جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ قان تەقدىم قىلىش قانۇنى

( 1997-يىل 12-ئاينىڭ 29-كۈنى 8-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 29-يىغىنىدا ماقۇللاندى )

1-ماددا بۇ قانۇن داۋالىنىش كىلىنكىلىق قان ئىشلىتىش ئېھتىياجى ۋە بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش، قان تەقدىم قىلغۇچىلار ۋە قان ئىشلەتكۈچىلەرنىڭ تەن ساغلاملىقىغا كاپالەتلىك قىلىش، ئىنسانپەرۋەرلىك روھىنى جارى قىلدۇرۇش، سوتسىيالىستىك ماددىي مەدەنىيلىك ۋە مەنىۋى مەدەنىيلىك قۇرۇلۇشىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا دۆلەت ھەقسىز قان تەقدىم قىلىش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.

دۆلەت 18 ياشتىن 55 ياشقىچە بولغان ساغلام پۇقرالارنىڭ ئۆز ئىختىيارلىقى بىلەن قان تەقدىم قىلىشىنى تەشەببۇس قىلىدۇ.

3-ماددا يەرلىك ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ قان تەقدىم قىلىش خىزمىتىگە رەھبەرلىك قىلىدۇ، مۇناسىۋەتلىك تارماقلارنى تەشكىللەپ، ماسلاشتۇرۇپ، قان تەقدىم قىلىش خىزمىتىنى بىرلىكتە ياخشى ئىشلەيدۇ.

4-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى قان تەقدىم قىلىش خىزمىتىنى نازارەت قىلىدۇ-باشقۇرىدۇ.

ھەر دەرىجىلىك قىزىل كىرېست جەمئىيەتلىرى قان تەقدىم قىلىش خىزمىتىگە قانۇن بويىچە قاتناشتى ۋە تۈرتكە بولدى.

5-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى تەدبىر قوللىنىپ قان تەقدىم قىلىشنىڭ ئەھمىيىتىنى كەڭ تەشۋىق قىلىدۇ، قان تەقدىم قىلىشقا دائىر ئىلىم-پەن بىلىملىرىنى ئومۇملاشتۇرىدۇ، قان يولى ئارقىلىق تارقىلىدىغان كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تىزگىنلەش تەربىيەسىنى قانات يايدۇرىدۇ.

ئاخبارات ۋاسىتىلىرى قان تەقدىم قىلىدىغان ئىجتىمائىي پاراۋانلىق تەشۋىقاتىنى قانات يايدۇرۇشى كېرەك.

6-ماددا دۆلەت ئورگىنى، ئارمىيە، ئىجتىمائىي تەشكىلات، كارخانا، كەسپىي تەشكىلات، شەھەر ئاھالە كومىتېتى، كەنت ئاھالە كومىتېتى شۇ ئورنى ياكى شۇ ئولتۇراقلاشقان رايوندىكى يېشى ماس كېلىدىغان پۇقرالارنى قان تەقدىم قىلىشقا قاتنىشىشقا سەپەرۋەر قىلىشى ۋە تەشكىللىشى كېرەك.

ھەربىي خىزمەت ئۆتەۋاتقان ھەربىيلەرنى قان تەقدىم قىلىشقا سەپەرۋەر قىلىش ۋە تەشكىللەش چارىسىنى جۇڭگو خەلق ئازادلىق ئارمىيەسىنىڭ سەھىيە مەسئۇل تارمىقى بېكىتىدۇ.

قان تەقدىم قىلغۇچىلارغا گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تەييارلىغان ھەقسىز قان تەقدىم قىلىش گۇۋاھنامىسى بېرىلىدۇ، مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار مۇۋاپىق تولۇقلىما بەرسە بولىدۇ.

7-ماددا دۆلەت دۆلەت خادىملىرى، ھەربىي خىزمەت ئۆتەۋاتقان ھەربىيلەر ۋە ئالىي مەكتەپتىكى ئوقۇغۇچىلارنى باشلامچىلىق بىلەن قان تەقدىم قىلىپ، ئىجتىمائىي يېڭى كەيپىيات تىكلەشتە ئۈلگە بولۇشقا ئىلھاملاندۇرىدۇ.

8-ماددا قان پونكىتى − قان ئالىدىغان، كىلىنىكىلىق قان ئىشلىتىدىغان ئاپپارات، پايدا ئېلىش مەقسىتىدە بولمىغان جامائەت پاراۋانلىقى تەشكىلاتىدۇر.
قان پونكىتى قۇرۇپ پۇقرالاردىن قان ئېلىشتا، گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى ياكى ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقىنىڭ تەستىقىنى ئېلىش شەرت.
قان پونكىتى قان تەقدىم قىلغۇچىغا تۈرلۈك بىخەتەر، پاكىز، قولايلىق شارائىت يارىتىپ بېرىشى كېرەك.
قان پونكىتى قۇرۇش شەرتى ۋە باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزىدۇ.

9-ماددا قان پونكىتى قان تەقدىم قىلغۇچىنىڭ سالامەتلىكىنى ھەقسىز تەكشۈرتۈشى شەرت؛
سالامەتلىك ئەھۋالى قان تەقدىم قىلىش شەرتىگە ئۇيغۇن كەلمىسە، قان پونكىتى ئۇنىڭغا ئەھۋالنى چۈشەندۈرۈشى كېرەك، قان ئېلىشقا بولمايدۇ.
قان تەقدىم قىلغۇچىلارنىڭ تەن سالامەتلىك شەرتىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بەلگىلەيدۇ.

قان پونكىتىنىڭ قان تەقدىم قىلغۇچىلاردىن ھەر قېتىملىق قان يىغىش مىقدارى ئادەتتە 200 مىللىلىتىر، ئەڭ كۆپ بولغاندا 400 مىللىلىتىردىن ئېشىپ كەتمەسلىكى، ئىككى قېتىملىق ئېلىشنىڭ ئارىلىق ۋاقتى ئالتە ئايدىن كەم بولماسلىقى كېرەك.

قان پونكىتىنىڭ ئالدىنقى تارماقتىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، قان تەقدىم قىلغۇچىنى مىقدارىدىن ئاشۇرۇپ، كۆپ قېتىم قان ئېلىشى قاتتىق مەنئى قىلىنىدۇ.

10-ماددا قان پونكىتى قان ئېلىشتا ئالاقىدار مەشغۇلات قائىدىسى ۋە تۈزۈملىرىگە قاتتىق رىئايە قىلىشى، قان ئېلىشنى قان ئېلىش سالاھىيىتىگە ئىگە تېببىي خادىملار ئېلىپ بېرىشى، بىر قېتىمدىلا قان ئېلىش سايمانلىرىنى ئىشلىتىپ بولغاندىن كېيىن كۆيدۈرۈۋېتىپ، قان تەقدىم قىلغۇچىنىڭ تەن ساغلاملىقىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشى شەرت.

قان پونكىتى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزگەن ئۆلچەمگە ئاساسەن، قان سۈپىتىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

قان پونكىتى ئېلىنغان قاننى چوقۇم تەكشۈرۈشى كېرەك؛
ئۆلچەنمىگەن ياكى ئۆلچەنمىگەن قاننى داۋالاش ئاپپاراتىغا بېرىشكە بولمايدۇ.

11-ماددا ھەقسىز قان تەقدىم قىلىنغان قاننى كىلىنىكىغا ئىشلىتىش شەرت، ئېلىپ-سېتىشقا بولمايدۇ.
قان پونكىتى، داۋالاش ئاپپاراتلىرى ھەقسىز قان تەقدىم قىلغان قاننى قان پىلازمىسى ئېلىش پونكىتى ياكى قان ياسالمىلىرىنى ئىشلىگەن ئورۇنغا سېتىپ بەرسە بولمايدۇ.

12-ماددا كىلىنىكىلىق ئىشلىتىلىدىغان قاننى ئوراش-قاچىلاش، ساقلاش، توشۇش دۆلەت بەلگىلىگەن تازىلىق ئۆلچىمى ۋە تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇشى شەرت.

13-ماددا داۋالاش ئاپپاراتلىرى كىلىنىكىلىق قان ئىشلىتىشنى تەكشۈرۈشى شەرت، دۆلەتنىڭ بەلگىلەنگەن ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان قاننى كىلىنىكىغا ئىشلەتسە بولمايدۇ.

14-ماددا پۇقرالار كىلىنىكىدا قان ئىشلەتكەندە پەقەت قان ئېلىش، ساقلاش، ئايرىش، سىناش قاتارلىق خىراجەتلەرگىلا تاپشۇرىدۇ؛
كونكرېت ھەق ئېلىش ئۆلچىمىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى گوۋۇيۈەننىڭ باھا مەسئۇل تارمىقى بىلەن بىرلىكتە بېكىتىدۇ.

ھەقسىز قان تەقدىم قىلغۇچىلار كلىنىكىدا قان ئىشلىتىشكە توغرا كەلگەندە، ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ھەقنى تاپشۇرمايدۇ؛
ھەقسىز قان تەقدىم قىلغۇچىنىڭ جورىسى ۋە بىۋاسىتە تۇغقىنى كىلىنىكىدا قان ئىشلىتىشكە توغرا كەلگەندە، ئۆلكىلىك، ئاپتونوم رايونلۇق، بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن خىراجەتنى كەچۈرۈم قىلسا ياكى كېمەيتىپ تاپشۇرسا بولىدۇ.

15-ماددا پۇقرالارنىڭ كىلىنىكىلىق جىددىي قۇتقۇزۇشقا قان ئىشلىتىش ئېھتىياجىنى كاپالەتلەندۈرۈش ئۈچۈن، دۆلەت تاللاش ئوپېراتسىيەسى قىلدۇرىدىغان ئاغرىقنىڭ ئۆزىدە قان ساقلىشىنى تەشەببۇس قىلىدۇ ھەمدە ئۇنىڭغا يېتەكچىلىك قىلىدۇ، ئائىلىسى، تۇغقانلىرى، دوستلىرى، ئىشلەۋاتقان ئورنى شۇنىڭدەك جەمئىيەتنى ئۆزئارا ياردەم بېرىپ قان تەقدىم قىلىشقا سەپەرۋەر قىلىدۇ.

جىددىي ئىشلارغا تاقابىل تۇرىدىغان قان ئىشلىتىشكە كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن، داۋالاش ئاپپاراتلىرى ۋاقىتلىق قان ئالسا بولىدۇ، لېكىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە، قان ئېلىش قان ئىشلىتىش بىخەتەرلىكىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.

16-ماددا داۋالاش ئاپپاراتلىرى كىلىنىكىلىق قان ئىشلىتىشتە قان ئىشلىتىش پىلانى تۈزۈشى، مۇۋاپىق، ئىلمىي بولۇش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىشى كېرەك، قاننى ئىسراپ قىلىشقا ۋە كەلسە-كەلمەس ئىشلىتىشكە بولمايدۇ.

داۋالاش ئاپپاراتلىرى قان تەركىبىگە قاراپ داۋالاش ئەمەلىي ئېھتىياجىغا قارىتا قان بېرىشنى پائال يولغا قويۇشى كېرەك، كونكرېت باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى چىقىرىدۇ.

دۆلەت كىلىنىكىدا قان ئىشلىتىش يېڭى تېخنىكىسىنى تەتقىق قىلىش ۋە كېڭەيتىشكە ئىلھام بېرىدۇ.

17-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى ۋە قىزىل كىرېست جەمئىيەتلىرى قان تەقدىم قىلىشقا ئاكتىپ قاتنىشىپ ۋە قان تەقدىم قىلىش خىزمىتىدە كۆرۈنەرلىك نەتىجە ياراتقان ئورۇن ۋە شەخسلەرنى مۇكاپاتلايدۇ.

18-ماددا تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى بىكار قىلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ، قوشۇمچە 100 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ :

( 1 ) قانۇنسىز قان ئالغانلار؛

( 2 ) قان پونكىتى، داۋالاش ئاپپاراتلىرى ھەقسىز قان تەقدىم قىلىدىغان قانلارنى ساتقانلار؛

( 3 ) باشقىلارنى قېنىنى سېتىشقا قانۇنسىز تەشكىللىگەنلەر.

19-ماددا قان پونكىتلىرى ئالاقىدار مەشغۇلات قائىدىسى ۋە تۈزۈمىگە خىلاپ ھالدا قان يىغسا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
قان تەقدىم قىلغۇچىنىڭ سالامەتلىكىگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم بېرىشى كېرەك، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمغا ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

20-ماددا كىلىنىكىلىق ئىشلىتىلىدىغان قاننى ئوراش-قاچىلاش، ساقلاش، توشۇشتا دۆلەت بەلگىلىگەن تازىلىق ئۆلچىمى ۋە تەلىپىگە ئۇيغۇن كەلمىگەنلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىدۇ، قوشۇمچە 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ.

21-ماددا قان پونكىتلىرىدىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، داۋالاش ئاپپاراتلىرىغا دۆلەت بەلگىلىگەن ئۆلچەمگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان قان بەرگەنلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر، قان يولى ئارقىلىق تارقىلىدىغان كېسەلنىڭ تارقىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغان ياكى تارقىلىش ئېغىر خەۋپى بارلىرىنى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تەرتىپكە سالىدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىمغا ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

22-ماددا داۋالاش ئاپپاراتلىرىدىكى تېببىي خادىملاردىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، دۆلەتنىڭ بەلگىلەنگەن ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان قاننى بىمارغا ئىشلەتكەنلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
بىمارنىڭ سالامەتلىكىگە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە تۆلەم بېرىشى كېرەك، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

23-ماددا سەھىيە مەمۇرىي تارمىقى ۋە ئۇنىڭ خادىملىرىدىن قان تەقدىم قىلىش، قان ئىشلىتىشنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىدە بىپەرۋالىق قىلىپ، ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلغانلىرى جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

24-ماددا بۇ قانۇن 1998-يىل 10-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.