( 2020-يىلى 6-ئاينىڭ 30-كۈنى 13-نۆۋەتلىك مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىنىڭ 20-يىغىنىدا ماقۇللاندى )

مۇندەرىجە

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

2-باب شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەسئۇلىيىتى ۋە ئاپپاراتى

1-پاراگراف مەسئۇلىيەت

2-پاراگراف ئاپپارات

3-باب جىنايەت ۋە جازا

1-پاراگراف دۆلەتنى پارچىلاش جىنايىتى

2-پاراگراف دۆلەت ھاكىمىيىتىنى ئاغدۇرۇش جىنايىتى

3-پاراگراف تېررورلۇق ھەرىكىتى جىنايىتى

4-پاراگراف چەت ئەل كۈچلىرى ياكى چېگرا سىرتىدىكى كۈچلەر بىلەن تىل بىرىكتۈرۈپ دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى

5-پاراگراف باشقا جازا بەلگىلىمىلىرى

6-پاراگراف كۈچ دائىرىسى

4-باب دېلو باشقۇرۇش تەۋەلىكى، قانۇننى تەتبىقلاش ۋە تەرتىپ

5-باب مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ئاپپاراتى

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

1-باب ئومۇمىي پىرىنسىپ

1-ماددا «بىر دۆلەتتە ئىككى تۈزۈم بولۇش»، «شياڭگاڭنى شياڭگاڭلىقلار ئىدارە قىلىش»، يۈكسەك ئاپتونومىيەنى يولغا قويۇش فاڭجېنىنى قەتئىي ئېغىشماي ھەمدە ئومۇميۈزلۈك، توغرا ئىزچىللاشتۇرۇش، دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا مۇناسىۋەتلىك دۆلەتنى پارچىلاش، دۆلەت ھاكىمىيىتىنى ئاغدۇرۇش، تېررورلۇق ھەرىكىتى تەشكىللەش ۋە چەت ئەللەردىكى ياكى چېگرا سىرتىدىكى كۈچلەر بىلەن تىل بىرىكتۈرۈپ دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش قاتارلىق جىنايەتلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش، ئۇنى توسۇش ۋە جازالاش ئۈچۈن،
بۇ قانۇن شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ئاۋاتلىقى ۋە مۇقىملىقىنى ساقلاپ، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ئاھالىسىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىنى كاپالەتلەندۈرۈپ، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئاساسىي قانۇنى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايوننىڭ نېگىزلىك قانۇنى ۋە مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا دائىر قانۇن-تۈزۈم ۋە ئىجرا مېخانىزمى ئورنىتىش ۋە ئۇنى تاكامۇللاشتۇرۇش توغرىسىدىكى قارارىغا ئاساسەن چىقىرىلدى.

2-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ قانۇنىي ئورنى توغرىسىدىكى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى نېگىزلىك قانۇنىنىڭ 1-ۋە 12-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايون نېگىزلىك قانۇنىنىڭ تۈپ ماددىسىدۇر.
شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى ھەرقانداق ئاپپارات، تەشكىلات ۋە شەخسنىڭ ھوقۇق ۋە ئەركىنلىكىنى يۈرگۈزۈشىدە، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى نېگىزلىك قانۇنىنىڭ 1-ۋە 12-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلىشىغا يول قويۇلمايدۇ.

3-ماددا مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا مۇناسىۋەتلىك دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئىشلىرىدا تۈپ مەسئۇلىيەتنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ئاساسىي قانۇنلۇق تۈزۈم مەسئۇلىيىتىنى ئۈستىگە ئالغان بولۇپ، دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشى كېرەك.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ مەمۇرىي ئورگىنى، قانۇن چىقىرىش ئورگىنى، ئەدلىيە ئورگىنى مۇشۇ قانۇن ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك قانۇنلاردىكى بەلگىلىمە بويىچە، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان قىلمىش ۋە ھەرىكەتلەرنىڭ ئۈنۈملۈك ئالدىنى ئېلىشى، توسۇشى ۋە ئۇنى جازالىشى كېرەك.

4-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشتا كىشىلىك ھوقۇققا ھۆرمەت قىلىش ۋە ئۇنى كاپالەتلەندۈرۈش كېرەك،
شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ئاھالىلىرى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ نېگىزلىك قانۇنى ۋە «پۇقرالىق ھوقۇقى ۋە سىياسىي ھوقۇقى خەلقئارا ئەھدىنامىسى»، «ئىقتىساد، جەمئىيەت ۋە مەدەنىيەت ھوقۇقى خەلقئارا ئەھدىنامە»نى شياڭگاڭدىكى ئالاقىدار بەلگىلىمىلەرگە ئاساسەن سۆز، ئاخبارات، نەشرىيات ئەركىنلىكىدىن بەھرىمەن بولۇشقا تەتبىقلىنىدۇ،
تەشكىلاتلارغا ئۇيۇشۇش، يىغىلىش ئۆتكۈزۈش، نامايىش قىلىش، كۈچ كۆرسىتىش ئەركىنلىكىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ھوقۇق ۋە ئەركىنلىك.

5-ماددا دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتىنىڭ ئالدىنى ئېلىش، توسۇش ۋە ئۇنى جازالاشتا، قانۇنچىللىق پىرىنسىپىدا چىڭ تۇرۇش كېرەك.
قانۇندا جىنايى قىلمىش دەپ بەلگىلەنگەن بولسا، قانۇن بويىچە جىنايەت بېكىتىلىپ جازا بېرىلىدۇ؛
قانۇندا جىنايى قىلمىش دەپ بەلگىلەنمىگەنلىرىگە جىنايەت بېكىتىپ جازا بېرىشكە بولمايدۇ.

ھەرقانداق كىشى ئەدلىيە ئورگىنى جىنايەت ھۆكۈم چىقىرىشتىن بۇرۇن گۇناھسىز دەپ پەرەز قىلىدۇ.
جىنايەت گۇماندارى، جاۋابكارلار ۋە باشقا دەۋا قاتناشقۇچىلىرىنىڭ قانۇن بويىچە بەھرىمەن بولىدىغان ئاقلاش ھوقۇقى ۋە باشقا دەۋا ھوقۇقى كاپالەتلەندۈرۈلىدۇ.
ھەرقانداق كىشى ئەدلىيە تەرتىپى بويىچە ئەڭ ئاخىرىدا جىنايىتى بار دەپ بېكىتىلگەن ياكى گۇناھسىز دەپ جاكارلانغان بولسا، بىر قىلمىش ئۈچۈن قايتا سوت قىلىشقا ياكى جازا بېرىشكە بولمايدۇ.

6-ماددا دۆلەتنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى، بىرلىكى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىنى قوغداش شياڭگاڭلىق قېرىنداشلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان پۈتۈن جۇڭگو خەلقىنىڭ ئورتاق مەجبۇرىيىتى.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى ھەرقانداق ئاپپارات، تەشكىلات ۋە شەخس مۇشۇ قانۇنغا ۋە شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا دائىر باشقا قانۇنلارغا رىئايە قىلىشى كېرەك، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان قىلمىش ۋە ھەرىكەت بىلەن شۇغۇللانسا بولمايدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ئاھالىسى سايلامغا قاتناشقاندا ياكى ۋەزىپىگە ئولتۇرغاندا قانۇن بويىچە ھۆججەت ئىمزالاپ مۇئەييەنلەشتۈرۈشى ياكى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى نېگىزلىك قانۇنىنى ھىمايە قىلىشقا قەسەم بېرىشى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا سادىق بولۇشى كېرەك.

2-باب شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەسئۇلىيىتى ۋە ئاپپاراتى

1-پاراگراف مەسئۇلىيەت

7-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ نېگىزلىك قانۇنىدا بەلگىلەنگەن دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا دائىر قانۇن چىقىرىشنى بالدۇرراق تاماملاپ، مۇناسىۋەتلىك قانۇنلارنى مۇكەممەللەشتۈرۈشى كېرەك.

8-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى قانۇن ئىجرا قىلغۇچى، ئەدلىيە ئورگانلىرى مۇشۇ قانۇن ۋە شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ھازىر يولغا قويۇلۇۋاتقان قانۇنلىرىدىكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش قىلمىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش، توسۇش ۋە ئۇنى جازالاشقا دائىر بەلگىلىمىلەرنى ھەقىقىي ئىجرا قىلىپ، دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئۈنۈملۈك قوغدىشى كېرەك.

9-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ۋە تېررورلۇق ھەرىكەتلىرىنىڭ ئالدىنى ئېلىش خىزمىتىنى كۈچەيتىشى كېرەك.
مەكتەپ، ئىجتىمائىي تەشكىلات، تاراتقۇ، تور قاتارلىق دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە چېتىلىدىغان ئىشلاردا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايون ھۆكۈمىتى زۆرۈر تەدبىر قوللىنىپ، تەشۋىق قىلىش، يېتەكچىلىك قىلىش، نازارەت قىلىش ۋە باشقۇرۇشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

10-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى مەكتەپ، ئىجتىمائىي تەشكىلات، تاراتقۇ، تور قاتارلىقلار ئارقىلىق دۆلەت خەۋپسىزلىكى تەربىيەسىنى قانات يايدۇرۇپ، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى ئاھالىلەرنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئېڭى ۋە قانۇنغا رىئايە قىلىش ئېڭىنى ئۆستۈرۈشى كېرەك.

11-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باش مەمۇرى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ئىشلىرى توغرىسىدا مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى ئالدىدا جاۋابكار بولۇشى ھەمدە شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايوننىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىش ئەھۋالى توغرىسىدا يىللىق دوكلات تاپشۇرۇشى كېرەك.

ئەگەر مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى تەلەپ قىلسا، باش مەمۇر دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشتىكى مۇئەييەن ئىشلار توغرىسىدا ۋاقتىدا دوكلات تاپشۇرۇشى كېرەك.

2-پاراگراف ئاپپارات

12-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى قۇرىدۇ، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا دائىر ئىشلىرىغا مەسئۇل بولىدۇ، دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشتىكى ئاساسلىق مەسئۇلىيەتنى ئۈستىگە ئالىدۇ ھەمدە مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ نازارىتى ۋە جاۋابكارلىقىنى قوبۇل قىلىدۇ.

13-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتىغا باش مەمۇر رەئىس بولىدۇ، ئەزالىرى مەمۇرىي مەھكىمە باشلىقى، مالىيە مەھكىمە باشلىقى، قانۇن مەھكىمە باشلىقى، ئامانلىق ساقلاش ئىدارىسىنىڭ باشلىقى، ساقچى ئىشلىرى باشقارمىسىنىڭ باشلىقى، مۇشۇ قانۇننىڭ 16-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن ساقچى ئىشلىرى باشقارمىسىدىكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش تارمىقىنىڭ مەسئۇللىرى، چېگرادىن كىرىش ئىشلىرى باشقارمىسىنىڭ باشلىقلىرى، تاموژنا باشلىقى ۋە باش مەمۇر ئىشخانىسىنىڭ مۇدىرلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى قارىمىقىدا كاتىبات باشقارمىسى تەسىس قىلىنغان بولۇپ، باش كاتىپ رەھبەرلىك قىلىدۇ.
باش كاتىپنى باش مەمۇر كۆرسىتىپ، مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ تەيىنلىشىگە يوللايدۇ.

14-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتىنىڭ مەسئۇلىيىتى :

( 1 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ۋەزىيىتىنى تەھلىل قىلىپ، ھۆكۈم چىقىرىپ، مۇناسىۋەتلىك خىزمەتلەرنى پىلانلاپ، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا دائىر سىياسەتلەرنى تۈزۈش؛

( 2 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا دائىر قانۇن-تۈزۈم ۋە ئىجرا مېخانىزمى قۇرۇلۇشىنى ئالغا سىلجىتىش؛

( 3 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشتىكى نۇقتىلىق خىزمەتلىرى ۋە مۇھىم، زور ھەرىكەتلىرىنى ماسلاشتۇرۇش.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتىنىڭ خىزمىتىگە شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى ھەرقانداق باشقا ئاپپارات، تەشكىلات ۋە شەخس ئارىلىشىۋالمايدۇ، خىزمەت ئۇچۇرىنى ئاشكارىلىمايدۇ.
شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى چىقارغان قارار ئەدلىيە جەھەتتە قايتا ئېنىقلاشقا ئۇچرىمايدۇ.

15-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئىشلىرى مەسلىھەتچىسى تەسىس قىلىدۇ، مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى تەيىنلەيدۇ، ئۇلار شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش كومىتېتىنىڭ مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشقا ئالاقىدار ئىشلار توغرىسىدا پىكىر بېرىدۇ.
دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئىشلىرى مەسلىھەتچىسى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتىنىڭ يىغىنىغا سىرتتىن قاتناشتى.

16-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونلۇق ھۆكۈمەت ساقچى ئىشلىرى باشقارمىسى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش تارمىقى تەسىس قىلىپ، قانۇن ئىجرا قىلىش كۈچىنى سەپلەيدۇ.

ساقچى ئىشلىرى باشقارمىسىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش تارمىقىنىڭ مەسئۇلىنى باش مەمۇر تەيىنلەيدۇ، باش مەمۇر ۋەزىپىگە تەيىنلىنىشتىن بۇرۇن مۇشۇ قانۇننىڭ 48-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن ئاپپاراتتىن يازما پىكىر ئېلىشى كېرەك.
ساقچى ئىشلىرى باشقارمىسى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش تارمىقىنىڭ مەسئۇلى ۋەزىپىگە ئولتۇرغاندا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ نېگىزلىك قانۇنىنى ھىمايە قىلىشقا قەسەم بېرىشى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى شياڭگاڭئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا ساداقەتمەن بولۇشى، قانۇنغا رىئايە قىلىشى، مەخپىيەتلىكنى ساقلىشى كېرەك.

ساقچى ئىشلىرى باشقارمىسىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش تارمىقى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ سىرتىدىن لاياقەتلىك مەخسۇس خادىم ۋە تېخنىك خادىم تەكلىپ قىلىپ، دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا ئالاقىدار ۋەزىپىلەرنى ئىجرا قىلىشقا ياردەملەشسە بولىدۇ.

17-ماددا ساقچى باشقارمىسىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش تارمىقىنىڭ مەسئۇلىيىتى :

( 1 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە چېتىلىدىغان ئاخبارات ئۇچۇرلىرىنى توپلاش ۋە تەھلىل قىلىش؛

( 2 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش تەدبىرلىرى ۋە ھەرىكىتىنى ئورۇنلاشتۇرما قىلىش، ماسلاشتۇرۇش، ئالغا سىلجىتىش؛

( 3 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايەت دېلولىرىنى تەكشۈرۈش؛

( 4 ) ئارىلىشىۋېلىشقا قارشى تۇرۇش بويىچە تەكشۈرۈش ۋە دۆلەت خەۋپسىزلىكى بويىچە تەكشۈرۈشنى قانات يايدۇرۇش؛

( 5 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى تاپشۇرغان دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش خىزمىتىنى بېجىرىش؛

( 6 ) بۇ قانۇننى ئىجرا قىلىشتا كېتىدىغان باشقا مەسئۇلىيەتلەر.

18-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ قانۇن ۋە سىياسەت مەھكىمىسى دۆلەت خەۋپسىزلىكى جىنايىتى دېلولىرىنى تەكشۈرۈش-تىزگىنلەش مەخسۇس تارمىقى تەسىس قىلىپ، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتىنى پاش قىلىش-تىزگىنلەش خىزمىتى ۋە باشقا مۇناسىۋەتلىك قانۇن ئىشلىرىغا مەسئۇل بولىدۇ.
بۇ تارماقنىڭ تەكشۈرۈش ۋە كونترول قىلىش ئەمەلدارى قانۇن مەھكىمە باشلىقى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتىنىڭ ماقۇللۇقىنى ئالغاندىن كېيىن ۋەزىپىگە تەيىنلىنىدۇ.

قانۇن مەھكىمىسى دۆلەت خەۋپسىزلىكى جىنايىتى دېلولىرىنى تەكشۈرۈش ۋە كونترول قىلىش تارمىقىنىڭ مەسئۇلىنى باش مەمۇر تەيىنلەيدۇ، باش مەمۇر ۋەزىپىگە تەيىنلىنىشتىن بۇرۇن مۇشۇ قانۇننىڭ 48-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن ئاپپاراتتىن يازما پىكىر ئېلىشى كېرەك.
قانۇن مەھكىمىسى دۆلەت خەۋپسىزلىكى جىنايىتى دېلولىرىنى تەكشۈرۈش-تىزگىنلەش تارمىقىنىڭ مەسئۇلى ۋەزىپىگە ئولتۇرغاندا جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ نېگىزلىك قانۇنىنى ھىمايە قىلىشقا قەسەم بېرىشى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا سادىق بولۇشى، قانۇنغا رىئايە قىلىشى، مەخپىيەتلىكنى ساقلىشى كېرەك.

19-ماددا باش مەمۇرنىڭ تەستىقلىشى بىلەن، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ھۆكۈمىتىنىڭ مالىيە باشلىقى ھۆكۈمەتنىڭ ئادەتتىكى كىرىمىدىن مەخسۇس پۇل ئاجرىتىپ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش توغرىسىدىكى چىقىمغا چىقىم قىلىشى ھەمدە چېتىلىدىغان خادىملار ئىشتاتىنى تەستىقلىشى كېرەك، شياڭگاڭ ئالاھىدە ئىقتىسادىي رايونىدا ھازىر يولغا قويۇلۇۋاتقان ئالاقىدار قانۇن-بەلگىلىمىلەرنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدۇ.
مالىيە باشلىقى چوقۇم ھەر يىلى شۇ پۇلنى كونترول قىلىش ۋە باشقۇرۇش توغرىسىدا قانۇن چىقىرىش كېڭىشىگە دوكلات تاپشۇرۇشى كېرەك.

3-باب جىنايەت ۋە جازا

1-پاراگراف دۆلەتنى پارچىلاش جىنايىتى

20-ماددا ھەرقانداق كىشى دۆلەتنى پارچىلاش، دۆلەتنىڭ بىرلىكىگە بۇزغۇنچىلىق قىلىش مەقسىتىدە بولغان تۆۋەندىكى قىلمىشلارنىڭ بىرىنى تەشكىللىگەن، پىلانلىغان، سادىر قىلغان ياكى ئۇنىڭغا قاتناشقان بولسا، مەيلى قورال كۈچى ئىشلەتسۇن-ئىشلەتمىسۇن ياكى قورال كۈچى بىلەن تەھدىت سالسۇن، جىنايەت ھېسابلىنىدۇ :

( 1 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ياكى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ باشقا ھەرقانداق قىسمىنى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىدىن ئايرىۋېتىش؛

( 2 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ياكى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ باشقا ھەرقانداق قىسمىنىڭ قانۇنىي ئورنىنى قانۇنسىز ئۆزگەرتىش؛

( 3 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ياكى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ باشقا ھەرقانداق قىسمىنى چەت ئەلنىڭ ھۆكۈمرانلىقىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىش.

ئالدىنقى تارماقتىكى جىنايەتنى ئۆتكۈزگەنلەردىن باش ئۇنسۇرلارغا ياكى جىنايىتى ئېغىر بولغانلىرىغا مۇددەتسىز قاماق جازاسى ياكى ئون يىلدىن يۇقىرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
ئاكتىپ قاتناشقانلارغا ئۈچ يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
باشقا قاتناشقۇچىلارغا ئۈچ يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى، تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش جازاسى ياكى رېجىمغا ئېلىش جازاسى بېرىلىدۇ.

21-ماددا ھەرقانداق كىشى مۇشۇ قانۇننىڭ 20-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى سادىر قىلىشقا قۇتراتقان، ياردەم بەرگەن، كۈشكۈرتكەن، پۇل ياكى باشقا پۇل-مال ئارقىلىق باشقىلارغا ياردەم بەرگەنلەر جىنايەت ھېسابلىنىدۇ.
قىلمىشى ئېغىر بولغانلارغا بەش يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
قىلمىشى يېنىكرەك بولغانلارغا بەش يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى، تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش جازاسى ياكى رېجىمغا ئېلىش جازاسى بېرىلىدۇ.

2-پاراگراف دۆلەت ھاكىمىيىتىنى ئاغدۇرۇش جىنايىتى

22-ماددا ھەرقانداق كىشى تۆۋەندىكى قورال كۈچى ئارقىلىق، قورال كۈچى ئىشلىتىش تەھدىتى ياكى باشقا قانۇنسىز ۋاسىتىلەرنى قوللىنىش، پىلانلاش، يولغا قويۇش ياكى يولغا قويۇشقا قاتناشقان بولسا، جىنايەت ھېسابلىنىدۇ :

( 1 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئاساسىي قانۇنىدا بېكىتىلگەن جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ تۈپ تۈزۈمىنى ئاغدۇرۇش، بۇزغۇنچىلىق قىلىش؛

( 2 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەركىزىي ھاكىمىيەت ئورگىنى ياكى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ھاكىمىيەت ئورگىنىنى ئاغدۇرۇپ تاشلاش؛

( 3 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ مەركىزىي ھاكىمىيەت ئورگىنى ياكى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ھاكىمىيەت ئورگىنىنىڭ فۇنكسىيەسىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىشىغا ئېغىر كاشىلا قىلىش، توسقۇنلۇق قىلىش، بۇزغۇنچىلىق قىلىش؛

( 4 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ھاكىمىيەت ئورگىنىنىڭ ۋەزىپە ئادا قىلىش سورۇنى ۋە ئەسلىھەسىگە ھۇجۇم قىلىپ، بۇزغۇنچىلىق قىلىپ، ئۇنىڭ فۇنكسىيەسىنى نورمال ئادا قىلالماسلىقىغا سەۋەبچى بولغانلار.

ئالدىنقى تارماقتىكى جىنايەتنى ئۆتكۈزگەنلەردىن باش ئۇنسۇرلارغا ياكى جىنايىتى ئېغىر بولغانلىرىغا مۇددەتسىز قاماق جازاسى ياكى ئون يىلدىن يۇقىرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
ئاكتىپ قاتناشقانلارغا ئۈچ يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
باشقا قاتناشقۇچىلارغا ئۈچ يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى، تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش جازاسى ياكى رېجىمغا ئېلىش جازاسى بېرىلىدۇ.

23-ماددا ھەرقانداق كىشى مۇشۇ قانۇننىڭ 22-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى سادىر قىلىشقا قۇتراتقان، ياردەم بەرگەن، كۈشكۈرتكەن، پۇل ياكى باشقا پۇل-مال ئارقىلىق باشقىلارغا ياردەم بەرگەنلەر جىنايەت ھېسابلىنىدۇ.
قىلمىشى ئېغىر بولغانلارغا بەش يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
قىلمىشى يېنىكرەك بولغانلارغا بەش يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى، تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش جازاسى ياكى رېجىمغا ئېلىش جازاسى بېرىلىدۇ.

3-پاراگراف تېررورلۇق ھەرىكىتى جىنايىتى

24-ماددا مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايون ھۆكۈمىتى ياكى خەلقئارا تەشكىلاتلارغا ياكى ئاممىغا تەھدىت سېلىپ سىياسىي تەشەببۇسنى ئىشقا ئاشۇرۇشنى كۆزلەپ، تۆۋەندىكى ئىجتىمائىي خەۋپ پەيدا قىلىش ياكى تەھدىت سېلىش غەرىزىدە بولغان تېررورلۇق ھەرىكەتلىرىنىڭ بىرى جىنايەت ھېسابلىنىدۇ :

( 1 ) ئادەمگە قارىتىلغان ئېغىر زوراۋانلىق؛

( 2 ) پارتلىتىش، ئوت قويۇش ياكى زەھەرلىك، رادىيوئاكتىپلىق، يۇقۇملۇق كېسەلنىڭ كېسەللىك قوزغاتقۇچىسى قاتارلىق ماددىلارنى تاشلاش؛

( 3 ) قاتناش قوراللىرى، قاتناش ئەسلىھەلىرى، ئېلېكتىر ئۈسكۈنىلىرى، يېقىلغۇ گاز ئۈسكۈنىلىرى ياكى باشقا ئاسان يانىدىغان، ئاسان پارتلايدىغان ئۈسكۈنىلەرنى بۇزۇۋېتىش؛

( 4 ) سۇ، توك، يېقىلغۇ گاز، قاتناش، خەۋەرلىشىش، تور قاتارلىق ئاممىۋى مۇلازىمەت ۋە باشقۇرۇشتىكى ئېلېكتىرونلۇق كونترول سىستېمىسىغا ئېغىر كاشىلا قىلىش، بۇزغۇنچىلىق قىلىش؛

( 5 ) باشقا خەتەرلىك ئۇسۇللار بىلەن ئاممىنىڭ ساغلاملىقى ياكى بىخەتەرلىكىگە ئېغىر خەۋپ يەتكۈزۈش.

ئالدىنقى تارماقتىكى جىنايەتنى ئۆتكۈزۈپ، كىشىنى ئېغىر يارىلاندۇرغانلارغا، ئۆلتۈرۈپ قويغانلارغا ياكى دۆلەت بىلەن شەخسنىڭ مال-مۈلكىنى زور زىيانغا ئۇچراتقانلارغا مۇددەتسىز قاماق جازاسى ياكى ئون يىلدىن يۇقىرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
باشقا ئەھۋاللارغا ئۈچ يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ.

25-ماددا تېررورلۇق ھەرىكىتى تەشكىلاتىنى تەشكىللىگەن، رەھبەرلىك قىلغانلار جىنايەت ھېسابلىنىدۇ، مۇددەتسىز قاماق جازاسى ياكى ئون يىلدىن يۇقىرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە مال-مۈلكى مۇسادىرە قىلىنىدۇ؛
ئاكتىپ قاتناشقانلارغا ئۈچ يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلىدۇ؛
باشقا قاتناشقانلارغا ئۈچ يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى، تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش جازاسى ياكى رېجىمغا ئېلىش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلسا بولىدۇ.

بۇ قانۇندا كۆرسىتىلگەن تېررورلۇق پائالىيىتى تەشكىلاتى مۇشۇ قانۇننىڭ 24-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن تېررورلۇق ھەرىكىتى جىنايىتىنى سادىر قىلغان ياكى سادىر قىلىش غەرىزىدە بولغان ياكى مۇشۇ قانۇننىڭ 24، ماددىسىدا بەلگىلەنگەن تېررورلۇق پائالىيىتى جىنايىتىنى سادىر قىلىشقا قاتناشقان ياكى ئۇنىڭغا ياردەملەشكەن تەشكىلاتنى كۆرسىتىدۇ.

26-ماددا تېررورلۇق پائالىيىتى تەشكىلاتلىرى، تېررورلۇق پائالىيىتى خادىملىرى، تېررورلۇق پائالىيىتىنى يولغا قويۇشنى تەربىيەلەش، قورال-ياراغ، ئۇچۇر، مەبلەغ، ماددىي ئەشيا، ئەمگەك-مۇلازىمەت، تىرانسپورت، تېخنىكا ياكى سورۇن قاتارلىقلارغا مەدەت بېرىش، ياردەم بېرىش، قولايلىق يارىتىپ بېرىش
ياكى پارتلاتقۇچ، زەھەر، رادىيوئاكتىپلىق، يۇقۇملۇق كېسەلنىڭ كېسەللىك قوزغاتقۇچىسى قاتارلىق ماددىلارنى ياسىغان، قانۇنسىز باشقۇرغانلار، شۇنىڭدەك تېررورلۇق ھەرىكىتى قىلىشقا باشقا شەكىللەر بىلەن تەييارلىق كۆرگەنلەر جىنايەت ھېسابلىنىدۇ.
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا بەش يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلىدۇ ياكى مال-مۈلكى مۇسادىرە قىلىنىدۇ؛
باشقا ئەھۋاللارغا بەش يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى، تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش جازاسى ياكى رېجىمغا ئېلىش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلىدۇ.

ئالدىنقى تارماقتىكى قىلمىشنى سادىر قىلىپ، بىرلا ۋاقىتتا باشقا جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەرگە ئېغىرراق جازا بېرىلىدۇ دېگەن بەلگىلىمە بويىچە جىنايەت بېكىتىلىپ جازا بېرىلىدۇ.

27-ماددا تېررورىزمنى تەرغىب قىلغان، تېررورلۇق ھەرىكىتى بىلەن شۇغۇللىنىشقا قۇتراتقانلار جىنايەت ھېسابلىنىدۇ.
قىلمىشى ئېغىرلىرىغا بەش يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلىدۇ ياكى مال-مۈلكى مۇسادىرە قىلىنىدۇ؛
باشقا ئەھۋاللارغا بەش يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى، تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش جازاسى ياكى رېجىمغا ئېلىش جازاسى بېرىلىدۇ، قوشۇمچە جەرىمانە قويۇلىدۇ.

28-ماددا بۇ پاراگرافتىكى بەلگىلىمىلەر شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ قانۇنىغا ئاساسەن باشقا شەكىلدىكى تېررورلۇق ھەرىكىتى جىنايەتلىرىنىڭ جىنايى جاۋابكارلىقىنى سۈرۈشتۈرۈش ھەمدە مال-مۈلكىنى توڭلىتىش قاتارلىق تەدبىرلەرنى قوللىنىشقا تەسىر يەتكۈزمەيدۇ.

4-پاراگراف چەت ئەل كۈچلىرى ياكى چېگرا سىرتىدىكى كۈچلەر بىلەن تىل بىرىكتۈرۈپ دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى

29-ماددا چەت ئەل ياكى چېگرا سىرتىدىكى ئاپپارات، تەشكىلات، خادىملارغا دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە چېتىلىدىغان دۆلەت مەخپىيىتى ياكى ئاخباراتنى ئوغرىلىغان، تىڭتىلىغان، سېتىۋالغان، قانۇنسىز بەرگەنلەر؛
چەت ئەل ياكى چېگرا سىرتىدىكى ئاپپارات، تەشكىلات، خادىملاردىن يولغا قويۇشنى تەلەپ قىلغان، چەت ئەلدىكى ياكى چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلار، تەشكىلاتلار، خادىملار بىلەن تىل بىرىكتۈرۈپ يولغا قويغان ياكى چەت ئەلنىڭ ياكى چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلىرى، تەشكىلاتلىرى، خادىملىرىنىڭ كۈشكۈرتۈشى، تىزگىنلىشى، ياردەم بېرىشى ياكى باشقا شەكىلدىكى ياردەم بېرىشنى بىۋاسىتە ياكى ۋاسىتىلىك قوبۇل قىلغانلار جىنايەت ھېسابلىنىدۇ :

( 1 ) جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىگە ئۇرۇش قوزغاپ ياكى قورال كۈچى ياكى قورال كۈچى بىلەن تەھدىت سېلىپ، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى، بىرلىكى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىگە ئېغىر خەۋپ يەتكۈزگەنلەر؛

( 2 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايون ھۆكۈمىتى ياكى مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ قانۇن، سىياسەتلەرنى تۈزۈشى ۋە ئىجرا قىلىشىغا ئېغىر توسقۇنلۇق قىلىدۇ ھەمدە ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلىش ئېھتىمالى بولسا؛

( 3 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ سايلىمىنى تىزگىنلەش، بۇزغۇنچىلىق قىلىش ھەمدە ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلىش ئېھتىماللىقى بولۇش؛

( 4 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ياكى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىگە جازا يۈرگۈزۈش، قامال قىلىش ياكى باشقا دۈشمەنلىشىش ھەرىكىتى قوللىنىش؛

( 5 ) تۈرلۈك قانۇنسىز ئۇسۇللار ئارقىلىق شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ئاھالىلىرىنىڭ مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى ياكى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايون ھۆكۈمىتىگە بولغان ئۆچمەنلىكىنى قوزغاش ھەمدە ئېغىر ئاقىۋەت پەيدا قىلىش ئېھتىمالى بار.

ئالدىنقى تارماقتىكى جىنايەتنى ئۆتكۈزگەنلەرگە ئۈچ يىلدىن يۇقىرى، ئون يىلدىن تۆۋەن مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ؛
جىنايىتى ئېغىر بولغانلارغا مۇددەتسىز قاماق جازاسى ياكى ئون يىلدىن يۇقىرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلىدۇ.

بۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلار، تەشكىلاتلار، خادىملارغا ئورتاق جىنايەت ئۆتكۈزگەنلىكى بويىچە جىنايەت بېكىتىلىپ جازا بېرىلىدۇ.

30-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 20-، 22-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن، چەت ئەللەر ياكى چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلار، تەشكىلاتلار، خادىملار بىلەن تىل بىرىكتۈرۈۋالغان ياكى چەت ئەلنىڭ ياكى چېگرا سىرتىدىكى ئاپپاراتلىرى، تەشكىلاتلىرى ۋە خادىملىرىنىڭ كۈشكۈرتۈشى، تىزگىنلىشى، ياردەم بېرىشى ياكى باشقا شەكىلدىكى ياردىمىنى بىۋاسىتە ياكى ۋاسىتىلىك قوبۇل قىلغانلار
مۇشۇ قانۇننىڭ 20-، 22-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە ئېغىر جازا بېرىلىدۇ.

5-پاراگراف باشقا جازا بەلگىلىمىلىرى

31-ماددا شىركەت، تەشكىلات قاتارلىق قانۇنىي ئىگىلەر ياكى قانۇنىي ئىگە ئەمەس تەشكىلاتلار مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى سادىر قىلسا، شۇ تەشكىلاتقا جەرىمانە قويۇلىدۇ.

شىركەت، تەشكىلات قاتارلىق قانۇنىي ئىگىلەر ياكى قانۇنىي ئىگە ئەمەس تەشكىلاتلاردىن مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايى جازا بېرىلگەنلىرى مەشغۇلاتنى ۋاقتىنچە توختىتىشقا ياكى تىجارەت ئىجازەتنامىسىنى بىكار قىلىشقا بۇيرۇلۇشى كېرەك.

32-ماددا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى ئۆتكۈزۈش ئارقىلىق ئېرىشكەن ئىقتىسادىي ياردەم، مەنپەئەتلىنىش، ئىش ھەققى قاتارلىق قانۇنغا خىلاپ تاپاۋەتلەرنى، شۇنىڭدەك جىنايەتكە ئىشلىتىش ياكى ئىشلىتىش مەقسىتىدە ئېرىشكەن مەبلەغ ۋە قوراللارنى قايتۇرۇۋېلىش، مۇسادىرە قىلىش كېرەك.

33-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللار كۆرۈلسە، مۇناسىۋەتلىك جىنايەت سادىر قىلغۇچى، جىنايەت گۇماندارى ۋە جاۋابكارلارغا يېنىك، يېنىكلىتىپ جازا بېرىلسە بولىدۇ؛
جىنايىتى يېنىكرەك بولغانلىرىنىڭ جازاسى كەچۈرۈم قىلىنىدۇ :

( 1 ) جىنايەت ئۆتكۈزۈش جەريانىدا جىنايەت ئۆتكۈزۈشتىن ئۆزلۈكىدىن ۋاز كەچكەنلەر ياكى جىنايەت ئاقىۋىتىنىڭ ئاپتوماتىك، ئۈنۈملۈك ئالدىنى ئالغانلار؛

( 2 ) ئۆزلۈكىدىن ئۆزىنى مەلۇم قىلىپ، ئۆز جىنايىتىنى ئەينەن ئىقرار قىلغانلار؛

( 3 ) باشقىلارنىڭ جىنايى قىلمىشىنى پاش قىلىپ، راستلىقىنى تەكشۈرۈپ ئىسپاتلىغان ياكى مۇھىم يىپ ئۇچى بىلەن تەمىنلەپ باشقا دېلولارنى پاش قىلغانلار.

مەجبۇرلاش تەدبىرى قوللىنىلغان جىنايەت گۇماندارلىرى، جاۋابكارلاردىن قانۇننى ئىجرا قىلغانلىقىنى ئەينەن ئىقرار قىلغانلىرى، ئەدلىيە ئورگىنى ئىگىلىمىگەن كىشىدىن مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن باشقا جىنايەتلەرنى سادىر قىلغانلىرى ئالدىنقى تارماقنىڭ ( 2 ) تارماقچىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە بىر تەرەپ قىلىنىدۇ.

34-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ مەڭگۈلۈك ئاھالىسى سالاھىيىتىگە ئىگە بولمىغان كىشىلەر مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى سادىر قىلسا، ئۆز ئالدىغا تەتبىقلانسا ياكى چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىش قوشۇمچە تەتبىقلانسا بولىدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ مەڭگۈلۈك ئاھالىسى سالاھىيىتىگە ئىگە كىشى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىلەرگە خىلاپلىق قىلسا، ھەرقانداق سەۋەب بىلەن جىنايى جاۋابكارلىققا تارتىلمايدۇ، چېگرادىن قوغلاپ چىقىرىلسىمۇ بولىدۇ.

35-ماددا ھەرقانداق كىشى سوت مەھكىمىسىنىڭ ھۆكۈم چىقىرىشى بىلەن دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى ئۆتكۈزسە، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى ئۆتكۈزگەن قانۇن چىقىرىش كېڭىشى، رايون پارلامېنتىنىڭ سايلىمىغا قاتنىشىش ياكى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ھەرقانداق ھۆكۈمەت خىزمىتى ياكى باش مەمۇر سايلام كومىتېتىنىڭ ئەزاسى بولۇش سالاھىيىتىدىن مەھرۇم بولىدۇ؛
ئىلگىرى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ نېگىزلىك قانۇنىنى ھىمايە قىلىدىغانلىقى، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا ساداقەتمەنلىك بىلەن قەسەم بەرگەن ياكى بايانات ئېلان قىلغان قانۇن چىقىرىش كېڭىشىنىڭ ئەزالىرى، ھۆكۈمەت ئەمەلدارلىرى ۋە مەمۇرلار، مەمۇرىي كېڭەش ئەزالىرى، سودىيە ۋە باشقا ئەدلىيە خادىملىرى، رايون ئەزالىرى شۇ ھامان شۇ قاتارلىق ۋەزىپىلەردىن مەھرۇم بولىدۇ ھەمدە سايلامغا قاتنىشىش ياكى يۇقىرىقى ۋەزىپىلەرنى ئۆتەش سالاھىيىتىدىن مەھرۇم بولىدۇ.

ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن سالاھىيەت ياكى ۋەزىپىسىدىن قالغانلارنى مۇناسىۋەتلىك سايلام ياكى ھۆكۈمەت خىزمىتى بويىچە تەيىنلەش-قالدۇرۇشنى تەشكىللىگەن، باشقۇرۇشقا مەسئۇل ئاپپارات ئېلان قىلىدۇ.

6-پاراگراف كۈچ دائىرىسى

36-ماددا ھەرقانداق كىشى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى سادىر قىلسا، مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.
جىنايى قىلمىشى ياكى نەتىجىسىنىڭ بىرى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا يۈزبەرگەن بولسا، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى جىنايەت دەپ قارىلىدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا رويخەتكە ئېلىنغان كېمە-پاراخوت ياكى ئاۋىئاتسىيە ۋاسىتىسىدە مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى سادىر قىلىشقىمۇ مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.

37-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ مەڭگۈلۈك ئاھالىسى ياكى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا قۇرۇلغان شىركەت، تەشكىلات قاتارلىق قانۇنىي ئىگىلەر ياكى قانۇنىي ئىگە ئەمەس تەشكىلاتلاردىن شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى سىرتىدا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى سادىر قىلغانلىرىغا مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.

38-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ مەڭگۈلۈك ئاھالىسى سالاھىيىتىگە ئىگە بولمىغان كىشىلەر شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى سىرتىدا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا قارىتا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەتنى ئۆتكۈزسە، مۇشۇ قانۇن تەتبىقلىنىدۇ.

39-ماددا بۇ قانۇن يولغا قويۇلغاندىن كېيىنكى قىلمىشلارغا مۇشۇ قانۇن بويىچە جىنايەت بېكىتىلىپ جازا بېرىلىدۇ.

4-باب دېلو باشقۇرۇش تەۋەلىكى، قانۇننى تەتبىقلاش ۋە تەرتىپ

40-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن جىنايەت دېلولىرىغا قارىتا باشقۇرۇش ھوقۇقىنى يۈرگۈزىدۇ، لېكىن مۇشۇ قانۇننىڭ 55-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن ئەھۋاللار بۇنىڭ سىرتىدا.

41-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلولىرىنى دېلو تۇرغۇزۇپ تەھقىقلەش، تەپتىش قىلىش، سوت قىلىش ۋە جىنايى جازانىڭ ئىجراسى قاتارلىق دەۋا تەرتىپى ئىشلىرىغا مۇشۇ قانۇن ۋە شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايوننىڭ يەرلىك قانۇنلىرى تەتبىقلىنىدۇ.

قانۇن باشلىقى باشلىقىنىڭ يازما ماقۇللۇقىنى ئالماي تۇرۇپ، ھەرقانداق كىشىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلوسىنى تەپتىش قىلىشى ۋە ئەيىبلىشىگە يول قويۇلمايدۇ.
لېكىن بۇ بەلگىلىمە ئالاقىدار جىنايەت گۇماندارلىرىنى قانۇن بويىچە قولغا ئېلىش ھەم قاماپ قويۇشقا تەسىر يەتكۈزمەيدۇ، بۇ قاتارلىق جىنايەت گۇماندارلىرىنىڭ كېپىلگە بېرىشنى ئىلتىماس قىلىشىغىمۇ تەسىر يەتكۈزمەيدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايەت دېلولىرىنى سوت قىلىش ئەيىبلەش تەرتىپى بويىچە ئېلىپ بېرىلىدۇ.

سوت قىلىشنى ئاشكارا ئېلىپ بېرىش كېرەك.
دۆلەت مەخپىيىتى، ئاممىۋى تەرتىپ قاتارلىقلارغا چېتىلىدىغان ئەھۋاللاردا ئاشكارا قاراپ چىقىشقا بولمىسا، ئاخبارات ساھەسى ۋە ئاممىنىڭ قاراپ چىقىش تەرتىپىنىڭ ھەممىسىنى ياكى بىر قىسمىنى سىرتتىن ئاڭلىشى مەنئى قىلىنىدۇ، لېكىن ھۆكۈم نەتىجىسىنى بىردەك ئاشكارا ئېلان قىلىش كېرەك.

42-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ قانۇن ئىجرا قىلىش، ئەدلىيە ئورگانلىرى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا ھازىر يولغا قويۇلۇۋاتقان قانۇنلاردىكى قاماپ تۇرۇش، قاراپ چىقىش مۇددىتى قاتارلىق جەھەتلەردىكى بەلگىلىمىلەرنى تەتبىقلاشتا، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلولىرىنىڭ ئادىل، ۋاقتىدا بېجىرىلىشىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىپ، دۆلەت خەۋپسىزلىككە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتىنىڭ ئۈنۈملۈك ئالدىنى ئېلىشى، توسۇشى ۋە جازالىشى كېرەك.

سودىيە جىنايەت گۇماندارى، جاۋابكارلارغا دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش قىلمىشىنى داۋاملىق سادىر قىلمايدىغانلىقىغا ئىشىنىدىغان يېتەرلىك ئاساسى بولمىسىلا، كاپالەتلەندۈرۈشكە رۇخسەت قىلىشقا بولمايدۇ.

43-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونلۇق ھۆكۈمەت ساقچى ئىشلىرى باشقارمىسىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش تارمىقى دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلولىرىنى بېجىرگەندە، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا ھازىر يولغا قويۇلۇۋاتقان قانۇنلارنى قوللىنىپ، ساقچى تەرەپ قاتارلىق قانۇن ئىجرا قىلىش تارماقلىرىنىڭ ئېغىر جىنايەت دېلولىرىنى تەكشۈرگەندە قوللىنىشىغا رۇخسەت قىلسا بولىدۇ ھەمدە تۆۋەندىكى تەدبىرلەرنى قوللانسا بولىدۇ :

( 1 ) جىنايەت پاكىتلىرىنى ساقلاش ئېھتىمالى بولغان ئورۇن، ئاپتوموبىل، پاراخوت، ئاۋىئاتسىيە ۋاسىتىسى، شۇنىڭدەك باشقا مۇناسىۋەتلىك جايلارنى ۋە ئېلېكتىرونلۇق ئۈسكۈنىلەرنى ئاختۇرۇش؛

( 2 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايى قىلمىشى سادىر قىلغان دەپ گۇمان قىلىنغانلاردىن ساياھەت گۇۋاھنامىسىنى تاپشۇرۇشنى ياكى ئۇلارنىڭ چېگرادىن چىقىشىغا چەك قويۇشنى تەلەپ قىلىش؛

( 3 ) جىنايەتكە ئىشلىتىلگەن ياكى ئىشلىتىش مەقسىتىدە بولغان مال-مۈلۈك، جىنايەت ئۆتكۈزۈپ ئېرىشكەن پايدا قاتارلىق جىنايەتكە مۇناسىۋەتلىك مال-مۈلۈكلەرنى توڭلىتىپ قويۇش، چەكلەش بۇيرۇقى، قاماپ قويۇش بۇيرۇقى، مۇسادىرە قىلىش بۇيرۇقى ۋە ھۆكۈمەت ئىختىيارىغا ئېلىشنى ئىلتىماس قىلىش؛

( 4 ) ئۇچۇر ئېلان قىلغۇچى ياكى مۇناسىۋەتلىك مۇلازىمەت سودىگىرىدىن ئۇچۇرنى يۆتكىۋېتىش ياكى ياردەم بېرىشنى تەلەپ قىلىش؛

( 5 ) چەت ئەل ۋە چېگرا سىرتىدىكى سىياسىي تەشكىلاتلار، چەت ئەللىك ۋە چېگرا سىرتىدىكى دائىرىلەر ياكى سىياسىي تەشكىلاتلارنىڭ ۋاكالەتچىلىرىدىن ماتېرىيال بىلەن تەمىنلەشنى تەلەپ قىلىش؛

( 6 ) باش مەمۇرنىڭ تەستىقلىشى بىلەن، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى ئۆتكۈزۈشكە چېتىلىدىغان دەپ گۇمان قىلىشقا مۇۋاپىق ئاساسى بارلارنىڭ ئالاقىسىنى ئۈزۈپ ئېلىش ۋە مەخپىي رېۋىزىيە قىلىش؛

( 7 ) تەھقىقلەشكە ئالاقىدار ماتېرىياللارغا ئىگە ياكى ئالاقىدار ماتېرىياللارنى باشقۇرىدۇ دەپ گۇمان قىلىشقا مۇۋاپىق ئاساسى بار كىشىلەردىن مەسىلىگە جاۋاب بېرىشنى ۋە ماتېرىيال ياكى ماتېرىيال تاپشۇرۇشنى تەلەپ قىلىش.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى ساقچى باشقارمىسىدىكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش تارمىقى قاتارلىق قانۇن ئىجرا قىلغۇچى ئاپپاراتلارنىڭ مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا بەلگىلەنگەن تەدبىرنى قوللىنىشىنى نازارەت قىلىش جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باش مەمۇرىغا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى بىلەن بىرلىكتە مۇشۇ ماددىنىڭ 1-تارمىقىدا بەلگىلەنگەن تەدبىرنى قوللىنىش ئۈچۈن ئالاقىدار يولغا قويۇش تەپسىلىي قائىدىسى تۈزۈش ھوقۇقى بېرىلىدۇ.

44-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باش مەمۇرى رېپېر، رايونلۇق سوت مەھكىمىسىنىڭ سودىيەسى، يۇقىرى سوت مەھكىمىسىنىڭ سابىق دەۋا سوت كوللېگىيەسىنىڭ سودىيەسى، نارازىلىق ئەرز سوتىنىڭ سودىيەسى، شۇنىڭدەك ئاخىرقى سوت مەھكىمىسىنىڭ سودىيەلىرى ئىچىدىن بىرقانچە سودىيەنى بەلگىلىشى كېرەك، ۋاقىتلىق كومىتېت ياكى ئالاھىدە كومىتېتنىڭ سودىيەلىرى ئارىسىدىن بىرقانچە سودىيەنى بەلگىلەپ، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلولىرىنى بىر تەرەپ قىلىشقا مەسئۇل قىلسىمۇ بولىدۇ.
باش مەمۇر سودىيە بەلگىلەشتىن بۇرۇن شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش كومىتېتى ۋە ئاخىرقى سوت مەھكىمىسىنىڭ باش سودىيەسىدىن پىكىر ئالسا بولىدۇ.
يۇقىرىدا بەلگىلەنگەن سودىيەلەرنىڭ ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى بىر يىل بولىدۇ.

دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان سۆز-ھەرىكەتلەر بولغانلىكى كىشىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە زىيان يەتكۈزۈش جىنايەت دېلوسىنى قاراپ چىقىدىغان سودىيە قىلىپ بەلگىلىنىشىگە يول قويۇلمايدۇ.
بەلگىلەنگەن سودىيە بولغان مەزگىلدە، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزىدىغان سۆز-ھەرىكەتلەر بولسا، ئۇنىڭ بەلگىلەنگەن سودىيەلىك سالاھىيىتى توختىتىلىدۇ.

سوت مەھكىمىسى، رايونلۇق سوت مەھكىمىسى، يۇقىرى سوت مەھكىمىسى ۋە ئاخىرقى سوت مەھكىمىسىدە دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلوسى ھەققىدىكى جىنايى ئىشلار بويىچە تەپتىش قىلىش، تىزگىنلەش تەرتىپىنى شۇ سوت مەھكىمىلىرى بېكىتكەن سودىيەلەر ئايرىم-ئايرىم بىر تەرەپ قىلىشى كېرەك.

45-ماددا مۇشۇ قانۇندا ئايرىم بەلگىلەنگەنلىرىنى ھېسابقا ئالمىغاندا، سوت مەھكىمىسى، رايونلۇق سوت مەھكىمىسى، يۇقىرى سوت مەھكىمىسى ۋە ئاخىرقى سوت مەھكىمىسى دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلوسىنى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باشقا قانۇنلىرى بويىچە بىر تەرەپ قىلىدۇ، جىنايى ئىشلار بويىچە تەپتىش قىلىش، تىزگىنلەش تەرتىپى بولۇشى كېرەك.

46-ماددا يۇقىرى سوت مەھكىمىسىنىڭ ئەسلىي دەۋا سوتىدا يۈزبەرگەن دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلوسىنى جىنايى ئىشلار بويىچە تەپتىش قىلىش، كونترول قىلىش تەرتىپىدە، قانۇن باشلىقى دۆلەت مەخپىيىتىنى قوغداش، دېلودىكى چەت ئەلگە چېتىلىدىغان ئامىللارنى ھازىرلاش ياكى زاسېداتېللار ۋە ئۇلارنىڭ ئائىلىسىدىكىلەرنىڭ جىسمانىي بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش قاتارلىق سەۋەبلەر بىلەن، گۇۋاھنامە چىقىرىپ، ئالاقىدار دەۋالارنى زاسېداتىللار ئۆمىكى بار ئەھۋالدا قاراپ چىقماسلىققا كۆرسەتمە بەرسە بولىدۇ.
ئومۇمەن قانۇن باشلىقى يۇقىرىقى گۇۋاھنامىنى چىقارغانلىكى بولسا، يۇقىرى سوت مەھكىمىلىرىنىڭ ئەسلىي دەۋا سوتى زاسېداتېللار ئۆمىكى بولمىغان ئەھۋالدا قاراپ چىقىشى ھەمدە ئۈچ سودىيەدىن سوت كوللېگىيەسىنى تەشكىل قىلىشى كېرەك.

ئومۇمەن قانۇن باشلىقى ئالدىنقى تارماقتا بەلگىلەنگەن گۇۋاھنامىنى چىقىرىشتا، مۇناسىۋەتلىك دەۋاغا تەتبىقلىنىدىغان شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ھەرقانداق قانۇن ماددىلىرىدىكى «زاسېداتېللار ئۆمىكى»ياكى «زاسېسېداتىللار ئۆمىكىنىڭ كېسىمى»نى سوتچى ياكى سودىيەنىڭ پاكىتنى كېسىم قىلغۇچى بولۇش فۇنكسىيەسىنى كۆرسىتىدۇ، دەپ چۈشىنىش كېرەك.

47-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونلۇق سوت مەھكىمىسى دېلوغا قاراپ چىقىشتا مۇناسىۋەتلىك قىلمىشنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە چېتىلىدىغان-چېتىلمايدىغانلىقى ياكى مۇناسىۋەتلىك دەلىل-ئىسپات ماتېرىياللىرىنىڭ دۆلەت مەخپىيىتىگە چېتىلىدىغان-چېتۇلمايدىغانلىقىنى بېكىتىش مەسىلىسىگە يولۇققاندا، باش مەمۇر شۇ مەسىلە توغرىسىدا چىقارغان ئىسپاتنامىنى ئېلىشى كېرەك، يۇقىرىقى ئىسپاتنامە سوت مەھكىمىسىگە نىسبەتەن چەكلەش كۈچىگە ئىگە.

5-باب مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ئاپپاراتى

48-ماددا مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى تەسىس قىلىدۇ.
مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا دائىر مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە ئادا قىلىدۇ، مۇناسىۋەتلىك ھوقۇقلارنى يۈرگۈزىدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسىدىكى خادىملارنى مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا ئالاقىدار ئورگىنى بىرلىكتە ئەۋەتىدۇ.

49-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسىنىڭ مەسئۇلىيىتى :

( 1 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش ۋەزىيىتىنى تەھلىل قىلىپ، ھۆكۈم چىقىرىپ، دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشتىكى مۇھىم، زور ئىستراتېگىيە ۋە مۇھىم سىياسەتلەر توغرىسىدا پىكىر ۋە تەكلىپ بېرىش؛

( 2 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلىشىنى نازارەت قىلىش، يېتەكلەش، ماسلاشتۇرۇش، قوللاش؛

( 3 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكى ئاخبارات ئۇچۇرلىرىنى توپلاش، تەھلىل قىلىش؛

( 4 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايەت دېلولىرىنى قانۇن بويىچە بېجىرىش.

50-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى مەسئۇلىيىتىنى قانۇن بويىچە قاتتىق ئادا قىلىشى، قانۇن بويىچە نازارەتنى قوبۇل قىلىشى كېرەك، ھەرقانداق شەخس ۋە تەشكىلاتنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئىتىگە دەخلى-تەرۇز قىلىشقا بولمايدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسىدىكى خادىملار مەملىكەت خاراكتېرلىك قانۇنلارغا رىئايە قىلغاندىن سىرت، يەنە شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ قانۇنلىرىغىمۇ رىئايە قىلىشى كېرەك.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسىدىكى خادىملار قانۇن بويىچە دۆلەت رېۋىزىيە ئورگىنىنىڭ نازارىتىنى قوبۇل قىلىدۇ.

51-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسىنىڭ خىراجىتىنى مەركەز مالىيەسى كاپالەتلەندۈرىدۇ.

52-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى ئالاقە ئىشخانىسى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونلىرىدا تۇرۇشلۇق خاس ۋەكىللەر مەھكىمىسى، جۇڭگو خەلق ئازادلىق ئارمىيەسىنىڭ شياڭگاڭدا تۇرۇشلۇق قىسمى بىلەن بولغان خىزمەت ئالاقىسى ۋە خىزمەت ھەمكارلىقىنى كۈچەيتىشى كېرەك.

53-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش كومىتېتى بىلەن ماسلىشىش مېخانىزمى ئورنىتىپ، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ساقلاش خىزمىتىنى نازارەت قىلىشى، ئۇنىڭغا يېتەكچىلىك قىلىشى كېرەك.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسىنىڭ خىزمەت تارمىقى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداشقا مۇناسىۋەتلىك ئورگان بىلەن ھەمكارلىق مېخانىزمى ئورنىتىپ، ئۇچۇردىن تەڭ پايدىلىنىشنى ۋە ھەرىكەتتە ماسلىشىشنى كۈچەيتىشى كېرەك.

54-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى، دىپلوماتىيە مىنىستىرلىقىنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا تۇرۇشلۇق خاس ۋەكىللەر مەھكىمىسى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايون ھۆكۈمىتى بىلەن بىرلىكتە زۆرۈر تەدبىر قوللىنىپ، چەت ئەل ۋە خەلقئارا تەشكىلاتلارنىڭ شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايوندا تۇرۇشلۇق ئاپپاراتلىرى، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى چەت ئەل ۋە چېگرا سىرتىدىكى غەيرىي ھۆكۈمەت تەشكىلاتلىرى ۋە ئاخبارات ئاپپاراتلىرىنى باشقۇرۇش ۋە ئۇلارغا مۇلازىمەت قىلىشنى كۈچەيتىدۇ.

55-ماددا تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى كۆرۈلگەنلەرنى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونلۇق ھۆكۈمەت ياكى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى ئوتتۇرىغا قويىدۇ ھەمدە مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتىگە تەستىقلىتىدۇ، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى ئاسراش مەھكىمىسى مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلولىرىغا بولغان باشقۇرۇش تەۋەلىك ھوقۇقىنى يۈرگۈزىدۇ :

( 1 ) دېلو چەت ئەل ياكى چېگرا سىرتىدىكى كۈچلەر ئارىلاشقان مۇرەككەپ ئەھۋالغا چېتىلغاندا، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىدە ھەقىقەتەن قىيىنچىلىق بولسا؛

( 2 ) شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايون ھۆكۈمىتىدە بۇ قانۇننى ئۈنۈملۈك ئىجرا قىلالمايدىغان ئېغىر ئەھۋال كۆرۈلگەنلەر؛

( 3 ) دۆلەت خەۋپسىزلىكى زور رېئال تەھدىتكە دۇچ كېلىش ئەھۋالى كۆرۈلگەنلەر.

56-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 55-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايىتى دېلولىرىنى باشقۇرۇش تەۋەلىكىدە بولغاندا، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى دېلو ئېچىپ تەھقىقلەشكە مەسئۇل بولىدۇ، ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسى تەپتىش ھوقۇقىنى يۈرگۈزۈشكە ئالاقىدار تەپتىش ئورگىنىنى بەلگىلەپ بېرىدۇ، ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى سوت قىلىش ھوقۇقىنى يۈرگۈزۈشكە مۇناسىۋەتلىك سوت مەھكىمىلىرىنى بەلگىلەپ بېرىدۇ.

57-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 55-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى دېلولارنى دېلو تۇرغۇزۇپ تەھقىقلەش، تەكشۈرۈپ ئەيىبلەش، سوت قىلىش ۋە جىنايى جازانى ئىجرا قىلىش قاتارلىق دەۋا تەرتىپى ئىشلىرىغا «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ جىنايى ئىشلار دەۋا قانۇنى»قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك قانۇنلاردىكى بەلگىلىمىلەر تەتبىقلىنىدۇ.

مۇشۇ قانۇننىڭ 55-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، باشقۇرۇش تەۋەلىكىدىكى دېلولاردا، مۇشۇ قانۇننىڭ 56-ماددىسىدا بەلگىلەنگەن قانۇن ئىجرا قىلغۇچى، قانۇن يۈرگۈزگۈچى ئورگانلار ئالاقىدار ھوقۇقلارنى قانۇن بويىچە يۈرگۈزىدۇ، ئۇنىڭ مەجبۇرلاش تەدبىرى، تەھقىقلەش تەدبىرى ۋە ئەدلىيەلىك ھۆكۈم-كېسىم چىقىرىشنى قارار قىلىش ئۈچۈن ئىمزا قويۇپ تارقاتقان قانۇن ھۆججىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا قانۇن كۈچىگە ئىگە.
شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسىنىڭ قانۇن بويىچە قوللانغان تەدبىرلىرىگە ئالاقىدار ئاپپارات، تەشكىلات ۋە شەخسلەر ئەمەل قىلىشى شەرت.

58-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 55-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن، دېلو باشقۇرۇش تەۋەلىكىدە بولغاندا، جىنايەت گۇماندارى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى تەرىپىدىن 1-قېتىم سوراق قىلىنغان ياكى مەجبۇرلاش تەدبىرى قوللىنىلغان كۈندىن باشلاپ، ئادۋوكاتقا ئاقلىغۇچى بولۇشنى ھاۋالە قىلىشقا ھوقۇقلۇق.
ئاقلىغۇچى ئادۋوكات جىنايەت گۇماندارلىرى ۋە جاۋابكارلارغا قانۇن بويىچە قانۇن ياردىمى بەرسە بولىدۇ.

جىنايەت گۇماندارى، جاۋابكارلار قانۇنلۇق قولغا ئېلىنغاندىن كېيىن، ئەدلىيە ئورگانلىرىنىڭ ئادىل سوت قىلىشىنى بالدۇرراق قوبۇل قىلىش ھوقۇقىغا ئىگە.

59-ماددا مۇشۇ قانۇننىڭ 55-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن دېلو باشقۇرۇش تەۋەلىكىدە بولغاندا، ھەرقانداق كىشىنىڭ مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايەت دېلولىرىنىڭ ئەھۋالىنى بىلسە، ئەينەن گۇۋاھلىق بېرىش مەجبۇرىيىتى بار.

60-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى ۋە ئۇنىڭ خادىملىرىنىڭ مۇشۇ قانۇن بويىچە ۋەزىپە ئىجرا قىلىش ھەرىكىتى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ باشقۇرۇش تەۋەلىكىگە كىرمەيدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى تۈزۈپ تارقاتقان كىنىشكا ياكى ئىسپات ھۆججىتى بار خادىملار ۋە ئاپتوموبىل قاتارلىقلار ۋەزىپە ئىجرا قىلىۋاتقاندا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدىكى قانۇن ئىجرا قىلغۇچى خادىملارنىڭ تەكشۈرۈشى، ئاختۇرۇشى ۋە تۇتۇپ قېلىشىغا ئۇچرىمايدۇ.

شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ قانۇنىدا بەلگىلەنگەن باشقا ھوقۇق ۋە كەچۈرۈم قىلىشلاردىن بەھرىمەن بولىدۇ.

61-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىدا تۇرۇشلۇق دۆلەت خەۋپسىزلىكىنى قوغداش مەھكىمىسى مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمە بويىچە مەسئۇلىيىتىنى ئادا قىلغاندا، شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونلۇق ھۆكۈمەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك تارماقلىرى زۆرۈر قولايلىق يارىتىپ بېرىپ ۋە ماسلىشىپ، ۋەزىپە ئىجرا قىلىشقا توسالغۇ بولىدىغان قىلمىشلارنى قانۇن بويىچە توسۇشى ھەمدە جاۋابكارلىقىنى سۈرۈشتۈرۈشى شەرت.

6-باب قوشۇمچە پىرىنسىپ

62-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ يەرلىك قانۇنىدىكى بەلگىلىمىلەر مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىلەر بىلەن بىردەك بولمىسا، مۇشۇ قانۇندىكى بەلگىلىمىلەر تەتبىقلىنىدۇ.

63-ماددا مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە خەۋپ يەتكۈزۈش جىنايەت دېلولىرىنى بېجىرىشكە مۇناسىۋەتلىك قانۇن ئىجرا قىلغۇچى، قانۇن يۈرگۈزگۈچى ئورگان ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى ياكى دۆلەت خەۋپسىزلىكىگە زىيان يەتكۈزىدىغان باشقا جىنايەت دېلولىرىنى بېجىرىدىغان شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ قانۇن ئىجرا قىلغۇچىسى، ئەدلىيە ئورگىنى ۋە ئۇنىڭ خادىملىرى دېلو بېجىرىش جەريانىدا بىلىپ قالغان دۆلەت مەخپىيىتى، سودا مەخپىيىتى ۋە شەخسىي سىرنى مەخپىي تۇتۇشى كېرەك.

ئاقلىغۇچى ياكى دەۋا ۋاكالەتچىسى بولغان ئادۋوكات كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىش پائالىيىتىدە بىلىپ قالغان دۆلەت مەخپىيىتى، سودا مەخپىيىتى ۋە شەخسىي سىرنى ساقلىشى كېرەك.

دېلو بېجىرىشكە ماسلىشىدىغان مۇناسىۋەتلىك ئاپپارات، تەشكىلات ۋە شەخسلەر دېلوغا مۇناسىۋەتلىك ئەھۋاللارنى مەخپىي تۇتۇشى كېرەك.

64-ماددا شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىغا مۇشۇ قانۇن تەتبىقلانغاندا، مۇشۇ قانۇندا بەلگىلەنگەن «مۇددەتلىك قاماق جازاسى»«مۇددەتسىز قاماق جازاسى»، «مال-مۈلكىنى مۇسادىرە قىلىش»ۋە «جەرىمانە»ئايرىم-ئايرىم ھالدا «قاماش»«ئۆمۈرلۈك قاماش»، «ئومۇم ئۈچۈن جىنايەت ئۆتكۈزۈپ ئېرىشكەن تاپاۋەت»ۋە «بەدەل»نى كۆرسىتىدۇ،
«تۇتۇپ تۇرۇپ ئەمگەككە سېلىش»شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ ئالاقىدار قانۇنلىرى تەتبىقلانغان «قاماش»«ئەمگەك مەركىزىگە كىرىش»«تەلىم-تەربىيە ئورنىغا كىرىش»تىن پايدىلانغان، «باشقۇرۇش»شياڭگاڭ ئالاھىدە ئىقتىسادىي رايونىنىڭ ئالاقىدار قانۇنلىرىدا بەلگىلەنگەن «جەمئىيەت مۇلازىمىتى بۇيرۇقى»«تەسىرات يۇرتى»دىن پايدىلانغان،
«كىنىشكا ياكى تىجارەت ئىجازەتنامىسىنى بىكار قىلىش»شياڭگاڭ ئالاھىدە مەمۇرىي رايونىنىڭ مۇناسىۋەتلىك قانۇنلىرىدا بەلگىلەنگەن «رويخەتكە ئالدۇرۇش بىكار قىلىنىدۇ ياكى رويخەتكە ئالدۇرۇش كەچۈرۈم قىلىنىدۇ، ياكى نومۇر تاختىسى بىكار قىلىنىدۇ»نى كۆرسىتىدۇ.

65-ماددا بۇ قانۇننى چۈشەندۈرۈش ھوقۇقى مەملىكەتلىك خەلق قۇرۇلتىيى دائىمىي كومىتېتىغا تەۋە.

66-ماددا بۇ قانۇن ئېلان قىلىنغان كۈندىن باشلاپ يولغا قويۇلىدۇ.