( 2001 ـ يىلى 6 ـ ئاينىڭ 20 ـ كۈنى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى گوۋۇيۈەننىڭ 308 ـ نومۇرلۇق پەرمانى ئېلان قىلىندى 2017 ـ يىلى 11 ـ ئاينىڭ 17 ـ كۈنىدىكى «گوۋۇيۈەننىڭ بىر قىسىم مەمۇرىي نىزاملارغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن 1 ـ قېتىم تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى، 2022 ـ يىلى 3 ـ ئاينىڭ 29 ـ كۈنىدىكى «گوۋۇيۇەننىڭ بىر قىسىم مەمۇرىي نىزامغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش ۋە ئۇنى بىكار قىلىش توغرىسىدىكى قارارى»گە ئاساسەن 2 ـ قېتىم تۈزىتىش كەلتۈرۈلدى، 2023 ـ يىلى 7 ـ ئاينىڭ 25 ـ كۈنىدىكى «گوۋۇيۈەن بىر قىسىم مەمۇرىي نىزاملاردا تۈزىتىش كىرگۈزۈش ۋە بىكار قىلىش توغرىسىدا چىقارغان»غا ئاساسەن 2 ـ قېتىملىق تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى
نىزام توغرىسىدىكى قارار»غا 3-قېتىم تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى )

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

بۇ چارە «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنى»( تۆۋەندە قىسقارتىلىپ ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقىنى ساقلاش قانۇنى دېيىلىدۇ ) غا ئاساسەن چىقىرىلدى.

2-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى چېگراسى ئىچىدە ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش مۇلازىمىتى پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئاپپاراتلار ۋە ئۇلارنىڭ خادىملىرى ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش قانۇنى ۋە بۇ چارىگە رىئايە قىلىشى كېرەك.

3-ماددا ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش تېخنىكا مۇلازىمىتى ئاساسلىقى تۆۋەندىكى ئىشلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ :

( 1 ) ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاشقا دائىر پەننى ئومۇملاشتۇرۇش تەشۋىقاتى، تەربىيەسى ۋە مەسلىھەتچىلىكى؛

( 2 ) تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش؛

( 3 ) تۇغۇتتىن بۇرۇن دىياگنوز قويۇش ۋە ئىرسىيەت كېسىلىگە دىياگنوز قويۇش؛

( 4 ) مەھسۇلاتقا ياردەم بېرىش تېخنىكىسى؛

( 5 ) تېببىي جەھەتتە زۆرۈر بولغان تۇغۇت تىزگىنلەش ئوپېراتسىيەسى قىلىش؛

( 6 ) يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقلار كېسەللىكلىرىنى بىرمۇبىر تەكشۈرۈش؛

( 7 ) تۇغۇت، تۇغۇت تىزگىنلەش، تۇغماسلىققا مۇناسىۋەتلىك باشقا كۆپىيىش ساقلىقنى ساقلاش مۇلازىمىتى.

4-ماددا پۇقرالار ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاشتىن خەۋەردار بولۇش، تاللاش ھوقۇقىغا ئىگە.
دۆلەت پۇقرالارنىڭ مۇۋاپىق ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش مۇلازىمىتىگە ئېرىشىش ھوقۇقىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ.

5-ماددا ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتىدە ساقلىقنى ساقلاش مەركەز، كۆپىيىش ساغلاملىقىغا كاپالەتلىك قىلىش مەقسەت قىلىنغان، ساقلىقنى ساقلاش بىلەن كىلىنىكىنى بىرلەشتۈرۈش، توپقا يۈزلىنىش، ئاساسىي قاتلامغا يۈزلىنىش ۋە ئالدىنى ئېلىشنى ئاساس قىلىش فاڭجېنى يولغا قويۇلىدۇ.

6-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتىنى شۇ دەرىجىلىك خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات پىلانىغا كىرگۈزۈپ، ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش ئىشلىرىنىڭ تەرەققىياتىنى زۆرۈر ئىقتىسادىي، تېخنىكا ۋە ماددىي شارائىت بىلەن تەمىنلىشى ھەمدە ئاز سانلىق مىللەت رايونلىرى، نامرات رايونلاردىكى ئانا-بالىلار ساقلىق ساقلاش ئىشلىرىنى ئالاھىدە قوللىشى كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى شۇ رايوننىڭ ئەمەلىي ئەھۋالى ۋە ئېھتىياجىغا ئاساسەن، ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش ئىشلىرى تەرەققىياتى مەخسۇس مەبلىغى تەسىس قىلسا بولىدۇ.

7-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتىگە مەسئۇل بولۇپ، تۆۋەندىكى مەسئۇلىيەتنى ئادا قىلىدۇ :

( 1 ) ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنى ۋە بۇ چارىنىڭ يانداش قائىدىسى ۋە تېخنىكا ئۆلچىمىنى تۈزۈش؛

( 2 ) دەرىجىگە، تۈرگە ئايرىپ يېتەكچىلىك قىلىش پىرىنسىپى بويىچە، مەملىكەتلىك ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتىنىڭ تەرەققىيات يىرىك پىلانى ۋە يولغا قويۇش قەدەم-باسقۇچلىرىنى تۈزۈش؛

( 3 ) ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش ۋە باشقا كۆپىيىش ساغلاملىقىغا دائىر مۇۋاپىق تېخنىكىلارنى تەشكىللەپ كېڭەيتىش؛

( 4 ) ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش خىزمىتىنى نازارەت قىلىش.

8-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مالىيە، جامائەت خەۋپسىزلىكى، خەلق ئىشلىرى، مائارىپ، ئادەم كۈچى بايلىقى ۋە ئىجتىمائىي كاپالەت تارماقلىرى ئۆز مەسئۇلىيىتى دائىرىسىدە تەڭ دەرىجىلىك سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىغا ماسلىشىپ، ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلىشى كېرەك.

2-باب تويدىن بۇرۇنقى ساقلىقنى ساقلاش

9-ماددا ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنىنىڭ 7-ماددىسىدا ئېيتىلغان تويدىن بۇرۇنقى تازىلىق يېتەكچىلىكى تۆۋەندىكى ئىشلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ :

( 1 ) تازىلىققا مۇناسىۋەتلىك ساقلىق ساقلاش ۋە تەربىيە؛

( 2 ) يېڭى توي قىلغان ھامىلىدارلىقتىن ساقلىنىش بىلىملىرى ۋە پىلانلىق تۇغۇتقا يېتەكچىلىك قىلىش؛

( 3 ) ھامىلىدار بولۇشتىن بۇرۇنقى تەييارلىق، مۇھىت ۋە كېسەللىكنىڭ ئەۋلادلارغا بولغان تەسىرى قاتارلىق ھامىلىدار بولۇشتىن بۇرۇنقى ساقلىقنى ساقلاش بىلىملىرى؛

( 4 ) ئىرسىيەت كېسەللىكى توغرىسىدىكى ئاساسىي بىلىملەر؛

( 5 ) ئۆيلىنىش، پەرزەنت كۆرۈشكە مۇناسىۋەتلىك كېسەللىكلەرگە دائىر ئاساسىي بىلىملەر؛

( 6 ) باشقا كۆپىيىش ساغلاملىقى بىلىملىرى.

دوختۇرلار ئۆيلىنىشتىن بۇرۇنقى تازىلىق مەسلىھەتچىلىكى بەرگەندە، مۇلازىمەت ئوبيېكتىغا ئىلمىي ئۇچۇر بېرىشى، كېلىپ چىقىش ئېھتىمالى بولغان ئاقىۋەتكە يېتەكچىلىك قىلىشى ھەمدە مۇۋاپىق تەكلىپ بېرىشى كېرەك.

10-ماددا تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىلىۋاتقان رايونلاردا، توي قىلماقچى بولغان ئەر-ئايال ئۆيلىنىشنى تىزىمغا ئالدۇرۇشتىن بۇرۇن، داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىغا بېرىپ تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرتۈشى كېرەك.

11-ماددا ئۆيلىنىشتىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان داۋالاش-ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىنى شۇ جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تەكشۈرىدۇ؛
شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغانلىرىغا «داۋالاش ئاپپاراتلىرىنىڭ كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىش ئىجازەتنامىسى»دە ئەسكەرتىش كېرەك.

12-ماددا تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش قىلىشنى ئىلتىماس قىلغان داۋالاش-ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتى تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلىشى كېرەك :

( 1 ) ئايرىم-ئايرىم ھالدا مەخسۇس ئەر-ئاياللارنىڭ تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش ئۆيى تەسىس قىلىنىدۇ، دائىملىق تەكشۈرۈش ۋە مەخسۇس تەكشۈرۈش ئۈسكۈنىلىرى سەپلىنىدۇ؛

( 2 ) تويدىن بۇرۇنقى كۆپىيىش ساغلاملىقى تەشۋىق-تەربىيە ئۆيى تەسىس قىلىش؛

( 3 ) شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان ئەر، ئاياللارنىڭ تويدىن ئىلگىرى تېببىي تەكشۈرۈشى قىلىدىغان كەسىپكار ۋىراچ.

13-ماددا تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش كېسەللىك تارىخى، بەدەن شەكلى ۋە مۇناسىۋەتلىك تەكشۈرۈشلەرنى سوراشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈشتە تويدىن بۇرۇنقى ساقلىقنى ساقلاش خىزمىتى قائىدىسىگە رىئايە قىلىش ھەمدە تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈش تۈرى بويىچە تەكشۈرۈش كېرەك.
تويدىن ئىلگىرىكى ساقلىقنى ساقلاش خىزمىتىنىڭ ئۆلچىمى ۋە تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش تۈرىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

14-ماددا تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈشتە، داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈشنى قوبۇل قىلغان ئالاقىدارغا تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈش ئىسپاتى چىقىرىپ بېرىشى كېرەك.

تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش ئىسپاتىدا تۆۋەندىكى كېسەللىك بايقالغان-بايقالمىغانلىقىنى ئېنىق كۆرسىتىش كېرەك :

( 1 ) يۇقۇم مەزگىلىدىكى بەلگىلەنگەن يۇقۇملۇق كېسەللىكلەر؛

( 2 ) كېسەل قوزغىلىش مەزگىلىدىكى مۇناسىۋەتلىك روھىي كېسەللىكلەر؛

( 3 ) تۇغۇشقا بولمايدىغان ئېغىر ئىرسىيەت خاراكتېرلىك كېسەللىكلەر؛

( 4 ) تېببىي جەھەتتە توي قىلىشقا بولمايدۇ دەپ قارالغان باشقا كېسەللىكلەر.

ئالدىنقى تارماقنىڭ ( 1 ) تارماقچىسى، ( 2 ) تارماقچىسى ۋە ( 3 ) تارماقچىسىدىكى كېسەللىكلەر بايقالغاندا، ۋىراچ ئالاقىدارلارغا ئەھۋالنى چۈشەندۈرۈشى، ئالدىنى ئېلىش، داۋالاش ۋە مۇناسىپ تېببىي تەدبىر قوللىنىش تەكلىپى بېرىشى كېرەك.
ئالاقىدارلار دوختۇرنىڭ تېببىي پىكرىگە ئاساسەن، توي قىلىشنى ۋاقتىنچە كېچىكتۈرسە بولىدۇ، ئۇزاق ئۈنۈملۈك ھامىلىدارلىقتىن ساقلىنىش تەدبىرى ياكى بوغۇش ئوپېراتسىيەسىنى ئۆز ئىختىيارلىقى بىلەن قوللانسىمۇ بولىدۇ؛
داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتلىرى ئۇنى داۋالاشتا تېببىي مەسلىھەت بېرىشى ۋە داۋالاش مۇلازىمىتى قىلىشى كېرەك.

15-ماددا تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈشتە، داۋالاش-ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى ئېنىق دىياگنوز قويالمىسا، رايون بار شەھەر دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بېكىتكەن داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىغا يۆتكەپ ئېنىق دىياگنوز قويۇشى كېرەك.

16-ماددا تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىلىۋاتقان رايونلاردا، ئۆيلىنىشنى تىزىملاش ئورگىنى ئۆيلىنىشنى تىزىمغا ئالدۇرغاندا، ئۆيلىنىشتىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش ئىسپاتى ياكى ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنىنىڭ 11-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن تېببىي باھالاش ئىسپاتىنى تەكشۈرۈشى كېرەك.

3-باب ھامىلىدارلىق-تۇغۇت مەزگىلىدىكى ساقلىقنى ساقلاش

17-ماددا داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى تۇغۇت يېشىدىكى ئاياللارغا ھامىلىدارلىقتىن ساقلىنىش، تۇغۇت چەكلەش، پەرزەنت كۆرۈش، تۇغماسلىق ۋە كۆپىيىش ساغلاملىقى توغرىسىدا مەسلىھەت بېرىشى ۋە داۋالاش-ساقلىق ساقلاش مۇلازىمىتى قىلىشى كېرەك.

دوختۇر تۇغۇت يېشىدىكى ئەر-خوتۇننىڭ ئېغىر ئىرسىيەت كېسىلى بارلىقىنى بايقىسا ياكى گۇمانلانسا، تېببىي پىكرىنى ئوتتۇرىغا قويۇشى كېرەك؛
ھازىرقى داۋالاش تېخنىكا سەۋىيەسى بىلەن چەكلىنىپ ئېنىق دىياگنوز قويغىلى بولمىسا، ئالاقىدارلارغا ئەھۋالنى چۈشەندۈرۈش كېرەك.
تۇغۇت يېشىدىكى ئەر-خوتۇن ھامىلىدارلىقتىن ساقلىنىش، تۇغۇت چەكلەش، ھامىلىدار بولماسلىق قاتارلىق مۇناسىپ تېببىي تەدبىرلەرنى تاللىسا بولىدۇ.

18-ماددا داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى ھامىلىدار، تۇغۇتلۇق ئاياللارنى تۆۋەندىكى داۋالاش-ساقلىقنى ساقلاش مۇلازىمىتى بىلەن تەمىنلىشى كېرەك :

( 1 ) ھامىلىدار-تۇغۇتلۇق ئاياللارغا ساقلىقنى ساقلاش قوللانمىسى ( كارتىسى ) تۈزۈپ بېرىش، تۇغۇتتىن بۇرۇنقى قەرەللىك تەكشۈرۈش؛

( 2 ) ھامىلىدار، تۇغۇتلۇق ئاياللارنى تازىلىق، ئوزۇقلۇق، پىسخىكا قاتارلىق جەھەتلەردە تېببىي يېتەكچىلىك ۋە مەسلىھەت بىلەن تەمىنلەش؛

( 3 ) خەۋپ كۆرۈلۈش خەۋپى يۇقىرى ھامىلىدار ئاياللارنى نۇقتىلىق كۆزىتىش، ئۆيىگە بېرىپ تەكشۈرۈش ۋە داۋالاش-ساقلىقنى ساقلاش مۇلازىمىتى قىلىش؛

( 4 ) ھامىلىدار، تۇغۇتلۇق ئاياللارنى بىخەتەر تۇغۇت تېخنىكا مۇلازىمىتى بىلەن تەمىنلەش؛

( 5 ) تۇغۇتتىن كېيىنكى قەرەللىك زىيارەت قىلىپ، تۇغۇتلۇق ئاياللارنىڭ بوۋاقنى ئىلمىي بېقىشىغا يېتەكچىلىك قىلىش؛

( 6 ) ھامىلىدارلىقتىن ساقلىنىش بويىچە مەسلىھەت بېرىش يېتەكچىلىكى ۋە تېخنىكا مۇلازىمىتى قىلىش؛

( 7 ) تۇغۇتلۇق ئاياللار ۋە ئۇلارنىڭ ئائىلە تەۋەلىرىگە كۆپىيىش ساغلاملىقى تەربىيەسى بېرىش ۋە بالىنى ئىلمىي تەربىيەلەش بىلىملىرى تەربىيەسى بېرىش؛

( 8 ) باشقا ھامىلىدارلىق، تۇغۇت مەزگىلىدىكى ساقلىقنى ساقلاش مۇلازىمىتى.

19-ماددا داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى ھامىلىدار ئايالنىڭ تۆۋەندىكى ئېغىر كېسەلگە گىرىپتار بولغانلىقى ياكى فىزىكىلىق، خىمىيەلىك، بىيو قاتارلىق زەھەرلىك، زىيانلىق ئامىللار بىلەن ئۇچراشقانلىقىنى، ھامىلىدار ئايالنىڭ ھاياتىي بىخەتەرلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بارلىقى ياكى ھامىلىدار ئايالنىڭ ساغلاملىقى ۋە ھامىلىنىڭ نورمال يېتىلىشىگە ئېغىر تەسىر يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بارلىقىنى بايقىسا، ھامىلىدار ئايالغا تېببىي يېتەكچىلىك قىلىشى ۋە تۆۋەندىكى زۆرۈر تېببىي تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىشى كېرەك :

( 1 ) ئېغىر بولغان ھامىلىدارلىق ئەگەشمە كېسىلى ياكى ئەگەشمە كېسىلى؛

( 2 ) ئېغىر روھىي كېسەللىكلەر؛

( 3 ) گوۋۇيۈەن سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلىگەن تۇغۇتقا ئېغىر تەسىر يەتكۈزىدىغان باشقا كېسەللىكلەر.

20-ماددا ھامىلىدار ئاياللاردا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، دوختۇر ئۇنىڭغا تۇغۇتتىن بۇرۇن دىياگنوز قويۇشى كېرەك :

( 1 ) باش سۈيى زىيادە كۆپ ياكى زىيادە ئاز بولغانلار؛

( 2 ) ھامىلىنىڭ يېتىلىشى نورمالسىز ياكى ھامىلىنىڭ گۇمانلىق غەيرىي شەكلى بولسا؛

( 3 ) ھامىلىدارلىقنىڭ دەسلەپكى مەزگىلىدە ھامىلىنىڭ تۇغما كەمتۈكلۈكىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىش ئېھتىمالى بولغان ماددىلار بىلەن ئۇچراشقانلار؛

( 4 ) ئىرسىيەت كېسەللىكى جەمەت تارىخى بار ياكى تۇغما ئېغىر كەمتۈكلۈك بار بوۋاق بولغانلار؛

( 5 ) تۇنجى تۇغۇتلۇق ئايالنىڭ يېشى 35 ياشتىن ئاشقان بولسا.

21-ماددا ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنىنىڭ 18-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن ھامىلىنىڭ ئېغىر ئىرسىيەت خاراكتېرلىك كېسەللىكلىرى، ھامىلىنىڭ ئېغىر كەمتۈكلۈكى، ھامىلىدار ئايالنىڭ داۋاملىق ھامىلىدار بولۇشى ئۇنىڭ ھاياتى، ساغلاملىقى ۋە بىخەتەرلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بولغان ئېغىر كېسەللىكلەر مۇندەرىجىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

22-ماددا ئېغىر ئىرسىيەت خاراكتېرلىك كېسەل ياكى ئېغىر كەمتۈكلۈك بار بالا تۇغۇپ باققان بولسا، قايتا ھامىلىدار بولۇشتىن ئىلگىرى، ئەر-خوتۇن دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىغا بېرىپ تېببىي تەكشۈرتۈشى كېرەك.
داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتلىرى ئالاقىدارلارغا ئىرسىيەت خاراكتېرلىك كېسەلگە مۇناسىۋەتلىك بىلىملەرنى تونۇشتۇرۇشى، مەسلىھەت بېرىشى، يېتەكچىلىك قىلىشى كېرەك.
تېببىي جەھەتتە تۇغۇشقا ماس كەلمەيدۇ دەپ قارالغان ئېغىر ئىرسىيەت خاراكتېرلىك كېسەلگە دىياگنوز قويۇشتا، ۋىراچ دەۋالاشقۇچىغا ئەھۋالنى چۈشەندۈرۈشى ھەمدە تېببىي پىكىر بېرىشى كېرەك.

23-ماددا تېخنىكىلىق ۋاسىتە قوللىنىپ ھامىلىنىڭ جىنسىنى باھالاش قاتتىق مەنئى قىلىنىدۇ.

ھامىلە ئەگەشمە ئىرسىيەت كېسىلى بولۇشى مۇمكىن، دەپ گۇمان قىلىنىپ، جىنسىي باھالاشقا توغرا كەلسە، ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بېكىتكەن داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىدىكى بەلگىلىمە بويىچە باھالايدۇ.

24-ماددا دۆلەت بالنىستتا يېتىپ تۇغۇشنى تەشەببۇس قىلىدۇ.
داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتلىرى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزگەن تېخنىكىلىق مەشغۇلات قائىدىسى بويىچە، دېزىنفېكسىيەلەپ تۇغدۇرۇش ۋە يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقنى جانلاندۇرۇشنى يولغا قويۇپ، تۇغۇت يارىسى ۋە تۇغۇتتىن كېيىنكى قاناش قاتارلىق تۇغۇت بۆلۈمى ئەگەشمە كېسەللىكلىرىنىڭ ئالدىنى ئېلىپ، ھامىلىدار-تۇغۇتلۇق ئاياللار ۋە تۇغۇت قوۋۇقىنىڭ قوزغىلىش نىسبىتى، ئۆلۈش نىسبىتىنى تۆۋەنلىتىشى كېرەك.

بالنىستتا يېتىپ تۇغۇش شارائىتى بولمىسا، تەربىيەلەنگەن، مۇناسىپ تۇغدۇرۇش ئىقتىدارىنى ھازىرلىغان ئائىلە تۇغدۇرغۇچىلىرى تۇغدۇرۇشى كېرەك.

خەتىرى يۇقىرى ھامىلىدار ئاياللار داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىدا دوختۇرخانىدا يېتىپ تۇغۇشى كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى ئائىلىدىكى تۇغۇت قوبۇل قىلغۇچىلارنى تەربىيەلەش، تېخنىكا جەھەتتىن يېتەكلەش ۋە نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

4-باب بوۋاقلارنىڭ ساقلىقىنى ساقلاش

25-ماددا داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتلىرى دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقلاردىكى تۇغما، ئىرسىيەتلىك مېتابولىزم كېسىلىنى تاسقاپ تەكشۈرۈش، دىياگنوز قويۇش، داۋالاش ۋە كۆزىتىپ ئۆلچەشنى قانات يايدۇرۇشى كېرەك.

26-ماددا داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى بەلگىلىمە بويىچە يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقلارنى زىيارەت قىلىپ، بالىلار ساقلىقنى ساقلاش قوللانمىسى ( كارتىسى ) تۈزۈپ، ئۇلارنى قەرەللىك ھالدا تەكشۈرتۈپ تۇرۇشى، كېسەللىكنىڭ ئالدىنى ئېلىش، مۇۋاپىق غىزالىنىش، ئەقلىي يېتىلىشنى ئىلگىرى سۈرۈش قاتارلىق ئىلىم-پەن بىلىملىرى بىلەن تەمىنلىشى، بوۋاقلاردىكى كۆپ كۆرۈلىدىغان كېسەللىكلەر، دائىم كۆرۈلىدىغان كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى داۋالاش قاتارلىق داۋالاش-ساقلىقنى ساقلاش مۇلازىمىتىنى ياخشى ئىشلىشى كېرەك.

27-ماددا داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى بوۋاققا بەلگىلەنگەن تەرتىپ ۋە تۈر بويىچە ئالدىنى ئېلىش ۋاكسىنىسى ئەملىشى كېرەك.

بوۋاقنىڭ ۋەسىيلىرى بوۋاقنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋاكسىنىسىنى ۋاقتىدا ئەملىتىشىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

28-ماددا دۆلەت ئانا سۈتى بىلەن بېقىشنى يولغا قويىدۇ.
داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى ئانا سۈتى بىلەن بېقىشنى يولغا قويۇشقا تېخنىكا جەھەتتىن يېتەكچىلىك قىلىشى، دوختۇرخانىدا يېتىپ تۇغقان تۇغۇتلۇق ئاياللارغا زۆرۈر بولغان ئانا سۈتى بىلەن بېقىش شارائىتى يارىتىپ بېرىشى كېرەك.

داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى ھامىلىدار-تۇغۇتلۇق ئاياللار ۋە بوۋاقلارنىڭ ئائىلىسىگە ئانا سۈتى ئورنىدا ئىشلىتىلىدىغان بۇيۇملارنى تەشۋىق قىلسا، تەۋسىيە قىلسا بولمايدۇ.

29-ماددا ئانا سۈتى سەپلىمە بۇيۇملىرى مەھسۇلاتىنىڭ ئورۇ بەلگىسىگە ئانا سۈتى بىلەن بېقىشنىڭ ئەۋزەللىكىنى روشەن ئورۇنغا ئېنىق يېزىش كېرەك.

ئانا سۈتى ۋاكالىتەن بۇيۇمىنى ئىشلەپچىقارغۇچى، ساتقۇچىلار داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىغا مەھسۇلات ئەۋرىشكىسى ھەدىيە قىلسا ياكى سېتىشنى مەقسەت قىلىپ شارائىت ھازىرلىغان ھالدا ئۈسكۈنە، مەبلەغ ۋە ماتېرىيال بىلەن تەمىنلىسە بولمايدۇ.

30-ماددا ئاياللار دۆلەت بەلگىلىگەن تۇغۇت دەم ئېلىشىدىن بەھرىمەن بولىدۇ.
بىر ياشقا توشمىغان بوۋاق بار ئاياللارغا تۇرۇشلۇق ئورۇن ئەمگەك ۋاقتى ئىچىدە بەلگىلىك ئېمىتىش ۋاقتى ئورۇنلاشتۇرۇپ بېرىشى كېرەك.

5-باب تېخنىكىلىق باھالاش

31-ماددا ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكا باھالاش كومىتېتى ئۆلكە، شەھەر، ناھىيەدىن ئىبارەت ئۈچ دەرىجىگە ئايرىلىدۇ.

ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكا باھالاش كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى تۆۋەندىكى ۋەزىپە ئۆتەش شەرتلىرىگە ئۇيغۇن كېلىشى كېرەك :

( 1 ) ناھىيە دەرىجىلىك ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكا باھالاش كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى مەسئۇل ۋىراچتىن يۇقىرى كەسپىي تېخنىكا ۋەزىپىسىنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەك؛

( 2 ) رايون تەسىس قىلىنغان شەھەر دەرىجىلىك ۋە ئۆلكە دەرىجىلىك ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكىلىق باھالاش كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى مۇئاۋىن مۇدىر ۋىراچتىن يۇقىرى كەسپىي تېخنىكا ۋەزىپىسىگە ئىگە بولۇشى كېرەك.

32-ماددا توختاملاشقۇچىلارنىڭ تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈش، ئىرسىيەت كېسىلى دىياگنوزى، تۇغۇتتىن بۇرۇنقى دىياگنوز نەتىجىسىگە باشقىچە پىكرى بولسا، يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا ئېنىق دىياگنوز قويۇشقا توغرا كەلسە، تەكشۈرۈش ياكى دىياگنوز نەتىجىسىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 15 كۈن ئىچىدە شۇ جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىك ياكى رايون بار شەھەر دەرىجىلىك ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكىلىق باھالاش كومىتېتىغا يازما باھالاش ئىلتىماسى سۇنسا بولىدۇ.

ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكىلىق باھالاش كومىتېتى باھالاش ئىلتىماسىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە تېببىي تېخنىكىلىق باھالاش پىكرىنى بېرىشى ھەمدە ئالاقىدارلارغا ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇشى كېرەك.

ئالاقىدارلارنىڭ باھالاش پىكرىگە باشقىچە پىكرى بولسا، باھالاش پىكرى ئۇقتۇرۇشىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 15 كۈن ئىچىدە بىر دەرىجە يۇقىرى ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكا باھالاش كومىتېتى قايتا باھالاشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

33-ماددا ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكا باھالاش كومىتېتى تېببىي باھالىغاندا، مۇناسىۋەتلىك كەسپىي تېببىي تېخنىكا باھالاش كومىتېتىنىڭ بەشتىن ئارتۇق ئەزاسى قاتنىشىشى كېرەك.

باھالاش كومىتېتىنىڭ ئەزالىرى باھالاش يەكۈنىگە ئىمزا قويۇشى كېرەك؛
ئوخشاش بولمىغان پىكىرلەرنى ئەينەن خاتىرىلەش كېرەك.
باھالاش كومىتېتى باھالاش يەكۈنىگە ئاساسەن ئالاقىدارلارغا باھالاش پىكىرنامىسى چىقىرىدۇ.

ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېببىي تېخنىكىسىنى باھالاشنى باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزىدۇ.

6-باب نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش

34-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش بويىچە نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولۇپ، تۆۋەندىكى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىدۇ :

( 1 ) ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنى ۋە مۇشۇ چارە، شۇنىڭدەك گوۋۇيۈەن سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلىگەن شەرت ۋە تېخنىكا ئۆلچىمى بويىچە، ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان ئاپپارات ۋە خادىملارغا ئىجازەت بېرىش ھەمدە مۇناسىپ ئىجازەت گۇۋاھنامىسى تارقىتىش؛

( 2 ) ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنى ۋە بۇ چارىنىڭ ئىجرا قىلىنىش ئەھۋالىنى نازارەت قىلىش، تەكشۈرۈش؛

( 3 ) ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنى ۋە بۇ چارىگە خىلاپ قىلمىشلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ؛

( 4 ) ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش خىزمىتىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولىدىغان باشقا ئىشلار.

35-ماددا ئىرسىيەت كېسىلىگە دىياگنوز قويىدىغان، تۇغۇتتىن بۇرۇن دىياگنوز قويىدىغان داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتى ۋە خادىملار ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئېلىشى كېرەك؛
لېكىن، تۇغۇتتىن بۇرۇن ئوتتۇرا بۇرژۇئازىيە كېسىلىگە دىياگنوز قويۇشتىن بۇرۇن تاسقاپ تەكشۈرىدىغان داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئېلىشى كېرەك.

ئۆيلىنىشتىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش بىلەن شۇغۇللىنىدىغان داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى ۋە خادىملىرى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئېلىشى كېرەك.

تۇغۇتقا ياردەم بېرىش تېخنىكا مۇلازىمىتى، بوغۇش ئوپېراتسىيەسى ۋە ھامىلىدارلىقنى ئاخىرلاشتۇرۇش ئوپېراتسىيەسى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى ۋە خادىملار ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئېلىشى ھەمدە مۇناسىپ لاياقەتلىك گۇۋاھنامىسى ئېلىشى شەرت.

36-ماددا سەھىيە نازارەتچىلىرى ۋەزىپە ئىجرا قىلغاندا كىنىشكىلىرىنى كۆرسىتىشى كېرەك.

سەھىيە نازارەتچىلىرى داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىدىن ئەھۋال ئىگىلىسە، زۆرۈر ماتېرىيال ئالسا، ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتىنى نازارەت قىلسا، تەكشۈرسە بولىدۇ، داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتى رەت قىلسا ۋە يوشۇرسا بولمايدۇ.

سەھىيە نازارەتچىلىرىنىڭ داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى بەرگەن تېخنىكىلىق ماتېرىياللارنى مەخپىي تۇتۇش مەجبۇرىيىتى بار.

37-ماددا داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتلىرى ئۆزى شۇغۇللىنىۋاتقان كەسىپكە ئاساسەن، مۇناسىپ خادىم ۋە داۋالاش ئۈسكۈنىلىرىنى سەپلىشى، ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان خادىملارغا بولغان ئىش ئورنىدا كەسپىي تەربىيەلەش ۋە كەسىپ ئەخلاقى تەربىيەسىنى كۈچەيتىشى ھەمدە ئۇلارنى قەرەللىك تەكشۈرۈشى، باھالىشى كېرەك.

دوختۇر ۋە تۇغۇشقا ياردەم بەرگۈچى خادىملار ( ئائىلىدىكى تۇغقۇچىلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ) مۇناسىۋەتلىك تېخنىكىلىق مەشغۇلات قائىدىسىگە قاتتىق رىئايە قىلىشى، تۈرلۈك خاتىرىلەرنى ئەستايىدىل تولدۇرۇشى، تۇغۇشقا ياردەم بېرىش تېخنىكىسى ۋە مۇلازىمەت سۈپىتىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك.

ئىشلەپچىقىرىشقا ياردەم بېرىدىغان خادىملارنى باشقۇرۇش گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىدىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان كەسپىي دوختۇرلار ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش قانۇنىدىكى بەلگىلىمە بويىچە مۇناسىپ سالاھىيەتكە ئېرىشىشى كېرەك.

38-ماددا داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە، يەسلى، ئورۇنلارنىڭ سەھىيە-ساقلىق ساقلاش خىزمىتىگە كەسپىي جەھەتتىن يېتەكچىلىك قىلىشى كېرەك.

39-ماددا دۆلەت ھامىلىدار-تۇغۇتلۇق ئاياللارنىڭ ئۆلۈپ كېتىشى، بوۋاقنىڭ ئۆلۈپ كېتىشى ۋە يېڭى تۇغۇلغان بوۋاقنىڭ تۇغۇلۇشىدىكى كەمتۈكلۈكنى كۆزىتىش، دوكلات قىلىش تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ.

7-باب جازالاش قائىدىسى

40-ماددا داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى ياكى خادىملاردىن ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش تېخنىكا ئىجازىتىنى ئالماي، ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈش، ئىرسىيەت كېسىلىگە دىياگنوز قويۇش، تۇغۇشتىن بۇرۇن دىياگنوز قويۇش، ھامىلىدارلىقنى ئاخىرلاشتۇرۇش ئوپېراتسىيەسى ۋە تېببىي تېخنىكىلىق باھالاش بىلەن شۇغۇللانغان ياكى مۇناسىۋەتلىك تېببىي ئىسپات چىقارغانلىرىغا سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى ئاگاھلاندۇرۇش بېرىپ، قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇسا، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ ھالدا 5000 يۈەندىن يۇقىرى تاپاۋەت قىلغانلارغا قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ ھالدا تاپاۋەت قىلغانلىقىنىڭ ئۈچ ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 5000 يۈەنگە يەتمىسە، قوشۇمچە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 20 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

41-ماددا ئانا-بالىلار ساقلىقىنى ساقلاش تېخنىكا مۇلازىمىتى بىلەن شۇغۇللانغۇچىلاردىن ساختا تېببىي ئىسپات ھۆججىتى چىقارغانلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ؛
تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، ئەسلىي كىنىشكا تارقاتقان تارماق مۇناسىپ ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېخنىكىسى بويىچە كەسىپكارلىق سالاھىيىتى ياكى ۋىراچلىق كەسپى بىلەن شۇغۇللىنىش گۇۋاھنامىسىنى بىكار قىلىدۇ :

( 1 ) داۋالاشنى كېچىكتۈرۈپ، ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلغانلار؛

( 2 ) ئالاقىدارلارنىڭ جىسمانىي ۋە روھىي ساغلاملىقىغا ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلغانلار؛

( 3 ) باشقا ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلغانلار.

42-ماددا مۇشۇ چارىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا ھامىلىنىڭ جىنسىنى باھالاتقانلارغا سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىپ، قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ؛
داۋالاش، ساقلىق ساقلاش ئاپپاراتىنىڭ بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ.
ھامىلىنىڭ جىنسىنى ئىككى قېتىمدىن ئارتۇق باھالىغان ياكى پايدا ئېلىش مەقسىتىدە ھامىلىنىڭ جىنسىنى باھالىغان بولسا ھەمدە ئەسلىي كىنىشكا تارقاتقان ئورگان مۇناسىپ ئانا-بالىلار ساقلىقنى ساقلاش تېخنىكىسى كەسىپكارلىق سالاھىيىتى ياكى ۋىراچلىق كەسىپكارلىق گۇۋاھنامىسىنى بىكار قىلىدۇ.

8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

43-ماددا تويدىن ئىلگىرىكى تېببىي تەكشۈرۈش ئىسپاتىنىڭ شەكلىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

44-ماددا ئانا-بالىلارنىڭ ساقلىقنى ساقلاش قانۇنى ۋە مۇشۇ چارىدە ئېيتىلغان داۋالاش، ساقلىقنى ساقلاش ئاپپاراتلىرى «داۋالاش ئاپپاراتلىرىنى باشقۇرۇش نىزامى»غا ئاساسەن سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىنىڭ داۋالاش ئاپپاراتلىرىنىڭ كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىش ئىجازىتىگە ئېرىشكەن ھەر دەرىجىلىك، تۈرلۈك داۋالاش ئاپپاراتلىرىنى كۆرسىتىدۇ.

45-ماددا بۇ چارە ئېلان قىلىنغان كۈندىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.