( 1989-يىل 2-ئاينىڭ 21-كۈنى 7-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 6-يىغىنىدا ماقۇللانغان، 2002-يىل 4-ئاينىڭ 28-كۈنى 9-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك دۆلەت قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 27-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش قانۇنى > غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن 1-قېتىم تۈزىتىلگەن، 2013-يىل 6-ئاينىڭ 29-كۈنى 12-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك پارتىيە قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 3-يىغىنىغا ئاساسەن 3-قېتىم تۈزىتىلدى
«< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىنى قوغداش قانۇنى > قاتارلىق 12 قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارار»غا ئاساسەن 2 ـ قېتىم تۈزىتىلدى 2018 ـ يىلى 4 ـ ئاينىڭ 27 ـ كۈنى 13 ـ نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 2 ـ يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ دۆلەت چېگراسى سەھىيە كارانتىن قانۇنى > قاتارلىق ئالتە قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش بولغان قارار»ىغا ئاساسەن 3 ـ قېتىم تۈزىتىلدى2018 ـ يىلى 12 ـ ئاينىڭ 29 ـ كۈنى 13-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىغا ئاساسەن
خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتى 7-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەھسۇلات سۈپىتى قانۇنى > قاتارلىق بەش قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا 4-قېتىم تۈزىتىش كىرگۈزۈلدى )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب ئىمپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش

3-باب ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش

4-باب نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش خىزمىتىنى كۈچەيتىش، ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلارنى تەكشۈرۈش ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرۇش، ئاممىۋى مەنپەئەت ۋە ئىمپورت-ئېكسپورت سودىسىدىكى مۇناسىۋەتلىك تەرەپلەرنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش، تاشقى ئىقتىسادىي-سودا مۇناسىۋىتىنىڭ ئوڭۇشلۇق راۋاجلىنىشىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا گوۋۇيۈەن ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش تارمىقى ( تۆۋەندە قىسقارتىلىپ دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى دېيىلىدۇ ) تەسىس قىلىپ، پۈتۈن مەملىكەتنىڭ ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلارنى تەكشۈرۈش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.
دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى جايلاردىكى ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ( تۆۋەندە قىسقارتىلىپ تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى دېيىلىدۇ ) باشقۇرۇش ئورنىغا قاراشلىق رايوننىڭ ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلارنى تەكشۈرۈش خىزمىتىنى تەسىس قىلىدۇ.

3-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ۋە دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئالغان تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى قانۇن بويىچە تەكشۈرىدۇ.

4-ماددا ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈشتە ئىنسانىيەتنىڭ ساغلاملىقى ۋە خەۋپسىزلىكىنى قوغداش، ھايۋانات ياكى ئۆسۈملۈكلەرنىڭ ھاياتى ۋە ساغلاملىقىنى قوغداش، مۇھىت ئاسراش، ئالدامچىلىق قىلمىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش، دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش پىرىنسىپىغا ئاساسەن، دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى تەكشۈرۈش شەرت بولغان ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلار مۇندەرىجىسى ( تۆۋەندە قىسقارتىلىپ مۇندەرىجە دېيىلىدۇ ) نى تۈزۈشى، تەڭشىشى ھەمدە ئېلان قىلىپ يولغا قويۇشى كېرەك.

5-ماددا مۇندەرىجىگە كىرگۈزۈلگەن ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى تەكشۈرىدۇ.

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ئىمپورت تاۋارلىرى تەكشۈرۈلمىگەن بولسا، سېتىشقا، ئىشلىتىشكە يول قويۇلمايدۇ؛
ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ئېكسپورت تاۋارلىرى تەكشۈرۈشتە لاياقەتلىك بولمىسا، ئېكسپورت قىلىشقا بولمايدۇ.

بۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا بەلگىلەنگەن ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىدىن دۆلەت بەلگىلىگەن تەكشۈرۈشنى كەچۈرۈم قىلىش شەرتىگە توشىدىغانلىرىنى تاپشۇرۇۋالغۇچى ياكى مال ئەۋەتكۈچى ئىلتىماس قىلىدۇ، دۆلەت تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقىنىڭ تەكشۈرۈپ تەستىقلىشى بىلەن، تەكشۈرۈش كەچۈرۈم قىلىنسا بولىدۇ.

6-ماددا يولغا قويۇش شەرت بولغان ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش مۇندەرىجىگە كىرگۈزۈلگەن ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارنىڭ دۆلەتنىڭ تېخنىكا قائىدىسىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان-كەلمەيدىغانلىقىنى بېكىتىدىغان مەجبۇرلاش خاراكتېرىدىكى باھالاش پائالىيىتىنى كۆرسىتىدۇ.

لاياقەتلىك باھالاش تەرتىپى ئەۋرىشكە ئېلىش، تەكشۈرۈش ۋە تەكشۈرۈشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ؛
باھالاش، دەلىللەش ۋە لاياقەتلىك بولۇش كاپالىتى؛
رويخەتكە ئالدۇرۇش، ئېتىراپ قىلىش ۋە تەستىقلاش ۋە تۈرلۈك بىرىكمىلەر.

7-ماددا مۇندەرىجىگە كىرگۈزۈلگەن ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرى دۆلەت تېخنىكا قائىدىسىدىكى مەجبۇرلاش تەلىپى بويىچە تەكشۈرۈلىدۇ؛
دۆلەت تېخنىكا قائىدىسىنىڭ مەجبۇرلاش تەلىپى تېخى تۈزۈلمىگەن بولسا، قانۇن بويىچە ۋاقتىدا تۈزۈش كېرەك، تۈزۈشتىن بۇرۇن، دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى بېكىتكەن چەت ئەلنىڭ مۇناسىۋەتلىك ئۆلچىمىدىن پايدىلىنىپ تەكشۈرسە بولىدۇ.

8-ماددا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئالغان تەكشۈرۈش ئاپپاراتى تاشقى سودىدىكى مۇناسىۋەتلىك كىشىلەر ياكى چەت ئەل تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ ھاۋالىسىنى قوبۇل قىلىپ، ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش-باھالاش كەسپىنى بېجىرسە بولىدۇ.

9-ماددا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا باشقا تەكشۈرۈش ئاپپاراتلىرى تەكشۈرىدىغانلىقى بەلگىلەنگەن ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرى ياكى تەكشۈرۈش تۈرلىرى مۇناسىۋەتلىك قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردىكى بەلگىلىمە بويىچە بېجىرىلىدۇ.

10-ماددا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى ۋە تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش جەھەتتىكى ئۇچۇرلارنى ۋاقتىدا توپلىشى ۋە مۇناسىۋەتلىك تەرەپلەرگە تەمىنلىشى كېرەك.

دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى ۋە تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ خادىملىرى ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشتا، بىلگەن سودا مەخپىيىتىنى ساقلاش مەجبۇرىيىتىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

2-باب ئىمپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش

11-ماددا بۇ قانۇندا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت دەپ بەلگىلەنگەن ئىمپورت تاۋارلىرىنى تاپشۇرۇۋالغۇچى ياكى ئۇنىڭ ۋاكالەتچىسى تاموژنىغا مەلۇم قىلىنغان جايدىكى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا تەكشۈرۈشكە يوللىشى كېرەك.

12-ماددا بۇ قانۇندا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت دەپ بەلگىلەنگەن ئىمپورت تاۋارنى تاپشۇرۇۋالغۇچى ياكى ئۇنىڭ ۋاكالەتچىسى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى بەلگىلىگەن ئورۇن ۋە مۇددەت ئىچىدە، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ ئىمپورت تاۋارنى تەكشۈرۈشىنى قوبۇل قىلىشى كېرەك.
تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى دۆلەت تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى بىر تۇتاش بەلگىلىگەن مۇددەت ئىچىدە تەكشۈرۈپ بولۇشى ھەمدە تەكشۈرۈش تالونى چىقىرىشى كېرەك.

13-ماددا بۇ قانۇندا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت بولغان ئىمپورت تاۋارلىرىدىن باشقا ئىمپورت تاۋارلىرىنى تاپشۇرۇۋالغۇچى ئىمپورت تاۋارلىرىنىڭ سۈپىتىنىڭ لاياقەتسىز ياكى كەمتۈك ئىكەنلىكىنى بايقىسا، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ئىسپات بېرىپ تۆلەم تەلەپ قىلىشقا توغرا كەلسە، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا تەكشۈرۈپ ئىسپات بېرىشنى ئىلتىماس قىلىشى كېرەك.

14-ماددا ئىمپورت قىلىنغان مۇھىم تاۋارلار ۋە چوڭ تىپتىكى يۈرۈشلۈك ئۈسكۈنىلەرنى تاپشۇرۇۋالغۇچى تاشقى سودا توختامىدىكى پۈتۈم بويىچە ئېكسپورت قىلىنىدىغان دۆلەتكە قاچىلاپ توشۇشتىن بۇرۇن ئالدىن تەكشۈرۈشى، نازارەت قىلىپ ياسىتىشى ياكى نازارەت قىلىپ قاچىلىشى، مەسئۇل تارماق نازارەتچىلىكنى كۈچەيتىشى كېرەك؛
تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ئېھتىياجغا قاراپ تەكشۈرۈش خادىملىرىنى قاتنىشىشقا ئەۋەتسە بولىدۇ.

3-باب ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش

15-ماددا بۇ قانۇندا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت دەپ بەلگىلەنگەن ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تارقاتقۇچى ياكى ئۇلارنىڭ ۋاكالەتچىسى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى بەلگىلىگەن ئورۇن ۋە مۇددەت ئىچىدە، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا تەكشۈرۈشكە يوللىشى كېرەك.
تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى دۆلەت تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى بىر تۇتاش بەلگىلىگەن مۇددەت ئىچىدە تەكشۈرۈپ بولۇشى ھەمدە تەكشۈرۈش تالونى چىقىرىشى كېرەك.

16-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشىدە لاياقەتلىك بولۇپ، تەكشۈرۈش گۇۋاھنامىسى تالونى بېرىلگەن ئېكسپورت تاۋارلىرى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى بەلگىلىگەن مۇددەت ئىچىدە تاموژنىغا مەلۇم قىلىنىپ ئېكسپورت قىلىنىشى كېرەك؛
قەرەلى ئۆتۈپ كەتكەنلىرىنى قايتىدىن تەكشۈرۈشكە يوللاش كېرەك.

17-ماددا خەتەرلىك مال ئېكسپورت قىلىش ئۈچۈن ئوراش-قاچىلاش قاچىسى ئىشلەپچىقىرىدىغان كارخانىلار تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا ئوراش-قاچىلاش قاچىسىنىڭ ئىقتىدارىنى باھالاشنى ئىلتىماس قىلىشى شەرت.
خەتەرلىك مال ئىشلەپچىقىرىدىغان، ئېكسپورت قىلىدىغان كارخانىلار تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا ئوراش-قاچىلاش قاچىسىنى ئىشلىتىشنى باھالاشنى ئىلتىماس قىلىشى شەرت.
باھالاشتا لاياقەتلىك بولمىغان ئوراش-قاچىلاش قاچىسىنى ئىشلىتىدىغان خەتەرلىك ماللارنى ئېكسپورت قىلىشقا يول قويۇلمايدۇ.

18-ماددا ئاسان سېسىپ سۈپىتى ئۆزگىرىپ قالىدىغان يېمەكلىكلەرنى قاچىلاپ توشۇيدىغان پاراخوت بۆلۈمچىسى ۋە يۈك ساندۇقلىرىدا، توشۇغۇچى ياكى قاچىلاش ئورنى مال قاچىلاشتىن بۇرۇن تەكشۈرۈشنى ئىلتىماس قىلىشى شەرت.
تەكشۈرۈشتە لاياقەتلىك بولمىغانلىرىنى قاچىلاپ توشۇشقا بولمايدۇ.

4-باب نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش

19-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت بولغان ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىدىن باشقا ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلارنى دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسىگە ئاساسەن ئارىلاپ تەكشۈرىدۇ.

دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى ئارىلاپ تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى ئېلان قىلسا ياكى مۇناسىۋەتلىك تارماقلارغا ئارىلاپ تەكشۈرۈش ئەھۋالىنى ئومۇمىي ئۇقتۇرۇش قىلسا بولىدۇ.

20-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى تاشقى سودىغا قولايلىق يارىتىش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، دۆلەتنىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە مۇندەرىجىگە كىرگۈزۈلگەن ئېكسپورت تاۋارلىرىنى زاۋۇتتىن چىقىشتىن بۇرۇن سۈپەتنى نازارەت قىلىپ باشقۇرسا ۋە تەكشۈرسە بولىدۇ.

21-ماددا ئىمپورت-ئېكسپورت ماللىرى ئۈچۈن مال تاپشۇرۇۋالغۇچى تەكشۈرۈشكە يوللاش رەسمىيىتىنى بېجىرىدىغان ۋاكالەتچى تەكشۈرۈشكە يوللاش رەسمىيىتىنى بېجىرگەندە، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا ھوقۇق بېرىش ھاۋالىنامىسىنى تاپشۇرۇشى كېرەك.

22-ماددا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بەلگىلىمىسى بويىچە باھالاش ئارقىلىق، شەرتكە ئۇيغۇن كېلىدىغان دۆلەت ئىچى-سىرتىدىكى تەكشۈرۈش ئاپپاراتلىرىنىڭ ھاۋالە قىلىنغان ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش-باھالاش كەسپىنى ئۈستىگە ئېلىشىغا ئىجازەت بەرسە بولىدۇ.

23-ماددا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى ۋە تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى دۆلەت تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئالغان تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش-باھالاش كەسپىي پائالىيىتىنى قانۇن بويىچە نازارەت قىلىدۇ، ئۇلار تەكشۈرگەن تاۋارلارنى ئارىلاپ تەكشۈرسە بولىدۇ.

24-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئىسپات بېرىش-ئېتىراپ قىلىشنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش تارمىقى دۆلەتنىڭ بىرلىككە كەلگەن ئىسپات بېرىش تۈزۈمىگە ئاساسەن، مۇناسىۋەتلىك ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىغا ئىسپات بېرىشنى باشقۇرىدۇ.

25-ماددا ئىسپات بېرىش ئاپپاراتى گوۋۇيۈەننىڭ ئىسپات بېرىش-ئېتىراپ قىلىشنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش تارمىقىنىڭ چەت ئەلنىڭ مۇناسىۋەتلىك ئاپپاراتى بىلەن تۈزگەن كېلىشىمىگە ئاساسەن ياكى چەت ئەلنىڭ داڭلىق ئاپپاراتىنىڭ ھاۋالىسىنى قوبۇل قىلىپ، ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنىڭ سۈپەت ئىسپاتى بېرىش خىزمىتىنى ئىشلىسە بولىدۇ، ئىسپات بېرىشتە لاياقەتلىك بولغان ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋىرى ئۈستىدە سۈپەت ئىسپاتى بەلگىسىنى ئىشلىتىشكە رۇخسەت قىلىنىدۇ.

26-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن ئىجازەت تۈزۈمى يولغا قويۇلغان ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى دەلىللەپ باشقۇرىدۇ، تالونلارنى تەكشۈرىدۇ، گۇۋاھنامە بىلەن مالنىڭ ماس كېلىدىغان-كەلمەيدىغانلىقىنى سېلىشتۇرىدۇ.

27-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ئېھتىياجغا قاراپ، تەكشۈرۈشتە لاياقەتلىك بولغان ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىغا تاۋار تەكشۈرۈش بەلگىسى ياكى پېچەت قويسا بولىدۇ.

28-ماددا ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈشكە يوللىغۇچىنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى چىقارغان تەكشۈرۈش نەتىجىسىگە باشقىچە پىكرى بولسا، ئەسلىدىكى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ياكى ئۇنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىغا ھەمدە دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقىغا قايتا تەكشۈرۈشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ، قايتا تەكشۈرۈشنى قوبۇل قىلغان تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى يا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى ۋاقتىدا قايتا تەكشۈرۈش يەكۈنى چىقىرىدۇ.

29-ماددا ئالاقىدارلار تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى، دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقىنىڭ قايتا تەكشۈرۈش يەكۈنىگە قايىل بولمىسا ياكى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ جازا قارارىغا قايىل بولمىسا، قانۇن بويىچە مەمۇرىي قايتا قاراپ چىقىشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ، خەلق سوت مەھكىمىسىگە قانۇن بويىچە دەۋا قىلسىمۇ بولىدۇ.

30-ماددا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى ۋە تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشتا، قانۇنغا رىئايە قىلىشى، دۆلەت مەنپەئىتىنى قوغدىشى، قانۇندا بەلگىلەنگەن خىزمەت ھوقۇقى ۋە قانۇندا بەلگىلەنگەن تەرتىپ بويىچە قانۇننى قاتتىق ئىجرا قىلىشى، نازارەتنى قوبۇل قىلىشى شەرت.

دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارماقلىرى ۋە تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتلىرى مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، قوشۇن قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىپ، تاۋار تەكشۈرۈش خادىملىرىنى ياخشى سىياسىي، كەسپىي ساپاغا ئىگە قىلىشى كېرەك.
تاۋار تەكشۈرۈش خادىملىرى كەسپىي جەھەتتىن قەرەللىك تەربىيەلىنىشى ۋە باھالىشى، باھالاشتا لاياقەتلىك بولغاندىن كېيىن، ئاندىن ئىش ئورنىغا چىقىپ ۋەزىپە ئىجرا قىلسا بولىدۇ.

تاۋار تەكشۈرۈش خادىملىرى خىزمىتىگە سادىق بولۇشى، مەدەنىي مۇلازىمەت قىلىشى، كەسىپ ئەخلاقىغا رىئايە قىلىشى كېرەك، خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، ئۆز كۆمىچىگە چوغ تارتىشقا بولمايدۇ.

31-ماددا دۆلەت تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى ۋە تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ئىچكى نازارەتچىلىك تۈزۈمىنى ئورنىتىپ ۋە مۇكەممەللەشتۈرۈپ، خادىملارنىڭ قانۇن ئىجرا قىلىش پائالىيىتىنى نازارەت قىلىشى، تەكشۈرۈشى كېرەك.

تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ ئىچكى قىسمىدىكى تەكشۈرۈشكە يوللاش، تەكشۈرۈش، ئىسپات بېرىپ ئۆتكۈزۈش قاتارلىق ئاساسلىق ئىش ئورۇنلىرىنى قوبۇل قىلىشقا مەسئۇل بولۇش مەسئۇلىيىتى ۋە ھوقۇق دائىرىسى ئېنىق بولۇشى ھەمدە بىر-بىرىنى ئايرىۋېتىشى، بىر-بىرىنى چەكلەپ تۇرۇشى كېرەك.

32-ماددا ھەرقانداق ئورۇن ۋە شەخس دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارماقلىرى، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتلىرى ۋە ئۇلارنىڭ خادىملىرىنىڭ قانۇنغا، ئىنتىزامغا خىلاپ قىلمىشلىرىنى ئەرز-شىكايەت قىلىش، پاش قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
ئەرز-شىكايەت، پاش قىلىشنى تاپشۇرۇۋالغان ئورگان مەسئۇلىيىتى ۋە ئىش تەقسىماتى بويىچە ۋاقتىدا تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىشى ھەمدە ئەرز-شىكايەت قىلغۇچى، پاش قىلغۇچىنىڭ مەخپىيىتىنى ساقلىشى كېرەك.

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

33-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشىدىن ئۆتكۈزۈش شەرت بولغان ئىمپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈشكە يوللىماي ئۆز مەيلىچە ساتقان ياكى ئىشلەتكەن بولسا ياكى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈشى شەرت بولغان ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈشتە لاياقەتلىك بولۇشقا يوللىماي ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن ئېكسپورت قىلغان بولسا، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ،
قوشۇمچە مال قىممىتى سوممىسىنىڭ ％ 5 تىن يۇقىرى، ％ 20 تىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

34-ماددا مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، دۆلەت تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقىنىڭ ئىجازىتىنى ئالماي تۇرۇپ، ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى تەكشۈرۈش-باھالاش كەسپى بىلەن ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن شۇغۇللانغانلارنى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى قانۇنسىز تىجارەتنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، ئۈچ ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

35-ماددا ئىمپورت ياكى ئېكسپورت ساختىلىرىنى ئارىلاشتۇرۇۋېتىش، ساختىلىرىنى راست قىلىپ كۆرسىتىش، ناچىرىنى ياخشى قىلىپ كۆرسىتىش تاۋارلىرىغا ياكى لاياقەتسىز ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋارلىرىنى لاياقەتلىك ئىمپورت-ئېكسپورت تاۋىرى قىلىۋېلىشقا تەۋە بولسا، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ئىمپورت ياكى ئېكسپورتنى توختىتىشقا بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ، قوشۇمچە مال قىممىتى سوممىسىنىڭ ％ 50 تىن يۇقىرى، ئۈچ ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

36-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش تالونى، تامغىسى، بەلگىسى، پېچىتى، سۈپەت ئىسپات بەلگىسىنى ياسىۋالغان، ئۆزگەرتىۋالغان، ئېلىم-سېتىم قىلغان ياكى ئوغرىلىغانلار قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايى جازا بېرىشكە توشمايدىغانلىرىنى تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى، ئىسپات بېرىش-ئېتىراپ قىلىشنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش تارمىقى مەسئۇلىيىتى بويىچە تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ ھەمدە مال قىممىتى سوممىسى قاتارلىق قىممىتىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

37-ماددا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ خادىملىرىدىن مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، بىلگەن سودا مەخپىيىتىنى ئاشكارىلاپ قويغانلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلىرىنىڭ قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتى مۇسادىرە قىلىنىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

38-ماددا دۆلەتنىڭ تاۋار تەكشۈرۈش تارمىقى، تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتىنىڭ خادىملىرىدىن خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىپ، قەستەن تەڭلىكتە قويغانلىرى، نەپسانىيەتچىلىك قىلغانلىرى، تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى ئويدۇرۇپ چىقارغانلىرى ياكى خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلىپ، تەكشۈرۈپ ئىسپات بېرىشنى كېچىكتۈرگەنلىرىگە قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

39-ماددا تاۋار تەكشۈرۈش ئاپپاراتى ۋە باشقا تەكشۈرۈش ئاپپاراتلىرى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە تەكشۈرۈش ۋە باھالاش كەسپىنى بېجىرىدۇ، دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە ھەق ئالىدۇ.

40-ماددا گوۋۇيۈەن مۇشۇ قانۇنغا ئاساسەن يولغا قويۇش نىزامىنى چىقىرىدۇ.

41-ماددا بۇ قانۇن 1989-يىل 8-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.