( 2018-يىل 4-ئاينىڭ 27-كۈنى 13-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 2-يىغىنىدا ماقۇللاندى )

1-ماددا بۇ قانۇن قەھرىمانلار-قۇربانلارنى قوغداشنى كۈچەيتىش، جەمئىيەتنىڭ ئاممىۋى مەنپەئىتىنى قوغداش، قەھرىمانلار-قۇربانلارنىڭ روھى، ۋەتەنپەرۋەرلىك روھىغا ۋارىسلىق قىلىش ۋە ئۇنى ئەۋج ئالدۇرۇش، سوتسىيالىستىك يادرولۇق قىممەت قارىشىنى يېتىلدۈرۈش ۋە ئەمەلىيەتتە كۆرسىتىش، جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئۇلۇغ گۈللىنىشىدىن ئىبارەت جۇڭگو ئارزۇسىنى ئەمەلگە ئاشۇرىدىغان قۇدرەتلىك مەنىۋى كۈچنى ئۇرغۇتۇش مەقسىتىدە، ئاساسىي قانۇنغا بىنائەن چىقىرىلدى.

2-ماددا دۆلەت ۋە خەلق ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ دۆلەت، خەلق ۋە مىللەت ئۈچۈن قۇربان بەرگەنلىكى ۋە قوشقان تۆھپىسىنى مەڭگۈ ھۆرمەتلەيدۇ، ئەستە چىڭ ساقلايدۇ.

يېقىنقى زاماندىن بۇيان، مىللەتنىڭ مۇستەقىللىقى ۋە خەلقنىڭ ئازادلىقىنى قولغا كەلتۈرۈش، دۆلەتنىڭ بېيىپ قۇدرەت تېپىشى ۋە خەلقنىڭ بەختىنى ئىشقا ئاشۇرۇش، دۇنيانىڭ تىنچلىقى ۋە ئىنسانىيەتنىڭ تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش ئۈچۈن ئۆمۈر بويى كۈرەش قىلغان، قەھرىمانلارچە ئۆزىنى بېغىشلىغان ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ تۆھپىسى تارىخ سەھىپىسىدە چاقناپ تۇرىدۇ، روھى مەڭگۈ ھايات.

3-ماددا قەھرىمانلار، ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھى جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ ئورتاق تارىخىي ئەسلىمىسى ۋە سوتسىيالىستىك يادرولۇق قىممەت قارىشىنىڭ مۇھىم ئىپادىسى.

دۆلەت قەھرىمانلارنى قوغدايدۇ، قەھرىمانلارنى تەقدىرلەيدۇ، خاتىرىلەيدۇ، قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھى تەشۋىق-تەربىيەسىنى كۈچەيتىدۇ، قەھرىمانلارنىڭ ئىززەت-ھۆرمىتى ۋە قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغدايدۇ.

پۈتۈن جەمئىيەت قەھرىمانلار-قۇربانلارنى قەدىرلىشى، ئۇلاردىن ئۆگىنىشى، ئۇلارنى قوغدىشى كېرەك.

4-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى قەھرىمانلارنى قوغداشنى كۈچەيتىپ، قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھىنى تەشۋىق قىلىش، ئەۋج ئالدۇرۇشنى سوتسىيالىستىك مەنىۋى مەدەنىيلىك قۇرۇلۇشىنىڭ مۇھىم مەزمۇنى قىلىشى كېرەك.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىگە مەسئۇل تارمىقى ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىپ، ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنى قوغداش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلىشى كېرەك.

ئارمىيەنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى گوۋۇيۈەن، مەركىزىي ھەربىي كومىتېتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە، ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلەيدۇ.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتى خىراجىتىنى شۇ دەرىجىلىك خامچوتقا كىرگۈزۈشى كېرەك.

5-ماددا ھەر يىلى 9-ئاينىڭ 30-كۈنى ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش كۈنى بولۇپ، دۆلەت پايتەخت بېيجىڭ تيەنئەنمېن مەيدانىدىكى خەلق قەھرىمانلىرى خاتىرە مۇنارى ئالدىدا خاتىرىلەش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈپ، ئىنقىلابىي قۇربانلارنى ياد ئېتىدۇ.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتى، ئارمىيەنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش كۈنىدە خاتىرىلەش پائالىيىتى ئۆتكۈزۈشى كېرەك.

ئىنقىلابىي قەھرىمانلار، قۇربانلارنى خاتىرىلەش پائالىيىتى ئۆتكۈزۈلۈپ، ئىنقىلابىي قەھرىمانلار، ئائىلە تەۋەلىرى ۋەكىللىرى قاتنىشىشقا تەكلىپ قىلىندى.

6-ماددا چىڭمىڭ بايرىمى ۋە مۇھىم خاتىرە كۈنلىرىدە، ئورگان، تەشكىلات، يېزا-كەنت، مەھەللە، مەكتەپ، كارخانا، كەسپىي ئورۇنلار ۋە ئارمىيەدىكى مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار ئەمەلىي ئەھۋالغا ئاساسەن، قەھرىمان-قۇربانلارنى خاتىرىلەش پائالىيىتىنى تەشكىللەپ قانات يايدۇرىدۇ.

7-ماددا دۆلەت ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى قۇرۇپ ۋە قوغداپ، ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەيدۇ، ياد ئېتىدۇ.

پايتەخت بېيجىڭدىكى تيەنئەنمېن مەيدانىدا قەد كۆتۈرۈپ تۇرغان خەلق قەھرىمانلىرى خاتىرە مۇنارى يېقىنقى زاماندىن بۇيان جۇڭگو خەلقى ۋە جۇڭخۇا مىللىتىنىڭ مىللەتنىڭ مۇستەقىللىقى، ئازادلىقىنى قولغا كەلتۈرۈشى، خەلقنىڭ ئەركىنلىكى، بەختى ۋە دۆلەتنىڭ گۈللىنىپ قۇدرەت تېپىش روھىنىڭ سىمۋولى، دۆلەت ۋە خەلقنىڭ ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەيدىغان، ياد ئېتىدىغان مەڭگۈلۈك خاتىرىلەش ئەسلىھەسى.

خەلق قەھرىمانلىرى خاتىرە مۇنارى ۋە ئۇنىڭ نامى، ئابىدە تېمىسى، ئابىدە يېزىقى، قاپارتما ھەيكەل، شەكىل، بەلگە قاتارلىقلارنى قانۇن قوغدايدۇ.

8-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرى قۇرۇلۇشى ۋە ئۇنى قوغداشنى خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىيات يىرىك پىلانى، شەھەر-يېزا يىرىك پىلانىغا كىرگۈزۈپ، ئىنقىلابىي قەھرىمانلار خاتىرە ئەسلىھەلىرىنى قوغداش ۋە باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى كېرەك؛
مۇھىم خاتىرىلەش ئەھمىيىتىگە، تەربىيەۋى ئەھمىيەتكە ئىگە قەھرىمانلار، ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرى «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغداش قانۇنى»دىكى بەلگىلىمە بويىچە، مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرى قوغدىلىدىغان ئورۇن قىلىپ تەكشۈرۈپ بېكىتىلىپ ئېلان قىلىنىدۇ.

مەركەز مالىيەسى كونا ئىنقىلابىي رايونلار، مىللەتلەر رايونى، چېگرا رايونلار، نامرات رايونلاردىكى ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى رېمونت قىلىپ قوغداشقا دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە ياردەم پۇلى بېرىشى كېرەك.

9-ماددا ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى جەمئىيەتكە ھەقسىز ئېچىۋېتىپ، ئاممىنىڭ ئىنقىلابىي قۇربانلارغا ئېھتىرام بىلدۈرۈشى، تەزىيە بىلدۈرۈشىگە تەمىنلەپ، خاتىرىلەش-تەربىيە پائالىيىتىنى قانات يايدۇرۇپ، ئىنقىلابىي قۇربانلار، قەھرىمانلارنىڭ روھىغا تەسەللى بېرىش كېرەك.

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى ئارمىيەنىڭ مۇناسىۋەتلىك ئورنى باشقۇرىدۇ، ئارمىيەنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە ئېچىۋېتىلىدۇ.

10-ماددا ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى قوغداش ئورۇنلىرى مۇلازىمەت قىلىش ۋە باشقۇرۇش خىزمەت قائىدىسىنى تاكامۇللاشتۇرۇپ، ئىنقىلابىي قۇربانلارغا ئېھتىرام بىلدۈرۈش، تەزىيە بىلدۈرۈشكە قولاي بولۇشى، ئىنقىلابىي قەھرىمانلار خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرى ھەيۋەتلىك، سۈرلۈك، تىنچ مۇھىت ۋە كەيپىياتنى ساقلىشى كېرەك.

ھەرقانداق تەشكىلات ۋە شەخسنىڭ ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەسىنى قوغداش دائىرىسىدە قەھرىمانلارنى خاتىرىلەش مۇھىتى ۋە كەيپىياتىغا زىيان يەتكۈزىدىغان پائالىيەت بىلەن شۇغۇللىنىشىغا، ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەسى قوغداش دائىرىسىدىكى يەر ۋە ئەسلىھەنى ئىگىلىۋېلىشىغا، ئىنقىلابىي قۇربانلارنى ئەسلەش ئەسلىھەسىنى بۇزۇۋېتىشىگە، بۇزۇۋېتىشىگە يول قويۇلمايدۇ.

11-ماددا قەھرىمانلار-قۇربانلارنى دەپنە قىلغاندا، ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتى، ئارمىيەنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارمىقى تەنتەنىلىك، سۈرلۈك، مەدەنىي، تېجەشلىك ئۇزىتىش، دەپنە قىلىش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈشى كېرەك.

12-ماددا دۆلەت قەھرىمانلار-قۇربانلارنىڭ قەبرە يوقلاش-سۈپۈرۈش تۈزۈمى ۋە قائىدە-يوسۇن قائىدىسىنى ئورنىتىپ ۋە تاكامۇللاشتۇرۇپ، پۇقرالارنى قەبرە يوقلاش – سۈپۈرۈش پائالىيىتىنى تەنتەنىلىك، تەرتىپلىك قانات يايدۇرۇشقا يېتەكلەيدۇ.

ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ ئائىلە تەۋەلىرىنىڭ قەبرە يوقلاش-سۈپۈرۈشىگە قولايلىق يارىتىپ بېرىشى كېرەك.

13-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى پۇقرالارنى ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىگە ئېھتىرام بىلدۈرۈش، كوللېكتىپ قەسەم بېرىش، توردا تەزىيە بىلدۈرۈش قاتارلىق شەكىللەر ئارقىلىق، ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ ئىش ئىزلىرىنى ئەستە چىڭ ساقلاشقا يېتەكلەپ، ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنىڭ روھىغا ۋارىسلىق قىلىشى ۋە ئۇنى ئەۋج ئالدۇرۇشى كېرەك.

14-ماددا ئىنقىلابىي قۇربانلار چەت ئەلدە دەپنە قىلىنغاندا، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ شۇ دۆلەتتە تۇرۇشلۇق دىپلوماتىيە، كونسۇل ۋاكالەت ئاپپاراتى تۇرۇشلۇق دۆلىتىنىڭ ئەمەلىي ئەھۋالىغا بىرلەشتۈرۈپ قەبرە يوقلاش-سۈپۈرۈش پائالىيىتىنى تەشكىللەپ قانات يايدۇرۇشى كېرەك.

دۆلەت ئالاقىدار دۆلەتلەر بىلەن ھەمكارلىشىش ئارقىلىق، ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنىڭ جەسەت قالدۇقى، يادىكارلىقى ۋە تارىخىي ماتېرىياللارنى ئىزدەپ تېپىپ، توپلاپ، چەت ئەلگە جايلاشقان ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى رېمونت قىلىپ قوغداش خىزمىتىنى كۈچەيتىدۇ.

15-ماددا دۆلەت قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھى ئۈستىدىكى تەتقىقاتنى قانات يايدۇرۇشقا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىدۇ، دىيالېكتىك ماتېرىيالىزم ۋە تارىخىي ماتېرىيالىزمنى يېتەكچى قىلىپ، تارىخنى تونۇيدۇ ۋە بايان قىلىدۇ.

16-ماددا ھەر دەرىجىلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى، ئارمىيەنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى قەھرىمانلار-قۇربانلارنىڭ يادىكارلىقلىرى، تارىخىي ماتېرىياللىرىنى يىغىش، قوغداش ۋە كۆرگەزمە قىلىش خىزمىتىنى كۈچەيتىپ، قەھرىمانلار-قۇربانلارغا ئائىت تارىخىي ماتېرىياللارنى تەتقىق قىلىش، تۈزۈش ۋە تەشۋىق قىلىش خىزمىتىنى تەشكىللەپ قانات يايدۇرۇشى كېرەك.

دۆلەت كونا ئىنقىلابىي رايونلارنىڭ ئۆز جايىنىڭ بايلىق ئەۋزەللىكىنى جارى قىلدۇرۇشىغا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىپ، قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھىنى تەتقىق قىلىش، تەشۋىق قىلىش ۋە تەربىيەلەش خىزمىتىنى قانات يايدۇرىدۇ.

17-ماددا مائارىپ مەمۇرىي تارمىقى ياش-ئۆسمۈر ئوقۇغۇچىلارنى مۇھىم نۇقتا قىلىپ، قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھى تەشۋىق-تەربىيەسىنى خەلق مائارىپى سىستېمىسىغا كىرگۈزۈشى كېرەك.

مائارىپ مەمۇرىي تارماقلىرى، ھەر دەرىجىلىك ھەر خىل مەكتەپلەر قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھىنى تەربىيە مەزمۇنىغا كىرگۈزۈپ، خاتىرىلەش تەربىيەسى پائالىيىتىنى تەشكىللەپ قانات يايدۇرۇپ، ئوقۇغۇچىلارغا بولغان ۋەتەنپەرۋەرلىك، كوللېكتىۋىزم، سوتسىيالىزم تەربىيەسىنى كۈچەيتىشى كېرەك.

18-ماددا مەدەنىيەت، ئاخبارات-نەشرىيات، رادىيو-تېلېۋىزىيە، كىنو، تور ئۇچۇرى قاتارلىق تارماقلار قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى تېما قىلىنغان، قەھرىمانلارنىڭ روھىنى ئەۋج ئالدۇرىدىغان مۇنەۋۋەر ئەدەبىيات-سەنئەت ئەسەرلىرى، رادىيو-تېلېۋېزىيە پىروگراممىلىرى، شۇنىڭدەك نەشر بۇيۇملىرىنى ئىجاد قىلىش، ئىشلەپچىقىرىش ۋە تەشۋىق قىلىش، كېڭەيتىشكە ئىلھام ۋە مەدەت بېرىشى كېرەك.

19-ماددا رادىيو ئىستانسىسى، تېلېۋىزىيە ئىستانسىسى، گېزىت-ژۇرنال، نەشرىيات ئورۇنلىرى، ئالاقە تورى ئۇچۇر مۇلازىمىتى قىلغۇچىلار قەھرىمانلار-قۇربانلار تېمىسىدىكى ئەسەرلەرنى قويۇش ياكى بېسىش، ئاممىۋى مەنپەئەتدارلىق ئېلانى بېرىش، مەخسۇس سەھىپە تەسىس قىلىش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھىنى كەڭ تەشۋىق قىلىشى كېرەك.

20-ماددا دۆلەت تەبىئىي ئىگىلەر، قانۇنىي ئىگىلەر ۋە قانۇنىي ئىگە ئەمەس تەشكىلاتلارنىڭ مال-مۈلۈك ئىئانە قىلىش، قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھىنى خالىس تەشۋىق قىلىش، قەھرىمانلار، قۇربانلارنىڭ ئائىلە تەۋەلىرىگە يار-يۆلەك بولۇش قاتارلىق ئاممىۋى پاراۋانلىق پائالىيەتلىرى ئارقىلىق قەھرىمانلار، قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىگە قاتنىشىشىغا ئىلھام ۋە مەدەت بېرىدۇ.

تەبىئىي ئىگىلەر، قانۇنىي ئىگىلەر ۋە قانۇنىي ئىگە ئەمەس تەشكىلاتلار ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداشقا مال-مۈلۈك ئىئانە قىلغان بولسا، قانۇن بويىچە باجدا ئېتىبار بېرىدۇ.

21-ماددا دۆلەت قەھرىمانلارغا نەپىقە بېرىش-ئېتىبار بېرىش تۈزۈمىنى يولغا قويىدۇ.
ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ ئائىلە تەۋەلىرى دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە مائارىپ، ئىشقا ئورۇنلىشىش، ياشانغاندا كۈتۈنۈش، تۇرالغۇ، داۋالىنىش قاتارلىق جەھەتلەردىكى ئېتىبارلاردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
نەپىقە بېرىش-ئېتىبار بېرىش سەۋىيەسى خەلق ئىگىلىكى ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىياتقا لايىقلىشىشى ھەمدە قەدەممۇقەدەم ئۆسۈشى لازىم.

گوۋۇيۈەننىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى، ئارمىيەنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى ۋە يەرلىك خەلق ھۆكۈمەتلىرى قەھرىمانلار ئائىلە تەۋەلىرىنىڭ تۇرمۇش ئەھۋالىغا كۆڭۈل بۆلۈشى، قەھرىمانلار ئائىلە تەۋەلىرىنى ھەر يىلى قەرەللىك يوقلىشى ۋە ئۇلاردىن ھال سورىشى كېرەك.

22-ماددا قەھرىمانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھىنى بۇرمىلاش، خۇنۈكلەشتۈرۈش، ھاقارەتلەش، ئىنكار قىلىش مەنئى قىلىنىدۇ.

قەھرىمانلار-قۇربانلارنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، سۈرىتى، نام-شۆھرىتى، پەخرىي نامىنى قانۇن قوغدايدۇ.
ھەرقانداق تەشكىلات ۋە شەخسنىڭ ئاممىۋى سورۇن، ئالاقە تورىدا ياكى رادىيو-تېلېۋىزىيە، كىنو، نەشر بۇيۇمى قاتارلىقلاردىن پايدىلىنىپ، قەھرىمانلارغا ھاقارەت كەلتۈرۈش، تۆھمەت قىلىش ياكى باشقا ئۇسۇللار بىلەن زىيانكەشلىك قىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.
ھەرقانداق تەشكىلات ۋە شەخسنىڭ ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، سۈرىتىنى تاۋار ماركىسى، سودا ئېلانىغا ئىشلىتىپ ياكى شەكلىنى ئۆزگەرتىپ ئىشلىتىپ، ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنىڭ نام-شۆھرىتى، شان-شەرىپىگە زىيان يەتكۈزۈشىگە يول قويۇلمايدۇ.

جامائەت خەۋپسىزلىكى، مەدەنىيەت، ئاخبارات-نەشرىيات، رادىيو-تېلېۋىزىيە، كىنو، تور ئۇچۇرى، بازار نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش، ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىگە مەسئۇل تارماق ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ھەرىكەتنى بايقىسا، قانۇن بويىچە ۋاقتىدا بىر تەرەپ قىلىشى كېرەك.

23-ماددا تور ئۇچۇرى ۋە تېلېگراف، جامائەت خەۋپسىزلىكى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلار تور ئۇچۇرىنى قانۇن بويىچە نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتىدە، قەھرىمانلار، قۇربانلارنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، سۈرىتى، نام-شۆھرىتى، شان-شەرىپىگە ھاقارەت كەلتۈرۈش، تۆھمەت قىلىش ياكى باشقا ئۇسۇللار بىلەن زىيان سالىدىغان ئۇچۇرلارنى ئېلان قىلغان ياكى تارقاتقانلىقىنى بايقىسا، تور تىجارەتچىسىدىن يوللاشنى توختىتىشنى تەلەپ قىلىشى كېرەك،
تۈگىتىش قاتارلىق بىر تەرەپ قىلىش تەدبىرلىرى ۋە باشقا زۆرۈر تەدبىرلەرنى قوللىنىش؛
جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ چېگرا سىرتىدىن كەلگەن يۇقىرىقى ئۇچۇرلارغا تېخنىكىلىق تەدبىر ۋە باشقا زۆرۈر تەدبىرلەر ئارقىلىق تارقىتىشنى توسۇشنى ئۇقتۇرۇش كېرەك.

تور تىجارىتى قىلغۇچىلار ئابۇنىچىسى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ئۇچۇرنى ئېلان قىلغانلىقىنى بايقىسا، شۇ ئۇچۇرنى يەتكۈزۈشنى دەرھال توختىتىشى، تۈگىتىش قاتارلىق بىر تەرەپ قىلىش تەدبىرلىرىنى قوللىنىشى، ئۇچۇرنىڭ كېڭىيىپ كېتىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشى، ئالاقىدار خاتىرىنى ساقلىشى ھەمدە ئالاقىدار مەسئۇل تارماققا دوكلات قىلىشى كېرەك.
تور تىجارىتى قىلغۇچىلارغا يەتكۈزۈشنى توختىتىش، تۈگىتىش قاتارلىق بىر تەرەپ قىلىش تەدبىرلىرىنى قوللانمىغانلارغا «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ تور بىخەتەرلىكى قانۇنى»دىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ.

24-ماددا ھەرقانداق تەشكىلات ۋە شەخس قەھرىمانلار-قۇربانلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە زىيان يەتكۈزىدىغان قىلمىشلارنى ۋە مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپ باشقا قىلمىشلارنى قەھرىمانلار-قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىگە مەسئۇل تارماق، تور ئۇچۇرى، جامائەت خەۋپسىزلىكى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلارغا پاش قىلىشقا ھوقۇقلۇق، پاش قىلىشنى تاپشۇرۇۋالغان تارماق قانۇن بويىچە ۋاقتىدا بىر تەرەپ قىلىشى كېرەك.

25-ماددا قەھرىمانلار، قۇربانلارنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، سۈرىتى، نام-شۆھرىتى، پەخرىي نامىغا دەخلى-تەرۇز قىلىش قىلمىشلىرىغا قارىتا، قەھرىمانلارنىڭ يېقىن تۇغقانلىرى خەلق سوت مەھكىمىسىگە قانۇن بويىچە دەۋا قىلسا بولىدۇ.

قەھرىمانلارنىڭ يېقىن تۇغقىنى بولمىسا ياكى يېقىن تۇغقىنى دەۋا قىلمىسا، تەپتىش ئورگانلىرى قەھرىمانلار، قۇربانلارنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، سۈرىتى، نام-شۆھرىتىگە زىيان يەتكۈزىدىغان، ئاممىۋى مەنپەئىتىگە زىيان يەتكۈزىدىغان قىلمىشلارنى خەلق سوت مەھكىمىسىگە قانۇن بويىچە دەۋا قىلىدۇ.

ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىگە مەسئۇل تارماق ۋە باشقا ئالاقىدار تارماقلار مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىش جەريانىدا 1-تارماقتا بەلگىلەنگەن ھەرىكەتنى بايقاپ، تەپتىش ئورگىنىغا دەۋا قىلىشقا توغرا كەلسە، تەپتىش ئورگىنىغا دوكلات قىلىشى كېرەك.

ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ يېقىن تۇغقانلىرى 1-تارماقتىكى بەلگىلىمە بويىچە دەۋا قىلسا، قانۇن ياردىمى ئاپپاراتى قانۇن بويىچە قانۇن ياردىمى بېرىشى كېرەك.

26-ماددا قەھرىمانلار، قۇربانلارغا ھاقارەت كەلتۈرۈش، تۆھمەت قىلىش ياكى باشقا ئۇسۇللار بىلەن ئۇلارنىڭ ئىسىم-فامىلىسى، سۈرىتى، نام-شۆھرىتى، پەخرىي نامىغا زىيان سالغانلار، ئاممىۋى مەنپەئەتكە زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە ھەق تەلەپ جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ؛
ئامانلىق باشقۇرۇشقا خىلاپ قىلمىش شەكىللەندۈرگەنلىرىگە جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى قانۇن بويىچە ئامانلىق باشقۇرۇش جازاسى بېرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

27-ماددا ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى قوغداش دائىرىسىدە ئىنقىلابىي قەھرىمانلارنى خاتىرىلەش مۇھىتى ۋە كەيپىياتىغا زىيان يەتكۈزىدىغان پائالىيەت بىلەن شۇغۇللانغاندا، خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى قوغدىغۇچى ئورۇن ۋاقتىدا نەسىھەت قىلىپ توسۇشى كېرەك؛
نەسىھەتنى ئاڭلىمىغانلارغا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى يەرلىك خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىگە مەسئۇل تارمىقى، مەدەنىيەت يادىكارلىقى مەسئۇل تارمىقى مەسئۇلىيىتىدىكى بەلگىلىمە بويىچە تەنقىد-تەربىيە بېرىدۇ، تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
ئامانلىق باشقۇرۇشقا خىلاپ قىلمىش شەكىللەندۈرگەنلىرىگە جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى قانۇن بويىچە ئامانلىق باشقۇرۇش جازاسى بېرىدۇ.

قەھرىمانلار، ئىنقىلابىي قۇربانلارنىڭ ئىش ئىزلىرى ۋە روھىغا ھۆرمەتسىزلىك قىلىپ، ئىنكار قىلىپ، تاجاۋۇزچىلىق ئۇرۇشى ۋە تاجاۋۇزچىلىق قىلمىشىنى تەرغىب قىلىپ، پەردازلاپ، ئۆكتەملىك قىلىپ چاتاق چىقىرىپ، ئاممىۋى تەرتىپنى قالايمىقانلاشتۇرۇپ، ئامانلىق باشقۇرۇشقا خىلاپ قىلمىش شەكىللەندۈرگەنلىرىگە جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى قانۇن بويىچە ئامانلىق باشقۇرۇش جازاسى بېرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

28-ماددا ئىنقىلابىي قۇربانلارنى خاتىرىلەش ئەسلىھەلىرىنى ئىگىلىۋالغان، بۇزۇۋەتكەن، بۇلغاپ قويغانلارنى ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىگە مەسئۇل تارمىقى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ؛
زىيان سالغانلار قانۇن بويىچە ھەق تەلەپ جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ؛
ئىگىلىۋېلىنغان، بۇزۇۋېتىلگەن، بۇلغانغان خاتىرە ئەسلىھەلىرى قوغدىلىدىغان مەدەنىيەت يادىكارلىقى ئورنىغا تەۋە بولسا، «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغداش قانۇنى»دىكى بەلگىلىمە بويىچە جازا بېرىلىدۇ؛
ئامانلىق باشقۇرۇشقا خىلاپ قىلمىش شەكىللەندۈرگەنلىرىگە جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى قانۇن بويىچە ئامانلىق باشقۇرۇش جازاسى بېرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

29-ماددا ناھىيە دەرىجىلىكتىن يۇقىرى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى ئىنقىلابىي قۇربانلارنى قوغداش خىزمىتىدە ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلانغان، خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلغان، نەپسانىيەتچىلىك قىلغان بولسا، بىۋاسىتە جاۋابكار مەسئۇل خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە چارە كۆرۈلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

30-ماددا بۇ قانۇن 2018-يىل 5-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.