( 2005-يىل 12-ئاينىڭ 29-كۈنى 10-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 19-يىغىنىدا ماقۇللاندى، 2015-يىل 4-ئاينىڭ 24-كۈنى 12-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك دۆلەت قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 14-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئۆلچەم قانۇنى > قاتارلىق بەش قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن تۈزىتىلدى )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش

3-باب نەسىللىك چارۋا-قۇش نەسلىنى تاللاپ يېتىشتۈرۈش ۋە ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەت

4-باب چارۋا-قۇش باقمىچىلىقى

5-باب چارۋا-قۇش سودىسى ۋە تىرانسپورتى

6-باب سۈپەت بىخەتەرلىكىنى كاپالەتلەندۈرۈش

7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەت ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرۇش، چارۋا-قۇش مەھسۇلاتلىرىنىڭ سۈپەت بىخەتەرلىكىنى كاپالەتلەندۈرۈش، چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ۋە ئۇنىڭدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىش، چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىشى بىلەن شۇغۇللانغۇچىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش، چارۋىچىلىقنىڭ سىجىل ساغلام تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى تەۋەسىدە چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش، كۆپەيتىش، بېقىش، تىجارەت قىلىش، توشۇش قاتارلىق پائالىيەتلەرگە مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان چارۋا-قۇش مۇشۇ قانۇننىڭ 11-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە ئېلان قىلىنغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى مۇندەرىجىسىگە كىرگۈزۈلگەن چارۋا-قۇشنى كۆرسىتىدۇ.

ھەرە، پىلە قۇرتى بايلىقىنى قوغداش، ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش ۋە ئۇنى ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەتكە ئىشلىتىشتە مۇشۇ قانۇندىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەر تەتبىقلىنىدۇ.

3-ماددا دۆلەت چارۋىچىلىقنىڭ تەرەققىياتىنى قوللاپ، چارۋىچىلىقنىڭ يېزا ئىگىلىكىنى راۋاجلاندۇرۇش، يېزا ئىقتىسادىنى راۋاجلاندۇرۇش ۋە دېھقانلارنىڭ كىرىمىنى ئاشۇرۇشتىكى رولىنى جارى قىلدۇرىدۇ.
ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى تەدبىر قوللىنىپ، چارۋىچىلىق ئۇل ئەسلىھە قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىپ، كۆلەملەشكەن باقمىچىلىقنى تەرەققىي قىلدۇرۇشقا ئىلھام ۋە يار-يۆلەك بولۇپ، چارۋىچىلىقنى كەسىپلەشتۈرۈپ باشقۇرۇشنى ئالغا سۈرۈپ، چارۋىچىلىقنىڭ ئۇنىۋېرسال ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈپ، سۈپەتلىك، يۇقىرى ئۈنۈملۈك، ئېكولوگىيەلىك، بىخەتەر چارۋىچىلىقنى تەرەققىي قىلدۇرۇشى كېرەك.

دۆلەت ئاز سانلىق مىللەت رايونلىرى، نامرات رايونلارنىڭ چارۋىچىلىق تەرەققىياتىغا ياردەم بېرىدۇ ۋە يار-يۆلەك بولىدۇ، ئوتلاقنى ئاسرايدۇ ۋە ئۇنىڭدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىدۇ، چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىش شارائىتىنى ياخشىلايدۇ.

4-ماددا دۆلەت تەدبىر قوللىنىپ، چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق كەسپىي ئىختىساسلىقلىرىنى يېتىشتۈرىدۇ، چارۋىچىلىق-يۈك دوختۇرلۇق پەن-تېخنىكا تەتقىقاتى ۋە كېڭەيتىش ئىشلىرىنى راۋاجلاندۇرىدۇ، چارۋىچىلىق-ئوت دوختۇرلۇق ئىلىم-پەن تېخنىكا بىلىملىرىگە دائىر تەربىيە-تەشۋىقات خىزمىتىنى ۋە چارۋىچىلىق-مال دوختۇرى ئۇچۇر مۇلازىمىتىنى قانات يايدۇرۇپ، چارۋىچىلىق پەن-تېخنىكىسىنىڭ تەرەققىياتىنى ئالغا سۈرىدۇ.

5-ماددا چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەتچىلىرى قانۇن بويىچە ئۆز ئىختىيارلىقى بىلەن ساھە جەمئىيىتى قۇرۇپ، ئەزالىرىغا ئۇچۇر، تېخنىكا، سېتىش، تەربىيەلەش قاتارلىق مۇلازىمەتلەرنى قىلسا، ساھە تەلەپچانلىقىنى كۈچەيتىپ، ئەزالار ۋە ساھەلەرنىڭ مەنپەئىتىنى قوغدىسا بولىدۇ.

6-ماددا چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقىرىش تىجارەتچىلىرى ھايۋانات يۇقۇم مۇداپىئەسى ۋە مۇھىت قوغداش مەجبۇرىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىشى، ئالاقىدار مەسئۇل تارماقنىڭ قانۇن بويىچە نازارەت قىلىشى ۋە تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.

7-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ چارۋىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.
ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ چارۋىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارمىقى مەسئۇلىيىتى دائىرىسىدە چارۋىچىلىق تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈشكە ئالاقىدار خىزمەتلەرگە مەسئۇل بولىدۇ.

8-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چارۋىچىلىق ئىشلەپچىقارغۇچىسى ۋە باشقۇرغۇچىسىنىڭ چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى كۆپەيتىش، بېقىش، توشۇش شارائىتى ۋە مۇھىتىنى ياخشىلىشىغا يېتەكچىلىك قىلىشى كېرەك.

2-باب چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش

9-ماددا دۆلەت چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش تۈزۈمىنى ئورنىتىدۇ.
ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى تەدبىر قوللىنىپ، چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداشنى كۈچەيتىشى، چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش خىراجىتىنى مالىيە خامچوتىغا كىرگۈزۈشى كېرەك.

چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداشتا دۆلەت ئاساس قىلىنىدۇ، مۇناسىۋەتلىك ئورۇن، شەخسلەرنىڭ چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ئىشلىرىنى قانۇن بويىچە راۋاجلاندۇرۇشىغا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىلىدۇ.

10-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى كەسپىي خادىملاردىن تەركىب تاپقان دۆلەت چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتى قۇرىدۇ، ئۇ چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقىنى بېكىتىش، باھالاش ۋە چارۋا-قۇشلارنىڭ يېڭى نەسلى، يانداش سىستېمىسىنى تەكشۈرۈپ بېكىتىشكە مەسئۇل بولىدۇ، چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى دەلىللەش، شۇنىڭدەك چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداشقا مۇناسىۋەتلىك مەسلىھەت بېرىش خىزمىتىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

11-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى تەكشۈرۈش خىزمىتىنى تەشكىللەشكە، دۆلەتنىڭ چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقى ئەھۋالى توغرىسىدىكى دوكلاتنى ئېلان قىلىشقا، گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقىدىن ئۆتكەن چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقى مۇندەرىجىسىنى ئېلان قىلىشقا مەسئۇل بولىدۇ.

12-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنىڭ تارقىلىش ئەھۋالىغا ئاساسەن، مەملىكەتنىڭ چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش يىرىك پىلانىنى تۈزۈپ، دۆلەت دەرىجىلىك چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش تىزىملىكىنى تۈزۈپ ھەمدە ئېلان قىلىپ، دۆلىتىمىزدە ئەسلىي ئىشلەپچىقىرىلغان قىممەتلىك، ئاز ئۇچرايدىغان، يوقىلىش گىردابىغا بېرىپ قالغان چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقىنى نۇقتىلىق قوغدايدۇ.

ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى مەملىكەتنىڭ چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش يىرىك پىلانى ۋە شۇ مەمۇرىي رايوندىكى چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقى ئەھۋالىغا ئاساسەن، ئۆلكە دەرىجىلىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئېرسىيەت بايلىقىنى قوغداش تىزىملىكىنى تۈزىدۇ ۋە ئېلان قىلىدۇ ھەمدە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال چارۋىچىلىق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا ئەنگە ئالدۇرىدۇ.

13-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى مەملىكەتنىڭ چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش يىرىك پىلانى ۋە دۆلەت دەرىجىلىك چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقىنى قوغداش تىزىملىكىگە ئاساسەن، ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال چارۋىچىلىق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئۆلكە دەرىجىلىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئېرسىيەت بايلىقىنى باشقۇرۇش تىزىملىكىگە ئاساسەن، چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى بويىچە نەسىل ساقلاش فېرمىسى، قوغداش رايونى ۋە گېن ئامبىرىنى ئايرىم-ئايرىم قۇرۇپ ياكى بېكىتىپ، چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنىڭ ئىرسىيەت بايلىقىنى قوغداش ۋەزىپىسىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

مەركەز ۋە ئۆلكە دەرىجىلىك مالىيەنىڭ مەبلەغ مەدىتىدىن بەھرىمەن بولىدىغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى بويىچە نەسىل ساقلاش فېرمىسى، قوغدىلىدىغان رايون ۋە گېن ئامبىرىدا، گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال چارۋىچىلىق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ تەستىقىنى ئالماي تۇرۇپ، قوغدىلىدىغان چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن بىر تەرەپ قىلىشقا يول قويۇلمايدۇ.

چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى گېن ئامبىرى گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى چارۋىچىلىق-مال چارۋىچىلىق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە، چارۋا-قۇش ئېرسىيەت ماتېرىياللىرىنى قەرەللىك ئېلىشى ۋە يېڭىلىشى كېرەك.
مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار، شەخسلەر چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى گېن ئامبىرىغا ماسلىشىپ چارۋا-قۇش ئېرسىيەت ماتېرىيالىنى يىغىشى ھەمدە مۇۋاپىق ئىقتىسادىي تولۇقلىما ئېلىشقا ھوقۇقلۇق.

چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى نەسىل ساقلاش فېرمىسى، مۇھاپىزەت رايونى ۋە گېن ئامبىرىنى باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تۈزىدۇ.

14-ماددا يېڭىدىن بايقالغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى دۆلەت چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتى باھالاشتىن بۇرۇن، ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى قوغداش لايىھەسى تۈزۈشى، ۋاقىتلىق قوغداش تەدبىرى قوللىنىشى ھەمدە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال چارۋىچىلىق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا ئەنگە ئالدۇرۇشى كېرەك.

15-ماددا چېگرا سىرتىدىن چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى كىرگۈزۈشتە، ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا ئىلتىماس سۇنۇش كېرەك؛
ئىلتىماسنى قوبۇل قىلغان چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەكشۈرگەندىن كېيىن، گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال چارۋىچىلىق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ باھالاپ دەلىللىگەندىن كېيىن تەستىقلىشىغا يوللايدۇ.
تەستىقلانغانلىرى «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چېگرادىن كىرىدىغان-چىقىدىغان ھايۋانات، ئۆسۈملۈك كارانتىن قانۇنى»دىكى بەلگىلىمە بويىچە مۇناسىۋەتلىك رەسمىيەتلەر بېجىرىلىدۇ ھەم كارانتىن قىلىنىدۇ.

چېگرا سىرتىدىن كىرگۈزۈلگەن چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىدىن چېگرا ئىچىدىكى چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقى، ئېكولوگىيەلىك مۇھىتقا زىيىنى بارلىقى بايقالسا ياكى خەۋپ يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بولسا، گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئالاقىدار مەسئۇل تارماق بىلەن كېڭىشىپ، مۇناسىپ بىخەتەرلىك تىزگىنلەش تەدبىرى قوللىنىشى كېرەك.

16-ماددا چېگرا سىرتىغا چىقارغان ياكى چېگرا ئىچىدە چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلار، شەخسلەر بىلەن ھەمكارلىشىپ تەتقىق قىلىپ پايدىلىنىشتا، قوغداش تىزىملىكىگە كىرگۈزۈلگەن چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىدىن پايدىلىنىشتا، ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا ئىلتىماس سۇنۇش، شۇنىڭ بىلەن بىللە دۆلەتنىڭ پايدىدىن ئورتاق پايدىلىنىش لايىھەسىنى ئوتتۇرىغا قويۇش كېرەك؛
ئىلتىماسنى قوبۇل قىلغان چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەكشۈرۈش ئارقىلىق، گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال چارۋىچىلىق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا تەستىقلىتىدۇ.

چېگرا سىرتىغا چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى چىقىرىشتا، «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چېگرادىن كىرىدىغان-چىقىدىغان ھايۋانات-ئۆسۈملۈك كارانتىن قانۇنى»دىكى بەلگىلىمە بويىچە مۇناسىۋەتلىك رەسمىيەتلەرنى بېجىرىش ھەم كارانتىن قىلىش كېرەك.

يېڭىدىن بايقالغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى دۆلەت چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتى باھالاشتىن بۇرۇن چېگرا سىرتىغا چىقىرىشقا بولمايدۇ، چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلار، شەخسلەر بىلەن ھەمكارلىشىپ تەتقىق قىلىپ پايدىلىنىشقا بولمايدۇ.

17-ماددا چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى چېگرادىن كىرگۈزۈش-چىقىرىش ۋە تاشقى ھەمكارلىشىپ تەتقىق قىلىپ پايدىلىنىشنى تەستىقلاش چارىسىنى گوۋۇيۈەن بەلگىلەيدۇ.

3-باب نەسىللىك چارۋا-قۇش نەسلىنى تاللاپ يېتىشتۈرۈش ۋە ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەت

18-ماددا دۆلەت چارۋا-قۇش نەسلىنى تاللاپ يېتىشتۈرۈش ۋە ئەلا نەسلنى كېڭەيتىش، ئىشلىتىشكە مەدەت بېرىدۇ، كارخانا، مەكتەپ، پەن تەتقىقات ئاپپاراتى ۋە تېخنىكا كېڭەيتىش ئورۇنلىرىنىڭ بىرلىكتە نەسىل يېتىشتۈرۈشنى قانات يايدۇرۇشىغا مەدەت بېرىپ، چارۋا-قۇش ئەلا نەسلىنى يېتىشتۈرۈش سىستېمىسىنى بەرپا قىلىدۇ.

19-ماددا يېتىشتۈرۈلگەن چارۋا-قۇشنىڭ يېڭى نەسلى، يانداش سىستېمىسى ۋە يېڭى بايقالغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى كېڭەيتىشتىن بۇرۇن، دۆلەت چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتىنىڭ تەكشۈرۈپ بېكىتىشى ياكى باھالىشىدىن ئۆتكۈزۈش ھەمدە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئېلان قىلىشى كېرەك.
چارۋا-قۇشلارنىڭ يېڭى نەسلى، يانداش سىستېمىسىنى تەكشۈرۈپ بېكىتىش چارىسى ۋە چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى باھالاش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چىقىرىدۇ.
بېكىتىش ياكى باھالاشقا كېرەكلىك سىناق قىلىش، تەكشۈرۈش خىراجىتىنى ئىلتىماس قىلغۇچى ئۈستىگە ئالىدۇ، ھەق ئېلىش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە، باھا تارمىقى ۋە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بىرلىكتە تۈزىدۇ.

يېڭى چارۋا-قۇش نەسلى، يانداش سىستېمىسىنى يېتىشتۈرۈپ ئارىلىق سىناق قىلىشتا، سىناق قىلىنغان جايدىكى ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ تەستىقىنى ئېلىش كېرەك.

چارۋا-قۇش يېڭى نەسلى، يانداش سىستېمىسىنى يېتىشتۈرگۈچىلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قانۇن قوغدايدۇ.

20-ماددا گېنى يۆتكەلگەن چارۋا-قۇش نەسلىنى يېتىشتۈرۈش، سىناق قىلىش، تەكشۈرۈپ بېكىتىش ۋە كېڭەيتىش دۆلەتنىڭ يېزا ئىگىلىكىدىكى گېنى يۆتكەلگەن جانلىقلارنى باشقۇرۇشقا ئالاقىدار بەلگىلىمىسىگە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.

21-ماددا ئۆلكە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق تېخنىكىسىنى كېڭەيتىش ئاپپاراتلىرى نەسىللىك چارۋا نەسلىنى يەككە تىزىملاشنى تەشكىللەپ قانات يايدۇرۇپ، جەمئىيەتكە ئەلا نەسىللىك چارۋىنى تونۇشتۇرسا بولىدۇ.
ئەلا نەسىللىك چارۋىلارنى تىزىملاش قائىدىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بېكىتىدۇ.

22-ماددا نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش-تىجارەت قىلىش ياكى تاۋار بولغان ئەۋلاد چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرىدىغان ئورۇن، شەخسلەر نەسىللىك چارۋا-قۇش يېتىشتۈرۈش-تىجارەت ئىجازەتنامىسى ئېلىشى كېرەك.

نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش، تىجارەت قىلىش ئىجازەتنامىسى ئېلىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلاش كېرەك :

( 1 ) تۇتىدىغان-تىجارەت قىلىدىغان نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرى جەزمەن دۆلەت چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتى تەكشۈرۈپ بېكىتكەن ياكى باھالىغان نەسىل تۈرى، يۈرۈشلەشتۈرۈش سىستېمىسى ياكى تەستىقلىنىپ كىرگۈزۈلگەن چېگرا سىرتىدىكى نەسىل تۈرى ۋە يۈرۈشلەشتۈرۈش سىستېمىسى بولۇشى شەرت؛

( 2 ) ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت كۆلىمىگە ئۇيغۇنلاشقان چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق تېخنىك خادىملىرى بولۇش؛

( 3 ) ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت كۆلىمىگە ئۇيغۇنلاشقان يېتىشتۈرۈش ئەسلىھە، ئۈسكۈنىسى بولۇش؛

( 4 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارنى ۋە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن نەسىللىك چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرىنىڭ يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش شەرتىنى ھازىرلاش؛

( 5 ) مۇكەممەل بولغان سۈپەت باشقۇرۇش ۋە سورت يېتىشتۈرۈشنى خاتىرىلەش تۈزۈمى بولۇش؛

( 6 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن باشقا شەرتلەرنى ھازىرلاش.

23-ماددا ئۆي ھايۋانى تۇخۇمى، توڭلىتىلغان ئىسپېرما، تۆرەلمە قاتارلىق ئىرسىيەت ماتېرىياللىرىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسى ئېلىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، مۇشۇ قانۇننىڭ 22-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدا بەلگىلەنگەن شەرتلەردىن سىرت، يەنە تۆۋەندىكى شەرتلەرنىمۇ ھازىرلاش كېرەك :

( 1 ) گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن تەجرىبىخانا، ساقلاش ۋە توشۇش شەرتىگە ئۇيغۇن كېلىش؛

( 2 ) گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن نەسىللىك چارۋىنىڭ سانى ۋە سۈپەت تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇش؛

( 3 ) بەدەن سىرتىدا ئۇرۇقلاندۇرۇشتىن ئېرىشكەن تۆرەلمە، ئىشلىتىلگەن تۇخۇمنىڭ كېلىش مەنبەسى ئېنىق، تەمىناتلىق چارۋا دۆلەت بەلگىلىگەن نەسىللىك چارۋىنىڭ ساغلاملىق ئۆلچىمى ۋە سۈپەت تەلىپىگە ئۇيغۇن؛

( 4 ) گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن باشقا تېخنىكا تەلەپلىرىگە ئۇيغۇن بولۇش.

24-ماددا ئۆي ھايۋانى تۇخۇمى، توڭلىتىلغان ئىسپېرما، تۆرەلمە قاتارلىق ئىرسىيەت ماتېرىياللىرىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسى ئېلىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا ئىلتىماس قىلىش كېرەك.
ئىلتىماسنى قوبۇل قىلغان چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ئىلتىماسنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 60 خىزمەت كۈنى ئىچىدە ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسى بېرىش-بەرمەسلىكنى قانۇن بويىچە قارار قىلىشى كېرەك.

باشقا نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش، تىجارەت قىلىش ئىجازەتنامىسىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى تەكشۈرۈپ تارقىتىدۇ، كونكرېت تەكشۈرۈپ تارقىتىش چارىسىنى ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى بەلگىلەيدۇ.

نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش، تىجارەت قىلىش ئىجازەتنامىسىنىڭ نۇسخىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بېكىتىدۇ، ئىجازەتنامىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددىتى ئۈچ يىل بولىدۇ.
نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش، تىجارەت قىلىش ئىجازەتنامىسى بېرىشتە تەننەرخ ھەققى ئېلىشقا بولىدۇ، كونكرېت ھەق ئېلىشنى باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە، باھا تارمىقى بېكىتىدۇ.

25-ماددا نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش، تىجارەت ئىجازەتنامىسىگە ئىشلەپچىقارغۇچى، تىجارەتچىنىڭ نامى، فېرمىسى ( زاۋۇتى ) ئورنى، ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت دائىرىسى ۋە ئىجازەتنامىنىڭ كۈچكە ئىگە مۇددىتىنىڭ باشلىنىش ۋە ئاخىرلىشىش ۋاقتى قاتارلىقلارنى ئېنىق يېزىش كېرەك.

ھەرقانداق ئورۇن، شەخسنىڭ نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش، تىجارەت قىلىش ئىجازەتنامىسى بولمىغان ياكى نەسىللىك چارۋا، ئۆينى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا نەسىللىك چارۋا، قۇش ئىشلەپچىقىرىشى، تىجارەت قىلىشى مەنئى قىلىنىدۇ.
نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسىنى ياسىتىش، ئۆزگەرتىش، ئۆتۈنۈپ بېرىش، ئىجارە ئېلىش مەنئى قىلىنىدۇ.

26-ماددا دېھقانلار بېقىۋاتقان نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرى ئۆزى كۆپەيتىش، ئۆزى بېقىشقا ۋە ئاز مىقداردا ئېشىپ قالغان چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى سېتىشقا ئىشلىتىلسە، دېھقانلار نەسىللىك ئەركەك چارۋىنى بېقىپ، ئۆزئارا نەسىل يېتىشتۈرسە، نەسىللىك چارۋا، قۇش ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەت ئىجازەتنامىسى بېجىرىش ھاجەتسىز.

27-ماددا ئۆي چارۋىسىنى سۈنئىي ئۇرۇقلاندۇرۇش، تۆرەلمە كۆچۈرۈش قاتارلىق كۆپەيتىش خىزمىتى بىلەن مەخسۇس شۇغۇللىنىدىغانلار دۆلەتنىڭ مۇناسىپ كەسپىي سالاھىيەت گۇۋاھنامىسى ئېلىشى كېرەك.

28-ماددا نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرى ئېلانى ئېلان قىلىشتا، ئېلان ئىگىسى نەسىللىك چارۋا، ئۆينى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسى ۋە تىجارەت كىنىشكىسى بېرىشى كېرەك.
ئېلان مەزمۇنى مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمىگە ئۇيغۇن بولۇشى ھەمدە نەسىللىك چارۋا-قۇش نەسلى، يانداش سىستېمىنى تەكشۈرۈپ بېكىتكەن ياكى باھالىغان نامىنى ئەسكەرتىپ قويۇشى كېرەك؛
ئاساسلىق خۇسۇسىيەتنى تەسۋىرلەش شۇ تۈر، يانداش سىستېما ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.

29-ماددا سېتىلىدىغان نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ۋە ئۆي چارۋىلىرى نەسىللەندۈرۈش پونكىتى ( نۇقتىسى ) ئىشلىتىۋاتقان نەسىللىك ئەركەك چارۋا نەسىللەندۈرۈش ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن بولۇشى شەرت.
نەسىللىك چارۋا ۋە قۇشلارنى ساتقاندا، نەسىللىك چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرى فېرمىسى بەرگەن نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرى لاياقەتلىك ئىسپاتى، ھايۋانات يۇقۇم مۇداپىئەسىنى نازارەت قىلىش ئاپپاراتى بەرگەن كارانتىن لاياقەتلىك ئىسپاتىنى قوشۇمچە قىلىش كېرەك، سېتىلغان نەسىللىك چارۋىغا يەنە نەسىللىك چارۋا ۋە قۇش فېرمىسى بەرگەن ئۆي چارۋىلىرى نەسەبنامىسى قوشۇمچە بولۇشى كېرەك.

ئۆي ھايۋانلىرىنىڭ تۇخۇمى، توڭلىتىلغان ساپ سۇيۇقلۇقى، تۆرەلمە قاتارلىق ئىرسىيەت ماتېرىياللىرىنى ئىشلەپچىقىرىشتا، يىغىش، سېتىش، كۆچۈرۈش قاتارلىق مۇكەممەل خاتىرىلەر بولۇشى، خاتىرىنى ئىككى يىل ساقلاش كېرەك.

30-ماددا نەسىللىك چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرىنى سېتىشتا، تۆۋەندىكى قىلمىشلارنى سادىر قىلىشقا بولمايدۇ :

( 1 ) باشقا چارۋا، ئۆي قۇشلىرى نەسىل تۈرى، يانداش سىستېمىسى ئارقىلىق سېتىلغان نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنىڭ نەسىل تۈرى ۋە يانداش سىستېمىسى بولۇش؛

( 2 ) تۆۋەن ئەۋلاد نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يۇقىرى ئەۋلاد باشقا تۈردىكى چارۋا، ئۆي قۇشلىرى قىلىپ كۆرسىتىش؛

( 3 ) نەسىل ئىشلىتىش ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان چارۋا-قۇشلارنى نەسىللىك چارۋا-قۇش قىلىپ كۆرسىتىش؛

( 4 ) تەستىقلاتماي تۇرۇپ ئىمپورت قىلىنغان نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى سېتىش؛

( 5 ) مۇشۇ قانۇننىڭ 29-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنىڭ لاياقەتلىك ئىسپاتى، كارانتىن لاياقەتلىك ئىسپاتى قوشۇمچە قىلىنمىغان نەسىللىك چارۋا-قۇش ياكى ئۆي چارۋىلىرىنىڭ نەسەبنامىسى قوشۇمچە قىلىنمىغان نەسىللىك چارۋىلارنى سېتىش؛

( 6 ) بېكىتىلمىگەن ياكى باھالانمىغان نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنىڭ نەسلى، يانداش سىستېمىسىنى سېتىش.

31-ماددا نەسىللىك چارۋا-قۇش ئىمپورت قىلىشنى ئىلتىماس قىلىشتا، نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسى ئېلىش كېرەك.
ئىمپورت قىلىنىدىغان نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى تەستىقلاش ھۆججىتىنىڭ كۈچكە ئىگە بولۇش مۇددىتى 6 ئاي بولىدۇ.

ئىمپورت قىلىنغان نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرى گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن تېخنىكا تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.
تۇنجى قېتىم ئىمپورت قىلىنغان نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يەنە دۆلەت چارۋا، ئۆي قۇشلىرى ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتى نەسىللەندۈرۈش ئىقتىدارىنى باھالىشى كېرەك.

نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى ئىمپورت-ئېكسپورت قىلىشنى باشقۇرۇشقا ئالدىنقى ئىككى تارماقتىكى بەلگىلىمە تەتبىقلانغاندىن سىرت، مۇشۇ قانۇننىڭ 15-ۋە 16-ماددىسىدىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەرمۇ تەتبىقلىنىدۇ.

دۆلەت چارۋا، ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىرىنىڭ ئىمپورت قىلىنغان چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېڭى نەسىل، يانداش سىستېمىلار بويىچە تاللاپ يېتىشتۈرۈشىگە ئىلھام بېرىدۇ؛
تاللاپ يېتىشتۈرۈلگەن يېڭى نەسىل، يانداش سىستېمىلارنى كېڭەيتىشتىن بۇرۇن، دۆلەت چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتىنىڭ تەكشۈرۈپ بېكىتىشىدىن ئۆتكۈزۈش كېرەك.

32-ماددا نەسىللىك چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرى فېرمىسى ۋە يېتىشتۈرۈش فېرمىسى ( زاۋۇتى ) تاۋار ئەۋلاد چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرىنى سېتىشتا، سېتىۋالغۇچىغا ساتقان تاۋار ئەۋلاد چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنىڭ ئاساسلىق ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدار كۆرسەتكۈچى، ئىممۇنىتېت ئەھۋالى، بېقىش تېخنىكا تەلىپى ۋە مۇناسىۋەتلىك مەسلىھەت بېرىش مۇلازىمىتى قىلىشى ھەمدە ھايۋانات يۇقۇم مۇداپىئەسىنى نازارەت قىلىش ئاپپاراتى بەرگەن كارانتىن لاياقەتلىك ئىسپاتىنى قوشۇمچە قىلىشى كېرەك.

نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرى ۋە تاۋار ئەۋلاد چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى سېتىشتا، سۈپەت مەسىلىسى تۈپەيلىدىن چارۋا، ئۆي قۇشى باقمىچىلىرىغا زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە زىياننى تۆلەپ بېرىشى كېرەك.

33-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنىڭ سۈپەت بىخەتەرلىكىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.
نەسىللىك چارۋا-قۇش سۈپەت بىخەتەرلىكىنى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈشنى قانۇندا بەلگىلەنگەن سالاھىيەتكە ئىگە نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرى سۈپەت تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا ھاۋالە قىلىش كېرەك؛
تەكشۈرۈش ھەققىنى گوۋۇيۈەننىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە تىزىپ چىقىم قىلىش كېرەك، تەكشۈرۈلگۈچىدىن ئېلىشقا بولمايدۇ.

34-ماددا پىلە ئۇرۇقىنى بايلىق جەھەتتىن قوغداش، يېڭى سورتنى تاللاپ يېتىشتۈرۈش، ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت قىلىش ۋە كېڭەيتىشتە مۇشۇ قانۇندىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەر تەتبىقلىنىدۇ، كونكرېت باشقۇرۇش چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ يېزا ئىگىلىك مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چىقىرىدۇ.

4-باب چارۋا-قۇش باقمىچىلىقى

35-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چارۋىچىلىق تەرەققىيات يىرىك پىلانى ۋە بازار ئېھتىياجىغا ئاساسەن، چارۋىچىلىق قۇرۇلمىسىنى تەڭشەشكە يېتەكچىلىك قىلىپ ۋە مەدەت بېرىپ، ئەۋزەل چارۋا-قۇش ئىشلەپچىقىرىشىنى راۋاجلاندۇرۇپ، چارۋا-قۇش مەھسۇلاتلىرىنىڭ بازار رىقابەت كۈچىنى ئاشۇرۇشى كېرەك.

دۆلەت ئوتلاق، چارۋىچىلىق رايونلىرىنىڭ ئوتلاق قاشاسى، ئوتلاق سۇ ئىنشائاتى، ئوتلاق سورتىنى ياخشىلاش، يەم-خەشەك بازىسى قاتارلىق ئوتلاق ئاساسىي قۇرۇلۇشىنى قانات يايدۇرۇشىنى قوللاپ، چارۋا توپى قۇرۇلمىسىنى ئەلالاشتۇرۇپ، چارۋا نەسلىنى ياخشىلاپ، ئىشلەپچىقىرىش شەكلىنى ئۆزگەرتىپ، قوتاندا بېقىش، رايون ئايرىپ نۆۋەتلەشتۈرۈپ بېقىشنى تەرەققىي قىلدۇرۇپ، چارۋا بىلەن ئوتلاقنىڭ تەڭپۇڭلۇقىنى تەدرىجىي ئىشقا ئاشۇرۇپ، ئوتلاق ئېكولوگىيەلىك مۇھىتىنى ياخشىلايدۇ.

36-ماددا گوۋۇيۈەن ۋە ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى چارۋىچىلىق تەرەققىياتىنى قوللايدىغان ئەلا نەسىل يېتىشتۈرۈش ياردەم پۇلى، ياردەم پۇل قاتارلىق مەبلەغلەرنى مالىيە خامچوتى ئىچىدە ئورۇنلاشتۇرۇشى ھەمدە مۇناسىۋەتلىك پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ قەرز پۇل بېرىش، سۇغۇرتا مۇلازىمىتى قىلىش قاتارلىق شەكىللەر ئارقىلىق، چارۋا-ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىرىنىڭ ئەلا چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى سېتىۋېلىشى، ئەلا نەسىل يېتىشتۈرۈشى، ئىشلەپچىقىرىش ئەسلىھەلىرىنى ياخشىلىشى، باقمىچىلىق كۆلىمىنى كېڭەيتىشىگە مەدەت بېرىشى كېرەك،
باقمىچىلىق ئۈنۈمىنى ئۆستۈرۈش كېرەك.

37-ماددا دۆلەت يېزىلاردىكى كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلاتلار، دېھقانلار ۋە چارۋىچىلىق ھەمكارلىق ئىگىلىك تەشكىلاتلىرىنىڭ چارۋا-قۇش فېرمىسى، باقمىچىلىق رايونى قۇرۇشىنى قوللاپ، كۆلەملەشكەن، ئۆلچەملەشكەن باقمىچىلىقنى راۋاجلاندۇرىدۇ.
يېزىلىق ( بازارلىق ) يەردىن پايدىلىنىش ئومۇمىي يىرىك پىلانىغا شۇ جاينىڭ ئەمەلىي ئەھۋالىغا قاراپ چارۋا-قۇش باقمىچىلىقى يېرى ئورۇنلاشتۇرۇش كېرەك.
يېزىلاردىكى كوللېكتىپ ئىقتىسادىي تەشكىلاتلار، دېھقانلار، چارۋىچىلىق ھەمكارلىق ئىگىلىك تەشكىلاتلىرى يېزا ( بازار ) يەردىن پايدىلىنىش ئومۇمىي پىلانى بويىچە قۇرغان چارۋا-قۇش باقمىچىلىق مەيدانى، باقمىچىلىق ئولتۇراق رايونىغا ئىشلىتىلىدىغان يەرنى يېزا ئىگىلىكىگە ئىشلىتىلىدىغان يەر بويىچە باشقۇرىدۇ.
چارۋا-قۇش فېرمىسى، باقمىچىلىق ئولتۇراق رايونى يېرى ئىشلىتىش ھوقۇقىنىڭ مۇددىتى توشقاندا، ئەسلىي ئىشلىتىش ئورنىغا ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە توغرا كەلسە، چارۋا-قۇش باقمىچىلىق مەيدانى، باقمىچىلىق ئولتۇراق رايونىدىكى يەر ئىشلەتكۈچىلەر ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە مەسئۇل بولىدۇ.
چارۋا-ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىق مەيدانى، باقمىچىلىق ئولتۇراق رايونىغا يەر ئىشلىتىش دائىرىسىدە مەڭگۈلۈك ئىمارەت ( قۇرۇلما ) سېلىشقا توغرا كەلسە، يېزا ئىگىلىك يېرىنى ئۆزگەرتىپ ئىشلىتىشكە چېتىلىدىغانلىرى «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ يەر باشقۇرۇش قانۇنى»دىكى بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

38-ماددا دۆلەت قۇرغان چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق تېخنىكىسىنى كېڭەيتىش ئاپپاراتى دېھقانلارنى چارۋا-ئۆي قۇشلىرى بېقىش تېخنىكىسى بويىچە تەربىيەلەش، ئەلا نەسىلنى كېڭەيتىش، يۇقۇملۇق كېسەلنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تىزگىنلەش قاتارلىق مۇلازىمەتلەرنى قىلىشى كېرەك.
ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى دۆلەت قۇرغان چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق تېخنىكىسىنى كېڭەيتىش ئاپپاراتلىرىنىڭ ئاممىۋى مەنپەئەتدارلىق تېخنىكا مۇلازىمىتى قىلىش خىزمەت خىراجىتىنى كاپالەتلەندۈرۈشى كېرەك.

دۆلەت چارۋا-قۇش مەھسۇلاتلىرىنى پىششىقلاش كارخانىلىرى ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەتچىلەرنىڭ چارۋا-قۇش باقمىچىلىرىغا زۆرۈر مۇلازىمەت قىلىشىغا ئىلھام بېرىدۇ.

39-ماددا چارۋا-قۇش فېرمىسى، باقمىچىلىق رايونى تۆۋەندىكى شەرتلەرنى ھازىرلىشى كېرەك :

( 1 ) بېقىش كۆلىمىگە لايىق ئىشلەپچىقىرىش سورۇنى ۋە يانداش ئىشلەپچىقىرىش ئەسلىھەسى بولۇش؛

( 2 ) ئۇنىڭغا مۇلازىمەت قىلالايدىغان چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق تېخنىك خادىملىرى؛

( 3 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارنى ۋە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن يۇقۇمدىن مۇداپىئەلىنىش شەرتىنى ھازىرلاش؛

( 4 ) چارۋا-قۇش قىغى، كېرەكسىز سۇ ۋە باشقا قاتتىق تاشلاندۇقتىن ئۇنىۋېرسال پايدىلىنىدىغان پاتقاق كۆلچىكى قاتارلىق ئەسلىھەلەر ياكى باشقا زىيانسىزلاشتۇرۇپ بىر تەرەپ قىلىش ئەسلىھەلىرى بولۇش؛

( 5 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن باشقا شەرتلەرنى ھازىرلاش.

باقمىچىلىق مەيدانى، باقمىچىلىق رايونى قۇرغۇچىلار باقمىچىلىق مەيدانى، بېقىش ئولتۇراق رايونىنىڭ نامى، باقمىچىلىق ئادرېسى، چارۋا-قۇش نەسلى ۋە باقمىچىلىق كۆلىمىنى باقمىچىلىق مەيدانى، كۈتۈنۈش ئولتۇراق رايونى تۇرۇشلۇق جايدىكى ناھىيە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىغا ئەنگە ئالدۇرۇپ، چارۋا-ئۆي قۇشلىرى بەلگە كودى ئېلىشى كېرەك.

ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتى شۇ مەمۇرىي رايوننىڭ چارۋىچىلىق تەرەققىيات ئەھۋالىغا ئاساسەن چارۋا-قۇش فېرمىسى، باقمىچىلىق رايونىنىڭ كۆلەم ئۆلچىمى ۋە ئەنگە ئېلىش تەرتىپىنى تۈزىدۇ.

40-ماددا تۆۋەندىكى رايوندا چارۋا-قۇش باقمىچىلىق مەيدانى، باقمىچىلىق رايونى قۇرۇش مەنئى قىلىنىدۇ :

( 1 ) ئىچىدىغان سۇ مەنبەسىنى قوغداش رايونى، داڭلىق مەنزىرە رايونى، شۇنىڭدەك تەبىئىي مۇھاپىزەت رايونىنىڭ يادرولۇق رايونى ۋە ئارىلىق رايونى؛

( 2 ) شەھەر-بازار ئاھالە رايونى، مەدەنىيەت-مائارىپ، پەن تەتقىقات رايونى قاتارلىق ئاھالە مەركەزلەشكەن رايونلار؛

( 3 ) قانۇن-نىزاملاردا بېقىش مەنئى قىلىنىدۇ دەپ بەلگىلەنگەن باشقا رايونلار.

41-ماددا چارۋا، ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىق مەيدانلىرى باقمىچىلىق ئارخىپى تۇرغۇزۇشى، تۆۋەندىكى مەزمۇنلارنى ئېنىق يېزىشى كېرەك :

( 1 ) چارۋا-قۇشنىڭ نەسلى، سانى، كۆپىيىش خاتىرىسى، كۆرسىتىش ئەھۋالى، كېلىش مەنبەسى ۋە مەيدانغا كىرگەن-چىققان ۋاقتى؛

( 2 ) يەم-خەشەك، يەم-خەشەك خۇرۇچى، ھايۋانات دورىسى قاتارلىق سېلىنما بۇيۇملارنىڭ كېلىش مەنبەسى، نامى، ئىشلىتىش ئوبيېكتى، ۋاقتى ۋە مىقدارى؛

( 3 ) كارانتىن قىلىش، ئىممۇنىتېتلاش، دېزىنفېكسىيەلەش ئەھۋالى؛

( 4 ) چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنىڭ كېسەل بولۇش، ئۆلۈپ كېتىش ۋە زىيانسىزلاندۇرۇپ بىر تەرەپ قىلىش ئەھۋالى؛

( 5 ) گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن باشقا مەزمۇنلار.

42-ماددا چارۋا-ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىق مەيدانى بېقىۋاتقان چارۋا-ئۆي قۇشلىرىغا مۇۋاپىق كۆپىيىش شارائىتى ۋە ياشاش، ئۆسۈپ يېتىلىش مۇھىتى يارىتىپ بېرىشى كېرەك.

43-ماددا چارۋا، ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىقى بىلەن شۇغۇللىنىشتا، تۆۋەندىكى قىلمىشلارنى سادىر قىلىشقا بولمايدۇ :

( 1 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە ۋە دۆلەتنىڭ تېخنىكا قائىدىسىدىكى مەجبۇرلاش تەلىپىگە خىلاپ ھالدا يەم-خەشەك، يەم-خەشەك خۇرۇچى، ھايۋانات دورىسى ئىشلىتىش؛

( 2 ) يۇقىرى تېمپېراتۇرىدا بىر تەرەپ قىلىنمىغان ئاشخانا، ئاشخانىدىكى ئاشقان تاماقلارنى ئۆي ھايۋانلىرىغا بېرىش؛

( 3 ) ئەخلەت مەيدانى ياكى ئەخلەت مەيدانىدىكى ماددىي بۇيۇملارنى ئىشلىتىپ چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى بېقىش؛

( 4 ) قانۇن، مەمۇرىي نىزاملار ۋە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن زىيانلانغۇچىلار ۋە چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنىڭ ساغلاملىقىغا زىيان يەتكۈزىدىغان باشقا قىلمىشلار.

44-ماددا چارۋا، ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىقى بىلەن شۇغۇللىنىشتا، «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ھايۋانات يۇقۇم مۇداپىئەسى قانۇنى»دىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، چارۋا، ئۆي جاھازلىرى يۇقۇمىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تىزگىنلەش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلەش كېرەك.

45-ماددا چارۋا، ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىقى قىلغۇچىلار دۆلەتنىڭ چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى بەلگە قىلىپ باشقۇرۇش توغرىسىدىكى بەلگىلىمىسىگە ئاساسەن، بەلگە قويۇلىدىغان چارۋا، ئۆي قۇشىنىڭ بەلگىلەنگەن ئورنىغا بەلگە سېلىشى كېرەك.
چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگە بېرىش ئۈچۈن ھەق ئېلىشقا بولمايدۇ، كېرەكلىك خىراجەت ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مالىيە خامچوتىغا كىرگۈزۈلىدۇ.

چارۋا-ئۆي قۇشلىرى بەلگىسىنى تەكرار ئىشلىتىشكە بولمايدۇ.

46-ماددا چارۋا-قۇش فېرمىسى، باقمىچىلىق رايونى چارۋا-قۇش قىغى، كېرەكسىز سۇ ۋە باشقا قاتتىق تاشلاندۇقلاردىن ئۇنىۋېرسال پايدىلىنىش ياكى زىيانسىزلاشتۇرۇپ بىر تەرەپ قىلىش ئەسلىھەلىرىنىڭ نورمال ئايلىنىشىغا كاپالەتلىك قىلىشى، بۇلغىمىنىڭ ئۆلچەمگە يەتكۈزۈپ چىقىرىلىشىغا كاپالەتلىك قىلىشى، مۇھىتنى بۇلغىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشى كېرەك.

چارۋا-قۇش باقمىچىلىق مەيدانى، باقمىچىلىق رايونىدىن چارۋا-قۇش قىغى، كېرەكسىز سۇ ۋە باشقا قاتتىق تاشلاندۇقلارنى قانۇنغا خىلاپ ھالدا قويۇپ بېرىپ، مۇھىت بۇلغىنىش خەۋپى پەيدا قىلغانلىرى خەۋپنى تۈگىتىپ، قانۇن بويىچە زىياننى تۆلەپ بېرىشى كېرەك.

دۆلەت چارۋا-قۇش فېرمىسى، باقمىچىلىق رايونىدا چارۋا-قۇش قىغى، كېرەكسىز سۇ ۋە باشقا قاتتىق تاشلاندۇقلاردىن ئۇنىۋېرسال پايدىلىنىش ئەسلىھەلىرىنى قۇرۇشنى قوللايدۇ.

47-ماددا دۆلەت ھەرە باقمىچىلىقىنى راۋاجلاندۇرۇشقا ئىلھام بېرىپ، ھەسەل ھەرىسى باققۇچىلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغدايدۇ.

مۇناسىۋەتلىك تارماقلار ھەسەل ھەرىسىنى چاڭلاشتۇرۇش دېھقانچىلىق تېخنىكىسىنى پائال تەشۋىق قىلىشى ۋە كېڭەيتىشى كېرەك.

48-ماددا ھەسەل ھەرىسى باققۇچىلار ئىشلەپچىقىرىش جەريانىدا ھەسەل ھەرىسى مەھسۇلاتلىرىنىڭ سۈپەت بىخەتەرلىكىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان دورا ۋە قاچا ئىشلەتسە بولمايدۇ، ھەسەل مەھسۇلاتلىرىنىڭ سۈپىتىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.
ھەسەل ھەرىسى بېقىش سايمانلىرى دۆلەتنىڭ تېخنىكا قائىدىسىدىكى مەجبۇرلاش تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇشى كېرەك.

49-ماددا ھەسەل ھەرىسى باققۇچىلار يەرنى كۆچۈرۈپ ھەسەل ھەرىسى باققاندا، شۇ جايدىكى جامائەت خەۋپسىزلىكى، قاتناش-تىرانسپورت، چارۋىچىلىق-مال دوختۇرى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلار ئۇنىڭغا زۆرۈر قولايلىق يارىتىپ بېرىشى كېرەك.

ھەسەل ھەرىسى باققۇچىلار دۆلەت ئىچىدە يەر ئالماشتۇرۇپ ھەسەل ھەرىسى بېقىشتا، گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بىرتۇتاش ئەندىزىسى بويىچە باسقان كارانتىن لاياقەتلىك ئىسپاتىغا ئاساسەن ھەرە توپىنى توشۇيدۇ، كارانتىن لاياقەتلىك ئىسپاتىنىڭ كۈچكە ئىگە بولۇش مۇددىتى ئىچىدە تەكرار كارانتىن قىلىشقا بولمايدۇ.

5-باب چارۋا-قۇش سودىسى ۋە تىرانسپورتى

50-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئېچىۋېتىلگەن، بىرلىككە كەلگەن، رىقابەت تەرتىپلىك بولغان چارۋا-قۇش سودا بازىرى قۇرۇلۇشىنى ئىلگىرى سۈرۈشى كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارماقلىرى چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش-سېتىش ئۇچۇرىنى توپلاش، رەتلەش، ئېلان قىلىشقا تەشكىللەپ، ئىشلەپچىقارغۇچىغا ئۇچۇر مۇلازىمىتى قىلىشى كېرەك.

51-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىنى توپ سېتىش بازىرىنىڭ تەرەققىيات يىرىك پىلانىغا ئاساسەن، چارۋا-قۇش يىغىش-تارقىتىش ئورنىدا چارۋا-قۇش توپ سېتىش بازىرى قۇرۇشقا مەدەت بېرىدۇ.

چارۋا-قۇش توپ سېتىش بازىرىنىڭ ئورنىنى تاللاشتا، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا ۋە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن ھايۋانات يۇقۇم مۇداپىئەسى شەرتىگە ئۇيغۇن كېلىش ھەمدە نەسىللىك چارۋا-قۇش فېرمىسى ۋە چوڭ چارۋا-قۇش باقمىچىلىق مەيدانىدىن ئۈچ كىلومېتىر يىراقلىقتا بولۇش كېرەك.

52-ماددا سودىلىشىۋاتقان چارۋا-ئۆي قۇشلىرى دۆلەت تېخنىكا قائىدىسىنىڭ مەجبۇرلاش تەلىپىگە ئۇيغۇن بولۇشى شەرت.

گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگە قويۇش كېرەك، لېكىن بەلگە قويۇلمىغان چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى سېتىۋېتىشكە ۋە سېتىۋېلىشقا بولمايدۇ، دەپ بەلگىلىگەن.

53-ماددا چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى توشۇشتا، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملارغا ۋە گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىگەن ھايۋانات يۇقۇم مۇداپىئەسى شەرتىگە ئۇيغۇن كېلىش، تەدبىر قوللىنىپ چارۋا، ئۆي قۇشىنىڭ بىخەتەرلىكىنى قوغداش ھەمدە توشۇلغان چارۋا، ئۆي قۇشلىرى ئۈچۈن زۆرۈر بوشلۇق ۋە يەم-خەشەك، ئىچىدىغان سۇ شارائىتى يارىتىپ بېرىش شەرت.

توشۇلۇۋاتقان چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى مۇناسىۋەتلىك تارماقلار تەكشۈرۈشتە قانۇن، مەمۇرىي نىزام ئاساسى بولۇشى كېرەك.

6-باب سۈپەت بىخەتەرلىكىنى كاپالەتلەندۈرۈش

54-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك مەسئۇل تارماقلارنى تەشكىللەپ، مۇشۇ قانۇن ۋە مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە چارۋا-قۇش بېقىش مۇھىتى، نەسىللىك چارۋا-قۇش سۈپىتى، يەم-خەشەك ۋە مال دوختۇرلۇق دورىسى قاتارلىق سېلىنما بۇيۇملارنى ئىشلىتىش، شۇنىڭدەك چارۋا-قۇش سودىسى ۋە توشۇشنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

55-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چارۋا-قۇش بەلگىسى ۋە باقمىچىلىق ئارخىپىنى باشقۇرۇش چارىسىنى تۈزۈپ، چارۋا-قۇش مەھسۇلاتلىرىنىڭ سۈپەت جاۋابكارلىقىنى سۈرۈشتۈرۈش تۈزۈمىنى تەدبىر قوللىنىپ ئەمەلىيلەشتۈرۈشى كېرەك.

56-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنىڭ سۈپەت بىخەتەرلىكىنى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش پىلانىنى تۈزۈپ، نازارەت قىلىش، ئارىلاپ تەكشۈرۈش خىزمىتىنى پىلان بويىچە قانات يايدۇرۇشى كېرەك.

57-ماددا ئۆلكە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى چارۋا-قۇش تۇغۇش قائىدىسىنى تۈزۈشكە تەشكىللەپ، چارۋا-قۇشنىڭ بىخەتەر ئىشلەپچىقىرىشىغا يېتەكچىلىك قىلىشى كېرەك.

7-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

58-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 13-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، قوغدىلىدىغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن بىر تەرەپ قىلىپ، چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقىغا زىيان سالغانلارغا ئۆلكە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى 50 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 500 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

59-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىپ، تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى سادىر قىلغانلارنى ئۆلكە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە 10 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ :

( 1 ) تەستىقلاتماي تۇرۇپ چېگرا سىرتىدىن چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى كىرگۈزگەنلەر؛

( 2 ) تەستىقلاتماي تۇرۇپ، چېگرا ئىچىدە چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلار، شەخسلەر بىلەن ھەمكارلىشىپ تەتقىق قىلىپ پايدىلىنىپ، قوغداش تىزىملىكىگە كىرگۈزۈلگەن چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىدىن پايدىلانغانلار؛

( 3 ) چېگرا ئىچىدە چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلار، شەخسلەر بىلەن ھەمكارلىشىپ دۆلەتنىڭ چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى كومىتېتى باھالاتمىغان يېڭى بايقالغان چارۋا-قۇش ئېرسىيەت بايلىقىدىن تەتقىق قىلىپ پايدىلىنىدىغانلار.

60-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ تەستىقىنى ئالماي تۇرۇپ، چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى چېگرا سىرتىغا چىقارغانلار «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ تاموژنا قانۇنى»دىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە قانۇن جاۋابكارلىقىغا تارتىلىدۇ.
تاموژنا تۇتۇپ قالغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقىنى ئۆلكە دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ بىر تەرەپ قىلىشىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىشى كېرەك.

61-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، تەكشۈرۈپ بېكىتىلمىگەن ياكى باھالانمىغان چارۋا-قۇش نەسلىنى ساتقان، كېڭەيتكەنلەرنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، چارۋا-قۇش ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 50 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى بولغانلىرىغا قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، ئۈچ ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 50 مىڭ يۈەنگە يەتمىسە، قوشۇمچە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

62-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىپ، نەسىللىك چارۋا-قۇش يېتىشتۈرۈش، تىجارەت ئىجازەتنامىسى بولمىغان ياكى نەسىللىك چارۋا-قۇشنى يېتىشتۈرۈش، تىجارەت ئىجازەتنامىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشىنى ئىشلەپچىقارغان، تىجارەت قىلغان، نەسىللىك چارۋا ۋە ئۆي قۇشىنى ئىشلەپچىقىرىش، تىجارەت ئىجازەتنامىسىنى ئۆتۈنۈپ بەرگەن، ئىجارە ئالغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىشقا بۇيرۇيدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 30 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى بولغانلىرىغا قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، ئۈچ ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 30 مىڭ يۈەنگە يەتمىسە، قوشۇمچە 3000 يۈەندىن يۇقىرى، 30 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.
نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى يېتىشتۈرۈش-تىجارەت قىلىش ئىجازەتنامىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا نەسىللىك چارۋا، قۇش باققان ياكى نەسىللىك چارۋا، ئۆينى ئۆتۈنۈپ بەرگەن، ئىجارە ئالغانلاردىن قىلمىشى ئېغىرلىرىغا قوشۇمچە نەسىللىك چارۋا، قۇشنى ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەت ئىجازەتنامىسى بىكار قىلىنىدۇ.

63-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 28-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلغانلار «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئېلان قانۇنى»دىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە قانۇن جاۋابكارلىقىغا تارتىلىدۇ.

64-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىپ ئىشلەتكەن نەسىللىك چارۋا-ئۆي قۇشلىرى نەسىللىك ئىشلىتىش ئۆلچىمىگە ئۇيغۇن كەلمىسە، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 5000 يۈەندىن يۇقىرى بولغانلىرىغا قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، ئىككى ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 5000 يۈەنگە يەتمىسە، قوشۇمچە 1000 يۈەندىن يۇقىرى، 5000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

65-ماددا نەسىللىك چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرىنى سېتىشتا مۇشۇ قانۇننىڭ 30-ماددىسىنىڭ 1-تارماقچىسىدىن 4-تارماقچىسىغىچە بولغان قانۇنغا خىلاپ قىلمىشلارنىڭ بىرى بولغانلىرىنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش تارمىقى سېتىشنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ ساتقان چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرى ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 50 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى بولغانلىرىغا قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 50 مىڭ يۈەنگە يەتمىسە، قوشۇمچە 5000 يۈەندىن يۇقىرى، 50 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش-تىجارەت قىلىش ئىجازەتنامىسى ياكى تىجارەت كىنىشكىسى قوشۇمچە بىكار قىلىنىدۇ.

66-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 41-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، چارۋا-ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىق مەيدانلىرىدا باقمىچىلىق ئارخىپى تۇرغۇزمىغانلار ياكى باقمىچىلىق ئارخىپىنى بەلگىلىمە بويىچە ساقلىمىغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، 10 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ.

67-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 43-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا چارۋا-قۇش باققانلارغا مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ.

68-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىپ، ساتقان نەسىللىك چارۋا، ئۆي قۇشلىرىدىن نەسىللىك چارۋا، مال قۇشلىرىنىڭ لاياقەتلىك ئىسپاتى، كارانتىن لاياقەتلىك ئىسپاتى، ئۆي چارۋىلىرىنىڭ نەسەبنامىسى قوشۇمچە بولمىغانلىرى گوۋۇيۈەننىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى بەلگىلىمە بويىچە بەلگە قويۇش كېرەك بولسىمۇ، بەلگە قويۇلمىغان چارۋا، ئۆي قۇشىنى ساتقان، سېتىۋالغان ياكى چارۋا، ئۆي قۇشلىرى بەلگىسىنى تەكرار ئىشلەتكەنلىرى
ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، 2000 يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويسا بولىدۇ.

مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلىپ، ياسىۋېلىنغان، ئۆزگەرتىۋېلىنغان چارۋا، ئۆي قۇشلىرى بەلگىسىنى ئىشلەتكەنلەرگە ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياسىۋالغان، ئۆزگەرتىۋالغان چارۋا، ئۆي دۆلەتلىرى بەلگىسىنى ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە 3000 يۈەندىن يۇقىرى، 30 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

69-ماددا دۆلەتنىڭ تېخنىكا قائىدىسىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان مەجبۇرلاش تەلىپىگە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان چارۋا-ئۆي قۇشلىرىنى ساتقانلارغا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقى ياكى سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش تارمىقى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ ساتقان چارۋا-ئۆي قۇشلىرى ۋە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، ئۈچ ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
قىلمىشى ئېغىر بولغانلىرىنىڭ تىجارەت كىنىشكىسى سودا-سانائەت مەمۇرىي باشقۇرۇش تارمىقى قوشۇمچە بىكار قىلىنىدۇ.

70-ماددا چارۋىچىلىق-مال دوختۇرلۇق مەمۇرىي مەسئۇل تارمىقىنىڭ خادىملىرى ۋەزىپىسىدىكى قولايلىقتىن پايدىلىنىپ، باشقىلارنىڭ پۇل-مېلىنى ئالغان ياكى باشقا نەپ ئالغان، قانۇندا بەلگىلەنگەن شەرتكە ئۇيغۇن كەلمەيدىغان ئورۇن، شەخسلەرگە ئىجازەتنامە ياكى ئالاقىدار تەستىق ھۆججەتلىرىنى بەرگەن، نازارەتچىلىك مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلمىغان ياكى قانۇنغا خىلاپ قىلمىشىنى بايقاپ تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلمىغانلارغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ.

71-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەر قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

8-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

72-ماددا بۇ قانۇندا ئېيتىلغان چارۋا-قۇش ئىرسىيەت بايلىقى چارۋا-قۇش ۋە ئۇنىڭ تۇخۇمى ( تۇخۇمى )، تۆرەلمىسى، جەۋھىرى، گېن ماددىسى قاتارلىق ئىرسىيەت ماتېرىياللىرىنى كۆرسىتىدۇ.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان نەسىللىك چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرى تاللاپ يېتىشتۈرۈلگەن، نەسىل ئىشلىتىش قىممىتىگە ئىگە، كۆپىيىپ ئەۋلاد قالدۇرۇشقا باب كېلىدىغان چارۋا ۋە ئۆي قۇشلىرىنىڭ تۇخۇمى ( تۇخۇمى )، تۆرەلمىسى، جەۋھىرى قاتارلىقلارنى كۆرسىتىدۇ.

73-ماددا بۇ قانۇن 2006-يىل 7-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.