇشى ياكى مۇرەككەپ قۇرۇلمىلىق بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ئىككىدىن ئارتۇق ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن بىرلىكتە ھۆددە ئالسا بولىدۇ.
ئورتاق ھۆددە ئالغان تەرەپلەر ھۆددە توختامىنى ئادا قىلىشتا چاتما جاۋابكارلىقنى ئۈستىگە ئالىدۇ.
ساپا دەرىجىسى ئوخشاش بولمىغان ئىككىدىن ئارتۇق ئورۇن بىرلىشىپ ئورتاق ھۆددە ئالغاندا، قۇرۇلۇشنى ساپا دەرىجىسى تۆۋەن ئورۇننىڭ كەسپىي ئىجازەت دائىرىسى بويىچە ھۆددىگە ئېلىشى كېرەك.
28-ماددا ھۆددە ئالغۇچىنىڭ ئۆزى ھۆددە ئالغان بارلىق بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى باشقىلارغا قايتا ھۆددە بېرىشى مەنئى قىلىنىدۇ، ھۆددە ئالغۇچىنىڭ ئۆزى ھۆددىگە ئالغان بارلىق بىناكارلىق قۇرۇلۇشنى پارچىلاپ بۆلۈپ ھۆددە بېرىش نامىدا باشقىلارغا ئايرىم-ئايرىم قايتا ھۆددە بېرىشى شەرت.
29-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشنى باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن ھۆددە قۇرۇلۇشنىڭ قىسمەن قۇرۇلۇشىنى مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىنى ھازىرلىغان بۆلۈپ ھۆددە ئالغان ئورۇنغا ھۆددە بەرسە بولىدۇ؛
لېكىن، ئومۇمىي ھۆددە توختامىدا پۈتۈشكەن بۆلۈپ ھۆددە بەرگەنلەرنى ھېسابقا ئالمىغاندا، قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇننىڭ ئېتىراپ قىلىشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت.
قۇرۇلۇش قىلىشنى باش ھۆددە ئالغان بولسا، بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ ئاساسىي گەۋدە قۇرۇلمىسىنى ياساشنى باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن ئۆزى تاماملىشى شەرت.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن ئومۇمىي ھۆددە توختامىدىكى پۈتۈم بويىچە قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ؛
بۆلۈپ ھۆددە ئالغان ئورۇن بۆلۈپ ھۆددە بېرىش توختامىدىكى پۈتۈم بويىچە باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ.
باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن بىلەن بۆلۈپ ھۆددە ئالغان ئورۇن بۆلۈپ ھۆددە ئالغان قۇرۇلۇش ئۈچۈن قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن ئالدىدا چاتما جاۋابكارلىقنى ئۈستىگە ئالىدۇ.
باش ھۆددە ئالغۇچىنىڭ مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىنى ھازىرلىمىغان ئورۇنغا قۇرۇلۇشنى بۆلۈپ ھۆددە بېرىشى مەنئى قىلىنىدۇ.
بۆلۈپ ھۆددە بەرگەن ئورۇننىڭ ئۆزى ھۆددە ئالغان قۇرۇلۇشنى يەنە بۆلۈپ ھۆددە بېرىشى مەنئى قىلىنىدۇ.
4-باب بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش
30-ماددا دۆلەت بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.
گوۋۇيۈەن مەجبۇرىي نازارەت قىلىپ باشقۇرۇلىدىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ دائىرىسىنى بەلگىلىسە بولىدۇ.
31-ماددا نازارەت قىلىپ باشقۇرۇلىدىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىگە ئىگە قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇشنى ھاۋالە قىلىدۇ.
قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن ئۇلار ھاۋالە قىلغان قۇرۇلۇش نازارەتچىلىك ئورنى بىلەن يازما ھاۋالىلىك نازارەتچىلىك توختامى تۈزۈشى كېرەك.
32-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇشتا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملار ۋە ئالاقىدار تېخنىكا ئۆلچىمى، لايىھە ھۆججىتى ۋە بىناكارلىق قۇرۇلۇشنى ھۆددە ئېلىش توختامىغا ئاساسەن، ھۆددە ئالغان ئورۇننىڭ قۇرۇلۇش سۈپىتى، قۇرۇلۇش مۇددىتى ۋە قۇرۇلۇش مەبلىغىنى ئىشلىتىش قاتارلىق جەھەتلەردە قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇنغا ۋاكالىتەن نازارەت قىلىش كېرەك.
قۇرۇلۇش نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش خادىملىرى قۇرۇلۇش قىلىش قۇرۇلۇش لايىھەسىدىكى تەلەپكە، قۇرۇلۇش قىلىش تېخنىكا ئۆلچىمى ۋە توختامدىكى پۈتۈمگە ئۇيغۇن كەلمەيدۇ، دەپ قارىسا، بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىدىن تۈزىتىشنى تەلەپ قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
قۇرۇلۇش نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خادىملىرى قۇرۇلۇش لايىھەسىنىڭ بىناكارلىق قۇرۇلۇش سۈپىتى ئۆلچىمىگە ياكى توختامدا پۈتۈشكەن سۈپەت تەلىپىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغانلىقىنى بايقىسا، قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇنغا لايىھەلىگۈچى ئورۇننىڭ تۈزىتىشىنى تەلەپ قىلىشى كېرەك.
33-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇشنى يولغا قويۇشتىن بۇرۇن، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن ھاۋالە قىلىنغان قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرغۇچى ئورۇن، نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش مەزمۇنى ۋە نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ھوقۇق دائىرىسىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇلىدىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىغا يازما ئۇقتۇرۇشى كېرەك.
34-ماددا قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرغۇچى ئورۇن ئۆزىنىڭ سالاھىيەت دەرىجىسى ئىجازىتىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش دائىرىسىدە قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش كەسپىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.
قۇرۇلۇش نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئورنى قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇننىڭ ھاۋالىسى بويىچە نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ۋەزىپىسىنى ئوبيېكتىپ، ئادىل ئىجرا قىلىشى كېرەك.
قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرغۇچى ئورۇن بىلەن نازارەت قىلىنىپ باشقۇرۇلىدىغان قۇرۇلۇشنى ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن، شۇنىڭدەك قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، قۇرۇلۇش قۇرۇلما-زاپچاسلىرى ۋە ئۈسكۈنىلەرنى تەمىنلىگۈچى ئورۇن تەۋەلىك مۇناسىۋىتى ياكى باشقا پايدا-زىيان مۇناسىۋىتى بولسا بولمايدۇ.
قۇرۇلۇش نازارەت قىلىپ باشقۇرغۇچى ئورۇنلار قۇرۇلۇش نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش كەسپىنى ئۆتۈنۈپ بەرسە بولمايدۇ.
35-ماددا قۇرۇلۇش نازارەت قىلىپ باشقۇرغۇچى ئورۇنلاردىن نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش مەجبۇرىيىتىنى ھاۋالىلىك نازارەتچىلىك توختامىدىكى پۈتۈم بويىچە ئادا قىلماي، نازارەت قىلىپ تەكشۈرۈشكە تېگىشلىك تۈرنى تەكشۈرمەي ياكى بەلگىلىمە بويىچە تەكشۈرمەي، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇنغا زىيان سالغانلىرى مۇناسىپ تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.
قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرغۇچى ئورۇن بىلەن ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن تىل بىرىكتۈرۈۋېلىپ، ھۆددە ئالغۇچىغا قانۇنسىز نەپ يەتكۈزۈپ، قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇنغا زىيان سالغان بولسا، ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن بىلەن بىرلىكتە چاتما تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.
5-باب بىناكارلىق بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشنى باشقۇرۇش
36-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشنى باشقۇرۇشتا بىخەتەرلىكنى بىرىنچى ئورۇنغا قويۇش، ئالدىنى ئېلىشنى ئاساس قىلىش فاڭجېنىدا چىڭ تۇرۇپ، بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشقا دائىر مەسئۇلىيەت تۈزۈمى ۋە ئامما ئالدىنى ئېلىش، ئامما تىزگىنلەش تۈزۈمىنى ئورنىتىش، تاكامۇللاشتۇرۇش شەرت.
37-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش لايىھەسى دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە تۈزۈلگەن بىناكارلىق قۇرۇلۇش بىخەتەرلىك قائىدىسى ۋە تېخنىكا قائىدىسىگە ئۇيغۇن بولۇشى، قۇرۇلۇشنىڭ بىخەتەرلىك ئىقتىدارىغا كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.
38-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى قۇرۇلۇشنى تەشكىللەش لايىھەسىنى تۈزگەندە، بىناكارلىق قۇرۇلۇشنىڭ ئالاھىدىلىكىگە ئاساسەن مۇناسىپ بىخەتەرلىك تېخنىكىلىق تەدبىرلىرىنى تۈزۈشى كېرەك؛
كەسىپچانلىقى كۈچلۈكرەك قۇرۇلۇش تۈرلىرىدە، مەخسۇس بىخەتەر قۇرۇلۇش قىلىشنى تەشكىللەش لايىھەسى تۈزۈش ھەمدە بىخەتەرلىك تېخنىكىلىق تەدبىرى قوللىنىش كېرەك.
39-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى قۇرۇلۇش نەق مەيدانىدا بىخەتەرلىكنى قوغداش، خەتەردىن مۇداپىئەلىنىش، ئوت ئاپىتىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قاتارلىق تەدبىرلەرنى قوللىنىشى كېرەك؛
شارائىتى بارلىرىنىڭ قۇرۇلۇش نەق مەيدانىنى يېپىق باشقۇرۇش كېرەك.
قۇرۇلۇش نەق مەيدانىدا قوشنا ئىمارەت، قۇرۇلما ۋە ئالاھىدە مەشغۇلات مۇھىتىغا زىيان يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بولسا، بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى بىخەتەرلىك مۇداپىئەلىنىش تەدبىرى قوللىنىشى كېرەك.
40-ماددا قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىغا قۇرۇلۇش نەق مەيدانىغا مۇناسىۋەتلىك يەر ئاستى تۇرۇبا لىنىيەسى ماتېرىياللىرىنى بېرىشى، بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى تەدبىر قوللىنىپ قوغدىشى كېرەك.
41-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى مۇھىت ئاسراش ۋە بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشقا مۇناسىۋەتلىك قانۇن-نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلىشى، قۇرۇلۇش نەق مەيدانىدىكى ھەر خىل چاڭ-توزان، كېرەكسىز گاز، كېرەكسىز سۇ، قاتتىق تاشلاندۇق، شۇنىڭدەك شاۋقۇن، تەۋرىنىشنىڭ مۇھىتنى بۇلغىشى ۋە زىيانغا ئۇچرىشىنى تىزگىنلەش ۋە بىر تەرەپ قىلىش تەدبىرلىرىنى قوللىنىشى كېرەك.
42-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە تەستىقلىتىش رەسمىيىتىنى بېجىرىشى كېرەك :
( 1 ) يىرىك پىلان تەستىقلانغان دائىرىدىن باشقا مەيداننى ۋاقىتلىق ئىگىلىۋېلىشقا توغرا كەلسە؛
( 2 ) يول، تۇرۇبا لىنىيەسى، ئېلېكتىر ئېنېرگىيەسى، پوچتا-تېلېگراف، خەۋەرلىشىش قاتارلىق ئاممىۋى ئەسلىھەلەرنى بۇزۇۋېتىش ئېھتىمالى بولغانلار؛
( 3 ) ۋاقىتلىق سۇ، توك توختايدىغان، يول قاتنىشىنى ئۈزۈپ قويۇشقا توغرا كەلسە؛
( 4 ) پارتلىتىش مەشغۇلاتى قىلىشقا توغرا كەلسە؛
( 5 ) قانۇن-نىزاملاردا تەستىقلىتىشقا يوللاش رەسمىيىتىنى بېجىرىش بەلگىلەنگەن باشقا ئەھۋاللار.
43-ماددا قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بىناكارلىق بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشىنى باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدۇ ھەمدە قانۇن بويىچە ئەمگەك مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ بىناكارلىق بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشى توغرىسىدىكى يېتەكچىلىكى ۋە نازارىتىنى قوبۇل قىلىدۇ.
44-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى بىناكارلىق بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشىنى باشقۇرۇشنى قانۇن بويىچە كۈچەيتىپ، بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىش مەسئۇلىيەت تۈزۈمىنى ئىجرا قىلىپ، ئۈنۈملۈك تەدبىر قوللىنىپ، تالاپەت ۋە باشقا بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىش ھادىسىلىرىنىڭ يۈز بېرىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشى شەرت.
بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىنىڭ قانۇندا بەلگىلەنگەن ۋەكىلى شۇ كارخانىنىڭ بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشىغا مەسئۇل بولىدۇ.
45-ماددا قۇرۇلۇش نەق مەيدانىنىڭ بىخەتەرلىكىگە بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى مەسئۇل بولىدۇ.
قۇرۇلۇشنى ئومۇميۈزلۈك ھۆددە ئېلىشتا، باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن مەسئۇل بولىدۇ.
بۆلۈپ ھۆددە ئالغان ئورۇن باش ھۆددە ئالغان ئورۇن ئالدىدا جاۋابكار بولىدۇ، باش ھۆددە ئالغان ئورۇننىڭ قۇرۇلۇش نەق مەيدانىنىڭ بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشىنى باشقۇرۇشىغا بويسۇنىدۇ.
46-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى ئەمگەك بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىش بويىچە تەربىيەلەش-يېتىشتۈرۈش تۈزۈمىنى ئورنىتىپ ۋە تاكامۇللاشتۇرۇپ، ئىشچى-خىزمەتچىلەرنىڭ بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىش بويىچە تەلىم-تەربىيەسىنى كۈچەيتىشى كېرەك؛
بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىش بويىچە تەربىيەلەنمىگەنلەر ئىش ئورنىغا چىقىپ مەشغۇلات قىلسا بولمايدۇ.
47-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى ۋە مەشغۇلات خادىملىرى قۇرۇلۇش جەريانىدا بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشقا ئالاقىدار قانۇن-نىزاملارغا ۋە بىناكارلىق كەسپىنىڭ بىخەتەرلىك قائىدىسى، قائىدىسىگە رىئايە قىلىشى كېرەك، قائىدىگە خىلاپ قوماندانلىق قىلسا ياكى قائىدىگە خىلاپ مەشغۇلات قىلسا بولمايدۇ.
مەشغۇلاتچىلار جىسمانىي ساغلاملىقىغا تەسىر يەتكۈزىدىغان مەشغۇلات تەرتىپى ۋە مەشغۇلات شارائىتىنى ياخشىلاش پىكرى بېرىشكە ھوقۇقلۇق، بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشقا كېرەكلىك قوغدىنىش بۇيۇملىرىغا ئېرىشىشكە ھوقۇقلۇق.
مەشغۇلاتچىلار ھاياتىي بىخەتەرلىكى ۋە جىسمانىي ساغلاملىقىغا خەۋپ يەتكۈزىدىغان قىلمىشلارنى تەنقىد، پاش قىلىش ۋە ئەرز-شىكايەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
48-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى ئىشچى-خىزمەتچىلەرنىڭ ئىشتا يارىلىنىش سۇغۇرتىسىغا قاتنىشىشى ئۈچۈن قانۇن بويىچە ئىشتا يارىلىنىش سۇغۇرتىسى ھەققى تاپشۇرۇشى كېرەك.
كارخانىلارنىڭ خەتەرلىك مەشغۇلات بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئىشچى-خىزمەتچىلەرگە كۈتۈلمىگەن زەخىم سۇغۇرتىسى بېجىرىپ بېرىشى، سۇغۇرتا ھەققى تۆلىشىگە ئىلھام بېرىلىدۇ.
49-ماددا ئىمارەت ئاساسىي گەۋدىسى ۋە ئېغىرلىق كۆتۈرۈش قۇرۇلمىسىنىڭ ئۆزگىرىشىگە چېتىلىدىغان بېزەش قۇرۇلۇشىدا، قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن قۇرۇلۇش قىلىشتىن ئىلگىرى ئەسلىي لايىھەلىگۈچى ئورۇنغا ياكى مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىنى ھازىرلىغان لايىھەلىگۈچى ئورۇنغا لايىھەلەش لايىھەسىنى ئوتتۇرىغا قويۇشنى ھاۋالە قىلىشى كېرەك؛
لايىھە لايىھەسى بولمىسا، قۇرۇلۇش قىلىشقا بولمايدۇ.
50-ماددا ئۆينى چېقىشنى بىخەتەرلىككە كاپالەتلىك قىلىش شارائىتىنى ھازىرلىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن ئۈستىگە ئېلىشى، بىناكارلىق قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇننىڭ مەسئۇلى بىخەتەرلىككە مەسئۇل بولۇشى كېرەك.
51-ماددا قۇرۇلۇش قىلىش جەريانىدا ھادىسە يۈزبەرگەندە، بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى جىددىي تەدبىر قوللىنىپ خادىملارنىڭ يارىلىنىشى، ئۆلۈشىنى ۋە ھادىسە زىيىنىنى ئازايتىشى ھەمدە دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە مۇناسىۋەتلىك تارماقلارغا ۋاقتىدا دوكلات قىلىشى كېرەك.
6-باب بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ سۈپىتىنى باشقۇرۇش
52-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى تەكشۈرۈش، لايىھەلەش، قۇرۇلۇش قىلىش سۈپىتى دۆلەتنىڭ بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ بىخەتەرلىك ئۆلچىمىدىكى تەلەپكە ئۇيغۇن بولۇشى شەرت، كونكرېت باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.
بىناكارلىق قۇرۇلۇش بىخەتەرلىكىگە ئالاقىدار دۆلەت ئۆلچىمى بىناكارلىق قۇرۇلۇش بىخەتەرلىكىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىش تەلىپىگە ئۇيغۇن كەلمىگەندە، ۋاقتىدا تۈزىتىش كېرەك.
53-ماددا دۆلەت بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئورۇنلارغا سۈپەت سىستېمىسىغا ئىسپات بېرىش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.
بىناكارلىق پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئورۇنلار ئىختىيارلىق پىرىنسىپىغا ئاساسەن، گوۋۇيۈەننىڭ مەھسۇلات سۈپىتىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش تارمىقى ياكى گوۋۇيۈەننىڭ مەھسۇلات سۈپىتىنى نازارەتچىلىك قىلىپ باشقۇرۇش تارمىقى ھوقۇق بەرگەن تارماق ئېتىراپ قىلغان ئىسپات ئاپپاراتىغا سۈپەت سىستېمىسى ئىسپاتى بېرىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.
ئىسپات بېرىشتە لاياقەتلىك بولغانلىرىغا ئىسپات بېرىش ئاپپاراتى سۈپەت سىستېمىسى ئىسپات گۇۋاھنامىسى بېرىدۇ.
54-ماددا قۇرۇلۇش قىلغۇچى ئورۇن ھەرقانداق سەۋەب بىلەن بىناكارلىق لايىھەلىگۈچى ئورۇن ياكى بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىدىن قۇرۇلۇش لايىھەلەش ياكى قۇرۇلۇش قىلىش مەشغۇلاتىدا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا ۋە بىناكارلىق قۇرۇلۇش سۈپىتى، بىخەتەرلىك ئۆلچىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، قۇرۇلۇش سۈپىتىنى تۆۋەنلىتىشنى تەلەپ قىلسا بولمايدۇ.
بىناكارلىق لايىھەلىگۈچى ئورۇن ۋە بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى قۇرۇلۇش ئورنىنىڭ ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، قۇرۇلۇش سۈپىتىنى تۆۋەنلىتىش تەلىپىنى رەت قىلىشى كېرەك.
55-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى ئومۇمىي ھۆددە ئېلىشتا، قۇرۇلۇش سۈپىتىگە قۇرۇلۇشنى باش ھۆددە ئالغان ئورۇن مەسئۇل بولىدۇ، باش ھۆددە ئالغۇچى ئورۇن بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى باشقا ئورۇنلارغا بۆلۈپ ھۆددە بەرگەن بولسا، بۆلۈپ ھۆددە ئالغان قۇرۇلۇشنىڭ سۈپىتى بىلەن بۆلۈپ ھۆددە ئالغان ئورۇن ئۈچۈن چاتما جاۋابكارلىقنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك.
بۆلۈپ ھۆددە ئالغان ئورۇن باش ھۆددە ئالغان ئورۇننىڭ سۈپەت باشقۇرۇشىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.
56-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى تەكشۈرگۈچى، لايىھەلىگۈچى ئورۇن ئۇنىڭ تەكشۈرۈش، لايىھەلەش سۈپىتىگە مەسئۇل بولۇشى شەرت.
تەكشۈرۈش، لايىھەلەش ھۆججىتى ئالاقىدار قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىلەرگە ۋە بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ سۈپىتى، بىخەتەرلىك ئۆلچىمى، بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى تەكشۈرۈش، لايىھەلەش تېخنىكا قائىدىسى ۋە توختامدىكى پۈتۈمگە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.
لايىھە ھۆججىتىدە تاللاپ ئىشلىتىلگەن قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، قۇرۇلۇش قۇرۇلما-زاپچاسلىرى ۋە ئۈسكۈنىلىرىنىڭ ئۆلچىمى، تىپى، ئىقتىدارى قاتارلىق تېخنىكىلىق كۆرسەتكۈچلىرىنى ئېنىق يېزىش، سۈپەت تەلىپى دۆلەت بەلگىلىگەن ئۆلچەمگە ئۇيغۇن بولۇشى شەرت.
57-ماددا قۇرۇلۇش لايىھەلىگۈچى ئورۇن لايىھە ھۆججىتىدە تاللاپ ئىشلىتىلگەن قۇرۇلۇش ماتېرىيالى، قۇرۇلۇش قۇرۇلما-زاپچاسلىرى ۋە ئۈسكۈنىلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش زاۋۇتى، تەمىنلىگۈچى سودىگەرنى بەلگىلەپ قويسا بولمايدۇ.
58-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى قۇرۇلۇش قىلىش سۈپىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.
بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى قۇرۇلۇش لايىھەسىنىڭ چېرتيوژى ۋە قۇرۇلۇش قىلىش تېخنىكا ئۆلچىمى بويىچە قۇرۇلۇش قىلىشى شەرت، ئىشنى كېمەيتىپ قويۇشقا بولمايدۇ.
قۇرۇلۇش لايىھەسىنى ئۆزگەرتىشكە ئەسلىي لايىھەلىگۈچى ئورۇن مەسئۇل بولىدۇ، بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى قۇرۇلۇش لايىھەسىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئۆزگەرتسە بولمايدۇ.
59-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى قۇرۇلۇش لايىھەسىدىكى تەلەپ، قۇرۇلۇش قىلىش تېخنىكا ئۆلچىمى ۋە توختامدىكى پۈتۈم بويىچە قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، قۇرۇلۇش قۇرۇلما-زاپچاسلىرى ۋە ئۈسكۈنىلەرنى تەكشۈرۈشى شەرت، لاياقەتسىز بولغانلىرىنى ئىشلەتسە بولمايدۇ.
60-ماددا ئىمارەتنىڭ مۇۋاپىق ئىشلىتىلىش ئۆمرى ئىچىدە، ئۇل قۇرۇلۇش ۋە ئاساسىي گەۋدە قۇرۇلمىسىنىڭ سۈپىتىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىش شەرت.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشى پۈتكەندە، ئۆگزە، تام يۈزىدە سىڭىپ كېتىش، يېرىلىش قاتارلىق سۈپەت نۇقسانلىرى قالماسلىقى كېرەك؛
بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرى بايقالغان سۈپەت نۇقسانلىرىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشى كېرەك.
61-ماددا پۈتۈپ تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىشقا تاپشۇرۇلىدىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇشى بەلگىلەنگەن بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ سۈپەت ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كېلىشى، مۇكەممەل قۇرۇلۇش تېخنىكىلىق-ئىقتىسادىي ماتېرىيالى ۋە ئىمزالىق قۇرۇلۇش كاپالەتنامىسى بولۇشى ھەمدە دۆلەت بەلگىلىگەن قۇرۇلۇشنى پۈتكۈزۈشكە دائىر باشقا شەرتلەرنى ھازىرلىغان بولۇشى شەرت.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشى پۈتۈپ، تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىشتا لاياقەتلىك بولغاندىن كېيىن ئىشلىتىشكە تاپشۇرۇلسا بولىدۇ؛
تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىنمىغان ياكى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىشتا لاياقەتسىز بولغانلىرىنى ئىشلىتىشكە تاپشۇرۇشقا بولمايدۇ.
62-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشىدا سۈپەتكە كاپالەتلىك قىلىش تۈزۈمى يولغا قويۇلىدۇ.
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ رېمونت قىلىش دائىرىسى ئۇل قۇرۇلۇش، ئاساسىي گەۋدە قۇرۇلما قۇرۇلۇشى، ئۆگزىنى سۇ ئۆتمەس قىلىش قۇرۇلۇشى ۋە باشقا توپا-تاش قۇرۇلۇشى، شۇنىڭدەك ئېلېكتىر تۇرۇبا لىنىيەسى، سۇ تۇرۇبىسى، يۇندى تۇرۇبىسى قۇراشتۇرۇش قۇرۇلۇشى، ئىسسىقلىق بېرىش، سوۋۇتۇش سىستېما قۇرۇلۇشى قاتارلىق تۈرلەرنى ئۆز ئىچىگە ئېلىشى كېرەك؛
رېمونت كاپالەت مۇددىتىنى ئىمارەتنىڭ مۇۋاپىق ئۆمۈر چېكى ئىچىدە نورمال ئىشلىتىشكە كاپالەتلىك قىلىش، ئىشلەتكۈچىلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى ئاسراش پىرىنسىپىغا ئاساسەن بېكىتىش كېرەك.
كونكرېت رېمونت قىلىش دائىرىسى ۋە ئەڭ تۆۋەن رېمونت قىلىش مۇددىتىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.
63-ماددا ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخس بىناكارلىق قۇرۇلۇشىدىكى سۈپەت ھادىسىسى، سۈپەت نۇقسانىنى قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماققا پاش قىلىش، ئەرز-شىكايەت قىلىشقا، ئەرز-شىكايەتكە ھوقۇقلۇق.
7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى
64-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسى ئالمىغان ياكى ئىش باشلاش دوكلاتىنى تەستىقلاتماي تۇرۇپ، ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن قۇرۇلۇش قىلغانلار تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، ئىش باشلاش شەرتىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغانلىرى قۇرۇلۇشنى توختىتىشقا بۇيرۇلسا، جەرىمانە قويسا بولىدۇ.
65-ماددا ھۆددە بەرگۈچى ئورۇنلاردىن قۇرۇلۇشنى مۇناسىپ سالاھىيەت شەرتىنى ھازىرلىمىغان ھۆددە ئالغۇچىغا ھۆددە بەرگەنلىرى ياكى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنى پارچىلاپ ھۆددە بەرگەنلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، جەرىمانە قويىدۇ.
شۇ ئورۇننىڭ سالاھىيەت دەرىجىسىدىن ھالقىپ كاسىنا ئىش قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇلىدۇ، جەرىمانە قويۇلىدۇ، ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇلسا، سالاھىيەت دەرىجىسىنى تۆۋەنلەتسە بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار مۇسادىرە قىلىنىدۇ.
سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى ئالمىغان تۇرۇپ، قۇرۇلۇشنى ھۆددىگە ئالغانلار بىكار قىلىنىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار مۇسادىرە قىلىنىدۇ.
ئالدامچىلىق ۋاسىتىسى بىلەن سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىگە ئېرىشكەنلەرنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ، جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
66-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرىدىن سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنى ئۆتۈنۈپ بەرگەن، ئارىيەتكە بەرگەن ياكى باشقىلارنىڭ ئۆز كارخانىسى نامىدا قۇرۇلۇشنى ھۆددىگە ئېلىشىغا باشقا ئۇسۇللار بىلەن رۇخسەت قىلغانلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتى مۇسادىرە قىلىنىدۇ ھەمدە جەرىمانە قويۇلىدۇ، ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇلۇپ، سالاھىيەت دەرىجىسى تۆۋەنلىتىلسە بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ.
شۇ كاسىنا ئىش بەلگىلەنگەن سۈپەت ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمىگەنلىكتىن كېلىپ چىققان زىيانغا قارىتا، بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى بىلەن شۇ كارخانىنىڭ نامىنى ئىشلەتكەن ئورۇن ياكى شەخس چاتما تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.
67-ماددا ھۆددە ئالغۇچى ئورۇندىن ھۆددە ئالغان قۇرۇلۇشنى قايتا ھۆددە بەرگەنلىرى ياكى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بۆلۈپ ھۆددە بەرگەنلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە جەرىمانە قويىدۇ، ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇپ، ساپا دەرىجىسىنى تۆۋەنلەتسە بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ.
ھۆددە ئالغۇچى ئورۇندا ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن قانۇنغا خىلاپ قىلمىش بولسا، قايتا ھۆددە بېرىلگەن قۇرۇلۇش ياكى قانۇنغا خىلاپ ھالدا بۆلۈپ ھۆددە بېرىلگەن قۇرۇلۇشنىڭ سۈپەت ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمىگەنلىكىدىن زىيان كېلىپ چىقسا، قايتا ھۆددە بەرگەن ياكى بۆلۈپ ھۆددە بەرگەن ئورۇن بىلەن بىرلىكتە چاتما تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.
68-ماددا قۇرۇلۇشنى ھۆددە بېرىش ۋە ھۆددە بېرىش داۋامىدا پارا تەلەپ قىلىپ، پارا ئېلىپ، پارا بېرىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە ئايرىم-ئايرىم جەرىمانە قويۇلىدۇ، پارا بېرىلگەن پۇل-مېلى مۇسادىرە قىلىنىدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمغا ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا چارە كۆرۈلىدۇ.
قۇرۇلۇش ھۆددىگەرلىكىدە پارا بەرگەن ھۆددە ئالغۇچى ئورۇنغا ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلگەنلىرىنى ھېسابقا ئالمىغاندا، ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇسا، سالاھىيەت دەرىجىسىنى تۆۋەنلەتسە ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنى بىكار قىلسا بولىدۇ.
69-ماددا قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرغۇچى ئورۇنلاردىن قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇن ياكى بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسى بىلەن تىل بىرىكتۈرۈۋېلىپ، ساختىپەزلىك قىلغان، قۇرۇلۇش سۈپىتىنى تۆۋەنلەتكەنلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، جەرىمانە قويۇلىدۇ، سالاھىيەت دەرىجىسى تۆۋەنلىتىلىدۇ ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار مۇسادىرە قىلىنىدۇ؛
زىيان سالغانلار چاتما تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئورۇنلىرىدىن نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش كەسپىنى ئۆتۈنۈپ بەرگەنلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتى مۇسادىرە قىلىنىدۇ، ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇلۇپ، سالاھىيەت دەرىجىسى تۆۋەنلىتىلسە بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ.
70-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، ئىمارەت ئاساسىي گەۋدىسى ياكى ئېغىرلىق كۆتۈرۈش قۇرۇلمىسىنىڭ ئۆزگىرىشىگە چېتىلىدىغان بېزەش قۇرۇلۇشىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن قىلغانلار تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
زىيان سالغانلار تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
71-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش قىلىش كارخانىلىرىدىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، بىناكارلىق بىخەتەرلىك ھادىسىسىنىڭ يوشۇرۇن خەۋپىنى تەدبىر قوللىنىپ تۈگەتمىگەنلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلسا، جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرى ئىش توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇلىدۇ، ساپا دەرىجىسى تۆۋەنلىتىلىدۇ ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىسىنىڭ باشقۇرغۇچى خادىملىرىدىن قائىدىگە خىلاپ قوماندانلىق قىلىپ، ئىشچى-خىزمەتچىلەرنى قاراملىق بىلەن مەشغۇلات قىلىشقا زورلاپ، ئېغىر تالاپەت ھادىسىسى ياكى باشقا ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلغانلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
72-ماددا قۇرۇلۇش قىلدۇرغۇچى ئورۇنلاردىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، بىناكارلىق لايىھەلىگۈچى ئورۇن ياكى بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرىدىن بىناكارلىق قۇرۇلۇش سۈپىتى، بىخەتەرلىك ئۆلچىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، قۇرۇلۇش سۈپىتىنى تۆۋەنلىتىشنى تەلەپ قىلغانلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلسا، جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
73-ماددا قۇرۇلۇش لايىھەلىگۈچى ئورۇنلاردىن قۇرۇلۇش سۈپىتى، بىخەتەرلىك ئۆلچىمى بويىچە لايىھەلىمىگەنلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قۇرۇلۇش سۈپىتى ھادىسىسى پەيدا قىلغانلار ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇلىدۇ، سالاھىيەت دەرىجىسى تۆۋەنلىتىلىدۇ ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتى مۇسادىرە قىلىنىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
زىيان سالغانلار تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
74-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرىدىن قۇرۇلۇش قىلىش جەريانىدا ئىش ھەققىنى كېمەيتىپ، لاياقەتسىز قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، قۇرۇلۇش قۇرۇلما-زاپچاسلىرى ۋە ئۈسكۈنىلىرىنى ئىشلەتكەنلىرى ياكى قۇرۇلۇش لايىھەسىنىڭ چېرتيوژى ياكى قۇرۇلۇش قىلىش تېخنىكا ئۆلچىمى بويىچە قۇرۇلۇش قىلمايدىغان باشقا قىلمىشلارنى سادىر قىلغانلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىرلىرى ئىش توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇلىدۇ، ساپا دەرىجىسى تۆۋەنلىتىلىدۇ ياكى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنىدۇ؛
بىناكارلىق قۇرۇلۇشىنىڭ سۈپىتى بەلگىلەنگەن سۈپەت ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمەسلىكنى كەلتۈرۈپ چىقارغانلار قايتىدىن ئىشلەش، رېمونت قىلىشقا مەسئۇل بولىدۇ ھەمدە بۇنىڭدىن كېلىپ چىققان زىياننى تۆلەپ بېرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
75-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرىدىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، رېمونت قىلىش مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلمىغانلىرى ياكى رېمونت قىلىش مەجبۇرىيىتىنى كېچىكتۈرۈپ ئادا قىلغانلىرى تۈزىتىشكە بۇيرۇلىدۇ، جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ ھەمدە رېمونت قىلىش مەزگىلىدە ئۆگزە، تام سىرغىپ كېتىش، يېرىلىپ كېتىش قاتارلىق سۈپەت نۇقسانلىرى تۈپەيلىدىن زىيان كۆرۈلگەنلىرى تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.
76-ماددا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا بۇيرۇش، ساپا دەرىجىسىنى تۆۋەنلىتىش ۋە ساپا گۇۋاھنامىسىنى بىكار قىلىشقا بۇيرۇيدىغان مەمۇرىي جازانى سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى تارقاتقان ئورگان قارار قىلىدۇ؛
باشقا مەمۇرىي جازالارنى قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى مۇناسىۋەتلىك تارماق قانۇن ۋە گوۋۇيۈەن بەلگىلىگەن خىزمەت ھوقۇقى دائىرىسى بويىچە بەلگىلەيدۇ.
مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى بىكار قىلىنغان بولسا، سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش تارمىقى ئۇنىڭ تىجارەت كىنىشكىسىنى بىكار قىلىدۇ.
77-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، مۇناسىپ سالاھىيەت دەرىجە شەرتىنى ھازىرلىمىغان ئورۇنلارغا شۇ دەرىجىلىك سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنى تارقىتىپ بەرگەنلەرنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك ئورگىنى تارقاتقان سالاھىيەت گۇۋاھنامىسىنى قايتۇرۇۋېلىشقا بۇيرۇيدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
78-ماددا ھۆكۈمەت ۋە ئۇنىڭغا قاراشلىق تارماقلارنىڭ خادىملىرىدىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، ھۆددە بەرگۈچى ئورۇننىڭ خېرىدار چاقىرىپ ھۆددە بەرگەن قۇرۇلۇشنى بەلگىلەنگەن ھۆددە ئورۇنغا ھۆددە بېرىشىگە چەك قويغانلىرىنى يۇقىرى دەرىجىلىك ئورگان تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.
79-ماددا بىناكارلىق قۇرۇلۇشى قىلىش ئىجازەتنامىسى بېرىشكە مەسئۇل تارماق ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى قۇرۇلۇش قىلىش شەرتىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان بىناكارلىق قۇرۇلۇشقا قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازەتنامىسى بەرسە، قۇرۇلۇش سۈپىتىنى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش ياكى پۈتكەن قۇرۇلۇشنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋېلىشقا مەسئۇل تارماق ۋە ئۇلارنىڭ خادىملىرى لاياقەتسىز بىناكارلىق قۇرۇلۇشىغا سۈپەتتە لاياقەتلىك ھۆججەت چىقىرىپ بەرسە ياكى لاياقەتلىك قۇرۇلۇش بويىچە تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋالسا،
يۇقىرى دەرىجىلىك ئورگان تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، جاۋابكارلارغا مەمۇرىي چارە كۆرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
زىيان سالغان بولسا، شۇ تارماق مۇناسىپ تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.
80-ماددا ئىمارەتنىڭ مۇۋاپىق ئىشلىتىلىش ئۆمرىدە، قۇرۇلۇش سۈپىتى لاياقەتسىز بولغانلىقتىن زىيانغا ئۇچرىغان بولسا، جاۋابكاردىن تۆلەم تەلەپ قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ
81-ماددا بۇ قانۇندا قۇرۇلۇش قىلىش ئىجازىتى، بىناكارلىق قۇرۇلۇش كارخانىلىرىنىڭ سالاھىيىتىنى تەكشۈرۈش ۋە بىناكارلىق قۇرۇلۇشنى ھۆددە بېرىش، ھۆددە بېرىش، قايتا ھۆددە بېرىشنى مەنئى قىلىش، شۇنىڭدەك بىناكارلىق قۇرۇلۇشنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش، بىناكارلىق قۇرۇلۇش بىخەتەرلىكى ۋە سۈپەت باشقۇرۇش توغرىسىدىكى بەلگىلىمىلەر باشقا كەسپىي بىناكارلىق قۇرۇلۇشلارغا تەتبىقلىنىدىغان بىناكارلىق پائالىيىتىگە تەتبىقلىنىدۇ، كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.
82-ماددا قۇرۇلۇش مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماقلار بىناكارلىق پائالىيىتىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشتا، گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە ھەق ئالغانلاردىن باشقا ھەق ئالسا بولمايدۇ.
83-ماددا ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى بېكىتكەن كىچىك تىپتىكى ئۆي-ئىمارەت قۇرۇلۇشى بىناكارلىق پائالىيىتى مۇشۇ قانۇندىن پايدىلىنىپ ئىجرا قىلىنىدۇ.
مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغدايدىغان خاتىرە ئىمارەت ۋە قەدىمىي ئىمارەت قاتارلىقلارنى رېمونت قىلىشنى قانۇن بويىچە تەكشۈرۈپ بېكىتكەنلەر مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغداشقا ئالاقىدار قانۇنلاردىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.
خەتەردىن، ئاپەتتىن قۇتقۇزۇش، شۇنىڭدەك باشقا ۋاقىتلىق ئۆي-ئىمارەت سېلىش پائالىيىتىگە ۋە دېھقانلار ئۆزى سالغان تۆۋەن قەۋەتلىك تۇرالغۇ ئۆي سېلىش پائالىيىتىگە بۇ قانۇن تەتبىقلانمايدۇ.
84-ماددا ھەربىي ئۆي ئىمارەت قۇرۇلۇشى بىناكارلىق پائالىيىتىنى كونكرېت باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەن، مەركىزىي ھەربىي كومىتېت مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن تۈزىدۇ.
85-ماددا بۇ قانۇن 1998-يىل 3-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.