( 2003-يىل 12-ئاينىڭ 27-كۈنى 10-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 6-يىغىنىدا ماقۇللاندى، 2006-يىل 10-ئاينىڭ 31-كۈنى 10 – نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىدا ئىمىي كومىتېتى 24-يىغىنىنىڭ «< جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش قانۇنى > غا تۈزىتىش كىرگۈزۈش توغرىسىدىكى قارارى»غا ئاساسەن تۈزىتىلدى )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئاپپاراتى

3-باب نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش مەسئۇلىيىتى

4-باب نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش تەدبىرلىرى

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا بۇ قانۇن بانكا كەسپىگە بولغان نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى كۈچەيتىش، نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرۇش، بانكا كەسپىدىكى خەۋپ-خەتەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تۈگىتىش، پۇل ئامانەت قويغۇچىلار ۋە باشقا خېرىدارلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى قوغداش، بانكا كەسپىنىڭ ساغلام تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈش مەقسىتىدە چىقىرىلدى.

2-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى پۈتۈن مەملىكەتتىكى بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرى ۋە ئۇلارنىڭ كەسپىي پائالىيىتىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى باشقۇرۇش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ.

بۇ قانۇندا ئېيتىلغان بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى چېگراسى ئىچىدە قۇرۇلغان سودا بانكىسى، شەھەر ئىناۋەت كوپىراتىپى، يېزا ئامانەت-قەرز كوپىراتىپى قاتارلىق ئاممىۋى ئامانەت پۇلنى قوبۇل قىلىدىغان پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى، شۇنىڭدەك سىياسەت خاراكتېرلىك بانكىنى كۆرسىتىدۇ.

جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى تەۋەسىدە قۇرۇلغان پۇل مۇئامىلە مۈلكىنى باشقۇرۇش شىركىتى، ھاۋالىلىك مەبلەغ سېلىش شىركىتى، مالىيە شىركىتى، پۇل مۇئامىلە ئىجارە شىركىتى، شۇنىڭدەك گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ تەستىقى بىلەن قۇرۇلغان باشقا پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشقا مۇشۇ قانۇندىكى بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنى نازارەت قىلىش-قۇرۇشقا دائىر بەلگىلىمىلەر تەتبىقلىنىدۇ.

گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى مۇشۇ قانۇندىكى مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىلەر بويىچە، ئۇنىڭ تەستىقى بىلەن چېگرا سىرتىدا قۇرۇلغان پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى، شۇنىڭدەك ئالدىنقى ئىككى تارماقتىكى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ چېگرا سىرتىدىكى كەسپىي پائالىيىتىنى نازارەت قىلىدۇ-باشقۇرىدۇ.

3-ماددا بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش نىشانى بانكا كەسپىنىڭ قانۇنلۇق، پۇختا يۈرۈشۈشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ئاممىنىڭ بانكا كەسپىگە بولغان ئىشەنچىسىنى قوغداشتىن ئىبارەت.

بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشتا بانكا كەسپىنىڭ ئادىل رىقابىتىنى قوغداش، بانكا كەسپىنىڭ رىقابەت ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈش كېرەك.

4-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشتا، قانۇن بويىچە، ئاشكارا، ئادىل ۋە ئۈنۈملۈك بولۇش پىرىنسىپىغا ئەمەل قىلىشى كېرەك.

5-ماددا بانكىچىلىق نازارەتچىلىك-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ۋە ئۇنىڭ نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان خادىملىرى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىدۇ، قانۇن تەرىپىدىن قوغدىلىدۇ.
يەرلىك ھۆكۈمەت، ھەر دەرىجىلىك ھۆكۈمەت تارماقلىرى، ئىجتىمائىي تەشكىلاتلار ۋە شەخسلەرنىڭ ئارىلىشىۋېلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

6-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى جۇڭگو خەلق بانكىسى، گوۋۇيۈەننىڭ باشقا پۇل مۇئامىلىنى نازارەت قىلىش – باشقۇرۇش ئاپپاراتى بىلەن نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى ئۇچۇرلىرىدىن تەڭ پايدىلىنىش مېخانىزمى ئورنىتىشى كېرەك.

7-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى باشقا دۆلەت ياكى رايوننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش – باشقۇرۇش ئاپپاراتى بىلەن نازارەت قىلىش-قۇرۇش ھەمكارلىق مېخانىزمى ئورنىتىپ، چېگرا ھالقىپ نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى يولغا قويسا بولىدۇ.

2-باب نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئاپپاراتى

8-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى مەسئۇلىيەت ئادا قىلىش ئېھتىياجىغا ئاساسەن ۋاكالەت ئاپپاراتى تەسىس قىلىدۇ.
گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ۋاكالەت ئاپپاراتلىرىغا بىرتۇتاش رەھبەرلىك قىلىدۇ ۋە ئۇلارنى باشقۇرىدۇ.

گوۋۇيۈەن بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ ۋاكالەت ئاپپاراتى گوۋۇيۈەن بانكىچىلىق نازارەتچىلىك-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ھوقۇق بەرگەن دائىرىدە نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىدۇ.

9-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىدا نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان خادىملار ۋەزىپىگە تەيىنلەشكە مۇناسىپ كەسپىي بىلىم ۋە كەسپىي خىزمەت تەجرىبىسىنى ھازىرلىشى كېرەك.

10-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ خادىملىرى خىزمىتىگە سادىق بولۇشى، قانۇن بويىچە ئىش بېجىرىشى، ئادىل-پاك بولۇشى كېرەك، ۋەزىپىسىدىكى قولايلىقتىن پايدىلىنىپ نامۇۋاپىق مەنپەئەتكە ئېرىشىشكە، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى قاتارلىق كارخانىلاردا قوشۇمچە ۋەزىپە ئۆتەشكە يول قويۇلمايدۇ.

11-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ خادىملىرى دۆلەت مەخپىيىتىنى قانۇن بويىچە ساقلىشى ھەمدە ئۆزى نازارەت قىلىپ باشقۇرىدىغان بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى ۋە ئالاقىدارلارغا مەخپىيەتلىكنى ساقلاش مەسئۇلىيىتى بار.

گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى باشقا دۆلەت ياكى رايوننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش – باشقۇرۇش ئاپپاراتى بىلەن نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشقا دائىر ئۇچۇرلارنى ئالماشتۇرۇشتا، ئۇچۇرنىڭ مەخپىي تۇتۇلۇشىغا ئورۇنلاشتۇرۇش قىلىشى كېرەك.

12-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش تەرتىپىنى ئاشكارىلىشى، نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش مەسئۇلىيەت تۈزۈمى ۋە ئىچكى نازارەتچىلىك تۈزۈمىنى ئورنىتىشى كېرەك.

13-ماددا بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ خەۋپ-خەتىرىنى بىر تەرەپ قىلىش، پۇل مۇئامىلە قانۇنىغا خىلاپ مۇناسىۋەتلىك قىلمىشلارنى تەكشۈرۈپ بىر تەرەپ قىلىش قاتارلىق نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش پائالىيەتلىرىدە يەرلىك ھۆكۈمەت، ھەر دەرىجىلىك مۇناسىۋەتلىك تارماقلار ماسلىشىشى ۋە ھەمكارلىشىشى كېرەك.

14-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ ئىقتىسادىي تەپتىش، رېۋىزىيە قاتارلىق ئورگانلىرى قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە گوۋۇيۈەن بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ پائالىيىتىنى نازارەت قىلىشى كېرەك.

3-باب نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش مەسئۇلىيىتى

15-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملار بويىچە بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى ۋە ئۇنىڭ كەسپىي پائالىيىتىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشقا دائىر قائىدە، قائىدىلەرنى تۈزىدۇ ھەمدە ئېلان قىلىدۇ.

16-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەنگەن شەرت ۋە تەرتىپ بويىچە، بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ قۇرۇلۇشى، ئۆزگىرىشى، ئاخىرلىشىشى ۋە كەسىپ دائىرىسىنى تەكشۈرۈپ تەستىقلايدۇ.

17-ماددا بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى قۇرۇشنى ئىلتىماس قىلغان ياكى بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلىسى ئاپپاراتى ئىلكىدىكى كاپىتال ئومۇمىي سوممىسى ياكى پاي ئومۇمىي سوممىسى بەلگىلەنگەن نىسبەتتىن يۇقىرى بولغان پايچىكلارنى ئۆزگەرتىشنى ئىلتىماس قىلغان بولسا، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى پايچىكلارنىڭ مەبلەغ مەنبەسى، مالىيە ئەھۋالى، كاپىتال تولۇقلاش ئىقتىدارى ۋە سەمىمىيەت ئەھۋالىنى تەكشۈرۈشى كېرەك.

18-ماددا بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ كەسىپ دائىرىسىدىكى كەسىپ تۈرلىرى بەلگىلىمە بويىچە گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈپ تەستىقلىشى ياكى ئەنگە ئېلىشىدىن ئۆتكۈزۈلۈشى كېرەك.
تەكشۈرۈپ تەستىقلاشقا ياكى ئەنگە ئالدۇرۇشقا تېگىشلىك كەسىپ تۈرلىرىنى گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئاپپاراتى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملار بويىچە بەلگىلىمە چىقىرىدۇ ھەمدە ئېلان قىلىدۇ.

19-ماددا ھەرقانداق ئورۇن ياكى شەخسنىڭ گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى قۇرۇشىغا ياكى بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ كەسپىي پائالىيىتى بىلەن شۇغۇللىنىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

20-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ مۇدىرلىرى ۋە يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملىرىغا قارىتا ۋەزىپە ئۆتەش سالاھىيىتىنى باشقۇرۇشنى يولغا قويىدۇ.
كونكرېت چارىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بېكىتىدۇ.

21-ماددا بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ ئېھتىياتچان تىجارەت قائىدىسىنى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا بەلگىلەيدۇ، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى قانۇن، مەمۇرىي نىزاملار بويىچە تۈزسىمۇ بولىدۇ.

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن ئېھتىياتچان تىجارەت قائىدىسى خەۋپ-خەتەرنى باشقۇرۇش، ئىچكى كونترول قىلىش، كاپىتالنىڭ يېتەرلىك بولۇش نىسبىتى، مۈلۈك سۈپىتى، زىيان تەييارلىق فوندى، خەۋپ-خەتەرنىڭ مەركەزلىشىشى، باغلىنىشلىق سودا، مۈلۈك ئوبوروتى قاتارلىق مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرى ئېھتىياتچان تىجارەت قائىدىسىگە قاتتىق رىئايە قىلىشى كېرەك.

22-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بەلگىلەنگەن مۇددەتتە تۆۋەندىكى ئىلتىماس ئىشلىرىنى تەستىقلاش ياكى تەستىقلىماسلىق توغرىسىدا يازما قارار چىقىرىشى كېرەك؛
قارار تەستىقلانمىسا، سەۋەبىنى چۈشەندۈرۈش كېرەك :

( 1 ) بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ تەسىس قىلىنىشى ئىلتىماس ھۆججىتىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ ئالتە ئاي ئىچىدە بولىدۇ؛

( 2 ) بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنى ئۆزگەرتىش، ئاخىرلاشتۇرۇش، شۇنىڭدەك كەسىپ دائىرىسى ۋە كەسىپ دائىرىسىدىكى كەسىپ تۈرلىرى ئىلتىماس ھۆججىتىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ ئۈچ ئاي ئىچىدە بولىدۇ؛

( 3 ) مۇدىر ۋە يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملارنىڭ ۋەزىپە ئۆتەش سالاھىيىتىنى تەكشۈرۈش ئىلتىماس ھۆججىتىنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە بولىدۇ.

23-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ كەسپىي پائالىيىتى ۋە خەۋپ-خەتەر ئەھۋالىنى نەق مەيدانغا بارماي نازارەت قىلىپ باشقۇرۇشى، بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلىسى ئاپپاراتلىرىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى باشقۇرۇش ئۇچۇر سىستېمىسى ئورنىتىپ، بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ خەۋپ-خەتەر ئەھۋالنى تەھلىل قىلىشى، باھالىشى كېرەك.

24-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ كەسپىي پائالىيىتى ۋە خەۋپ-خەتەر ئەھۋالىنى نەق مەيداندا تەكشۈرۈشى كېرەك.

گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى نەق مەيداندا تەكشۈرۈش تەرتىپىنى تۈزۈپ، نەق مەيداندا تەكشۈرۈش ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرۇشى كېرەك.

25-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنى تەڭ نازارەت قىلىپ باشقۇرۇشى كېرەك.

26-ماددا گوۋۇيۈەن بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى جۇڭگو خەلق بانكىسى ئوتتۇرىغا قويغان بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنى تەكشۈرۈش تەكلىپىگە تەكلىپنى تاپشۇرۇۋالغان كۈندىن باشلاپ 30 كۈن ئىچىدە جاۋاب قايتۇرۇشى كېرەك.

27-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشنى باھالاش سىستېمىسى ۋە خەۋپ-خەتەر ئاگاھ مېخانىزمى ئورنىتىپ، بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ دەرىجە باھالاش ئەھۋالى ۋە خەۋپ-خەۋپ ئەھۋالىغا ئاساسەن، ئۇنىڭ نەق مەيداندا تەكشۈرۈش قېتىم سانى، دائىرىسى ۋە قوللىنىشقا تېگىشلىك باشقا تەدبىرلىرىنى بېكىتىشى كېرەك.

28-ماددا گوۋۇيۈەن بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكا كەسپىدىكى تاسادىپىي ۋەقەلەرنى بايقاش، دوكلات قىلىش ئىش ئورنى مەسئۇلىيەت تۈزۈمىنى ئورنىتىشى كېرەك.

بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى سىستېما خاراكتېرلىك بانكىچىلىق خەۋپ-خەتىرىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىش، جەمئىيەت مۇقىملىقىغا ئېغىر تەسىر يەتكۈزۈش ئېھتىمالى بولغان تاسادىپىي ۋەقەلەرنى بايقىسا، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ مەسئۇلىغا دەرھال دوكلات قىلىشى كېرەك؛
گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ مەسئۇلى گوۋۇيۈەنگە دوكلات قىلىش زۆرۈر دەپ قارىسا، دەرھال گوۋۇيۈەنگە دوكلات قىلىشى ھەمدە جۇڭگو خەلق بانكىسى، گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە تارمىقى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلارغا ئۇقتۇرۇپ قويۇشى كېرەك.

29-ماددا گوۋۇيۈەن بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى جۇڭگو خەلق بانكىسى، گوۋۇيۈەننىڭ مالىيە تارمىقى قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك تارماقلار بىلەن بىرلىكتە بانكىچىلىقتىكى تاسادىپىي ۋەقەلەرنى بىر تەرەپ قىلىش تۈزۈمىنى ئورنىتىپ، بانكىچىلىق كەسپىدىكى تاسادىپىي ۋەقەلەرنى بىرتەرەپ قىلىش لايىھەسىنى تۈزۈپ، بىر تەرەپ قىلىش ئاپپاراتى ۋە خادىملىرى ھەم ئۇلارنىڭ مەسئۇلىيىتى، بىر تەرەپ تەرەپ قىلىش تەدبىرى ۋە بىر تەرەپ قىلىش تەرتىپىنى ئايدىڭلاشتۇرۇپ، بانكىچىلىق ساھەسىدىكى تاسادىپىي ۋەقەلەرنى ۋاقتىدا، ئۈنۈملۈك بىر تەرەپ قىلىشى كېرەك.

30-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى پۈتۈن مەملىكەتتىكى بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ ئىستاتىستىكا سانلىق مەلۇماتى، مەلۇمات جەدۋىلىنى بىرتۇتاش تۈزۈشكە مەسئۇل بولىدۇ ھەمدە دۆلەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك بەلگىلىمىسى بويىچە ئېلان قىلىدۇ.

31-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكا كەسپى تەلەپچان تەشكىلاتىنىڭ پائالىيىتىگە يېتەكچىلىك قىلىدۇ ۋە نازارەتچىلىك قىلىدۇ.

بانكىچىلىق تەلەپچانلىق تەشكىلاتىنىڭ نىزامنامىسىنى گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتىغا ئەنگە ئالدۇرۇش كېرەك.

32-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشقا مۇناسىۋەتلىك خەلقئارا ئالماشتۇرۇش، ھەمكارلىق پائالىيەتلىرىنى قانات يايدۇرسا بولىدۇ.

4-باب نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش تەدبىرلىرى

33-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىدىن بەلگىلىمە بويىچە مۈلۈك قەرز جەدۋىلى، پايدا جەدۋىلى ۋە باشقا مالىيە-بوغالتىرلىق، ئىستاتىستىكا مەلۇمات جەدۋىلى، ئىگىلىك باشقۇرۇش ماتېرىيالى، شۇنىڭدەك رويخەتكە ئېلىنغان بوغالتىر چىقارغان ئىقتىسادىي تەپتىش دوكلاتىنى يوللاشنى تەلەپ قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

34-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ئېھتىياتچانلىق بىلەن نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش تەلىپىگە ئاساسەن، تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللىنىپ نەق مەيداندا تەكشۈرسە بولىدۇ :

( 1 ) بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىغا كىرىپ تەكشۈرۈش؛

( 2 ) بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ خىزمەتچى خادىملىرىدىن سوئال سوراش، ئۇلاردىن ئالاقىدار تەكشۈرۈش ئىشلىرىغا ئىزاھات بېرىشنى تەلەپ قىلىش؛

( 3 ) بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ تەكشۈرۈش ئىشلىرىغا مۇناسىۋەتلىك ھۆججەت-ماتېرىياللىرىنى كۆرۈپ چىقىش، كۆپەيتىش، يۆتكەپ بېرىش، تىقىۋېلىش ياكى بۇزۇۋېتىش ئېھتىمالى بولغان ھۆججەت-ماتېرىياللارنى پېچەتلەش؛

( 4 ) بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ ئېلېكتىرونلۇق كومپيۇتېردىن پايدىلىنىپ كەسپىي سانلىق مەلۇماتلارنى باشقۇرۇش سىستېمىسىنى تەكشۈرۈش.

نەق مەيداننى تەكشۈرۈشتە، بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى مەسئۇلىنىڭ تەستىقىنى ئېلىش كېرەك.
نەق مەيداندا تەكشۈرگەندە، تەكشۈرگۈچى خادىم ئىككىدىن كەم بولسا بولمايدۇ ھەمدە قانۇنلۇق كىنىشكىسى ۋە تەكشۈرۈش ئۇقتۇرۇشىنى كۆرسىتىشى كېرەك؛
تەكشۈرگۈچى خادىملار ئىككىدىن كەم بولسا ياكى قانۇنلۇق گۇۋاھنامىسى ۋە تەكشۈرۈش ئۇقتۇرۇشىنى كۆرسەتمىسە، بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى تەكشۈرۈشنى رەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

35-ماددا بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىش ئېھتىياجىغا ئاساسەن، بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ مۇدىرى، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچىسى بىلەن نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش بويىچە سۆھبەتلىشىپ، بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ مۇدىرىيەت ئەزالىرى، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچىلىرىدىن بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلىسى ئاپپاراتىنىڭ كەسپىي پائالىيىتى ۋە خەۋپ-خەتەرنى باشقۇرۇشتىكى مۇھىم، زور ئىشلار توغرىسىدا ئىزاھات بېرىشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ.

36-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنى بەلگىلىمە بويىچە جەمئىيەتتىكى ئاممىغا مالىيە-بوغالتىرلىق دوكلاتى، خەۋپ-خەتەرنى باشقۇرۇش ئەھۋالى، مۇدىر ۋە يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملارنىڭ ئۆزگىرىشى، شۇنىڭدەك باشقا مۇھىم، زور ئىشلار قاتارلىق ئۇچۇرلارنى ئەينەن ئاشكارىلاشقا بۇيرۇشى كېرەك.

37-ماددا بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىدىن ئېھتىياتچان تىجارەت قائىدىسىگە خىلاپلىق قىلغانلىرىنى گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ياكى ئۇنىڭ ئۆلكە 1-دەرىجىلىك ۋاكالەت ئاپپاراتى بەلگىلەنگەن مۆھلەتتە تۈزىتىشكە بۇيرۇشى كېرەك؛
مۇددەت ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلەر ياكى قىلمىشى شۇ بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ مۇقىم يۈرۈشۈشىگە ئېغىر خەۋپ يەتكۈزسە، پۇل ئامانەت قويغۇچى ۋە باشقا خېرىدارلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە زىيان يەتكۈزسە، گوۋۇيۈەننىڭ بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئاپپاراتى ياكى ئۇنىڭ ئۆلكە 1-دەرىجىلىك ۋاكالەت ئاپپاراتى مەسئۇلىنىڭ تەستىقى بىلەن، ئەھۋالنى پەرقلەندۈرۈپ، تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللىنىشقا بولىدۇ :

( 1 ) قىسمەن كەسىپلەرنى ۋاقتىنچە توختىتىشقا، يېڭى كەسىپلەرنى تەستىقلاشنى توختىتىشقا بۇيرۇش؛

( 2 ) پايدا ۋە باشقا كىرىملەرنى تەقسىملەشكە چەك قويۇش؛

( 3 ) مۈلۈك ئۆتۈنۈپ بېرىشكە چەك قويۇش؛

( 4 ) پاي كونترول قىلغۇچى پايچىكلارنى پاي ھوقۇقىنى ئۆتۈنۈپ بېرىشكە ياكى ئالاقىدار پايچىكلارنىڭ ھوقۇقىنى چەكلەشكە بۇيرۇش؛

( 5 ) مۇدىر، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملارنى تەڭشەشكە ياكى ئۇلارنىڭ ھوقۇقىنى چەكلەشكە بۇيرۇش؛

( 6 ) تارماق ئاپپاراتلارنى كۆپەيتىشنى تەستىقلاشنى توختىتىش.

بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى تۈزىتىلگەندىن كېيىن، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ياكى ئۇنىڭ ئۆلكە 1-دەرىجىلىك ۋاكالەت ئاپپاراتىغا دوكلات تاپشۇرۇشى كېرەك.
گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ياكى ئۇنىڭ ئۆلكە دەرىجىلىك ۋاكالەت ئاپپاراتى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋالغان، ئېھتىياتچان تىجارەت قائىدىسىگە ئۇيغۇن كەلگەنلىرىنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزۈۋالغان كۈندىن باشلاپ ئۈچ كۈن ئىچىدە ئۇنىڭغا قوللانغان ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن مۇناسىۋەتلىك تەدبىرنى بىكار قىلىشى كېرەك.

38-ماددا بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىدا ئىناۋەت كىرىزىسى كۆرۈلگەن ياكى يۈزبېرىش ئېھتىمالى بولۇپ، پۇل ئامانەت قويغۇچىلار ۋە باشقا خېرىدارلارنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە ئېغىر تەسىر يەتكەن بولسا، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى شۇ بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلىسى ئاپپاراتىنى قانۇن بويىچە ئۆتكۈزۈۋالسا ياكى ئاپپاراتنىڭ قايتا تەشكىللىنىشىگە تۈرتكە بولسا بولىدۇ، ئۆتكۈزۈۋېلىش ۋە ئاپپاراتنى قايتا تەشكىللەش ئالاقىدار قانۇنلار ۋە گوۋۇيۈەننىڭ بەلگىلىمىسى بويىچە بولىدۇ.

39-ماددا بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىدا قانۇنغا خىلاپ تىجارەت قىلىش، ئىگىلىك باشقۇرۇش ياخشى بولماسلىق قاتارلىق ئەھۋاللار كۆرۈلسە، بىكار قىلمىسا، پۇل مۇئامىلە تەرتىپىگە ئېغىر خەۋپ يېتىدۇ، ئاممىنىڭ مەنپەئىتىگە زىيان يېتىدۇ، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بىكار قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

40-ماددا بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى ئۆتكۈزۈۋېلىنغان، قايتا تەشكىللەنگەن ياكى ئەمەلدىن قالدۇرۇلغان بولسا، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى شۇ بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنىڭ مۇدىرى، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچىسى ۋە باشقا خادىملىرىدىن گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەتچىلىك-باشقۇرۇش ئاپپاراتىنىڭ تەلىپى بويىچە مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشنى تەلەپ قىلىشقا ھوقۇقلۇق.

ئۆتكۈزۈۋېلىش، ئاپپاراتنى قايتا تەشكىللەش ياكى ھېسابات ئېنىقلاشنى بىكار قىلىش مەزگىلىدە، گوۋۇيۈەن بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى مەسئۇلىنىڭ تەستىقى بىلەن، بىۋاسىتە جاۋابكار مۇدىر، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللىنىشقا بولىدۇ :

( 1 ) بىۋاسىتە جاۋابكار مۇدىر، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىم ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلار چېگرادىن چىقسا دۆلەت مەنپەئىتىگە زور زىيان سالىدۇ، چېگرادىن چىقىشنى باشقۇرۇش ئورگىنىغا ئۇنىڭ چېگرادىن چىقىشىنى قانۇن بويىچە توسۇشنى ئۇقتۇرىدۇ؛

( 2 ) قانۇن يۈرگۈزۈش ئورگانلىرىنىڭ مال-مۈلكىنى يۆتكەش، ئۆتۈنۈپ بېرىشنى ياكى مال-مۈلكىگە باشقا ھوقۇق بېرىشىنى مەنئى قىلىشىنى ئىلتىماس قىلىش.

41-ماددا گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ياكى ئۇنىڭ ئۆلكە 1-دەرىجىلىك ۋاكالەت ئاپپاراتى مەسئۇلىنىڭ تەستىقى بىلەن، بانكىچىلىق نازارەت قىلىش – باشقۇرۇش ئاپپاراتى پۇل مۇئامىلىگە دائىر قانۇنغا خىلاپ بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى، شۇنىڭدەك ئۇنىڭغا باغلىنىشلىق قىلمىشچىنىڭ ھېساباتىنى سۈرۈشتۈرۈشكە ھوقۇقلۇق؛
قانۇنغا خىلاپ مەبلەغنى يۆتكەش ياكى يوشۇرۇشقا چېتىلغانلىرى بانكا كەسپىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئاپپاراتى مەسئۇلىنىڭ تەستىقى بىلەن، ئەدلىيە ئورگىنىغا توڭلىتىپ قويۇشنى ئىلتىماس قىلسا بولىدۇ.

42-ماددا بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى قانۇن بويىچە بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنى تەكشۈرگەندە، رايون بار شەھەر 1-دەرىجىلىكتىن يۇقىرى بانكىچىلىق نازارەت قىلىش – باشقۇرۇش ئاپپاراتى مەسئۇلىنىڭ تەستىقى بىلەن، قانۇنغا خىلاپ ئىشلارغا مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ۋە شەخسلەرگە تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللانسا بولىدۇ :

( 1 ) مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ياكى شەخستىن سوئال سوراش، ئۇنىڭدىن مۇناسىۋەتلىك ئەھۋاللارغا ئىزاھات بېرىشنى تەلەپ قىلىش؛

( 2 ) مالىيە-بوغالتىرلىق، مال-مۈلۈك ھوقۇقىنى تىزىملاش قاتارلىقلارغا ئالاقىدار ھۆججەت-ماتېرىياللارنى كۆرۈش، كۆپەيتىش؛

( 3 ) يۆتكىۋېتىش، تىقىۋېلىش، بۇزۇۋېتىش ياكى ياسىۋېلىش ئېھتىمالى بولغان ھۆججەت-ماتېرىياللارنى ئاۋۋال تىزىملاپ ساقلاش.

بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن تەدبىرنى قوللىنىدۇ، تەكشۈرگۈچى خادىم ئىككىدىن كەم بولسا بولمايدۇ ھەمدە قانۇنلۇق گۇۋاھنامىسى ۋە تەكشۈرۈش ئۇقتۇرۇشىنى كۆرسىتىشى كېرەك؛
تەكشۈرگۈچى خادىم ئىككىدىن كەم بولسا ياكى قانۇنلۇق گۇۋاھنامىسى ۋە تەكشۈرۈش ئۇقتۇرۇشىنى كۆرسەتمىسە، مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ياكى شەخسلەر رەت قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
قانۇن بويىچە قوللىنىلىدىغان تەدبىرگە مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ۋە شەخسلەر ماسلىشىشى، مۇناسىۋەتلىك ئەھۋالنى ئەينەن چۈشەندۈرۈشى ھەمدە مۇناسىۋەتلىك ھۆججەت-ماتېرىياللارنى بېرىشى كېرەك، رەت قىلىشقا، توسقۇنلۇق قىلىشقا ۋە يوشۇرۇشقا يول قويۇلمايدۇ.

5-باب قانۇن جاۋابكارلىقى

43-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتلىرىدىكى نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغان خادىملاردىن تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى بولغانلىرىغا قانۇن بويىچە مەمۇرىي چارە كۆرۈلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ :

( 1 ) بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنى قۇرۇش، ئۆزگەرتىش، ئاخىرلاشتۇرۇش، شۇنىڭدەك كەسىپ دائىرىسى ۋە كەسىپ دائىرىسىدىكى كەسىپ تۈرلىرىنى بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا تەكشۈرۈپ تەستىقلىغانلار؛

( 2 ) بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىنى نەق مەيداندا تەكشۈرگەنلەر؛

( 3 ) تاسادىپىي ۋەقەنى مۇشۇ قانۇننىڭ 28-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە دوكلات قىلمىغانلار؛

( 4 ) بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ ئىسچوتنى تەكشۈرگەن ياكى مەبلەغنى توڭلىتىشنى ئىلتىماس قىلغانلار؛

( 5 ) بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتىغا تەدبىر قوللانغان ياكى جازا بەرگەنلەر؛

( 6 ) مۇشۇ قانۇننىڭ 42-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىپ، مۇناسىۋەتلىك ئورۇن ياكى شەخسنى تەكشۈرگەنلەر؛

( 7 ) خىزمەت ھوقۇقىدىن كەلسە-كەلمەس پايدىلىنىش، خىزمەتتە بىپەرۋالىق قىلىشتەك باشقا قىلمىشلار.

بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتلىرىدىن نازارەت قىلىش-تەكشۈرۈش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىدىغانلىرى خىيانەتچىلىك، پارىخورلۇق قىلىپ، دۆلەت مەخپىيىتى، سودا مەخپىيىتى ۋە شەخسىي سىرنى ئاشكارىلاپ قويۇپ جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە قانۇن بويىچە مەمۇرىي جازا بېرىلىدۇ.

44-ماددا ئۆز بېشىمچىلىق بىلەن بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتى قۇرغان ياكى بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلىسى ئاپپاراتىنىڭ كەسپىي پائالىيىتى بىلەن قانۇنسىز شۇغۇللانغانلارنى گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى بىكار قىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتى 500 مىڭ يۈەندىن ئاشقانلىرىغا قوشۇمچە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 500 مىڭ يۈەنگە يەتمىسە، 500 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 2 مىليون يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ.

45-ماددا بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلغانلار قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنى مۇسادىرە قىلىدۇ، قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتى 500 مىڭ يۈەندىن ئاشقانلىرىغا ھەمدە قانۇنغا خىلاپ تاپاۋىتىنىڭ بىر ھەسسىسىدىن يۇقىرى، بەش ھەسسىسىدىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت قىلمىغانلارغا ياكى قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەت 500 مىڭ يۈەنگە يەتمىسە، 500 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 2 مىليون يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
قىلمىشى پەۋقۇلئاددە ئېغىر بولسا ياكى مۆھلەت ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلەرنى ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا ياكى تىجارەت ئىجازەتنامىسىنى بىكار قىلىشقا بۇيرۇسا بولىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ :

( 1 ) تارماق ئاپپارات قۇرۇش تەستىقلانماي تۇرۇپ؛

( 2 ) تەستىقلاتماي تۇرۇپ ئۆزگەرتىش، ئاخىرلاشتۇرۇش؛

( 3 ) بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا تەستىقلاتمىغان ياكى ئەنگە ئالدۇرمىغان كەسپىي پائالىيەت بىلەن شۇغۇللانغانلار؛

( 4 ) بەلگىلىمىگە خىلاپ ھالدا ئامانەت پۇل ئۆسۈم نىسبىتى، قەرز پۇل ئۆسۈم نىسبىتىنى ئۆستۈرگەن ياكى تۆۋەنلەتكەنلەر.

46-ماددا بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىدا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلسە، گوۋۇيۈەننىڭ بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، قوشۇمچە 200 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 500 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ؛
قىلمىشى پەۋقۇلئاددە ئېغىر بولسا ياكى مۆھلەت ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلەرنى ئىشنى توختىتىپ تەرتىپكە سېلىشقا ياكى تىجارەت ئىجازەتنامىسىنى بىكار قىلىشقا بۇيرۇسا بولىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ :

( 1 ) مۇدىر، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملارنى ۋەزىپە ئۆتەش سالاھىيىتىنى تەكشۈرۈشتىن ئۆتكۈزمەي تۇرۇپ تەيىنلىگەنلەر؛

( 2 ) نەق مەيدانغا بارماي نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ياكى نەق مەيداننى تەكشۈرۈشنى رەت قىلغانلار ياكى ئۇنىڭغا توسقۇنلۇق قىلغانلار؛

( 3 ) ساختا ياكى مۇھىم پاكىتنى يوشۇرغان مەلۇمات جەدۋىلى، دوكلات قاتارلىق ھۆججەت-ماتېرىياللارنى بەرگەنلەر؛

( 4 ) ئۇچۇرنى ئاشكارىلاشتا بەلگىلىمىگە ئەمەل قىلمىغانلار؛

( 5 ) ئېھتىياتچان تىجارەت قائىدىسىگە ئېغىر خىلاپلىق قىلغانلار؛

( 6 ) مۇشۇ قانۇننىڭ 37-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن تەدبىرلەرنى ئىجرا قىلىشنى رەت قىلغانلار.

47-ماددا بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىدىن مەلۇمات جەدۋىلى، دوكلات قاتارلىق ھۆججەت-ماتېرىياللارنى بەلگىلىمە بويىچە تەمىنلەپ بەرمىگەنلىرىنى بانكىچىلىق نازارەت قىلىپ باشقۇرۇش ئاپپاراتى تۈزىتىشكە بۇيرۇيدۇ، مۆھلەت ئۆتسىمۇ تۈزەتمىگەنلىرىگە 100 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 300 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويىدۇ.

48-ماددا بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىدىن قانۇن، مەمۇرىي نىزام ۋە دۆلەتنىڭ ئالاقىدار بانكىچىلىقنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش بەلگىلىمىسىگە خىلاپلىق قىلغانلىرىغا، بانكىچىلىق نازارەت قىلىش – باشقۇرۇش ئاپپاراتى مۇشۇ قانۇننىڭ 44-ماددىسىدىن 47-ماددىسىغىچە بولغان بەلگىلىمىسى بويىچە جازا بەرگەندىن سىرت، يەنە ئوخشاش بولمىغان ئەھۋاللارنى پەرقلەندۈرۈپ، تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللانسا بولىدۇ :

( 1 ) بانكىچىلىق، پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنى بىۋاسىتە جاۋابكار مۇدىر، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملار ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا ئىنتىزام جازاسى بېرىشكە بۇيرۇش؛

( 2 ) بانكىچىلىق-پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ قىلمىشى جىنايەت شەكىللەندۈرمىگەنلىرىگە بىۋاسىتە جاۋابكار مۇدىر، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملار ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارغا ئاگاھلاندۇرۇش جازاسى بېرىلىدۇ، 50 مىڭ يۈەندىن يۇقىرى، 500 مىڭ يۈەندىن تۆۋەن جەرىمانە قويۇلىدۇ؛

( 3 ) بىۋاسىتە جاۋابكار مۇدىر، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرغۇچى خادىملارنىڭ بەلگىلەنگەن مۆھلەتتىن ئۆمۈرلۈك ۋەزىپە ئۆتەش سالاھىيىتىگىچە ئەمەلدىن قالدۇرۇلىدۇ، بىۋاسىتە جاۋابكار مۇدىرىيەت، يۇقىرى دەرىجىلىك باشقۇرۇش خادىمى ۋە باشقا بىۋاسىتە جاۋابكارلارنىڭ بەلگىلەنگەن مۆھلەتنى تاكى ئۆمۈر بويى بانكىچىلىق خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىشى مەنئى قىلىنىدۇ.

49-ماددا بانكىچىلىق نازارەت قىلىش-باشقۇرۇش ئاپپاراتى خادىملىرىنىڭ قانۇن بويىچە تەكشۈرۈش، تەكشۈرۈش ۋەزىپىسىنى ئىجرا قىلىشىغا توسقۇنلۇق قىلغانلارغا جامائەت خەۋپسىزلىكى ئورگىنى قانۇن بويىچە ئامانلىق باشقۇرۇش جازاسى بېرىدۇ؛
جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلىرى قانۇن بويىچە جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلىدۇ.

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

50-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى چېگراسى ئىچىدە قۇرۇلغان سىياسەت خاراكتېرلىك بانكا، پۇل مۇئامىلە مۈلكىنى باشقۇرۇش شىركەتلىرىنى نازارەت قىلىپ باشقۇرۇشتا قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا ئايرىم بەلگىلىمە بولسا، شۇ بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

51-ماددا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى چېگراسى ئىچىدە قۇرۇلغان چەت ئەل مەبلىغىدىكى بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرى، جۇڭگو-چەت ئەل شېرىكچىلىكىدىكى بانكا كەسپى پۇل مۇئامىلىسى ئاپپاراتلىرى، چەت ئەل بانكىچىلىق پۇل مۇئامىلە ئاپپاراتلىرىنىڭ تارماق ئاپپاراتلىرىنى نازارەت قىلىش-باشقۇرۇشتا، قانۇن، مەمۇرىي نىزاملاردا ئايرىم بەلگىلىمە بولسا، شۇ بەلگىلىمە بويىچە بولىدۇ.

52-ماددا بۇ قانۇن 2004-يىل 2-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.